İrlanda Cumhuriyeti'nin Tarihine Genel Bir Bakış: Keltlerden Cumhuriyete İrlanda

İrlanda Halkının Tarihi Ataları Keltler Kimdir?

İrlanda halkının tarihi ataları Keltler Orta Avrupa Kökenli bir topluluktur. Keltler milattan önce 1200 tarihlerinde Orta Avrupa’dan Batı Avrupa’ya göç etmiş, göç ederken İngiltere, Fransa, İspanya ve İrlanda gibi topraklara yayılmıştır.

Orta Avrupa’dan gelerek Batı Avrupa’ya yayılan Keltler, çoğunlukla İspanya ve Büyük Britanya bölgelerine yerleşmiştir. İspanya bölgesindeki Galatların Kelt kabilelerinden olduğu bilinmektedir.

Kelt terimi, ilk olarak milattan önce 7. ve 8. yüzyıllarda Roma İmparatorluğu’nun kaynaklarında belirtilmiştir. Kelt ismi, Roman İmparatorluğu kaynaklarında barbar anlamında kullanılmıştır. Kelt terimi Yunan mitolojisinde, Herakles’in oğlu Keltus olarak da görülmektedir. Yunan mitolojisinde, Keltus’un Keltlerin atası olduğu görülmektedir.

Kelt terimi, bir etnik grubu ve bu grubun konuştuğu dili, benimsediği kültürü temsil etmektedir. Kelt terimi, günümüzde Boston Celtics, Celtic FC, Celta Vigo gibi futbol ve basketbol takımlarının isimlerinin de temelini oluşturmaktadır.

Keltlerin İrlanda Adasına Geliş Tarihi Ne Zamandır?

Keltlerin İrlanda adasına geliş tarihi M.Ö 500 civarındadır ve Bronz Çağının sonunda geröekleşmiştir. Keltlerin İrlanda adasına gelişi, devam eden yüzyıllar içerisinde de devam etmiştir ve İrlanda adası Kelt nüfusu giderek artmıştır. Keltlerin İrlanda’ya gelişi İrlanda bölgesinin kültürünün tamamen değişmesini ve Kelt kültürüne dönüşmesine neden olmuştur.

Keltler İrlanda’yı İşgal Ettiler Mi?

Keltlerin İrlanda’yı işgal ettiğine dair net bir bilgi bulunmamaktadır. Ancak, Keltlerin İrlanda’yı işgal ettiğine dair düşünceler İrlanda halkı ve tarihçiler arasında yaygındır. Keltlerin İrlanda adasına geliş süreci yüzyıllar boyunca devam ettiğinden Keltlerin İrlanda’ya gelişini bir istila değil göç olarak yorumlayan tarihçiler de bulunmaktadır.

Kelt bilimci TF O’Rahilly, Keltlerin İrlanda’ya geliş sürecini açıklayan bir tarihsel model ortaya koymuştur. Kelt bilimci O’Rahilly geliştirdiği tarihsel modelde, Keltlerin İrlanda’ya gelişi dört dalga şeklinde sıralanmaktadır.

O’Rahilly’nin Keltlerin İrlanda’ya gelişini açıklayan tarihsel modeli şöyledir;

• Cruithne veya Priteni, milattan önce 700-500 civarlarında İrlanda adasına geldi. (Cruithne veya Priteni: İrlanda’ya gelen ilk Kelt grubuna verilen isimdir.)
• Builg veya Erainn, milattan önce 500-400 civarında İrlanda’ya geldi. (Bolgicler, İrlanda’nın yarısına kadar yayılmış bir kabiledir.)
• Laigin, Domnainn ve Gálioin, milattan önce 300 yıllarında İrlanda’ya geldi.
• Goidels veya Gael, milattan önce 100 yıllarında İrlanda adasına göç etti.

İrlanda Adası’nda Keltlerin Günlük Yaşamı Nasıldı?

İrlanda adasındaki Keltlerin günlük yaşamı, Avrupa’daki kültüre benzemekle birlikte farklılıklar barındırmaktadır. Keltlerin İrlanda adasındaki günlük yaşamına ve kültürüne dair önemli bilgiler taşıyan Ulster Döngüsü ismindeki mitolojik masallar, İrlanda’ya yerleşen Keltlerin günlük yaşamlarının Bronz Çağı’ndan çok etkilendiğini ortaya koymaktadır.

İrlanda’ya yerleşen Keltlerin günlük yaşamı, İrlanda adasının küçük krallıklara bölünmüş olması nedeniyle savaşa dayanmaktadır. İrlanda’daki krallıklar içerisinde savaşçılar, şairler, kahinler ve demirciler büyük bir önem taşımaktaydı. İrlanda’ya yerleşen Keltlerin kültüründe, savaşarak ün kazanan kişiler, krallık içerisinde daha saygın kişiler haline gelmekteydi.

İrlanda’ya yerleşen Keltler, savaşlardan sonra savaş ziyafeti vererek, başarı sağlamış savaşçıları ödüllendirmekteydi. Kelt savaşçılar, ziyafette “kahramanlık payı” için mızrak ve kılıç kullanarak birbirleriyle yarışmaktaydı.

Tarihi İrlanda (Kelt) Alfabesi Ogham Nedir?

Tarihi İrlanda (Kelt) alfabesi Ogham, milattan sonra (M.S) 4.-7. yüzyıllara kadar kullanılan eski bir İrlanda alfabesidir. Eski Kelt alfabesi Ogham’da harflerin her biri ağaçlar ve bitkiler ile ilişkilendirilmektedir. Ogham alfabesi örnekleri, önceki yüzyıllarsan kalma yazıtlarda, mesajlarda, yazılar görülmektedir.

İrlanda Ne Demektir, İrlanda’nın Anlamı Nedir?

İrlanda’nın anlamı, bir görüşe göre, İrlanda’nın İskandinavya’dan geldiğini ve “Orman Adası” anlamında kullanılan “Inis na Fidbadh” terimidir. İrlanda isminin bir diğer açıklamasında ise Proto-Keltlerin adanın bereketli olması nedeniyle “bol toprak” anlamında İrlanda ismini kullanıldığı ileri düşünülmektedir.

İrlanda’nın anlamının bir tanrıçadan geldiği de düşünülmektedir ve İrlanda isminin İrlandalı bir tanrıça olan “Eire” adından türediği söylenmektedir. İrlanda’nın “Eire” veya ingilizce olarak “Ireland” şeklinde kullanımları 1937 yılında yazılan İrlanda Anayasası’nda kabul edilmiştir.

İrlanda Tarihinde Yaşanan İşgaller, İstilalar ve Savaşlar Nelerdir?

İrlanda tarihinde bilinen 8 adet istila ve işgal yaşanmıştır. İrlanda savaşları ve işgalleri, Lebor Gabála Érenn isimli yazarın İstilalar Kitabı adlı eserinde net bir şekilde görülmektedir.

İrlanda’nın tarihinde yaşanan işgaller, savaşlar ve istilalar aşağıda verilmiştir.

• İrlanda’nın Vikingler tarafından istila edilmesi (8-11. yüzyıl)
• İrlanda’nın Pembroke Kontu’nun önderliğinde Norman’ı işgal etmesi (12. yüzyıl)
• Edward Bruce liderliğindeki İskoç İşgali (1315- 1318)
• Tudor’un İrlanda’yı fethetmesi (16. yüzyıl)
• Dokuz Yıl Savaşları yapılırken İspanya’nın İrlanda’ya çıkarma yapması (Ekim 1601)
• Cromwell’in İrlanda’yı fethetmesi (1649-1953)
• Fransız Devrimi sırasında İrlanda’nın işgali
• İrlanda isyanı sırasında Fransızların işgali (1798)
• Nazilerin İrlanda’yı işgal etmesine yönelik hazırlanan “Yeşil Operasyon”, II. Dünya Savaşı sırasında iptal edildi .

İrlanda Tarihinde Vikinglerin İstilaları Hangi Tarihlerde Gerçekleşmiştir?

İrlanda tarihinde Vikinglerin istilaları, 795 - 902 ve 917 - 980 yılları arasında 2 kez gerçekleşmiştir. İrlanda’ya ilk Viking baskını 700’lü yılların sonlarında olmuş ve İrlanda’ya gelen Vikingler adayı yağmalamıştır. İrlanda’ya ilk Viking baskınları genellikle küçük ölçeklidir.

İrlanda’ya yapılan Viking istilalarının daha da büyümesi 800’lü yılları bulmuştur. Vikingler, 835 yılında yaptıkları işgalde çok sayıda İrlandalıyı esir almıştır. 841 yılına gelindiğinde Vikingler İrlanda’nın Dublin bölgesinde kalıcı bir üs kurmuşlar, ilerleyen yıllarda ise tamamen yerleşmişlerdir.

Vikinglerin İrlanda’yı işgali 902 yılında başarısızlıkla sonuçlanmıştır. Vikinglerin İrlanda’yı fetih sürecinde başarısız olmasının nedeni, İrlanda adasın merkezi bir krallığın olmaması, bunun yerine birçok irili ufaklı krallıkların olmasıdır. Vikingler, İrlanda’yı 917 yılında tekrar işgal etmiştir. Ancak, Vikinglerin ikinci İrlanda işgali de başarısızlıkla sonuçlanmıştır.

Viking Ne Demektir, Vikingler (Norslar) Kimlerdir?

Vikingler (Norslar), İskandinav kökenli bir kavimdir. Tarihleri boyunca genellikle denizlerde yaşamış olan Vikingler, birçok ülkeyi fethetmiştir. İrlanda’nın da içinde olduğu birçok kuzeybatı Avrupa ülkesi, Vikinglerin savaşçı olmaları nedeniyle, 8-11. yüzyıllar arasında uzun yıllar Viking hakimiyeti altında kalmıştır.

Viking adının eski Norsçada dere anlamına gelen “vik” ya da eski İngilizce kamp anlamına gelen “wic” sözcüklerinden türemiş olduğu düşünülmektedir. Viking ismi eski İskandinav dillerinde korsan anlamına gelmektedir.

Normanlar Kimdir, İrlanda Tarihinde Yaşanan Norman İşgali Nedir?

Normanlar, milattan sonra Fransa’da bulunan Normandiya bölgesine yerleşmiş olan İskandinav ve Frenk kökenleri taşıyan halktır. Normanlar, Viking soyundan gelmektedir ancak Cermen kökenli Frenkler ile karışarak kendi kültürlerini oluşturmuşturlar. Normanlar, özellikle 11. yüzyılda Batı Avrupa’yı hakimiyetleri altına alarak, burada bir güç oluşturmuştur.

Normanlar, 12. yüzyılda İrlanda’yı işgal etmiştir. Normanların İrlanda’yı istila etmesinin nedeni, İrlanda’da bulunan birçok krallıktan biri olan Leinster krallığının başındaki Diarmait mac Murchada’nın, İrlanda’nın Yüce Kralı tarafından krallıktan alınması ve bunun üzerine Normanları işgale davet etmesidir.

Diarmait mac Murchada, İngiltere’nin desteklediği Normanlara toprak sözü vermiştir. Normanların İrlanda’yı işgal etmesinin sonucunda İrlanda, İngiltere’nin “İrlanda Lordluğu” adını almıştır

İskoçya Bruce Seferi Nedir, İrlanda Tarihini Nasıl Etkilemiştir?

İskoçya Bruce Seferi, İskoçya’ kralı Robert Bruce ve kardeşi Edward Bruce’un İrlanda’ya 1315 yılında yaptığı seferdir. İskoçya Bruce Seferi, İskoçya ile İngiltere’yi karşı karşıya getirmiştir. İskoçya Bruce Seferi’nin devamında İskoçya Bağımsızlık Savaşı yapılmış ve İskoçya bağımsızlığını ilan etmiştir.

İskoçya Bruce Seferi’nin nedeni, İrlandalıların Anglo - Normanlara karşı İskoç kralı Robert Bruce’dan yardım istemesidir. İskoçya kralı Robert Bruce’un İrlandalılara yardım etmesi sonucunda ise kardeşi Edward Bruce İrlanda kralı olmuştur. İskoçyalıların bu seferi, Anglo-Normanların arkasındaki İngiltere’yle karşı karşıya gelmelerine neden olmuştur.

Tudor Hanedanlığı’nın İrlanda’yı Fethi Nasıl Gerçekleşmiştir?

Tudor Hanedanlığı’nın İrlanda’yı fethi, 1529-1603 yılları arasına yayılan bir süreçtir. Tudor Hanedanlığı’nın İrlanda’yı fethetmesinin nedeni pek çok krallığı bulunan İrlanda’daki egemenlik mücadelesidir.

İrlanda’da diğer krallıklardan daha çok güce sahip Yüce Kralın ölümünün ardından başlayan iç karışıklıklar krallıkların birbirleriyle savaşmasına neden olmuştur. İrlanda’daki iç karışıklığı fırsat bilen Tudor Hanedanlığı ise İrlanda’yı fethetme girişiminde bulunmuştur.

Fethin sonucunda İrlanda krallıkları silahsızlandırılmış ve kralların topraklar üzerindeki haklarına son verilmiştir ve İrlanda’da ilk kez merkezi bir sistem kurulmuştur. Tudor Hanedanlığı’nın İrlanda’yı işgalinin ardından İrlanda kültür ve hukuku değişmiştir.

Oliver Cromwell’in İrlanda’yı İşgali ile İrlanda Konfederasyon Savaşları Nasıl Sonlandı?

Oliver Cromwell, Üç Krallık Savaşları sürerken 1649-1653 yıllarında İrlanda’yı fethetmiştir. Cromwell işgali sırasında konfederasyona katılmış birçok kişinin malına, ve arazisine el koymuştur.

Oliver Cromwell’in İrlanda’yı işgali, işgalden sonra İrlanda’nın İskoçya ile birlikte Büyük Britanya içerisinde yer almasına neden olmuştur. İrlanda’yı işgal eden Cromwell’in yaptıkları ve uyguladığı politikalar, İrlanda halkında ve İrlandalı Katoliklerde milliyetçilik duygularının kabarmasına ve İrlanda konfederasyon savaşlarının bitmesine yol açmıştır.

17. ve 18. Yüzyıllar Arasında İrlanda’da Katolik-Protestan Mücadelesi Nasıl Sürmüştür?

17. ve 18. Yüzyıllar arasında İrlanda’da Katolik-Protestan mücadelesi, çekişmeli geçmiştir. 17. Yüzyılın başlarında I. James, Protestan İskoçyalıları ve İngilizleri İrlanda’ya yerleştirmeye başlamıştır. İrlanda’da Protestan İngiliz ve İskoçların nüfusunun artması, Katolik İrlandalıların ayaklanmasına neden olmuştur.

Katolik İrlandalılar, Protestan İngiliz ve İskoçyalılara karşı yaptıkları ayaklanmalarında başarılı olmuşlardır. Ancak, 17. Yüzyılın sonlarına doğru İngiltere’de Katolik kral II. James’in yenilmesi ile Protestan kesimin yükselişi başlamıştır. İngiltere, İrlanda ve İskoçya’daki Protestan yükselişine “Protestan Tırmanışı” adı verilmektedir. 1691 yılında İrlanda’nın başkenti Dublin’de İrlandalı Protestanlar, Katolik İrlandalıların ikinci sınıf vatandaş olmasına neden olan bir yasayı onaylamışlardır.

Fransızların İrlanda’yı Ele Geçirmek Amacıyla Düzenlediği Seferler Nelerdir?

İrlanda’ya Fransız seferleri, 1796 yılında yapılmıştır. Fransa, General Lazare Hoche’nin başında olduğu 15 bin kişilik donanma ile İrlanda’yı işgal etmek için yola çıkmıştır.

İrlanda’ya yapılması için planlanan sefer donanmanın kış aylarında yola çıkması nedeniyle başarısız olmuştur. Fırtınalara yakalanan Fransız donanması İrlanda’ya ulaşamamış ancak Fransa’ya dönmeyi başarmıştır.

Daniel O’Connell Kimdir, İrlanda Tarihindeki Yeri Nedir?

Daniel O’Connell, İrlandalı bir siyasetçidir. Daniel O’Connell, Katolik ve Protestan kiliselerinin karşı karşıya geldiği dönemde Katolik İrlandalıların lideri olarak kabul edilmektedir.

O’Connell, İngiltere’de Katoliklere seçme ve seçilme hakkının verilmesine yol açan gelişmelerde önemli rol oynamıştır. İngiltere’de seçme ve seçilme hakkı elde ettikten sonra Parlamentoya giren O’Connell, Whig Partisi’ni desteklemiş ve partinin yükselmesinde etkili olmuştur.

Büyük İrlanda Patates Kıtlığı ve Osmanlı Devleti’nin Yardımı Nedir?

Büyük İrlanda Patates Kıtlığı, İrlanda adasında 1845 yılında başlayarak 1852 yılına kadar devam eden açlık, ve hastalık dönemidir. Büyük Kıtlık olarak da adlandırılan İrlanda Patates Kıtlığı, çok büyük boyutlarda olduğu için İrlandalıların başka yerlere göç etmesine neden olmuştur. İrlanda Patates kıtlığında yaklaşık olarak 1.000.000 kişi açlık ve hastalıklar nedeniyle hayatını kaybetmiştir. İrlanda’da yaşanan bu kıtlığa, ülkenin temel gıdası patateslere bulaşan ve patatesleri yenilemez hale getiren bir çeşit mantar neden olmuştur.

İrlanda Patates Kıtlığı sürecinde Osmanlı padişahı Abdülmecid İrlanda halkına 4.000£ değerinde buğday ve 1.000£ yardım göndermiştir.

Sinn Féin Hareketi Nedir, İrlanda Tarihinde Nasıl Rol Oynamıştır?

Sinn Féin Hareketi, 20. Yüzyılda İrlanda’da başlatılan bir siyasi hareket ve bu siyasi hareketi destekleyen kişilerin katıldığı bir siyasi partidir.

İrlanda’daki Sinn Féin partisinin lideri, 2018 yılından bu yana görevini sürdüren Mary Lou McDonald’dır. Sinn Féin, İrlanda Cumhuriyet ordusunun siyasi kanadıdır. İrlanda Cumhuriyet Ordusu, İrlanda’nın İngiltere’den bağımsız olması gerektiğini savunmaktadır. Sinn Féin, İngiltere Parlamentosunda milliyetçi ve bağımsızlık yanlışı tutumu ile bilinmektedir.

İrlanda Bağımsızlık Savaşı Nedir?

İrlanda Bağımsızlık Savaşı, İrlanda Cumhuriyeti Ordusu (IRA) olarak adlandırılan bir grubun Britanya hükümetine karşı başlattığı savaştır. İrlanda Cumhuriyet Ordusu’nun İngiliz Hükümeti’ne ve İngiliz güçlerine karşı yürüttüğü bu savaşın nedeni İrlanda’nın Büyük Britanya’dan bağımsız olması gerektiğini savunmasıdır.

İrlanda Bağımsızlık Savaşı, 1919 yılında iki İrlanda Kraliyet Polisi’nin öldürülmesi ile başlamıştır. İrlanda Cumhuriyet Ordusu, polislerin öldürüldüğü gün bir bağımsızlık bildirgesi de yayımlamıştır. İrlanda Bağımsızlık Savaşı, tam 2 yıl sürmüş ve sonucunda İrlanda ve İngiltere arasında ateşkes imzalanmıştır. İrlanda Bağımsızlık Savaşı’nın İrlanda Kültürü üzerinde etkileri bulunmaktadır. Savaşın bitmesinin ardından İrlanda Özgür Devleti kurulmuştur.

İrlanda Paskalya Ayaklanması Nedir?

İrlanda Paskalya Ayaklanması, İrlanda Cumhuriyet Ordusu’nun öncülüğündeki direnişçilerin İrlanda’nın bağımsız olması ve cumhuriyetin ilan edilmesini yönündeki talepleri nedeniyle ortaya çıkmıştır.

İrlanda Paskalya Ayaklanması, bir hafta sürmüş ve 4.000 kişinin ölmesi ile sonuçlanmıştır. İrlanda Paskalya Ayaklanmasının liderleri yakalanmış ve idam edilmiştir.

İrlanda İç Savaşı Nedir, Nasıl Sonuçlanmıştır?

İrlanda İç Savaşı, 28 Haziran 1922- 24 Mayıs 1923 tarihleri arasında İrlandalı milliyetçi iki grup arasında çıkan iç savaştır. İrlanda İç Savaşı, İrlanda Bağımsızlık Savaşı’ndan sonra imzalanan Anglo - İrlanda Anlaşması’nın yanlıları ve anlaşmaya karşı olanlar arasında yapılmıştır.

Anglo - İrlanda Anlaşması’na karşı olan grup İrlanda Cumhuriyet Ordusu içerisindeki kişilerdir. İrlanda İç Savaşı, Anglo - İrlanda Anlaşmasını destekleyen tarafın zaferi ile sonuçlanmıştır.

Nazilerin İrlanda’yı İşgal Planı Yeşil Operasyon Nedir?

Nazilerin İrlanda’yı işgal planı Yeşil Operasyon, II. Dünya Savaşı sırasında planlanmış ancak daha sonra iptal edilmiş bir işgal projesidir. Yeşil Operasyon ya da Tannanbaum olarak adlandırılan işgal İrlanda yeşil operasyon projesine İtalya da dahil olmuştur.

Günümüzde İrlanda’nın Siyasi Yapısı Nasıldır?

Günümüzde İrlanda’nın siyasi yapısı, demokrasiye dayanmaktadır. İrlanda meclisi 1919 yılında açılan İrlanda, Parlamenter demokrasi ile yönetilmektedir. İrlanda’nın idari yapısı güçler ayrılığı ilkesine dayanmaktadır. İrlanda meclisinin üyeleri 5 yılda bir tekrarlanan seçimler ile belirlenmektedir. İrlanda’da devletin başı Cumhurbaşkanıdır. İrlanda siyaseti çok partili sistem ile yürütülmektedir.

Kelt (Celtic) Mitolojisinin İrlanda Tarihindeki Yeri Nedir?

Kelt (Celtic) mitolojisi, kelt dinine dayanan bir mitolojidir. Kelt mitolojisinin, Keuzeybatı Avrupa’ya yerleşen Keltler hakkında bilgiler içerdiği düşünülmektedir. Kelt mitolojisi, (Celtic mitolojisi) 7. Yüzyıldan sonra İrlanda’daki Hristiyan katipler tarafından yazılmış ve günümüze kadar ulaşmıştır.

İrlanda Tarihindeki Dinler ve İnançlar Nelerdir?

İrlanda tarihindeki dinler ve inançların ilki Kelt dinidir. Kelt mitolojisine de konu olan Kelt dini, Keltlerin İrlanda adasına göç etmesi ile İrlanda’da görülmüştür. İrlanda tarihindeki dinlerden biri de Hristiyanlıktır. Milattan sonraki dönemde yayılmaya başlayan Hristiyanlık, İrlanda’ya kadar uzanmıştır. İrlanda’ya ulaşan Hristiyanlık, Protestan ve Katolik Kilisesi olarak ikiye ayrılmıştır. İrlanda Kilisesi, Protestan ve Katolik Kiliseleri dışında inanılan kiliselerden biridir.

İrlanda’da Görülebilecek Tarihi Eserler Nedir?

İrlanda’da görülebilecek tarihi eserler, kilise, kale, şato gibi çok eski dönemlerden günümüze kadar gelmiş eserlerdir.

İrlanda’da görülebilecek başlıca tarihi eserler aşağıda verilmiştir.

• Lynch’s Kalesi (16. Yüzyılda inşa edilmiştir)
• Menlo Kalesi (Kale, satın alan kişilerin sürekli ölmesi ile ünlenmiş, gizemli bir yapıdır)
• Galway Katedrali (Avrupa’nın en büyük taş katedrallerinden biridir)
• Christ Church Katedrali (Katedral, 1030 yılında kurulmuştur ve oldukça eski bir tarihe sahiptir.)
• Dublin Kalesi (1204 yılında yapılmıştır.)
• Dublinia (Orta Çağ’da inşa edilmiştir.)
• Blarney Şatosu (Birçok kez yıkılıp yeniden inşa edilen şato, son halini 1446 yılında almıştır)
• Saint Fin Barre’s Cathedral (Gotik bir yapıya sahip katedral, 1879’da inşa edilmiştir.)
• St. Anns Church (1726 yılında inşa edilmiştir.)
• Cork City Gaol (Eskiden bir hapishane olarak hizmet vermekte olan yapı, şimdi bir müzeye dönüştürülmüştür.)
• Blackrock Kalesi (İrlanda’yı korsanlardan koruyabilmek için inşa edilmiştir.)

18. yüzyıldan kalma İrlanda mimarisi yapıları İrlanda’ya giden turistlerin en çok ziyaret ettiği yerler arasında yer almaktadır.