Ukrayna Mimarisi

Ukrayna Mimarisi Nasıldır, Ukrayna'nın Ünlü Mimari Eserleri Nelerdir?

Ukrayna mimarisi kökenleri Doğu Slav Kiev Rus Devleti’ne dayanmaktadır. 12. yüzyıldan sonra Polonya-Litvanya Topluluğu’nun etkileri altında Ukrayna’ya özgü bir tarz gelişmiştir. Rusya Çarlığı ile birleştikten sonra Ukrayna’daki mimari, farklı yönlerde gelişmeye başlamış ve Rusya’nın yönetimi altında olan bölgeler Rus mimarisi tarzlarında inşa edilmiştir.

Batı Galiçya’da ise Avusturya-Macaristan mimarisi etkileri görülmüştür. Ukrayna ulusal motifleri sonuç olarak Sovyetler Birliği döneminde modern bağımsız Ukrayna’da kullanılmıştır.

Ukrayna Mimarisi Nasıl Şekillenmiştir?

Ukrayna mimarisinde günümüze ulaşan mimari anıtlar, özgünlük, yapının işlevselliği ve biçimlendirmeye özen gösterilerek yapılmıştır. Eski Ukraynalı inşaatçılar, antik çağın mühendislik ve sanatsal ilkelerini özümseyerek onları geliştirmişlerdir ve yerel özelliklerle desteklemişlerdir. Ukraynalı inşaatçılar aynı zamanda komşu ülkelerin mimarisini etkileyip zenginleştirmişlerdir.

Ukrayna’da mimari, yüzlerce yıl öncesine dayanan binalardan devasa çağdaş yüksek yapılara kadar uzanmaktadır. Ukrayna mimarisi Ukrayna tarihi boyunca Avrupa sanat tarihinde önemli bir yer tutmuştur. Bunun sebebi, Ukrayna’da klasik, barok, art nouveau ve sosyalist modernizmi içeren farklı tarzlardaki binaların eklektik bileşiminin ilgi çekiciliği ve özgünlüğüdür.

Orta Çağ Kiev-Rus Dönemi Ukrayna Mimarisi

Modern Ukrayna, Rusya ve Beyaz Rusya devletlerinin kültürlerinin öncüsü olan, Orta Çağ Kiev Rus devleti mimari alanda da büyük etkiye sahipti. 988 yılında Hristiyanlığın kabul edilmesinden sonra inşa edilen büyük kilise mimarisi, Doğu Slav topraklarındaki anıtsal mimarinin ilk örneklerini oluşturmaktaydı. Bu kiliseler ahşaptan yapıldı ve küçük olmaları sebebiyle ‘Hücre Kilisesi’ olarak bilindi. Büyük katedraller ise çok sayıda küçük kubbeye sahipti ve bu bazı sanat tarihçilerine göre Hristiyanlık öncesi pagan Slav tapınaklarının görünümündeydi. Eski inançlarından etkilenen mimari tarz, ayrıca Bizans’tan güçlü bir şekilde etkilendi.

Bu kiliselerin birkaç örneği günümüze ulaşmıştır ve 16-18. yüzyıllar boyunca birçoğu Ukrayna Barok tarzında dışarıdan yeniden inşa edilmiştir. Kiev’deki Aziz Sophia Katedrali (1017), Berestove’daki Kurtarıcı Kilisesi (1113) ve Aziz Cyril Kilisesi (12. yy) hala Ukrayna başkentinde bulunan örneklerdendir. Aralarında Volodymyr-Volynskyi’deki Varsayım Katedrali (1160), Paraskevi Kilisesi (1201) ve Altın Kapılar (1037) da olmak üzere 19. Yüzyılın sonlarında birçok bina yeniden inşa edilmiştir. Hayatta kalan ve günümüze ulaşan Kiev Rus Devleti mimarisi oldukça azdır.

Kazak Dönemi Ukrayna Mimarisi

Kazak aristokrasisini temsil eden Ukrayna Barok mimarisi, 17.-18. yüzyılların Hetmanat döneminde ortaya çıktı. Kazak dönemi Ukrayna mimarisi Batı Avrupa Barok mimarisi tasarımlarından, daha ılımlı süslemelere sahip olması ve daha basit formda olması bakımından farklıdır.

17.-18. Yüzyıllarda, çoğu orta çağ Rus kilisesi önemli ölçüde yeniden tasarlandı ve genişletildi. Ek kilise kubbeleri ve ayrıntılı süslemeler eklendi. Ukrayna Barok mimarisinin ünlü örnekleri arasında Kiev Pechersk Lavra Kompleksi, Vydubychi Manastırı, Pochayiv Manastırı sayılabilir.

Kırım’da, Kırım Hanlığı tarafından yönetildiği dönem İslami motiflerden ilham alan çeşitli yapılar inşa edildi. Aralarından en ünlüsü, Pers, Türk ve İtalyan mimarlar tarafından tasarlanan Bahçesaray Sarayı idi.

Geç Ukrayna Barok mimarisine ait örnekler Sophia Katedrali ve Kiev Tren İstasyonu olarak verilebilmektedir.

Rusya İmparatorluğu Dönemi Ukrayna Mimarisi

Ukrayna giderek Rus İmparatorluğu’na entegre olurken, Rus mimarlar projelerini birçok Ukrayna şehri ve bölgesinin sunduğu pitoresk manzarada gerçekleştirme fırsatı buldular. 1747-1754 yılları arasında Bartolomeo Rastrelli tarafından yaptırılan Kiev Aziz Andrew Kilisesi, Barok mimarisinin dikkate değer bir örneğidir ve dağın tepesindeki konumu, onu şehrin eşsiz bir anıtı haline getirmiştir. Rastrelli’nin bir diğer dikkate değer eseri, Rus İmparatoriçesi Elizabeth’in yazlık konutu olarak inşa edilen Mariyinsky Sarayı idi.

Rusya, Ukrayna’nın tüm güneyini ve Kırım’ı egemenliği altına aldıktan sonra, “Yeni Rusya” olarak adlandırılan bu topraklar sömürgeleştirildi ve Nikolayev, Odessa, Kherson, ve Sevastopol gibi yeni şehirler kuruldu. Bu şehirler İmparatorluk Rus mimarisinin önemli eserlerini içerdi. Kirill Razumovsky’nin saltanatı sırasında, Hlukhiv, Baturyn ve Koselets gibi Kazak Hetmanlığı’nın birçok kasabası, Küçük Rusya’nın atanan mimarı Andrey Kvasov tarafından inşa edilen görkemli projelere sahipti.

Yerel Ukrayna Mimarisi

Ukrayna’daki yerel mimari yapı bilgisi yerel geleneklere dayanması sebebi ile büyük ölçüde nesiller boyunca aktarılan bilgileri içerir. Bu sebeple, Ukrayna’daki farklı bölgelerin kendine özgü mimari tarzları vardı. Örneğin Karpat Dağları ve çevresindeki dağ eteklerinde ahşap ve kil birincil geleneksel yapı malzemeleri olarak kullanıldı.

Merkez Naddnipryanshchyna Halk Mimarisi ve Yaşam Biçimi Müzesi, bir açık hava müzesi, 13 tema müzesi, 122 ulusal mimari örneği ve 30.000’den fazla tarihi kültürel obje içermektedir. Dekoratif Kaplamalar Müzesi, Ukrayna mimarisinde dekoratif mimari uygulamaların el işçiliğini koruyan seçkin müzelerden biridir. Pereiaslav’da yer almaktadır.

Sovyetler Birliği Döneminde Ukrayna Mimarisi

Ekim Devrimi ve Ukrayna’nın da dahil olduğu Rus İç Savaşı’ndan sonra, Ukrayna topraklarının çoğu yeni Komünist Ukrayna Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti’ne dahil edildi. İlk kez, Ukraynalılar bir ulus olarak tanınan bir milliyet haline geldi ve bunun sonucunda ayrı bir Ukrayna mimari tarzı geliştirmek için büyük çabalar sarf edildi.

Sovyet yönetiminin ilk yıllarında, Ukraynalılaştırma politikaları, birçok Ukraynalı mimarın Ukrayna’ya özgü ulusal motifleri kullanmaya teşvik edildiği anlamına geliyordu. Sovyet Ukrayna’sında, ilk 15 yıl boyunca başkent, doğudaki Kharkiv şehriydi. Derhal onun soylu kapitalist yüzünü ‘yok etmek’ ve yeni bir Sosyalist tarz yaratmak için büyük bir proje geliştirildi. Yetenekli genç mimar Viktor Trotsenko, başkentin merkezi haline gelmesi için modern binalara sahip büyük bir merkezi meydan önerdi. Böylece SSCB’de ve yurtdışında konstrüktivist mimarinin en parlak örneği olacak olan Dzerzhinsky Meydanı (şimdi Özgürlük Meydanı) doğdu. Toplam 11,6 hektarlık bir alanı kaplayan bu meydan, şu anda dünyanın bugüne kadarki en büyük üçüncü meydanıdır.

Yeni mimari yapıtların en ünlülerinden biri, yalnızca Kharkiv’in değil, genel olarak Konstrüktivizmin sembolü haline gelecek olan Gosprom binasıydı. (1925-1928) Mimarlar Sergei Serafimov, S.Kravets ve M.Felger tarafından inşa edilen ve yalnızca üç yıl içinde Avrupa’nın en yüksek yapısı haline gelen yapının benzersiz özelliği, yalnızca bir noktada hissedilebilen simetrisinde yatıyor. Gosprom binası, İkinci Dünya Savaşı sırasında binayı patlatma girişimlerinin hiçbiri başarılı olmadığı için günümüze kadar gelebilmiştir. Bugün hala Kharkiv’in sembolü olmaya devam etmektedir. Ancak meydandaki diğer örneklerden olan Projeler Evi savaş sırasında ciddi şekilde hasar gördüğü için yıllar sonra yeniden inşa edilmiştir.

1934’te Sovyet Ukrayna’nın başkenti Kiev’e taşındı. Bu bölgede Stalinist mimarinin ilk örnekleri görülmeye başlandı ve resmi politika ışığında eski şehrin üzerine yeni bir şehir kurma çabası da beraberinde geldi. Bu, Aziz Michael Altın Kubbeli Manastırı gibi eşsiz örneklerin yok edilmesi anlamına geliyordu. Ancak İkinci Dünya Savaşı’nın başlamasıyla proje hayata geçirilemedi. Savaş öncesi yapılarından geriye Ukrayna Komünist Partisi Merkez Komitesi Binası ve Volodymry Zabolotny tarafından 1936-1938’de inşa edilen Verkhovna Rada binası kaldı.

İkinci Dünya Savaşı’nın ağır yıkımının ardından, Kiev’in merkezinin yeniden inşası için yeni bir proje açıklandı. Bu proje, Khreshchatyk caddesini Stalinist mimarinin en güzel örneklerinden birine dönüştürdü.

Modern Ukrayna Mimarisi

Ukrayna’da modern mimari, sanatsal yön olarak daha küresel ve çoğulcu hale geldi. Bu dönemin Ukraynalı mimarlarının eserlerinde, postmodernizm ve yüksek teknoloji eğilimleri giderek daha fazla artmıştır. Bu, küreselleşmenin mimarlık dünyasındaki bir yansımasıdır. Modern Ukrayna mimarisinin amacı, modern estetiği uygulayarak, mimarın kendi sanatsal stilini bulması ve mevcut tarihi-kültürel ortamın dahil edilmesidir.

Modern Ukrayna mimarisinin en iyi örnekleri arasında Kiev’in merkezindeki Maidan Nezalezhnosti’nin yeniden inşası ve yenilenmesi yer almaktadır. 21. yüzyılın büyük bir bölümünü kaplayan ana proje, Rybalskyi Yarımadası’ndaki Kiev Şehir Merkezi’nin inşaatıdır ve tamamlandığında, pitoresk Dinyeper manzarasının ortasında yoğun bir gökdelen parkı da içerecektir.

Ukrayna’da Ziyaret Edilmesi Gereken Mimari Yapılar Nelerdir?

Ukrayna’da ziyaret edilmesi gereken mimari yapılardan önemlileri aşağıda listelenmiştir.

  • Residence of Bukovynian Metropolitans: Bukovynian Metropolitans bir dünya Mirası Alanı’dır. Chernivtsi Üniversitesi’nde yer alır. Bizans ve Gotik tarzlarının birleştirilmiş özelliklerini içerir. 1864 yılına dayanan 8 hektarlık kompleks, bir şapel, bir seminer binası, bahçe ve heykellerle çevrili bir manastırdan oluşmaktadır.
    Residence of Bukovynian Metropolitans
    Residence of Bukovynian Metropolitans
  • Lviv Tren İstasyonu: Ukrayna’nın Lviv kentinde bulunan ana demiryolu terminalidir. Eski Galiçya’daki Art Nouveau mimarisinin en dikkat çekici parçalarından biridir. İstasyon 1904’te halka açıldı ve 26 Mart 2004’te yüzüncü yıl dönümünü kutladı. Terminal aylık olarak, 1,2 milyonun üzerinde yolcu ve 16 bin ton yük taşıyor.
    Lviv Tren İstasyonu
    Lviv Tren İstasyonu
  • Aziz Sophia Katedrali: Katedral, şehrin en iyi bilinen simge yapılarından biridir ve Ukrayna’da Kiev Mağara Manastırı kompleksi ile birlikte Dünya Mirası Listesi’ne yazılan ilk miras alanıdır.
    Aziz Sophia Katedrali
    Aziz Sophia Katedrali
  • Vinnytsia Su Kulesi: 1912 yılında inşa edilen ve Vinnytsia şehrinin bir simgesi olan bu yapı, 1985’ten beri müze olarak hizmet vermiş ve 1983’te yerel öneme sahip bir kültürel anıt olarak listelenmiştir.
    Vinnytsia Su Kulesi
    Vinnytsia Su Kulesi
  • Armenian Virgin Mary’s Dormition Kilisesi: Kaleyi andıran uzun kulesi ve pitoresk iç mekanlarıyla ziyaretçileri cezbeden ve aslen 1363’te inşa edilen bu yapı, 1527’de büyük bir yangın hasarına uğradı. 1908 ve 1927 yılları arasında neredeyse orijinal görünümüne kavuştu.
    Armenian Virgin Mary’s Dormition Kilisesi
    Armenian Virgin Mary’s Dormition Kilisesi
  • Mezhyhirya Residence Müzesi: Mezhyhirya, 2014 yılının Kasım ayının ortasından bu yana, eski sahibi eski Ukrayna Cumhurbaşkanı Viktor Yanukoviç’in lüksünü sergileyen bir müze olmuştur. Kiev’e 25 km uzaklıktaki Novi Petrivtsi köyünde yer almaktadır. Yanukoviç, 2002’den 21 Şubat 2014’e kadar burada yaşayıp, 2014 Ukrayna devriminden sonra mülkü terk etmiştir.
    Mezhyhirya Residence Müzesi
    Mezhyhirya Residence Müzesi
  • The House of Scientists: Genellikle film seti olarak kullanılan, 19. yüzyıldan kalma Neo-Barok tarzı görkemli bina ve eski aristokrat kumarhanesidir.
    The House of Scientists
    The House of Scientists
    The House of Scientists
    The House of Scientists

Ukrayna’da Kiralar Ne Kadardır?

Ukrayna’da 1-3 odalı bir daire kiralamak ayda ortalama 14500 UAH tutarındadır. Kira fiyatları, üç ayı geçen uzun süreli konaklamalar için ortalama 11300-13500 UAH arasında değişmektedir. Özellikle Kiev’de 1-3 odalı lüks bir dairede yaşamak, 19000-41200 UAH arasında bir fiyata mal olmaktadır.

Ukrayna’da aylık ortalama kira fiyatları oda sayısına ve lokasyona göre aşağıdaki tabloda verilmiştir.

Ev ÖzellikleriAylık Ortalama Kira Tutarı (UAH)
Şehir merkezinde 1 odalı daire10,515.62 ₴
Şehir merkezi dışında 1 odalı daire6,848.70 ₴
Şehir merkezinde 3 odalı daire18,264.91 ₴
Şehir merkezi dışında 3 odalı daire11,645.55 ₴

Ukrayna’da En Ucuz Kira Nerededir?

Ukrayna’da kiraların en uygun olduğu şehirler ve ortalama kiraları aşağıda listelenmiştir.

  • Vinnytsia: Ortalama kira: 6,500 UAH
  • Kharkiv: Ortalama kira: 8,000 UAH
  • Lviv: Ortalama kira: 8,500 UAH
  • Dnipro: Ortalama kira: 8,540 UAH
  • Odesa: Ortalama kira: 10,000 UAH

Ukrayna’da Bir Ev Ne Kadar?

Ukrayna Kiev’de ev fiyatları ortalama olarak şehir merkezinde metrekare başına 57,950.26 ₴, şehir merkezi dışında metrekare başına 27,517.15 ₴ tutarındadır. Genel olarak Ukrayna’da ise bu fiyat ortalama olarak metrekare başına şehir merkezinde 33,245.59 ₴, şehir dışında 20,078.33 ₴ tutarındadır.

Bir karşılaştırma söz konusu olduğunda Ukrayna’da yaşam koşulları Türkiye’den % 0.79 oranında daha az masraflıdır.

Ukrayna’nın Öne Çıkan Mimarları ve Mimar Ofisleri Hangileridir?

Ukrayna’nın öne çıkan mimarları ve mimarlık ofisleri aşağıda listelenmiştir.

  • PIXREADY – Lviv, Ukrayna
  • Trident – BIM, Kharkiv, Ukrayna
  • Brandon Archibald – Odesa, Ukrayna
  • Intemporary Design Studio – Kyiv, Ukrayna
  • YØDEZEEN – Kyiv, Ukrayna
  • balbek bureau – Kyiv, Ukrayna
  • M3 Architects – Odessa Oblast, Ukrayna
  • MONO architects – Brovary, Ukrayna
  • Yunakov Architects – Kyiv, Ukrayna

Ukrayna, mimarlığın yanı sıra akademi, sanat, spor, müzik, tiyatro gibi çeşitli alanlardan birçok ünlü isim barındırmıştır. Ukraynalı ünlüler arasında Mila Kunis, Vladimir Kliçko, Olya Polyakova gibi isimler yer almaktadır.

Utku Urfa Yazan: Utku Urfa

Utku Urfa graduated from Trakya University in 2020 with a bachelor's degree in Translation and Interpreting. After taking the role of both the copywriter and content editor at vizem.net in July 2021, Utku is currently working as EU Area Senior Consultant since July 2022.

Paylaş: