Makedonya Kültürü Hakkında Bilinmesi Gerekenler

Makedonya Kültürü Hakkında Bilinmesi Gerekenler

Kuzey Makedonya; Yunanistan, Arnavutluk, Bulgaristan, Sırbistan ve Kosova ile sınırı olan dağlık bir ülkedir. Ülkenin nüfusu 2,1 milyondan biraz fazla ve doğudan batıya genişliği 200 km'den daha azdır. Küçük bir ülke olmasına rağmen Makedonya'nın ve halkının güçlü bir ulusal ruhu vardır; kültürlerinin ve tarihlerinin tanınmasını istemektedirler. 

Makedonlar sıcak, cömert ve misafirperver insanlardır. Toplum, bağımsızlıktan bu yana gelişmekte; ülkeyi istikrarsızlaştırmaya yönelik iç ve dış güçlerin baskı ve girişimlerine rağmen ilerleme kaydetmektedir. Yeni fikirleri ve yenilikçi uygulama ile gelişmeleri olumlu karşılayan halk; geleneklerine de yakından bağlıdır ve  yüzyıllar boyunca nesilden nesile aktarılan kültürel miraslarına saygı duyarlar.

Kuzey Makedonya Mutfağı ve Yemek Kültürü

image.png

Makedonya mutfağı, Balkan mutfaklarından etkilenmiştir. Ülkenin sıcak iklimi, çeşitli sebzelerin, otların ve meyvelerin yetişmesi için olumlu koşullara sahip olduğundan bu ürünler de sıklıkla kullanılır. Süt ürünleri, şaraplar ve rakı gibi yerli alkollü içeceklerin çeşitliliği ve kalitesiyle de dikkat çekmektedir. Kuzey Makedonya'nın ulusal yemeği tavce gravčce ve içeceği ise mastikadır.

Makedonya'nın Geleneksel Yemekleri

macedonianfood_02.jpg (1).jpg

Makedonya'nın geleneksel yemekleri aşağıda listelenmiştir.

Makedonya Müzik Kültürü

maxresdefault.jpg

Makedonya oldukça zengin bir müzik kültürüne sahiptir. Sotir Golabovski ve Octoechos'un Makedon ruhani ve kilise korosu ilahileri geleneğine ilişkin çalışmaları, Makedonya ve Balkan kültür tarihine önemli bir katkıdır. Makedonya Besteciler Derneği'nin şu anda 60 üyesi vardır. Trajko Prokopiev, Todor Skalovski, Stefan Gajdov, Petre Bogdanov Kocko ve Zivko Firfov gibi besteciler modern Makedon klasik müziğinin birinci neslini oluştururken; Kiril Makedonski, Gligor Smokvarski, Vlastimir Nikolovski, Toma Prosev, Tomislav Zografski ve Goce Kolarovski gibi besteciler de onları takip etmiştir.

1944 yılında kurulan Makedonya Filarmoni Orkestrası, müzik alanındaki en eski kültür kurumudur. Her yıl yaklaşık 50.000 kişi Makedonya Filarmoni Orkestrası ile çeşitli halk dansları topluluklarının ve diğer kültür sanat derneklerinin konserlerine katılmaktadır.

Ohri Yaz Festivali kapsamında düzenlenen konserler dışında, Interfest adlı yıllık bir klasik müzik festivali de yapılmaktadır. Üsküp Caz Festivali oldukça prestijli bir müzik etkinliğidir; caz dünyasının en ünlü caz gruplarının ve isimlerinin yer aldığı festival, katılımcılar ve eleştirmenler tarafından dünyanın en başarılı caz festivallerinden biri olarak görülmektedir.

Halk müziği, Makedon kültürünün en sevilen alanlarından biridir ve her yıl çeşitli halk müziği festivalleri düzenlenmektedir; festivallerin en eskisi Valandovo'da düzenlenen Folkfest'tir. Eski Şehir Şarkıları Festivali, Mak-Fest ve Üsküp Festivali, Kuzey Makedonya'daki en iyi bilinen müzik festivallerindendir.

Makedonya rock grubu Leb i Sol, yirmi yıldan uzun süredir sahne alan, geleneksel halk temaları ile modern ritimleri brleştirmiş, dünyaca bilinen bir gruptur.

Makedonya'da Dans Kültürü

image.png

Makedonya kültüründe her yaştan insan geleneksel halk oyunları icra etmektedir. Makedonya'nın güneyinde, doğusunda, batısında, kuzeyinde ve güneybatısında farklı danslar öne çıkmaktadır. Makedonya'daki çok sayıda geleneksel halk oyunu; farklı ritimleri, hızlı dans adımlarını, rengarenk kostümleri, canlılık ve güzel şarkılar ile enstrümanları içerir ve geleneklere, göreneklere, kasaba ve köy adlarına göre farklı isimlendirilir. 

Geleneksel halk oyunları genellikle Noel, Aziz Petrus ve Paul Bayramı, Paskalya, Aziz George Günü gibi önemli bayramların yanı sıra ulusal bayramlar ve çeşitli kutlamalar sırasında oynanmaktadır.

Makedonya Tiyatro Kütürü ve Gelişimi

image.png

Kuzey Makedonya'da 13 profesyonel tiyatro bulunur ve tüm tiyatro toplulukları içerisinde yaklaşık 870 profesyonel oyuncu, şarkıcı, bale dansçısı, yönetmen, oyun yazarı, set ve kostüm tasarımcıları gibi çalışanlar bulunur. Modern Makedon tiyatrosunun kurucusu Vojdan Cernodrinski'dir ve yaklaşık 30 yıldır Cernodrinski onuruna geleneksel bir tiyatro festivali düzenlenmektedir.

Karagöz kelimesi, bir Türk oyunu olsa da, birçok Balkan ülkesinde olduğu gibi Kuzey Makedonya'da görülen bir tiyatro türüdür. Karagöz tiyatrosu, Osmanlı İmparatorluğu ile birlikte Balkanlar'a gelmiştir; 11. yüzyılda adı duyulmaya başlanmış ve 14. yüzyıldan beri Makedonya'da da bilinir hale gelmiştir. Oyun karakterleri olan Karagöz ve Hacivat, bir cami inşaatında işçilere komik hikayaler anlatmaları, hikayeler sebebiyle inşaatın durduğu, padişahın onlara sinirlendiği ve idam edilmelerini emrettiği hikayeleri ile bilinmektedir. Padişah idam sonrasında pişman olmuş, iki adamı diriltmek istemiş, ancak bunu beceremediği için onlara renkli deriden yapılmış kuklalar ile beyaz bir perde önünde can vererek Karagöz tiyatrosunu ortaya çıkarmıştır. Karagöz, Osmanlı İmparatorluğu'nda sıradan bir Rum'u kişileştirir ve İstanbul'da yaşayan sıradan, zeki, saf ve esprilidir. Hacivat ise bilgiç, katı, ahlaksız, aristokrat kökenli bir karakterdir.

Makedonya'da Kutlanan Özel Günler

image.png

Makedonya'da kutlanan özel günler aşağıda listelenmiştir.

Kuzey Makedonya'da Yapılması ve Yapılmaması Gerekenler

Makedonya vatandaşları etnik kimlikleri konusunda hassastır ve etkileşimde bulundukları kişilerin kendilerine nasıl davrandıklarını önemserler; bu sebeple etkileşim kurarken dikkatli davranılmalıdır. Makedonlar için aile önemlidir ve iletişim halinde aile üyelerine ilişkin sorulara açıktırlar. Makedonya'nın kültürünü, tarihini ve devletinin meşruiyetini tanımak önemlidir ve bu konular hakkında onlarla empati kurulması gerekmektedir. 

Makedon halkı ülkenin tarihi ve gerçek sakinleridir; bunun aksi bir tavır gördüklerinde kendilerini rahatsız ve gücenmiş hissetmektedirler. Makedonların siyaset hakkında açık şekilde konuşmaları beklenmelidir; analiz ve tartışmalar onlara keyif vermektedir. Makedonlar bir duruma alınmaları veya üzülmeleri halinde karşısındakilere soğuk davranır ve iletişim kurmaktan kaçınır; böyle bir durumda açık şekilde özür dilenmeli ve samimi olarak pişman olunduğu belirtirmelidir. Özür ve pişmanlığa saygı duyulsa da, isteksiz bir tavır kibir olarak yorumlanır.

Makedonya'dan bahsederken Eski Yugoslav Makedonya Cumhuriyeti ifadesi ve benzerleri kullanılmamalıdır; Makedonlar bunu baskı veya sahte bir etiket olarak görebilmektedir ve hatta bazı kişiler Kuzey Makedonya yerine Makedonya adını kullanılmasını da tercih edebilmektedir. Vatandaşlığa veya doğum ülkesine dayalı kendilerini Makedon olarak tanımlayan kişilerin haricinde, Avustralya, kuzey Yunanistan, Bulgaristan ve Arnavutluk'tan da gelen Makedonlar bulunur; daha geniş coğrafyadan gelenler kendilerini Sırp, Yunan, Bulgar, Arnavut veya Roman olarak da tanımlayabilmektedir. Kişilerin konumu tam olarak bilinemeyeceğinden Makedon-Arnavut, Makedon-Yunan veya Makedon-Bulgar ilişkileri hakkında konuşmaktan kaçınılmalıdır. 

Mümkün olduğunda Kuzey Makedonya'yı eleştirmemek ve aşağılamamak gereklidir; Makedonlar bu hallerde savunmaya geçebilmektedir. Makedonya'da yaşam veya konaklama halinde, 2001 çatışmasından, Balkan savaşları sırasında Makedonya'nın bölünmesinden ve ülkenin beklediği NATO ve AB üyeliğinden bahsetmekten kaçınılmalıdır; ancak sosyalist dönemden ve Josip Tito'dan bahsetmek uygundur.

Paylaş: