Bulgaristan’dan Aldığımız ve Sattığımız Ürünler ve Fırsatlar

Bulgaristan Hizmet Sektörü

Hizmet sektörü ise %68.4 oranıyla Bulgaristan ekonomisinde en büyük paya sahiptir. Hizmet sektörünü oluşuran iş dalları iletişim, ulaştırma, bankacılık, turizm ve sigortacılıktır.

Ayrıca Bulgaristan outsourcing (fason hizmetler) sektöründe de yoğun biçimde tercih edilmeye başlanmıştır. İş süreçleri yönetimi ve bilgi teknolojilerine ilişkin süreçlerin yönetimi outsourcingin alt dallarıdır. GSYİH’nin %5.2’sini oluşturur.

Madencilik sektörü boyut anlamında küçük olsa da özellikle kömür madenciliği büyük öneme sahiptir. Demir, kurşun, çinko ve bakır cevherleri bulunmaktadır. Demir kaynakları ise yetersizdir, ithalatı yapılır. Bulgaristan enerji koridorlarının üstünde bulunduğu için birçok enerji projesinde yer almaktadır.

Güneydoğu Avrupa’da enerji ihraç eden ülkeler arasında ilk sıralarda yer alır. Alternatif enerji kaynaklarını kullanarak daha çok elektrik ihracatı yapma potansiyeline sahiptir. Petrol işleme kapasitesine sahiptir ancak işleme maliyetleri yüksektir ve elektrik altyapısı eskidir.

Ülke ham petrol ve doğalgazda Rusya’ya bağımlıdır. Nükleer yakıtlar da Rusya’dan ithal edilir. Yani Rusya’ya enerji bakımından bağımlılık konusudur. Bulgaristan Arnavutluk, Hırvatistan, Estonya, İsrail, Letonya, Litvanya, Makedonya, Moldova ve Türkiye ile çift taraflı serbest ticaret anlaşması imzalamıştır.

Bulgaristan İthalat İhracat Ürünleri

Bulgaristan’ın en çok dış ticaret yaptığı ürün grupları ihracat için petrol ürünleri, demir hariç metaller, başta gıda sektörü olmak üzere hammaddeler, giysi ve ayakkabı, makine ve cihazlar, gıda, yedek parça ve teçhizat, ilaç ve kozmetik, mobilya ve kauçuktur. Tarımsal ve hayvani ürünlerin üçte ikisi OECD ülkelerine gider. İthalatta ise ham petrol ve doğalgaz, makine ve cihazlar, hammadde ve malzemeler, yiyece, içecek ve sigara, yağlar, plastik ve kauçuk, cevherlere, tekstil sektörü hammaddeleri, ulaşım araçları, ilaç ve kozmetik, yedek parça ve techizat,makine ve demir çeliktir

Ülkenin ithalatı ve ihracatının yarısından fazlasını Avrupa Birliği ülkeleri oluşturmaktadır.

Diğer ihracat yaptığı ülkeler ise 2018 verilerine gre sırasıyla Türkiye(%7.7), Çin(%2.6) ve Sırbistan’dır; ithalat yaptığı ülkeler ise Rusya(%9.7), Türkiye(%6.3) ve Çin(%4.1)’dir.

Ülke dış ticaret açığına sahiptir. Servis sektörü dahil edildiğinde pozitif bir dış ticaret dengesine sahiptir. Aşağıdaki tablolarda Bulgaristan’ın sektörel bazda, ülkelere göre dış ticaret dağılımı daha iyi anlaşılacaktır.

Bulgaristandan Aldığımız Ürünler

Bulgaristandan aldığımız ve sattığımız ürünler merak edilen konular arasındadır. Bulgaristan’ın Türkiye’ye başlıca ihraç ürünleri; petrol ve mineral yağları, bakır, elektrik enerjisi, ay çiçek tohumu, yolcu taşımacılığında kullanılan motorlu araçlar, kanola tohumu, kauçuk borular/hortumlar ve çinko dur.

Bulgaristan’dan aldığımız ürünleri buraya sattığımız ürünlerle dengelidir ve kayda değer ticaret açığı oluştumaz.

Bulgaristan’a Sattığımız Ürünler

Bulgaristan’a sattığımız ürünler başlıca; petrol ve mineral yağları, bakır ve hurda, otomobil ve diğer motorlu aralar, tel ve kablolar, işlenmemiş alüminyum, otomotiv yedek parçası, şekillendirilmiş demir-çelik mamulleri, monitörler ve projektörler, plastik ve plastikten yapılmış eşyalar, örme eşyalardır.

Türkiye Bulgaristan Ticari İlişkileri

Türkiye Bulgaristan ticari ilişkileri yıllara bağlı olarak aşağıdaki tabloda verilmiştir. Bulgaristan İthalat ihracat oranları bu tabloda daha iyi anlaşılmaktadır.

Bulgaristan ile Ticari İlişkilerimiz Nelerdir?

Bulgaristan ile ticari ilişkilerimiz her geçen yıl daha da yükselmekte ve hacmen artış göstermektedir. Bulgaristan’ın ilk 5 ticaret ortağı arasında Türkiye bulunmaktadır. Türkiye’nin Bulgaristan dış ticaretinde oranı %8’dir.

Ülkedeki Türk yatırımlarının toplamı 2 milyar dolara yakındır. Bulgaristan’da iki Türk sermayeli bankaya ek olarak büyüklü küçüklü 1500 Türk şirketi kurulmuştur. Türk müteahhitleri bölgedeki projelerde aktiftir ve inşaat sektörü 1.2 milyar gibi bir rakamla Türkiye’nin Bulgaristan’da en fazla yatırım yaptığı alana söz konusu olmuştur.

29 Ekim 2012’de kurulan Türk-Bulgar İşadamları Dernekler Birliği Bulgaristan’daki üç farklı Türk-Bulgar Ticaret ve Sanayii Odasını(Sofya, Filibe, Şumlu) aynı çatı altında bir araya getirmiştir.

Bulgaristan’a İhracat Ettiğimiz Ürünlerin Avantajları

Bulgaristan’a İhracat Ettiğimiz Ürünler bazı konularda Türkiye’ye avantaj sağlamaktadır. Bunlar AB ye üyeliği, stratejik konumu(ulaşım ve enerji yolları üzerinde olması), Türkiye’ye coğrafi yakınlık, su taşımacılığı, AB’de üçüncü büyük tır filosuna sahip olması, eğitimli ve yabancı dil bilen nüfus, reeksportta bir aylık KDV ödeme muafiyetidir.

Bürokratik verimsizlik, yargıda sıkıntılar ile finansman sıkıntıları ise dezavantajlardır. Bir diğer avantaj ise Bulgaristan ile Türkiye arasında yapılan sanayi ürünlerinin ticaretinde AB gümrük mevzuatı sayesinde gümrük tarifesinin uygulanmamasıdır. Ancak tarımsal ürünlerin ticaretinde bu geçerli değildir.

SIK SORULAN SORULAR

Vizem.net aracılığı ile Bulgaristan ticari vize başvurusunda bulunan ve burada şirket kurarak yatırım yapan T.C vatandaşlarının en sık sorduğu soruların yanıtlarına aşağıda yer verilmiştir.

Bulgaristan Ticaret İmkanları Nelerdir?

Bulgaristan’da AB operasyonel programları kapsamında altyapı projelerinin önem kazanması hem müteahhit firmaları hem de müteahhit firmalarının ihtiyaç duyduğu maddeleri temin edenler için bir çok fırsat oluşturmaktadır.

2030 yılında ortalama yaş 46.5 yaşına yükselecektir. Bu yaşlı nüfus için hayatı daha kolay hale getirecek yaşlı dostu ürünlerle(akıllı sensörlere sahip tekstil ürünleri, ev içi ekipman, dekorasyon ürünleri, ilaç vb) piyasaya giriş yapılabilir. Bunun dışında ihraç edilecek ürünlere Bulgaristan’ın ithal ettiği mallara dikkat ederek karar verilebilir. Bulgaristan’ın AB dışındaki ülkelere yapacağı ticaretle ilgili ayrıntılı bilgilere AB ihracat portalından ulaşılabilir.

Ayrıca AB TARİC sisteminden her ürünün AB’ye ithal edilmesi sırasında istenen bilgi ve belgelere, gümrük vergilerine ilişkin mevzuata GTİP koduna buradaki bağlantıdan ulaşılabilir.

Bulgaristan’a İhraç Edilen Ürünler Nelerdir?

Bulgaristan’ın ithal ettiği mallar sıraladığında alıcılar içinde Türkiye’nin ilk beşte bulunduğu ürünler petrol yağları ve mineralli yağlar, bakır cevherleri ve hurdaları, otomobiller ve diğer taşıtlar, tel ve kablolar, işlenmemiş alüminyum, otomobil yedek parçaları, haddelenmiş demir-çelik mamülleri, monitör ve projektörler, plastik ve plastikten yapılma eşyalar, örme dokuma, çikolata ve kakao içeren gıda ürünleri, özel kullanımlı makinalar, elektrikli su ısıtıcıları ürün gruplarıdır.

Türkiye’nin Bulgaristan’dan Aldığı Ürünler Nelerdir?

Bulgaristan’ın ihraç ettiği mallar sıralandığında satıcılar içinde Türkiye’nin Bulgaristan’dan aldığı ürünler arasında arasında ürünler petrol ve mineralli yağlar, bakır, izole kablolar, elektrik enerjisi, ay çiçeği tohumu, yolcu taşımacılığında kullanılan motorlu aralar, kanola tohumu, elektriğin kontrol veya dağıtımına mahsus tablolar, panolar, konsollar, masalar, kabinler ve diğer mesnetler, kauçuktan borular,hortumlar ve çinko elementi oluşturur.

Bulgaristan Ticaret Ateşeliği Nerededir?

Bulgaristan’a ticaret yapmak isteyen Türk vatandaşları daha doğru bilgilere ulaşmak adına Sofya Büyükelçiliği Ticaret Müşavirliği ve Filibe Bulgaristan Ticaret Ataşeliği‘ne başvurabilir.

Ticaret Müşavirliği adres 102D, Cherni Vrah Blvd., Fl. 8, Sofia 1407
Telefon:00 359 2 958 1 02
mail adresi: sofya@ticaret.gov.tr
Filip Makedonski 10 4000 Filibe,Bulgaristan
filibe@ticaret.gov.tr

Bulgaristan’a İhracat Nasıl Yapılır?

Bulgaristan’a ihracat fuar firmaları ve ajanslar üzerinden yapılabileceği gibi aynı zamanda e-ihracat yoluyla yapılabilmesi de mümkündür.

E-İhracatın tercih edilmesinin sebebi kolaylığıdır, gümrük işlemlerini kargo firmaları halletmektedir. E ihracat için gerekli belgeler elektronik ticaret gümrük beyannamesi, ticari fatura, yurt dışı kargo teslimat belgeleri, ATR Dolaşım Belgesi, EUR.1 Dolaşım Belgesi, EUR-MED Dolaşım Sertifikası. E ticaret yoluyla mikro ihracat 7500 Euro ve 150 kg’ya kadar yapılabilmektedir.

Ekonomi Bakanlığı, Türk firmalarına yurtdışında ihracat konusunda destek mekanizmalarını çalıştırmaktadır. Ayrıntılı bilgi buradan alınabilir.

Bulgaristan’a Ne Satabilirim?

İthal edilen mallar ve ülkenin genel ekonomik durumu göz önünde tutularak Bulgaristan’a ne satılacağına karar verilebilir. Ancak gümrük idaresinden geçmeden önce belli şartları yerine getirip getirmediğine dikkat edilmesi gereken bazı ürünler vardır, bunlar; evcil hayvanlar, süt tozu ve konserve ürünler, para, kürk ve deri ürünleri, kimyasallar, radyoaktif malzemeler. Uyuşturucu maddeler, ateşli silahlar, patlayıcılar, et ve süt ürünleri, nesli tükenme tehlikesi altındaki hayvanlar ve nesli tükenmekte olan bitkilerin ihracatı ise yasaktır.