İsveç Mutfağına Dair: İsveç'in Yemekleri ve Yemek Kültürü Nasıldır?

İsveç’in Yaygın Gıda Maddeleri Nelerdir?

İsveç yemeklerinde yaygın kullanılan gıda maddeleri aşağıda verilmiştir.

• Dana, kuzu, tavuk, domuz eti gibi et çeşitleri
• Deniz ürünleri
• Kültürlü süt ürünleri
• Yumurta
• Meyveler
• Ekmekler (Çavdar, buğday, ekşi maya, tam tahıl gibi çeşitlerin yanı sıra şekerli ekmekler oldukça meşhurdur.)

İsveç’in bazı bölümlerinde ılıman karasal iklim görülürken bazı bölgelerinde ise ılık ve sıcak bir iklim hakimdir. İsveç yemeklerinde kullanılan gıda maddeleri İsveç iklimi nedeniyle çeşitlilik göstermektedir.

İsveç’in Geleneksel Yemekleri Nelerdir?

İsveç’in geleneksel yemekleri aşağıda verilmiştir.

• Salamura ringa balığı
• Wallenbergare (Dana kıyma, yumurta ve galeta ununa bulanmış krema kullanılarak yapılmaktadır. Patates püresi ve bezelye ile servis edilir.)
• İsveç köftesi ( Patates püresi ve krema ile servis edilmektedir.)
• Raggmunk (Türkçe ismi patatesli krep olan Raggmunk, pastırma ve yaban mersini ile servis edilmektedir.)
• Kalops (Türkçe ismi et güveci olan Kalops, İsveç’in en güneyi olan Skåne bölgesine özgü bir yemektir.)
• Knäckebröd (Gevrek ekmek anlamına gelen Knäckebröd, İsveç’te yaygındır ve tarihi M.Ö dönemlere kadar dayanmaktadır.)
• Falukorv (İsveç sosidir. Hardal sos ve peynirle servis edilmektedir.)

İsveç Yemekleri Hakkında Yazılan Kitaplar Nelerdir?

İsveç yemekleri hakkında yazılan kitaplar aşağıda verilmiştir.

• Swedish Food and Cooking (İsveç Yemekleri ve Yemek Pişirme)
• The Swedish Table (İsveç Yemekleri)
• Swedish Cakes and Cookies (İsveç Pasta ve Kurabiyeleri)
• Fika: The Art of The Swedish Coffee Break, with Recipes for Pastries, Breads, and Other Treats (Fika: Hamur İşleri, - Ekmekler ve Diğer İkramlar için Tariflerle İsveç Kahve Molası Sanatı)
• Recipes of Sweden: A Classic Swedish Cookbook (İsveç Tarifleri: Klasik Bir İsveç Yemek Kitabı)

En Çok Bilinen İsveç Yemekleri Nelerdir?

En çok bilinen İsveç yemekleri aşağıda verilmiştir.

• Raggmunk
• İsveç Köftesi
• Wallenbergare
• Ringa Balığı Turşusu
• Kanelbulle
• Husmanskost
• Prinsesstårta
• Kroppkakor
• Kanlı Puding

İsveç’te En Çok Tüketilen Yemekler Hangileridir?

İsveç’te en yaygın tüketilen yemek salamura ringa balığıdır. Salamura ringa balığı, yapımının kolay olması nedeniyle İsveç evlerinde ve restoranlarında sıklıkla tüketilmektedir.

Salamura ringa balığının ardından İsveç’te en çok tüketilen yemekler arasında İsveç patatesli köfte, Raggmunk, Falukorv, kanlı puding gibi yemekler gelmektedir. İklim ve coğrafya İsveç`te yaşam koşulları üzerinde etkilidir. İklim ve coğrafya İsveç’te yemek kültürünü etkisi altına almaktadır.

Özel Günlerde İsveç Mutfağında Neler Pişer?

İsveç’te özel günlerde yenilen yemekler aşağıda verilmiştir.

• Paskalya: Paskalya da İsveçliler, öğlen ve akşam yemeklerinde farklı menüler tüketmektedir. Paskalya da öğlen yemeklerinde salamura ringa balığı, gravlax, Jansson’s Temptation’dan ( kremada pişirilmiş patates, soğan ve hamsi turşusu) tüketilmektedir. Paskalya akşam yemeklerinde ise kuşkonmaz ile kızartılmış kuzu, patates graten gibi yiyecekler tüketilmektedir.
• Noel: İsveç’te Noel zamanında genellikle yiyecekler bir büfeye konur ve gelen misafirler bu büfeden yemek alır. Noel büfesinde ringa balığı turşusu, Noel jambonu, İsveç köftesi, Jansson’s Temptation, hamsili yumurta salatası, tatlı ekmek gibi geleneksel İsveç lezzetleri bulunmaktadır. İsveç’te Noel yemeğinin yanında julöl yani Noel birası ya da julmust yani Noel kolası içilmektedir.

İsveç’te özel günlerde genellikle aynı yemekler yenmektedir. Ringa balığı turşusu, İsveç köftesi, yumurta, sert ekmek İsveç’te özel günlerde en çok tüketilen besinlerdendir. Özel günler İsveç kültürü için büyük önem arz etmektedir.

İsveç Mutfağı Tarihe Göre Nasıl Şekillenmiştir?

İsveç mutfağı, tarih öncesi dönemlere dayanan köklü geçmişe sahiptir. İsveç mutfağında İsveç’in coğrafi konumunun etkisi ile balık önemli bir yere sahiptir. İsveç`te tarih öncesi çağlardan orta çağa kadar, balıklar bozulmasın diye tuzlanarak ve tütsülenerek saklanmıştır. İsveç mutfak kültüründe yeri olan tuzlanmış ve tütsülenmiş balık, ticaret kaynaklarından biri olarak da önem taşımaktadır.

18. yüzyılda patates yetiştiriciliğinin çoğalması, İsveç mutfağında önemli değişikliklere neden olmuştur. 18. yüzyılda Hansa Birliği’nin kurulması ile Germen mutfağı, İsveç mutfağını etkilemiştir. Lahana rulosu gibi yiyecekler, Hansa Birliği’nden sonra İsveç mutfağına girmiştir.

İsveç Yemekleri ve Yemek Tarifleri

İsveç’te tüketilen ve yazının devamında tarifleri verilecek yemekler aşağıda verilmiştir.

• Salamura ringa balığı
• Kanlı puding
• Raggmunk ve Lingonberries
• Kroppkakor
• Falukorv

1. Salamura Ringa Balığı

Salamura ringa balığı, İsveç’te sıklıkla tüketilen yemeklerden biridir.

Salamura ringa balığı yapılışı aşağıda verilmiştir.

• Kemiklerinden sorulmuş ve kıyılmış ringa balıkları 1 yemek kaşığı şeker, 1 yemek kaşığı tuz ve 1 yemek kaşığı karabiber ile karıştırılır.
• Tuz, şeker ve karabiber ile karıştırılan ringa balığına defne yaprağı eklenir ve soğuk bir yerde baskıya uğrayacak şekilde bekletilir.
• Soğuk bir yerde bekletilen ringa balığına bir gün sonra zeytinyağ, ayçiçek yağ gibi bitkisel yağlar eklenir.

2. Raggmunk ve Lingonberries

Raggmunk veya patatesli krep, İsveç’te en sevilen yemeklerden biridir. Raggmunk yapabilmek için patates, un, tuz, karabiber, yumurta, süt, tereyağ gibi malzemeler gerekmektedir. Raggmunk, servis edilirken kızarmış tuzlu domuz eti ve Lİngonberries (kekreyemiş) adı verilen bir sos ile servis edilmektedir.

3. Kroppkakor

Kroppkakor veya Türkçe adıyla İsveç patatesli köfte, İsveç’te oldukça meşhur bir yemektir. Kroppkakor yapmak patates, domuz pastırması veya domuz eti, soğan, yumurta, un, yenibahar, tuz ve biber gerekmektedir.

Kroppkakor veya İsveç patatesli köftenin yapılışı aşağıda verilmiştir.

• Pastırma yağlanmaya başlayana kadar tavada pişirilir ve üzerine soğanlar eklenir.
• Yenibahar, un, karabiber ve tuz elenir ve hazır hala getirilir.
• Patatesler püre haline getiril ve içerisine yumurta eklenir. Yumurta eklenen patates püresine, un, yenibahar, tuz ve karabiber karışımı da eklenir ve iyice karılır.
• Patates püresi hamur haline geldiğinde 12 eşit parçaya bölünür.
• Patates hamurunun içerisine pastırma ve doğam karışımı eklenir ve yuvarlanır.
• Top haline getirilen patatesli hamur kaynayan suyun içerisine atılarak pişirilir.

4. Falukorv

Falukorv, ana maddesi sosis olan ve sıklıkla tüketilen bir İsveç yemeğidir. Falukorv yapabilmek için 1 halka sosis, soğan, peynir, elma, domates, biber sosu ve hardal gerekmektedir.

İsveç’in meşhur yemeği Falukorv’un hazırlanışı aşağıda verilmiştir.

• Halka sosis, aralıklı olarak ancak tam olarak kopartılmadan kesilir. Sosisin bir büyün olarak kalması için bir tarafının kesilmemesi gerekmektedir.
• Sosis dikkatlice kesildikten sonra yarıklara hardal ve biber sos karışımı sürülür.
• Hardal ve biber sosun sosise sürülmesinin ardından açık olan yarıklara kırmızı soğanlar yerleştirilir. Sosisin içerisine kişinin isteğine göre domates ve elma da eklenilir.
• Sosisin üzeri peynir ile kaplandıktan sonra fırına atılır ve fırında pişirilir.

5. Kanlı Puding

Kanlı puding, İsveç’te yaygın olarak tüketilen bir sosis çeşididir. Siyah renge sahip olan kanlı puding, domuz veya sığır kanı, domuz yağı, sığır eti (genellikle böbrek ve rahim bölgesi), arpa, yulaf gibi tahıllar ile yapılan bir yiyecektir.