Finlandiya'nın Tarihine Genel Bir Bakış

Finlandiya Halkının Tarihi Ataları Kimdir?

Finler, günümüz Finlandiya topraklarına yaklaşık 9.000 yıl önce Baltık bölgesinden gelen kabileler ve buzul çağından sonra bölgeye taşınan asıl yerlilerin soyundan gelmektedir. Milattan önce 1000 yıllarında, Finlerin tarihi atalarının Finlandiya’nın büyük bölümüne yerleştiği tahmin edilmektedir. Finlerin atalarından olan Samiler ise Finlandiya’nın kuzey kısmına yerleşmiştir.

Finlandiya’ya ilk defa giden göçebe kabileler, yerleşik hayata geçmeden önce Finlandiya’ya sadece yaz aylarında avlanmak için gitmişlerdir ve göçebe hayattan vazgeçmelerinin ardından, Finlandiya’ya kalıcı olarak yerleşmişlerdir.

Finlandiya’nın Çağlara Göre Tarihi Nasıl Gelişmiştir?

Finlandiya’nın büyük bir bölümü, 1323 yılında imzalanan Nöteborg Antlaşması’ndan sonra İsveç’in parçası olmuştur ve 500 senelik Finlandiya tarihi, İsveç tarihinin bir parçası olmuştur. Finlandiya’nın, İsveç’e katılmasının ardından Finliler kendilerinin batı Avrupalı olarak görmeye başlamıştır ve batı Avrupa kültürüne sıkı bir şekilde bağlanmışlardır.

1523 yılında Gustav Vasa İsveç Kralı olmuştur ve İsveç Ortaçağ Kuzey Birliği’nden ayrılmıştır. 1543 yılında Finlandiya’da Fince alfabe kullanılmaya başlanmıştır. Ekonomik olarak sınır komşularının gerisinde kalan Finlandiya’da,1550 yılında Baltık deniz ticaretinde Talin ile rekabet edebilmek için Helsinki şehri kurulmuştur.

Rusya, 1808-1809 yıllarında Finlandiya’yı işgal etmiştir ve Rus Çarı 1. Alexander, Finlandiya’ya büyük dükalık vermiştir. İşgal sırasında, İsveç egemenliği altında kabul edilen yasaların bir çoğu yürürlükte kalmıştır. 1906 yılında Finlandiya’nın kendi meclisini oluşturmasına izin verilmiştir ve ilk seçimler 1907 yılında düzenlenmiştir.

Finlandiya 6 Aralık 1917 tarihinde bağımsızlığını ilan etmiştir ve Rusya Ekim Devrimi’nde yönetime geçen Bolşevikler, 31 Aralık 1917 tarihinde Finlandiya’nın bağımsızlığını kabul etmişlerdir.

Finlandiya’nın Erken Tarihi -1323

Finlandiya bölgesinde yaklaşık olarak milattan önce 8.800 yılından beri yaşam olduğu tahmin edilmektedir ve yerleşimin öncelikle su kıyılarında başladığı düşünülmektedir. Finlandiya bölgesi sürekli olarak canlı bir ticaret yolu üzerinde olmuştur. Finlandiya’nın en eski şehri Turku, ticaret yeri anlamına gelmektedir.

Finlandiya hakkındaki en eski yazılı kaynaklar 1.100-1.200 yıllarından kalmadır. Finlandiya bölgesi bu senelerde Haçlı Seferleri sonucunda Roma Papalığı’na ve Ortaçağ Hansa Ticaretçileri Birliği’ne bağlanmıştır.

Finlandiya bölgesine, Katolik Kilisesi İsveç’ten ve Ortodoks Kilisesi doğudan Novgorod’dan (Rusya) yayılmıştır. Bölgeye hakim olmak için yapılan İsveç ve Novgorod savaşları, 1323 senesinde Nöteborg Antlaşması ile son bulmuştur. Barışın sağlanması ile birlikte Finlandiya’nın batısında Katoliklik, doğusunda ise Ortodoksluk egemen olmuştur. Bu inanç sınırları günümüzde bile geçerlidir ancak reform hareketleri ile Katolik inancı yerini Lutheryan inancına bırakmıştır.

İsveç’in Doğusu 1323-1809

Finlandiya tarihi kitaplarda bahsedilen, 1323 yılından Nöteborg Antlaşması ile sona eren İsveç-Novgorod savaşlarının ardından Finlandiya’nın büyük bir bölümü İsveç’in bir parçası olmuştur ve yaklaşık ve 500 sene boyunca İsveç hükümdarlığı altında yaşanmıştır. İşgal edilen bölge Finlandiya toprakları, İsveç’in doğuya olan tampon bölgesi olmuştur ve farklı savaşlar sonucu sınırları birçok kez değişmiştir.

İsveç egemenliği altına girmek, Finlandiya halkını batı Avrupa kültürüne adapte etmiştir.

Rus Çarlığının Bir Parçası Olarak Finlandiya 1809-1917

Finlandiya, 1808-1809 tarihlerinde Rusya tarafından fethedilmiştir ve Rusya Çarı tarafından Finlandiya’ya Büyük Dükalık ünvanı verilmiştir. Rusya işgali sırasında, İsveç tarafından yürürlüğe konulan yasaların çoğu geçerliliğini korumuştur. Finlandiya’nın günümüzdeki başkenti olan Helsinki şehri, Rus işgali sırasında inşa edilmiştir.

1906 yılında Finlandiya halkına kendi meclisini oluşturması için izin verilmiştir ve ilk seçimler 1907 yılında düzenlenmiştir.

Finlandiya 6 Aralık 1917 tarihinde bağımsızlığını ilan etmiştir.

Bağımsızlığın İlk Dönemleri 1917-1945

Finlandiya devletinin kurulmasından çok kısa bir süre sonra ülkede kızıl işçi sınıfı ile beyaz hükümet arasında bir iç savaş meydana gelmiştir. İç savaşı, Almanya’dan destek almakta olan beyaz hükümet, Rusya’dan destek almakta olan kızıl işçi sınıfına karşı kazanmıştır.

1930’lu yıllarda egemen olan sağcı ve aşırı sağcı görüş Finlandiya’da da etkisini göstermiş ve Finlandiya, Almanya’nın etkisi altına girmiştir.

1930 yılının ağustos ayında Nazi Almanyası ve Sovyetler Birliği, Finlandiya’nın Sovyetler Birliğine bağlı olduğunun kararını vermişlerdir. 2. Dünya Savaşı sırasında Finlandiya iki kez Almanya tarafında Sovyetler Birliği’ne karşı savaşmıştır. İki savaşı da kaybetmesine rağmen Finlandiya, hiçbir zaman Sovyetler Birliği tarafından işgal edilmemiştir.

Finlandiya bağımsızlığından hemen sonra topraklarını savunabilmesi sonucu, 20. yüzyıl savaşları Finlandiya devletinin güç kazanmaya başladığı dönem olarak kabul edilmektedir.

Yeniden Yapılanma, Sanayileşme ve Soğuk Savaş 1945-1991

Finlandiya ve Sovyetler Birliği arasında dostluk, işbirliği ve karşılıklı yardım sözleşmesi 1948 yılında imzalanmıştır. İmzalanan sözleşme ile birlikte, yabancı tehditlere karşı savunma sözü de verilmiştir.

Finlandiya, soğuk savaş dönemi boyunca Sovyetler Birliği’nin tampon bölgesi olmuştur ve ülkenin iç ve dış politikasını Sovyetler Birliği belirlemiştir.

Avrupa’nın Parçası Olarak Finlandiya 1991

Finlandiya’nın 1990’lı yıllardaki ekonomik durgunluğuna, Sovyetler Birliği’nin dağılması ve 1980’li yıllarda kredi temelli ekonomik gelişmeler sebep olmuştur. Ekonomik durgunluğun sonucu olarak 1991 yılında Finlandiya’nın en büyük ekonomik krizi yaşanmıştır.

1995 yılında Finlandiya ekonomik olarak toplanmaya başlamış ve 1865 yılında kurulmuş olan Nokia şirketi Finlandiya’nın en önemli şirketi haline gelmiştir.

Ekonomik toparlanmanın ardından Finlandiya, 1995 yılında Avrupa Birliği’ne katılmıştır ve para birimini Euro olarak değiştiren ilk ülkelerden biri olmuştur.

Finlandiya Alfabesi Nasıl Oluşmuştur?

Finlandiya’nın iki resmi dilinden biri ve nüfusunun %92’sinin anadili olan Fince, İsveç’in kuzeydoğusunda konuşulan Meankieli ve Norveç’in kuzeydoğusunda konuşulan Kven Fince lehçelerini kapsamaktadır. Ülkenin ikinci resmi dili ise İsveççe’dir.

Fin alfabesi (aakkoset); a, d, e, g, h, i, j, k, l, m, n, o, p, r, s, t, u, v, y, ä, ö olmak üzere 21 harften oluşmaktadır. Fin alfabesinde her harf bir fonemi (ses birim) temsil etmektedir.

Fince, Ural dil ailesinin bir üyesidir ve tür bilimsel olarak hem eklemeli hem bükümlü diller arasında kabul edilmektedir. Fince yüzyıllar içerisinde Hint-Avrupa kökenli (İsveççe, Rusça, Almanca) dillerden etkilenerek günümüzdeki halini almıştır.

Finlandiya Ne Demektir, Finlandiya’nın Anlamı Nedir?

Finlandiya’nın sözlük anlamı Fince, göller ülkesi anlamına gelmektedir. Finlandiyalılar ise Finlandiya’yı beyaz zambaklar ülkesi olarak adlandırmaktadır.

Finlandiya Tarihinde Yaşanan İşgaller, İstilalar ve Savaşlar Nelerdir?

Finlandiya tarihinde bilinen 6 adet işgal ve istila bulunmaktadır.

• Finlandiya İç Savaşı
• Heimosodat Savaşı
• Kış Savaşı (2. Dünya Savaşı)
• 2. Sovyet-Fin savaşı
• Lapland Savaşı
• Afganistan Savaşı

Finlandiya’nın Sömürge Tarihi Nasıldır?

Finlandiya, 1809-1917 yılları arasında 108 yıl boyunca Rusya’nın sömürgesi altında kalmıştır.

Finlandiya Tarihinde Önemli Kişiler Kimlerdir?

Finlandiya tarihindeki önemli kişiler aşağıda listelenmiştir.

• Johan Vilhelm Snellman
• Mikael Agricola
• Johan Ludwig Runeberg
• Jean Sibelius
• Urho Kaleva Kekkonen
• Mareşal Carl Gustaf Emil Mannerheim
• Renny Harlin
• Minna Canth
• Tove Jansson

Finlandiyalı ünlüler, genellikle sinema ve spor dallarında dünya çapında üne kavuşmuştur.

Günümüzde Finlandiya’nın Siyasi Yapısı Nasıldır?

Finlandiya; İkinci Dünya Savaşı sonrasında, 1947 Paris Antlaşması gereğince Sovyetler Birliği’ne belirli bir savaş tazminat ödemek ve belirli bir toprak parçası bırakmak zorunda kalmıştır. Savaş tazminatı olarak bırakılan topraklar sonucu Finlandiya, kuzey ve güney olarak ikiye ayrılmıştır.

Finlandiya yönetim şekli cumhuriyettir. Finlandiya’nın devlet organlarını; parlamento, cumhurbaşkanı ve devlet konseyi oluşturmaktadır.

Finlandiya yerel yönetimleri ise belediyelerden oluşmaktadır ve belediyeler özerklik özelliğine sahiptir.

Finlandiya Tarihindeki Dinler ve İnançlar Nelerdir?

Finlandiya tarihi boyunca ve günümüzde varlık gösteren dini inançlar aşağıda listelenmiştir.

• Paganizm
• Hristiyanlık
  • Katoliklik
  • Ortodoksluk
  • Evangelist-Lutheryan
• Yahudilik
• Budizm

Finlandiya halkının %70’ten fazlası Hristiyan’dır. Finlandiya’da en yaygın olan mezhep Evangelist-Lutheryan kilisesidir.

Finlandiya, 1100-1200 yılları öncesinde paganizm inancının hakim olmuştur. Haçlı seferleri sırasında, Hristiyanlık Finlandiya halkı tarafından benimsenmiştir.

Son yıllarda artan göç sayısı; Finlandiya’ya Yahudilik, Budizm ve Müslümanlık dinlerini taşımıştır.

Finlandiya’da Tarihi Eserleri Nelerdir?

Finlandiya’daki tarihi eserleri aşağıda listelenmiştir.

• Suomenlinna Adası
• Finlandiya Ulusal Sanat Müzesi
• Finlandiya Ulusal Müzesi
• Helsinki Katedrali
• Kaya Kilisesi
• Seurasaari Adası
• Uspenski Katedrali

Finlandiya mimarisi incelendiğinde; Hristiyanlık dininin, mimariye büyük ölçüde etki ettiği görülmektedir.

Finlandiya’da gezilecek yerlerin başında, dünyaca ün salmış olan Fin Hamamları gelmektedir. Finlandiya’daki en ünlü Fin Hamamları; Skywheel Sauna, Alles Deniz Havuzu ve Kaynak Sauna’dır.