Kamboçya Kültürü

Kamboçya Kültürü Hakkında Bilinmesi Gerekenler

Kamboçya kültürü, yüzyıllar öncesine dayanan zengin ve çeşitli bir tarihe sahiptir ve büyük ölçüde Hindistan'dan etkilenmiştir. Kamboçya'nın uzun tarihi boyunca, en büyük ilham kaynağı dinden gelmiştir. Yaklaşık iki bin yıl boyunca Kamboçyalılar, yerli animistik inançların senkretizminden ve Hint dinleri Budizm ve Hinduizm'den benzersiz bir Khmer inancı geliştirmiştir.

Bu makalede Kamboçya'ya gitmeden önce bilmeniz gereken Kamboçya Krallığı kültür ve geleneklerine dair bilgiler yer almaktadır.

En Bilinen Kamboçya Gelenekleri Nelerdir?

En bilinen Kamboçya gelenekleri aşağıda listelenmiştir.

  • Şerefe: Kamboçya’da “chul mouy”, şerefe anlamına gelmektedir ve alışılanın aksine sadece ilk içkiden önce değil her yudumda bu kelime söylenir.
  • Sakin kalın: Budizm, Kamboçya’da baskın dindir ve halk Budizm felsefesini benimsemiştir. Bu nedenle bağırmak, ses yükseltmek veya agresif tavırlarda bulunmak hoş karşılanmaz.
  • Kıyafet yönetmeliği: Kamboçya’da tapınakları, sarayları veya diğer önemli yerleri ziyaret ederken diz ve dirsek altına kadar inen giysiler giyilmesi uygun görülür.
  • Ayakkabıları çıkarmak: Kamboçya'da birinin evine girerken ayakkabılarını çıkarmak kibarlık olarak kabul edilir.
  • Baş ve ayak: Kamboçya'da baş, vücudun en kutsal yeri sayılırken ayak en az kutsal yer olarak görülür ve bu nedenle, herhangi birinin başına dokunmak yasakken ayakla insanlara işaret etmek kabalık olarak kabul edilir.
  • Selamlaşma: Kamboçya'da sampeah, küçük bir yay eşliğinde avuçları göğsün önünde birbirine bastırmayı içeren olağan selamlama şeklidir ve kişi ne kadar önemliyse, eller vücutta o kadar yüksektedir.
  • Nesneleri uzatmak: Kamboçya’da birine herhangi bir şeyi sol elle vermek kabalık olarak görülür, kibar olan ise iki elle vermek olarak kabul edilir. Sol kolla sağ dirseğe dokunup sağ elle nesneyi uzatmak bir diğer kibar yoldur.
  • Çubuk kuralı: Yemeği bitirdikten sonra yemek çubuklarını kasenin üzerinde bırakmak gerekir çünkü kasede dikey duran yemek çubukları, ölüler için yakılan tütsü çubuklarına benzer ve bu da iyi bir alamet olarak görülmez.
  • Yemek: Dudak şapırdatma, höpürdetme ve çiğneme ne kadar yüksek sesli ise yemek de o kadar beğenilmiş anlamına gelir.
  • Kadınlar ve rahipler: Kamboçya’da kadınların ve rahiplerin birbirlerine temas etmeleri yasaktır.

Kamboçya’da Kıyafet Kültürü Nasıldır?

Kamboçya’da Kıyafet Kültürü Nasıldır?
Kamboçya’da Kıyafet Kültürü Nasıldır?

Kamboçya'da giyim, kültürün en önemli yönlerinden biridir. Kamboçya modası etnik grup ve sosyal sınıfa göre farklılık gösterir. Khmer halkı geleneksel olarak Krama adı verilen kareli bir eşarp takar. Sampot olarak bilinen uzun süredir popüler olan geleneksel giysi, Kamboçyalıların Funan döneminden beri giydiği Hint etkisindeki bir kostümdür.

Kamboçya modasında güçlü bir Hindu etkisi vardır ve bu nedenle Kamboçyalılar vücudun alt kısmına Sampot giyip çoğu zaman Hinduizm'in bir sembolü olan Sarong Kor gibi bilezikler ve yakalar dahil olmak üzere takı dışında belden yukarı hiçbir şey giymez.

Budizm Hinduizm'in yerini almaya başlayınca Khmer halkı, Khmer tarzı bluz, gömlek ve pantolon giymeye başlamıştır.

Kamboçya’da Yemek Kültürü Nasıldır?

Kamboçya yemek kültürü, sürekli tarihi etkileşim ve ortak etkiler nedeniyle Tayland, Laos, Vietnam ve Endonezya mutfaklarıyla birçok benzerliğe sahiptir. Kamboçya mutfağı çorbalarda, tavada kızartılmış yemeklerde ve sos olarak balık sosu kullanır. Hemen hemen her yemek bir kase pirinçle yenir ve tipik olarak Kamboçyalılar, yemeklerini en az üç veya dört ayrı yemekle yerler.

Kamboçya mutfağında Hint esintili yemekler arasında yıldız anason, kakule, tarçın, rezene gibi kurutulmuş baharatların yanı sıra limon otu, sarımsak, arpacık soğanı ve havlıcan gibi yemeklere farklı bir tat veren yerel malzemeler gerektiren kari olarak bilinen birçok köri türü yer alır.

Güneydoğu Kamboçya'da her yerde bulunan ancak neredeyse başka yerde bilinmeyen bánh tráng yemeği Vietnam mutfağının güçlü etkisini yansıtır. Birçok Çin kökenli Kamboçyalının yaşadığı Siem Reap ile Kampong Thom arasındaki bölgede Çin mutfak kültürü yaşatılır ve birçok Çin yemeğinin Khmer versiyonu sergilenir.

Ünlü Kamboçya Yemekleri

Ünlü Kamboçya Yemekleri
Ünlü Kamboçya Yemekleri

Ünlü Kamboçya yemekleri aşağıda listelenmiştir.

  • Samlor korkor
  • Nom banh chok
  • Amok
  • Bai sach chrouk
  • Kari sach moan
  • Kha sach ko
  • Sngor chruak sach trei
  • Kari saraman
  • Nhoam krauch thlong
  • Kha trei svay kchai
  • Kangkep baob

Kamboçya'nın Eğlence Kültürü Nasıldır?

Kamboçya'nın eğlence endüstrisi 1970'lerin sonlarından itibaren aktifleşmeye başlamıştır. Kamboçya eğlence kültürü, apsara dansı gibi zarif geleneksel sanatlardan şehrin kokteyl salonları ve kulüplerine kadar uzanmaktadır.

Kamboçya Dansları

Kamboçya Dansları
Kamboçya Dansları

Kamboçya dansları; klasik dans, halk oyunları ve yöresel danslar olmak üzere üç ana kategoriye ayrılabilir. Klasik Khmer dansı, duyguları ifade etmek için elleri ve ayakları kullanmasıyla ünlüdür ve bu dans türünde 4.000 farklı hareket vardır.

İzleyiciler için oynanan Khmer halk oyunları tempolu olup hareketler ve jestler, klasik Khmer dansı kadar stilize değildir. Kamboçya halk dansları müziği bir mahori orkestrası tarafından çalınır. Popüler bir halk dansı, erkek ve kadın dansçılarla hindistan cevizi içeren bir dans performansı olan Kamboçya hindistan cevizi dansıdır.

Kamboçya yöresel dansları, sosyal etkinliklerde gerçekleştirilen dans türleridir ve bu tür danslar arasında Romvong, Rom Kbach, Rom Saravan ve Lam Leav bulunur.

Kamboçya Müziği

Kamboçya Müziği
Kamboçya Müziği

Kamboçya müziği 60’lı ve 70’li yıllardan itibaren ağır bir Batılılaşmaya maruz kalmıştır. Kamboçyalı pinpeat topluluğu geleneksel olarak bayram günlerinde pagodalarda duyulur. Pinpeat; roneat ek (kurşun ksilofon), roneat thung (düşük bambu ksilofon), kong vong touch ve kong vong thom (ayarlanmış gongların küçük ve büyük setleri), sampho (iki taraflı davul), skor thom (iki büyük davul) ve sralai (dört kamışlı çalgı) aletleri ile müzik yapar.

Kamboçya Kültürünü Anlamak İçin Görülmesi Gereken Yerler

Kamboçya Kültürünü Anlamak İçin Görülmesi Gereken Yerler
Kamboçya Kültürünü Anlamak İçin Görülmesi Gereken Yerler

Kamboçya kültürünü yansıtan yerler aşağıda listelenmiştir.

  • Kratie
  • Phnom Penh
  • Koh Ker
  • Ta Prohm
  • Kızıl Kmer Ölüm Tarlaları
  • Banteay Srei
  • Kamboçya Savaş Müzesi
  • Angkor Vat

Yukarıda sıralanan yerleri gezmek için Kamboçya Krallığı turist vizesi alarak seyahatinizi gerçekleştirebilirsiniz.

Elif Güzhan Yazan: Elif Güzhan

Elif Nur Güzhan, 2019 yılında giriş yaptığı Hacettepe Üniversitesi'nde İngiliz Dilbilimi okuyor, 2021 yılından beri Vizemnette yazarlık ve editörlük yapıyor.

Paylaş: