Ukrayna Bayrağı

Ukrayna Bayrağı Nasıldır, Anlamı Nedir?

Ukrayna bayrağı, 2:3 oranında olup, üstte mavi ve altta sarı olmak üzere iki eşit yatay çizgiden oluşmaktadır. Üstte yer alan mavi renk gökyüzünü, altta kalan sarı renk ise Ukrayna’nın verimli topraklarını ve bu topraklarda yetişen buğdayı temsil etmektedir.

Kökeni 1199 ile 1349 yılları arasında Doğu Avrupa’da varlığını sürdürmüş güçlü bir devlet olan Galiçya-Volhinya Krallığı’na dayanan Ukrayna ulusal renklerinin kullanıldığı mavi ve sarı şeritli bayrak, 1848 yılında ulusal Ukrayna bayrağı olarak kullanılmaya başlanmıştır.

Ukrayna’nın Sovyetler Birliği üyesi olduğu dönemde milliyetçi düşünceyi simgelediği için yasaklanan mavi ve sarı renkli bayrak, Sovyetler Birliği’nin dağılmasını takiben Ukrayna’nın bağımsızlığını kazandığı 24 Ağustos 1991 tarihinde tekrar kabul edilmiştir.

Ukrayna bayrağı, 1996 tarihli Ukrayna Anayasası’nın 20. maddesine göre mavi ve sarı renkli iki eşit büyüklükte yatay şeritten oluşan bayrak olarak tarif edilmektedir.

Ukrayna Bayrağının Ölçüleri Nedir?

Ukrayna bayrağı, dikey kenarının yatay kenarına oranı ikiye üç olan üstte mavi altta sarı rengin yatay olarak eşit uzunlukta ve genişlikte konumlandığı dikdörtgen formunda bir bayraktır.

Ukrayna Bayrağının Renkleri Nedir?

Ukrayna bayrağı, Ukrayna Anayasası’nın 20. maddesine göre mavi ve sarı renklerden oluşmaktadır. Ukrayna bayrağında mavi ve sarının hangi tonlarının kullanılması gerektiği Ukrayna Anayasası’nda açıkça düzenlenmediğinden renk tonları diğer devlet organlarınca belirlenmiştir.

Ukrayna bayrağı renk kodları aşağıda verilmiştir.

Renk ŞemasıDerin Gök MavisiSarı
Pantone2935 C12 C
Hex Triplet#0057b7#ffd700
RGB0, 87, 183255, 215, 0
CMYK100, 63, 0, 20, 2, 100, 0

Ukrayna Bayrağının Anlamı Nedir?

Ukrayna bayrağı, bin yılı aşkın bir geçmişe sahip mavi ve sarı renklerden oluşmaktadır. Kökeni Doğu Avrupa’da 882 yılında kurulmuş olan Kiev Knezliği ve 1199-1349 yılları arasında varlığını sürdürmüş olan Galiçya-Volhinya Krallığı’na dayanan ulusal Ukrayna bayrağı çok eski ve anlamlı bir bayraktır.

Ukrayna bayrağı, üstte yer alan mavi renk ile ülkesinin gökyüzü, dağ ve akarsularını onun altında yer alan sarı rengiyle ise ülkesini karakterize eden ve “Avrupa’nın Ekmek Sepeti” olarak anılmasını sağlayan verimli buğday tarlalarını anlatmaktadır.

Ukrayna Bayrağı İlk Olarak Ne Zaman Ortaya Çıkmıştır?

Ukrayna bayrağı ve ulusal sembollerinde kullanılan mavi ve sarı rengin Hristiyanlık öncesi dönemde ateş ve suyu yansıttığı için geleneksel törenlerde kullanıldığı bilinmektedir. Doğu Avrupa’da 882 yılında kurulmuş olan Kiev Knezliği ve 1199-1349 yılları arasında varlığını sürdürmüş olan Galiçya-Volhinya Krallığı’na kadar uzanan mavi ve sarı renklerin en sağlam kanıtı Tötonlar ile Polonya ve Litvanya topluluklarının savaştığı 15 Temmuz 1410 tarihli Grunwald Muharebesi’nde kendisini göstermektedir.

Ukrayna, 1918 ve 1991 yıllarında bağımsızlığını kazandığında günümüzden yüzyıllar önce bugün Ukrayna topraklarının bulunduğu bölgede kurulan Kiev Knezliği’nin sembolü olarak seçtiği trident olarak bilinen üç başlı mızrağı tekrar kullanmıştır. Ukrayna’da günümüzde kullanılan ve Ukrayna bayrağı ile aynı renklere sahip mavi bir kalkan üstünde sarı üç dişli mızraktan oluşan Ukrayna Devlet Arması veya Tryzub, tasarımı itibari ile Kiev Knezi I. Svyatoslav tarafından 945 yılında kullanılan mühre benzemektedir.

Ukrayna kültürü için büyük önem arz eden Ukrayna bayrağı ve ulusal sembolleri ve günümüze kadar ulaşan kültürel miraslar arasında yer almaktadır.

Ukrayna’nın günümüzdeki bayrağının, 1848 Devrimleri olarak bilinen ve Avrupa’da çeşitli ülkeleri etkisi altına alan özgürlükçü devrim hareketleri sırasında eskiden Galiçya ve Lodomeria Krallığı’nın başkenti olan Lviv şehrinde Avusturya-Macaristan İmparatorluğu’nun yönetiminden kurtulmak isteyen devrimciler tarafından 22 Nisan 1848 günü kullanılmaya başlandığı kabul edilir.

Ukrayna Bayrağı Resmi Olarak Hangi Tarihte Kabul Edilmiştir?

Ukrayna’nın günümüzdeki resmi bayrağı, 1991 yılının Eylül ayında törenlerde kullanılmak üzere geçici olarak kabul edilmesinin ardından 28 Ocak 1992’de parlamento tarafından resmi olarak kullanılmaya başlanmıştır.

Ukrayna bayrağı, resmi olarak kabulünden iki yıl önce 24 Temmuz 1990’da Kiev Meclisi’nin bayrak direğinde göndere çekilmiştir. 24 Temmuz günü önceden Kiev’de Ulusal Bayrak Günü olarak kutlanmaktaydı ancak 2004’ten beri Ukrayna Bayrak Günü 23 Ağustos’ta kutlanmaktadır.

Birtakım tarihçiler Ukrayna’nın günümüzdeki resmi bayrağının 22 Nisan 1848 günü ulusal bayrak olarak kullanılmaya başlandığı görüşünü savunmaktadır.

Modern Ukrayna’nın atası olarak kabul gören Ukrayna Halk Cumhuriyeti, 1917 yıllarında başlayan ve 1921 yılında sona eren Ukrayna Bağımsızlık Savaşı devam ederken 22 Ocak 1918 tarihinde bağımsızlığını ilan ederek mavi ve sarı renkli bayrağı resmi bayrak olarak kabul etmiştir. Ukrayna Halk Cumhuriyeti’nin 1921 yılında Ukrayna Sovyet Sosyalist Cumhuriyetine dönüşmesi ve devam eden süreçte Sovyetler Birliği’nin kurucu üyesi olmasının ardından mavi ve sarı renkli Ukrayna bayrağı milliyetçi görüşü simgelediği gerekçesi ile Sovyet karşıtı propaganda olarak kabul edilmiş ve yasaklanmıştır.

Ukrayna’nın en önemli ulusal değerlerinden biri olan mavi ve sarı renkli bayrak, geçtiğimiz yüzyılda oldukça Ukrayna siyaseti ile çevresel faktörlerin etkisiyle zorlu bir mücadele vermiş ve nihayetinde bağımsızlık savaşını kazanmıştır. Ukrayna’nın 24 Ağustos 1991’de Sovyetler Birliği’nin çöküşü ile tekrar bağımsızlığını ilan etmesinden sonra 4 Eylül 1991’de mavi ve sarı renkli bayrak Ukrayna Parlamento binasının üzerinde dalgalandırılmıştır.

Ukrayna Bayrağının Tasarımını Neler Etkilemiştir?

Ukrayna bayrağının tasarımını 882 yılında Kiev Knezliği’nin kurulması ile başlayarak günümüze kadar gelen süreçte birçok siyasi ve toplumsal olay etkilemiştir. Ukrayna bayrağının tasarımını etkileyen tarihsel olaylar arasında; 1848 Devrimleri, 1917 Ukrayna Bağımsızlık Savaşı, 1922 yılında Sovyetler Birliği’nin kurulması ve 1991 yılında Sovyetler Birliğinin Dağılması özellikle öne çıkmaktadır.

Ukrayna Tarihinde Kullanılan Ukrayna Bayrakları Nasıldı?

Ukrayna devletleri tarihsel süreçte, renkleri ve tasarımları genel hatları ile birbirlerine benzeyen bayraklar kullanmışlardır. Galiçya-Volhinya Krallığı Sancağı ile Galiçya ve Lodomeria Krallığı, Kazak Hetmanlığı ve Ukrayna Halk Cumhuriyeti bayrakları, Ukrayna tarihinde kullanılan bayraklardır.

Bayrak kullanımının yaygın olmadığı dönemde günümüz Ukrayna topraklarının bulunduğu Doğu Avrupa’da 882 yılında kurulmuş olan Kiev Knezliği yöneticilerinden I. Svyatoslav tarafından 945 yılında kullanılan runik harflerin kullanıldığı mühür iki dişli bir mızrağı andırmakta ve daha sonra kurulacak olan Ukrayna devletlerinin bayrak ya da armalarında kullandığı üç dişli mızrak ile benzerlik göstermektedir. Ukrayna Devlet Arması veya Tryzub, mavi bir kalkan üstünde sarı üç dişli mızraktan oluşan tasarımı ile Kiev Knezi I. Svyatoslav tarafından 945 yılında kullanılan mühre benzemektedir.

Ukrayna tarihinde kullanılan en eski bayrak, 1199 ile 1349 yılları arasında Doğu Avrupa’da varlığını sürdürmüş güçlü bir devlet olan Galiçya-Volhinya Krallığı’nın bayrağıdır. Ukrayna’nın ulusal renkleri, mavi zemin üzerinde sarı bir aslanın yer aldığı Galiçya-Volhinya Krallığı bayrağında kullanılmıştır.

Ukrayna topraklarında 1649 ile 1775 yılları arasında hüküm sürmüş bir devlet olan Kazak Hetmanlığı’nın bayrağında sarı çerçeve içerisine alınmış mavi zemin üzerinde dairesel motifler ile bezeli daha küçük ikinci bir sarı çerçevenin içerisine alınmış mavi ve kırmızı çiçekler ile süslenmiş sarı kıyafetli sol eli ile omzuna koyduğu tüfeği tutan bir adam bulunmaktadır.

Galiçya ve Lodomeria Krallığı veya kısaca Galiçya olarak bilinen 1772’de günümüzde Ukrayna ve Polonya toprakları olan bölge üzerinde kurulmuş olan devletin kullandığı yukarıdan aşağıya mavi, kırmızı ve sarı renkli üç eşit büyüklükte yatay şeritten oluşan bayrak Ukrayna tarihinde kullanılan bayraklar arasında yer almaktadır.

Ukrayna’nın ulusal renklerinin kullanıldığı dikey kenarının yatay kenarına oranı ikiye üç olan üstte mavi altta sarı rengin yatay olarak eşit uzunlukta konumlandığı dikdörtgen formundaki bayrak ilk kez Avusturya-Macaristan İmparatorluğu’nun yönetiminden kurtulmak isteyen devrimciler tarafından 1848 yılında kullanılmıştır.

Ukrayna, 22 Ocak 1918 tarihinde bağımsızlığını ilan ederek mavi ve sarı renkli bayrağı resmi bayrağı olarak kabul etmiştir. 1918 yılında bağımsızlığını ilan eden Ukrayna Halk Cumhuriyeti’nin 1921 yılında Ukrayna Sovyet Sosyalist Cumhuriyetine dönüşmesi ve devam eden süreçte Sovyetler Birliği’nin kurucu üyesi olmasının ardından mavi ve sarı renkli Ukrayna bayrağı milliyetçi görüşü simgelediği gerekçesi ile Sovyet karşıtı propaganda olarak kabul edilmiş ve yasaklanmıştır. Sovyetler Birliğinin yönetimi altındaki Ukrayna’da Bolşevik Devrimi ya da Ekim Devrimi olarak bilinen Sovyetler Birliği’nin kurulması ile sonuçlanan devrimin kırmızı bayrağı kullanılmıştır.

Ukrayna, 1349’da Galiçya-Volhinya Krallığı’nın çöküşünden başlayarak 1991 yılında Sovyetler Birliği’nin çöküşüyle bağımsızlığını ilan edene kadar farklı ülkelerin hakimiyeti altında kaldığından Ukrayna tarihi boyunca kullanılan bayraklar oldukça az sayıda olmasına rağmen Sovyetler Birliği döneminde kullanılan bayraklar hariç olmak üzere hepsinde Ukrayna ile özdeşmiş mavi ve sarı renklerinin kullanıldığı görülmektedir.

Ukrayna’nın günümüzdeki resmi bayrağı, Sovyetler Birliği’nin çöküşü ile bağımsızlığını kazanan Ukrayna’da 1991 yılının Eylül ayında resmi törenlerde kullanılmak üzere geçici olarak kabul edilmesinin ardından 28 Ocak 1992’de parlamento tarafından resmi olarak kullanılmaya başlanmıştır.

Ukrayna Bayrağına Benzer Diğer Bayraklar Hangileridir?

Ukrayna bayrağına benzer bayraklar aşağıda listelenmiştir.

  • İsveç Bayrağı (Mavi zemin üzerindeki sarı renkli İskandinav haçından oluşan İsveç bayrağının renkleri Ukrayna bayrağı ile benzerlik göstermektedir.)
  • Kolombiya Bayrağı (Sarı, kırmızı ve mavi yatay üç şeritten meydana gelen Kolombiya bayrağının tasarımı ve renkleri Ukrayna bayrağı ile benzerlik göstermektedir.)

Ukrayna Bayrağı ile İlgili Protokol Kuralları Nelerdir?

Ukrayna bayrağı, Ukrayna Anayasası’nın 20. maddesine göre mavi ve sarı renkli iki eşit büyüklükte yatay şeritten oluşan bayrak olarak tarif edilmiştir.

Ukrayna bayrağı; yılbaşı, Noel, 22 Ocak Ukrayna Birlik Günü, 8 Mart Dünya Kadınlar Günü, 1 Mayıs Uluslararası İşçi Bayramı, 9 Mayıs Nazizm’e Karşı Zafer Bayramı, 28 Haziran Anayasa Günü, 23 Ağustos Bayrak Günü, 21 Kasım Onur ve Özgürlük Günü ve 6 Aralık Silahlı Kuvvetler Günü olmak üzere dini ve ulusal bayramlar başta olmak üzere bir takım özel günlerde göndere çekilerek bu şekilde sergilenmektedir.

Bayrağın yarıya indirilmesi eylemini Ukrayna devlet başkanı ilan eder ve Ukrayna bayrağı saygı veya yas işareti olarak yarıya indirilir.

Ukrayna’da birçok kamu kurum ve kuruluşlarında bayrak geleneksel yatay formatına ek olarak dikey formatta da kullanılmaktadır. Ukrayna bayrağı, dikey formatta kullanıldığında mavi şeridin solda olması, dikey olarak bayrak direğine asılması durumunda ise mavi şeridin direğe dönük olması gerekmektedir.

Bir takım kamu binalarında Ukrayna bayrağı sürekli olarak sergilenmektedir. Ukrayna bayrağının sürekli olarak sergilendiği yerler arasında; Kiev’de özellikle siyasi mitinglerin düzenlendiği geleneksel bir yer olan Maidan Nezalezhnosti olarak adlandırılan meydan, başkanlık binası, parlamento binası, Kiev Belediye Meclisi ve Lviv Yüksek Kalesi yer almaktadır.

Ukrayna bayrağının çevresini saran altın bir saçak ile süslenmesine bayrağın tahrif edilmemesi koşulu ile izin verilmektedir. Geçit törenleri veya iç mekan direklerinde kullanımı gibi törensel gösterilerde bayrağın güzelliğini arttırmak için genellikle tek saçak kullanılmaktadır. Ukrayna bayrağında kullanılacak olan saçağın nasıl olması gerektiğini düzenleyen bir yasa bulunmamakla birlikte askeri güçler sadece törensel gösterilerde saçak kullanırken yerel otoriteler ve başkanlık makamı saçaklı bayrağı her zaman kullanmaktadırlar.

Ukrayna bayrağı, katlanması lazım gelen durumlarda önce mavi şerit ile sarı şeridin birleştiği sınırdan ikiye katlanır daha sonra ise sarı rengin içe katlanması suretiyle mavi bir dikdörtgen halini alır.

Kullanımı esnasında Ukrayna bayrağına azami saygı gösterilmeli ve hiçbir koşulda yer ile temas ettirilmemelidir.

Utku Urfa Yazan: Utku Urfa

Utku Urfa graduated from Trakya University in 2020 with a bachelor's degree in Translation and Interpreting. After taking the role of both the copywriter and content editor at vizem.net in July 2021, Utku is currently working as EU Area Senior Consultant since July 2022.

Paylaş: