Ukrayna Ekonomisi

Ukrayna'nın Ekonomisi Nasıldır?

Ukrayna ekonomisi, 2019 Dünya Bankası nominal gayri safi yurtiçi hasıla (GSYİH) verilerine göre dünyadaki en büyük 58. ekonomisidir ve satın alma gücü pariteleri sıralamasında ise 39. sıradadır. Ukrayna ekonomisi Doğu Avrupa’nın en büyük 4. ekonomisidir. Büyük Buhran’ın etkisini 2 yıl içerisinde atlatan Ukrayna ekonomisi, gelişmekte olan bir pazar konumundadır.

Ukrayna ekonomisi, Dünya Bankası tarafından düşük-orta gelirli ülke olarak sınıflandırılmıştır. Yıllarca süren politik ve ekonomik gerilimler sonrasında; yapılan reformlarla, azalan kamu borcu ve düşen enflasyonla Ukrayna ekonomisi makro ekonomik olarak güçlü bir konuma gelmiştir.

Ukrayna’nın Para Birimi Nedir?

Ukrayna para birimi grivnadır. Grivna kullanılmadan önce Ukrayna’da para birimi olarak karbovanet kullanılmıştır. Grivna’nın 2 Eylül 1996’da tedavüle girmesiyle, karbovanet para biriminin kullanımı sona ermiştir.

Kiev’in para birimi de Ukrayna’nın başkenti olduğu için grivnadır.

Ukrayna’da Saatlik Asgari Ücret Ne Kadardır?

Ukrayna’da asgari ücret 2021 yılında 6.000 grivnadır (184,02 euro).

Ukrayna’da saatlik çalışma ücreti 36.11 grivnadır (1,10 euro). Ukrayna’da 2020’de 28.31 grivna olan saatlik çalışma ücreti, 2021 yılında 36.11 grivna olmuştur.

Ukrayna da tüm dünya gibi COVİD-19’dan etkilenmiştir. Ukrayna’nın işsizlik oranı 2020’de %8.93 iken 2021’de %10.10’a yükselmiştir. Ukrayna iş imkanları ağırlıklı olarak tarım ve sanayi sektörü içerisinde bulunmaktadır. Ukrayna’ya tarım ve inşaat sektöründe çalışmak için çoğunluğu Moldova ve Belarus’tan olmak üzere yabancı işçiler gelmektedir.

Ukrayna Haftalık Çalışma Saati Kaçtır?

Ukrayna’da haftalık çalışma saati 40 saattir. Ukrayna’da çalışanların hafta sonu tatili ile birlikte 2 hafta izin hakları bulunmaktadır.

Ukrayna’da çalışma saatleri sabah 9-10’da başlayıp, akşam 17-18’de biter. Ukrayna’da yaşam asgari ücretle sürdürülebilmektedir.

Ukrayna Ekonomisinin Temelini Oluşturan Sektörler Nelerdir?

Ukrayna ekonomisinin temelini sanayi, tarım, altyapı ve turizm oluşturmaktadır. Ukrayna’da sanayi sektörü, 2012’deki gayri safi yurtiçi hasılanın %26’sını oluşturmaktaydı. Ukrayna dünyanın en verimli topraklarından birine sahip olan bir ülkedir.

Bilgi teknolojisi sektöründe Ukrayna dünyada en fazla tescilli bilgi teknolojisi uzmanına sahip 4. ülkedir. 2012 istatistiklerine göre Ukrayna, turizm sektöründe Avrupa’nın en çok tercih edilen 8. ülkesidir.

Ukrayna Tarım Sektörü Nasıldır?

Ukrayna’da tarım sektörü, ekonomi üzerinde en çok etkisi olan sektörlerden birisidir. Ukrayna dünyadaki çernezyom toprağının %30’una sahip olduğu için tarım sektöründen verimli sonuçlar almaktadır.

Ukrayna’da tarım sektörü 2008 yılında ülkenin gayri safi yurtiçi hasılasının(GSYİH) %8.29’luk, 2012’de ise %10.43’lük bir parçasıydı. Ukrayna 2012 yılında ekonomisine tarımdan 13.98 milyar dolarlık bir kazanç sağlamıştır.

Ukrayna topraklarının %70’i tarım sektörüne ayrılmıştır ve %55’i işlenebilir topraktır. Ukrayna’da işlenebilir toprakların %60’ı çernezyom toprağıdır.

Ukrayna dünyanın en çok ayçiçeği yağı üreten ülkesidir. Şeker ve tahıl üretiminde de Ukrayna, dünyada en iyiler arasındadır. Avrupa’nın en fazla bal üreten ülkesi olan Ukrayna’nın, nüfusunun tahmini %1.5’luk kısmının bal üretiminde çalışmaktadır.

Ukrayna 2018 yılındaki verilere bakıldığında tarım ürünü üretiminde pek çok alanda dünya sıralamalarına girmiştir. Ukrayna Yemekleri için vazgeçilmez ürünler olan patates üretiminde üçüncü, lahana üretiminde beşinci, havuç üretiminde beşinci, balkabağı üretiminde üçüncü ve buğday üretiminde sekizinci olmuştur.

Ukrayna Turizm Sektörü Nasıldır?

Ukrayna’da turizm Ukrayna’nın gayrı safi yurtiçi hasılasının (GSYİH) %1.4’ünü oluşturuyor. Ukrayna ekonomik olarak iyileştiği ve istikrarlı bir konuma geldiği için turizm sektörünü geliştirebilmiştir. 2017’den bu yana Ukrayna, Seyahat ve Turizm Rekabet Edebilirlik Raporu’nda adını 10 sıra yukarı taşıyarak dünyada 78. olmuştur.

Ukrayna’yı ziyaret edenlerin sayısı 2019’da 14 milyondan fazlaydı ve Ukrayna kişi başı ortalama 526 Dolar döviz geliri elde etmiştir.

Ukrayna’nın UNESCO Dünya Mirası listesine dahil 7 turistik alan olmasının yanı sıra turistlerin tercih ettiği pek çok tarihi ve kültürel yerler vardır. Yabancı turistler arasında Chernobyl çok popülerdir. Ukrayna’da Chernobyl’e gelen turist akışının artmasının sebeplerinden birisi de aynı isimle olan televizyon dizisidir. Sağlık turizmi için de pek çok turist Ukrayna’ya seyahat etmiştir. Ukrayna’ya sağlık turizmi için gelen turistler maliyet uygunluğu ve tecrübeli doktorlar sayesinde kendi ülkelerine nazaran maliyetin %40-%70’inden tasarruf etmiş olmaktadırlar.

Ukrayna’ya seyahat etmek için Türk vatandaşlarından Ukrayna Turistik Vizesi talep edilmemektedir. Türk vatandaşları 180 günlük zaman diliminde 90 güne kadar Ukrayna’da kalabilirler.

Ukrayna Balıkçılık Sektörü Nasıldır?

Ukrayna’da, 2017 yılında balıkçılık ve kültür balıkçılığından elde edilen toplam balık 113.600 tondu ve kişi başına tüketilen yıllık balık miktarı 11.7 kilogramdı. Ukrayna’da bu sektörde çalışan kişi sayısı 2017 verilerine göre 7.819’dir.

Ukrayna’da deniz balıkçılığı yıllardır Azak Denizi’nde ve Karadeniz’de yapılmaktadır. Ukrayna’da 2017’de Azak Denizi ve Karadeniz’de 43.800 ton balık yakalanmıştır. Ukrayna’da en hakim kültür balıkçılığı tatlı su balıkçılığıdır ve en sık görülen balık türü sazandır.

Ukrayna Madencilik Sektörü Nasıldır?

Ukrayna, hem çeşitlilik hem de rezervler açısından dünyanın en önemli maden üreticisi ülkelerinden birisidir. Ukrayna’da bilinen 8000 farklı maden yatağı vardır. Ukrayna’da maden yataklarından çıkarılan 90 ayrı maden vardır ve bunların 20 tanesinin ekonomik olarak değeri vardır.

Ukrayna’nın kömür rezervleri yaklaşık 47 milyar tondur. Ukrayna kendi yıllık kömür ihtiyacının %85’ini, kendi petrol ihtiyacının %10’unu ve kendi doğal gaz ihtiyacının %20’sini karşılayabilmektedir.

Ukrayna 2019 verilerine göre; dünyanın en büyük 7. demir cevheri üreticisi, 8. en büyük manganez üreticisi, 6. en büyük titanyum üreticisi ve 7. en büyük grafit üreticisidir. Ukrayna dünyanın en büyük 9. uranyum üreticisidir.

Ukrayna İmalat Endüstrisi Nasıldır?

Ukrayna’da imalat endüstrisi Ukrayna ekonomisi için çok önemli bir yere sahiptir. Ukrayna’da imal edilen ürünler arasında demirli ve demirsiz metalurji, kimyasal ve petrokimyasal ürünler, gıda ürünleri benzeri ürünler vardır.

Ukrayna dünyada en iyi demirli metal üretim endüstrilerinden birine sahiptir ve Ukrayna çelik üreticileri dünyadaki en iyiler arasındadır.

Ukrayna kimyasal endüstrisinde imal edilen ürünler kok kömürü, gübre, sülfürik asit, sentetik elyaf, kostik soda ve pestisittir.

Ukrayna gıda sektöründe şeker, bitkisel yağ, süt ürünleri, tahıl, meyve imal edilir.

Ukrayna’nın İhracat Politikası Nasıldır?

Ukrayna dünyada yaklaşık 140 ülkeye ihracat yapmaktadır. Ukrayna’nın yaptığı ana ihracat ürünleri demirli metaller ve metal ürünleri, motorlar, mekanik ekipman, kimyasallar ve taşıt araçlarıdır. Ukrayna, özellikle önceki Sovyet ülkeleriyle olmak üzere ticarete dayalı bir ülkedir. Ukrayna dünya ticaretinde kendini gösterdikçe Çin gibi büyük ticaret ortaklarıyla bağlar kurmuştur. Ukrayna 2019 ihracat dünya sıralamasında 51. sıradadır.

Ukrayna’nın başlıca ihracat ortakları aşağıda listelenmiştir.

  • Rusya (4.69 milyar dolar)
  • Çin (3.94 milyar dolar)
  • Almanya (3.08 milyar dolar)
  • Polonya (2.75 milyar dolar)
  • İtalya (2.57 milyar dolar)
  • Türkiye (2.4 milyar dolar)
  • Mısır (2.14 milyar dolar)

Ukrayna’nın İhraç Malları Nelerdir?

Ukrayna’nın ihraç malları aşağıda listelenmiştir.

  • Mısır (4.77 milyar dolar)
  • Ayçiçek yağı (3.75 milyar dolar)
  • Demir cevheri (3.36 milyar dolar)
  • Buğday (3.11 milyar dolar)
  • Yarı işlenmiş demir (2.55 milyar dolar)
  • Sıcak haddelenmiş demir (2.07 milyar dolar)
  • İzoleli tel (1.42 milyar dolar)

Ukrayna İthalat Politikası Nasıldır?

Ukrayna 2019 yılı içerisinde 55,4 milyar Dolar ürün ithal etmiştir. Ukrayna’nın en çok ithal ettiği ürün rafine petroldür. Ukrayna’nın ticaret ortakları ise Avrupa Birliği ülkeleri, Rusya ve Çin’dir. Ukrayna 2019 verilene göre ithalat dünya sıralamasında 48. sıradadır.

Ukrayna’nın başlıca ithalat ortakları aşağıda listelenmiştir.

  • Çin (7.36 milyar dolar)
  • Rusya (6.62 milyar dolar)
  • Almanya (5.33 milyar dolar)
  • Polonya (5.18 milyar dolar)
  • Beyaz Rusya (4.14 milyar dolar)
  • Macaristan (2.39 milyar dolar)
  • ABD (2.23 milyar dolar)
  • Türkiye (2.15 milyar dolar)

Ukrayna'nın İthal Ettiği Mallar Nelerdir?

Ukrayna’nın ithal malları aşağıda listelenmiştir.

  • Rafine petrol (3.4 milyar dolar)
  • Araba (2.64 milyar dolar)
  • Paketlenmiş ilaçlar (1.84 milyar dolar)
  • Kömür briketleri (1.76 milyar dolar)
  • Petrol gazları (1.49 milyar dolar)

Ukrayna ve Türkiye’nin Ekonomik İlişkileri Nasıldır?

Ukrayna’nın bağımsızlığı 16 Aralık 1991 tarihinde Türkiye tarafından tanınmıştır ve hemen ardından Türkiye ve Ukrayna arasında diplomatik ilişkiler başlamıştır. Ukrayna ve Türkiye ekonomik ve insani bağlarını güçlendirmek için 1 Haziran 2017 yılında pasaportsuz bir sistem yürürlüğe konulmuştur. Ukrayna’da yaklaşık 600 Türk firma yatırım yapmıştır. Türk inşaat firmalarının Ukrayna’da yürüttüğü projelerin toplam değeri ise 6,28 milyar dolardır.

Ukrayna’nın Türkiye’ye ihraç ettiği önde gelen ürünler arasında; soya fasulyesi, mısır, sıcak haddelenmiş demir, buğday, demirli ön alaşım ve yarı işlenmiş demir vardır.

Ukrayna’nın Türkiye’den ithal ettiği önde gelen ürünler arasında; rafine petrol, turunçgiller, uçak ve araba vardır.

Ukrayna’nın Temel Ekonomik Verilerinin Yıllara Göre Dağılımı Nasıldır?

Ukrayna da kişi başına düşen gayri safi yurtiçi hasıla(GSYİH) aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.

YılKişi Başı GSYİHYıllık Büyüme Oranı
2019$3,659%18.15
2018$3,097%17.27
2017$2,641%20.70
2016$2,188%2.97
2015$2,125%-31.57
2014$3,105%-22.96
2013$4,030%4.52
2012$3,855%8.00
2011$3,570%20.39
2010$2,965%16.60
2009$2,543%-34.58
2008$3,887%26.80
2007$3,066%33.24
2006$2,301%25.94
2005$1,827%33.74
2004$1,366%30.41
2003$1,048%19.22
2002$879%12.60
2001$780%22.75
2000$636%-0.01

Ukrayna’da Vergiler ve Sosyal Yardımlar Nelerdir?

Ukrayna vergi sistemi doğrudan vergiler ve dolaylı vergiler olarak ikiye ayrılır. Ukrayna’daki dolaylı vergiler arasında KDV ve gayrimenkul vergisi vardır. Ukrayna’da doğrudan vergiler arasında şahsi gelir vergisi, veraset ve intikal vergisi, kurumlar gelir vergisi, sosyal güvenlik primleri vardır.

Ukraynada verilen sosyal yardımlar; işsizlik yardımı, sağlık hizmeti yardımı, çocuk bakım yardımı, emeklilik yardımıdır.

Utku Urfa Yazan: Utku Urfa

Utku Urfa graduated from Trakya University in 2020 with a bachelor's degree in Translation and Interpreting. After taking the role of both the copywriter and content editor at vizem.net in July 2021, Utku is currently working as EU Area Senior Consultant since July 2022.

Paylaş: