Malta edebiyatı, Maltalı yazarlar veya Malta dilinde yazılmış tüm bir edebiyat eserleri kapsamaktadır. Malta’nın, Arap hakimiyetinden Sicilya Kontu hakimiyetine geçmesi sonucu Malta dilinde köklü değişimler yaşanmıştır.
Malta birçok farklı kültür ve toplumun etkisi altında kaldığı için Malta edebiyatı da bu durumdan fazlasıyla etkilenmiştir. Arapça, Latince ve İtalyanca ile birlikte Malta yerel dilinin etkisiyle oluşan yazılı edebi eserler, diğer dünya edebiyatlarında görülmeyen bir harmanı okuyucuya sunmaktadır.
Malta Edebiyatından Önemli 10 Kitap Nedir?
Malta edebiyatı birçok önemli yazar ve kitaba ev sahipliği yapmaktadır. Malta edebiyatında önemli olan 10 kitap;
- Pierre J. Mejlak’ın Dak li l-lejl iħallik tgħid’i,
- Ġużè Stagno’nun What happens in Brussels stays in Brussels’ı,
- Clare Azzopardi’nin Kulħadd ħalla isem warajh’ı,
- Simon Bartolo ve Loranne Vella’nın Sqaq l-Infern’i,
- Trevor Żahra’nın Il-Ħajja Sigrieta tan-Nanna Ġenoveffa’sı,
- John Bonello’nun Fil-Mergħat tal-Impossibbli’si,
- Mark Vella’nın X’Seta’ Ġralu lil Kevin Cacciattolo?’sı,
- Alex Vella Gera’nın Is-Sriep Reġgħu Saru Velenużi’si,
- Pierre J. Mejlak’ın Qed Nistenniek Nieżla max-Xita
- Leanne Ellul’un Gramma adlı kitabıdır.
Dak li l-lejl iħallik tgħid, Pierre J. Mejlak
Dak li l-lejl iħallik tgħid (Gecenin Söylemene İzin Verdiği Şey) isimli Pierre J. Mejlak tarafından yazılan kitap, 2011 yılında basılmıştır ve AB Edebiyat Ödülü’nü kazanan iki Malta kitabından biridir. Kitap modern dönem kurgu eseri olması nedeniyle beğenilmektedir ve yazarın kısa öykülerinin ikinci koleksiyonudur. Ödül kazanan kitap İngilizce’ye çevrilmiştir ve 23 Nisan 2018 günü, Brüksel’deki Waterstones’da Dünya Kitap Günü’nde Have Said Goodnight olarak yayınlanmıştır. Kitabın Arnavutça, Norveçce, Lehçe ve Bulgarcanın yanı sıra Kalem Yayınevi tarafından yayımlanan Türkçe çevirisi de bulunmaktadır.
What happens in Brussels stays in Brussels, Ġużè Stagno
What happens in Brussels stays in Brussels (Brüksel’de Olan Brüksel’de Kalır), bir tanışma turu için Brüksel’i ziyaret eden propagandacı ve İşçi Partisi destekçisi grubunun gezisini konu almaktadır. 2013 yılında basılan kitap Ġużè Stagno tarafından yazılmıştır. 5.000 kelimeyle Malta edebiyatındaki en uzun cinsel içeriği barındırmaktadır. Stagno, ikonografisini esas olarak Malta sosyo-politik durumundan almaktadır ve canlandırdığı klişeler dizisi aracılığıyla tipik Malta karakterine kitabında yer vermiştir.
Kulħadd ħalla isem warajh, Clare Azzopardi
Kulħadd ħalla isem warajh (Herkes Arkasında Bir İsim Bıraktı), 9 kadının hayat hikayelerini feminist bir açıdan konu almaktadır. 2014 yılında basılan kitap Clare Azzopardi tarafından yazılmıştır. Yazarın döneminin en iyi yazarlarından olması ve kadınların yaşadıkları zorlukları konu alması dolayısıyla beğenilmektedir.
Sqaq l-Infern, Simon Bartolo and Loranne Vella
Sqaq l-Infern (Cehennem Sokağı), sıradan bir günde gizemli bir yolculuğa çıkan karakterlerin maceralarını ve tehlikeli anları konu alan fantastik türde bir çocuk kitabıdır. 2007 yılında basılan kitabın yazarı Simon Bartolo ve Loranne Vella’dır. Sqaq l-Infern’ın çocuk kitabı olmasına rağmen, yetişkinler tarafından da okunmaktadır ve ikinci kitabı ile de yerel satış rekorlarına sahip olmuştur. Malta edebiyatına fantastik türü getirmesi ile beğenileri üzerine çekmiştir.
Il-Ħajja Sigrieta tan-Nanna Ġenoveffa, Trevor Żahra
Il-Ħajja Sigrieta tan-Nanna Ġenoveffa (Büyükanne Genoveffa’nın Gizli Hayatı); başardığı her şeyde garip bir yaratıcılığa sahip, baskılara karşı çıkan, tutku ve enerji dolu olan bir büyükannenin hikayesini ve torunlarına aşıladığı değerleri anlatmaktadır. 2008 yılında basılan kitabın yazarı Trevor Żahra’dır. Yetişkinler için eğlendirici ve düşündürücü hikayesi ile beğenilmektedir.
Fil-Mergħat tal-Impossibbli, John Bonello
Fil-Mergħat tal-Impossibbli (İmkansızın Çayırlarında); kontrol edemediği zaman yolculuğu gücünden dolayı bunalmış ve çevresinde olup bitenlerden korkan Steve’in, beklenmedik bir rehberin yardımıyla, içinde bulunduğu kabusu sona erdirmek ve bildiği hayata geri dönmek için elinden geleni yapmasını konu almaktadır. 2013 yılında basılan kitabın yazarı John Bonello’dur. Sürükleyici ve fantastik hikayesiyle okuyucuların beğenisini kazanmıştır.
X’Seta’ Ġralu lil Kevin Cacciattolo?, Mark Vella
X’Seta’ Ġralu lil Kevin Cacciattolo? (Kevin Cacciattolo’ya Ne Oldu?), ortalardan kaybolan Kevin Cacciattolo’nun nerede olduğunu bulma süreci konu almaktadır. 2014 yılında basılan kitabın yazarı Mark Vella’dır ve Abbozz’ın yeni yazılar için düzenlediği yarışmada birinci olmuştur. Gizemli, sürükleyici ve nostaljik hikayesi ile 80’li yıllarda çocukluğunu yaşayanlar tarafından beğenilmektedir.
Is-Sriep Reġgħu Saru Velenużi, Alex Vella Gera
Is-Sriep Reġgħu Saru Velenużi (Yılanlar Yine Zehirlenir), Başbakan Dom Mintoff’a suikast düzenlemek için kurgusal bir suikast girişimini konu almaktadır. 2012 yılında basılan kitap, Alex Vera Gera tarafından yazılmıştır. Suikast gibi bir konusu olması ve cinsel bölümleriyle kötü şöhretinden dolayı büyük bir kargaşaya neden olan kitabın filmi de çekilmeye başlanmıştır.
Qed Nistenniek Nieżla max-Xita, Pierre J. Mejlak
Qed Nistenniek Nieżla max-Xita (Yağmur Yağmasını Bekliyorum), betimlemeleriyle karakterlerin iç dünyasını konu almaktadır. 2009 yılında basılan kitabın yazarı Avrupa Birliği Edebiyat Ödülü’nü kazanan yazarlardan Pierre J. Mejlak’tır. Malta edebiyatının ne derece teknolojik, kozmopolit ve eğlenceli olabileceğinin bir göstergesi olması nedeniyle beğenilmektedir.
Gramma, Leanne Ellul
Gramma (Köy), bir gencin modern dünyada yaşadığı sorunları konu almaktadır. 2015 yılında basılan kitap Leanne Ellul tarafından yazılmıştır. Ulusal Kitap Konseyi tarafından Gençlik Ajansı ile birlikte başlatılan Yazı Yarışması’nda Gençlik Edebiyatı kazanan roman olmuştur. Gençler tarafından dünyayı gerçekçi ve eleştirel bir bakış açısıyla işlemesi nedeniyle beğenilmektedir.
Lucy Min?, Lara Calleja
Lucy Min?, Lucy adlı bir genç kızın yaşantısını ve iç çalkantıları konu alınmaktadır. 2016 yılında basılan kitap, Lara Calleja tarafından yazılmıştır. Yazarın gençlik türündeki romanı, imza gecesinde rekor satış sağlamıştır.
In the Name of the Prince, Liam Gauci
In the Name of the Prince (Prensin Adına), Malta korsanları hakkında Noter Arşivlerinden yapılan araştırmalarla desteklenen kitapta; korsanlık, renkli ve kozmopolit bir dizi karakter yardımıyla anlatılmaktadır. 2016 yılında basılan kitap, genç bir tarihçi olan Liam Gauci tarafından yazılmıştır. Tarihin bilinmeyenlerinin, kurgusal elementlerle harmanlanarak anlatılması okuyucaların beğenisini kazanmıştır.
Two, Teodor Reljić
Two (İki); ailesiyle birlikte Malta’da yıllık yaz tatile giden Elizabeth’in, kalp krizi geçirip komaya girmesi ve devamında gelen olayları konu almaktadır. 2014 yılında basılan kitap, Teodor Reljić tarafından yazılmıştır. Çarpıcı ve ilgi çekici olay örgüsü ile okuyanların beğenisini toplamıştır.
Malta Edebiyatının En Önemli Yazarları Kimlerdir?
Malta edebiyatı, birçok önemli yazara ev sahipliği yapmaktadır. Malta edebiyatının önemli yazarları arasında Clare Azzopardi, Antoine Cassar, Rużar Briffa ve Anton Buttigieg gibi isimler yer almaktadır. Çağdaş Malta edebiyatında ise Albert Marshall, Immanuel Mifsud, Adrian Grima, Antoine Cassar, Simone Inguanez, Nadia Mifsud ve Simone Galea gibi önemli yazarlar da bulunmaktadır.
Clare Azzopardi
Clare Azzopardi, 5 Temmuz 1977’de St. Julian’da doğmuştur. Malta Üniversitesi’nde eğitim gördükten sonra Sheffield Üniversitesi’nden okuryazarlık alanında yüksek lisans derecesi almıştır. Güncel olarak, G. F. Abela Junior Koleji’nde Malta edebiyatı bölüm başkanıdır.
Hem yetişkinler hem de genç okuyucular için eserler yazan Azzopardi, Maltaca yazdığı şiirleri ve kısa öyküleri çeşitli antolojilerde yer almıştır. Odakta (In Focus), Transkript, Sınırlı Sözler (Words with Borders), Batı 47 (West 47), Lettre International ve Kulturas Forms gibi çalışmaları, çeşitli edebi dergilerde yayınlanmıştır. 2005’te Azzopardi; Diğerleri, Karşıdan, İngilizce’ye çevrilmiş iki kısa öykü ve 2006’da Maltaca kısa öyküler koleksiyonu, Yeşil Hat’ta (Il-Linja l-Ħadraı) yayınlanmıştır. Ayrıca In-Nisa Jafu Kif, Güzel Lisa (Pretty Lisa) ve L-Interdett Taħt is-Sodda gibi oyunlar yazmıştır. Jaipur Edebiyat Festivali ve Rijeka’daki vRIsak festivali gibi festivallere de katılım göstermiştir.
Antoine Cassar
Antoine Christopher Cassar, 1978’de Londra’da doğmuştur. İspanya, İtalya ve Lüksemburg’da gibi ülkelerde yaşamış, aslen Maltalı bir şair ve çevirmendir. Eylül 2009’da, çok dilli şiiri Merħba, Birleşik Gezegen Yazma Yarışması’nda (United Planet Writing Contest) Büyük Ödül’ü (Grand Prize) kazanmıştır.
Cassar’ın çalışması dil, haritalar ve sınırlar temalarıyla ilgilidir. 2009 yılında basılan Pasaport, göç ve ulus olma temalarını ele alan sahte pasaport biçiminde yayınlanan bir şiirdir. Dokuz dile çevrilen şiirin geliri, dünyanın dört bir yanındaki mülteci hayır kurumlarına bağışlanmıştır.
Cassar, mozaik şiirlerini çoğunlukla İngilizce, Fransızca, İtalyanca, Maltaca ve İspanyolca olmak üzere en az beş dil ile yazmakta ve genellikle, Petrarchan soneleri biçiminde birleştirmektedir. İlk serisi Temmuz 2007’de İpler (Ħbula Stirati) antolojisinde yayınlanan bu şiirler, tutarlı bir ritim ve mantıksal şiirsel diziyi korurken kullanılan farklı dillerdeki sözcüklerin ve seslerin örülmesiyle diğer şiirlerden farklılık göstermektedir. Mozaik tarzdaki şiirlerinin incelediği ana temalar arasında; hayatın kibir ve anlamsızlığı, karşılıksız veya yaşanmış aşk, sömürgeciliğin absürtlüğü ve sonuçları ile aynı anda hem canlandırıcı hem de kafa karıştıran çeşitlilik duygusu yer almaktadır.
John A. Bonello
John A. Bonello, 16 Eylül 1977’de Malta’da doğmuştur. Kitapları arasında Il-Logħba tal-Allat üçlemesi, yetişkinler için ikili Unus Mundus ve çocuklar için ise Irvin Vella: Sanal Araştırmacı gibi eserler yer almaktadır. Üç kez Ulusal Kitap Ödülü’nü kazanmıştır. Edebiyata olan sevgisini, yazmak için yaşar ve yaşamak için yazar olarak tanımlamaktadır.
2008 yılında ilk yayınladığı kitap, Birinci Çeyrek’tir (It-Tielet Qamar) ve aynı yıl, Ġieħ Ħad-Dingli ödülüne layık görülmüştür. İkinci kitabı olan Bilge Adamın Rüyası (L-Aħħar Ħolma) ve üçüncü kitabı olan Altı (Is-Sitt Aħwa) ile sırasıyla 2010 ve 2012 yıllarında Ulusal Kitap Ödülleri’nde Genç Yetişkinler için düzyazı kategorisinde ödül kazanmıştır.
Çocuklara yönelik ilk kitabı olan Manduca Davası-Sanal Araştırmacı (Il-Każ Manduca), 2015 Ulusal Kitap Ödülleri’nde 8-12 Yaş Çocuklar için Kitaplar kategorisinde birinci olmuştur.
Daniel Massa
Daniel Massa, Malta’da doğmuştur. Malta Üniversitesi’nden lisans ve yüksek lisans dereceleri ile İskoçya Edinburgh Üniversitesi’nden doktora derecesine sahiptir. Malta Üniversitesi’ndeki görev süresince, İngilizce Bölüm Başkanı ve Sanat Fakültesi Dekanı olarak atamalardan sorumlu olmuştur. 1982’de Fildişi Sahili Ulusal Üniversitesi’nde Maitre des Conferences’ta çalışmaya başlamıştır. 1984’ten 1985’e kadar Michigan Eyalet Üniversitesi’nde; Malta’ya döndüğünde ise, İletişim Programı ve Uzaktan Eğitim Merkezi Direktörü ve Amerikan Çalışmaları Programı Koordinatörü olarak çalışmıştır.
PSI Kingmaker-Peter Serracino Inglott’un hayatı, düşüncesi ve maceraları; William Shakespeare: Troilus ve Cressida; Tuzlalarda Yalın Ayak ve Xibkatuliss gibi eserler vermiştir.
Ġużè Bonnici
Ġużè Bonnici, Malta’nın Valletta şehrinde 14 Ağustos 1907’de doğan ve 6 Ekim 1940’da vefat eden bir politikacı ve yazardır. Malta’ya bağlı olan Gozo adalı Paul ve Joan Bonnici çiftinin ikinci çocuklarıdır. Eğitimini Valletta İlkokulu ve Gozo Ruhban Okulu’nda aldıktan sonra lisans tıp eğitimini Malta Üniversitesi’nde, 1927 yılında yüksek lisans ve 1931 yılında doktora eğitimini tamamlamıştır. Merkez Hastanesi’ne Anabilim Dalı Başkanı olarak atanmıştır. 1934’te Evelyn Testa ile evlenerek üç çocuğu olmuştur.
Ġużè Bonnici, kuruluşundan beş yıl sonra, 1926’da İşçi Partisi’nin delegesi olmuş ve 1928 yılında Yürütme Hareketi’ne katılmıştır. 1931’de Parti’nin ilk on yılı hakkında İşçi Partisi’nin Tarihi kitabını yayınlamıştır. 33 yaşında aniden öldüğü için İşçi Partisi’nin genel seçimlere katılamamıştır.
Ġużè Bonnici, Malta Dilinin Yayılması Derneği’nin kurucusu ve ilk başkanıdır. 1931’de her ikisi de tıp öğrencisi olan meslektaşı Rużar Briffa ile birlikte Malta Üniversitesi’nin hak ettiği prestiji vermek amacıyla Għaqda tal-Malti’yi kurmuş ve Leħen il-Malti dergisinin yayınlanmasını sağlamıştır. 1938’de, satın aldığı Excelsior Yayınevi’nde, Malta Yazısı Koleksiyonu yayınlamaya başladıktan sonraki iki yıl içinde Kaptan AVLaferla’nın yardımıyla on iki kitap yayınlamıştır. Bu koleksiyonda; Gino Muscat Azzopardi’nin Hüzün Melekleri, Guze Aquilina’nın Üç Krallığı Altında, Guze Ellul Mercer’ın Ħaż Small, Guze Galea’nın Aziz John, Augustine Born’ün Gümüş Haç’ı ile birlikte kendi romanları Aşkın Gücü ve Özgürlük yer almıştır. Ayrıca Dun Karm’ın şiirlerini içeren üç kitap basmıştır. Diğer önemli eserleri ise; Aşk ve Nefret, Güneşe Doğru ve Çocuk Yetiştirmek’tir.
Rużar Briffa
Rużar Briffa, 1906 ile 1963 yılları arasında yaşamış Maltalı bir şair ve dermatologtur. Eğitimini Saint Elmo Okulu ve Valletta Lisesi’nde almıştır. Mezun olduktan sonra 1923 yılında ilkokullarda öğretmenliğe başlamıştır. 1924’te Malta Üniversitesi’nde tıp eğitimine başlamış ve Londra’da zührevi hastalıklar ve dermatoloji alanında eğitimini tamamlamıştır. 1932’de ise cilt hastalıkları uzmanı olmuştur.
1931’de arkadaşı Ġużè Bonnici ile birlikte bugüne kadar aktif olan Għaqda tal-Malti Università’yı kurmuştur ve Maltalıların Sesi (Leħen il-Malti) dergisini çıkarmaya başlamıştır. Çağdaşları arasında “Güzelliğin Şairi” olarak tanınan Briffa, şiirlerini basılması için değil, kendisi için yazdığını belirtmiştir.
Şiirlerinin çoğunu; defterlerden kesilmiş kağıt parçalarına, tıbbi reçete için hazırlanan kağıtlara, kese kağıdı ya da kullanılmış bir sigara paketinin iç kısmına yazmıştır. Briffa çok az eser yazmış olmasına rağmen, edebiyat eleştirmenleri tarafından büyük beğeni toplamıştır. Şiirleri, ikinci eşi Louisette ve arkadaşı P. Valentin Barbara sayesinde 1971’de yayınlanan ilk şiir koleksiyonunda basılmıştır.
Rużar Briffa, 22 Şubat 1963’te vefat etmiştir ve biyografisinin tamamı 1984’te Profesör Oliver Friggieri tarafından yayınlanmıştır.
Anton Buttigieg
Anton Buttigieg, 19 Şubat 1912 ile 5 Mayıs 1983 tarihleri arasında yaşamış Maltalı bir siyasetçi ve şairdir. Anton Buttigieg, 19 Şubat 1912’de Gozo, Qala’da Salvatore ve Concetta Buttigieg’in üçüncü çocuğu olarak doğmuştur. Qala Devlet İlkokulu, Gozo Ruhban Okulu ve St Aloysius’ Koleji okuduktan sonra, 1934’de Malta Üniversitesi’nde eğitim görmüştür. 1940 yılında ise hukuk alanında doktora yapmıştır.
1944’te Censina Buttigieg ile evlenerek John, Rose ve Emanuel isminde üç çocuğu olmuştur. 1953’te, kendisinden önce ölen Connie Scicluna ile evlenmiş ve son evliliğini ise,1975’te Margery Patterson ile yapmıştır.
1942 ile 1944 yılları arasında İkinci Dünya Savaşı sırasında, polis gücünde müfettiş olarak; 1955’te ise yargıç vekili olarak görev yapmıştır. 1946’dan 1948’e kadar Times of Malta’nın hukuk muhabiri ve başyazarı olarak görev aldıktan sonra, 1959’dan 1970’e kadar Malta’nın Sesi (The Voice of Malta) editörlüğünü yapmıştır.
Sonraki senelerinde siyasi bir kariyere başlayarak, 1955’te İşçi Partisi Yasama Meclisi’ne seçilmiştir. 1958’de ve 1964’te Londra’da düzenlenen Malta Anayasa Konferanslarına delege olarak katılmıştır. Aynı zamanda Avrupa Konseyi’nde 1967 ile 1971 yılları arasında Danışma Meclisi’nin temsilciliğini yürütmüştür ve başkan yardımcısı seçilmiştir. Ekim 1976’da Temsilciler Meclisi’nden istifa etmiştir. 27 Aralık 1976’da Malta’nın 2. Cumhurbaşkanı seçilmiştir ve 1976’dan 1981’e kadar, bu görevde kalmıştır.
Buttigieg, edebiyat alanında da faaliyet göstermiştir. Lisans yıllarında ‘Għaqda tal-Malti – Università’nın kurucu üyelerinden ve Malta Dili Akademisi (L-Akkademja tal-Malti) üyesi olmuştur. Önemli şiir eserleri; Gençliğimin Balkonundan (Mill-Gallarija ta’ Żgħożiti), Gece Lambaları (Fanali bil-Lejl), Arenada (Fl-Arena), Malta Türküleri (Ballati Maltin), Malta Denizi (Il Mare di Malta) ve Altmış Yaşın Şarkısı’dır (Il-Għanja tas-Sittin). Mizahi şiirleri ise, Biraz Gülelim (Ejjew nidħku ftit) ve Biraz Daha Gülelim’dir (Ejjew nidħku ftit ieħor).
Ray Buttigieg
Ray Buttigieg, 1 Mayıs 1955 tarihinde Gozo, Malta’da doğmuş bir şair ve müzisyendir. Qala İlkokulu ve Victoria Lisesi’ne gitmiştir. Daha sonra Amerika Birleşik Devletleri’ne taşınarak, eğitimine kalıcı olarak yerleştiği New York’ta devam etmiştir. 20 yaşına geldiğinde, Londra ve New York’ta antolojilerde yayınlanan birkaç şiire sahip olmuştur.
Pastorale (1978), Poeticus I & II (1986) ve (1992) ile tanınmıştır. Gençlik yıllarında klasik tarzda yazdığı Büyücünün Örümcek Mistik Planörü’nden (Wizard’s Spider Mystic Glider) sonra, deneme ve doğaçlama şiirlerinde daha modern bir üslup getirdiğinde eleştirilere maruz kalmıştır. Diğer önemli eserleri arasında; Taşların Bilgeliği, Zaman Kitabından Kalıntılar ve Alayı gibi eserleri vardır ve bu eserlerde, aldığı eleştirilerden dolayı eski tarzına geri dönmüştür. Son 25 yıldır Buttigieg, eserlerini çoğunlukla İngilizce yazmaktadır ancak konu bakımından vatanı Malta’dan büyük ölçüde etkilenmektedir.
Pietru Caxaro
Pietru Caxaro, 1400 ile 1485 yılları arasında yaşamış Maltalı bir filozof ve şairdir. Eserleri günümüze ulaşmıştır ve Malta’nın bilinen ilk filozofudur. Felsefi görüşleri, Orta Çağ hümanist hareketinden etkilenmiş ve bu harekete katkı sağlamıştır.
Peter Caxaro, Mdina’nın soylu bir ailesinde dünyaya gelmiştir. Doğum tarihi tam olarak bilinmemektedir. Babasının adı Leo, annesinin adı Zuna’dır ve ailenin Yahudi kökenli olması ile Hristiyanlığı kabul etmeye zorlanmış olduğu tahmin edilmektedir.
Caxaro, ilk çalışmalarını Malta’da yaptıktan sonra; o dönemlerde Rönesans hümanizmin de geliştiği, Sicilya’nın Palermo kentine gitmiştir ve eğitimini tamamlayarak, 1438’de noter olmuştur. 1440 ile 1441 yılları arasında, Gozo mahkemelerinde yargıç olarak atanmıştır ve görevinde hukuk ve kilise mahkemelerinde yaptığı yargıçlık ile devam etmiştir.
Caxaro eserlerinde; ortak dil olan Maltacayı kullanmış ve insanı eserlerinin merkezine alarak gerçekçi tarzda eserler yazmıştır. En önemli eserleri, Maltacanın yazılı en eski eseri olan Il-Kantilena’dır.
1485’te vefat eden Peter Caxaro’nun mezarı, Malta’nın Rabat şehrindeki St. Dominic Kilisesi’nde yer almaktadır.
Ninu Cremona
Ninu Cremona, 27 Mayıs 1880 ile 4 Ocak 1972 tarihleri arasında yaşamış Maltalı bir yazar ve sağlık müfettişidir. Halk arasında Bay Nin (Is-Sur Nin) olarak bilinmektedir. Feliċ ve Margaret née Pace’in oğlu olan Ninu Cremona; Rabat, Gozo’da doğmuştur. 1885’te babasının ölümü üzerine, Tunus’taki amcasının yanına gönderilmiştir ve burada Hristiyan Kardeşler Okulu’na ve daha sonra St. Charles Koleji’ne gitmiştir. 1898’de Malta’ya dönerek, eğitimine Gozo’daki Ruhban Okulu’nda devam etmiştir. Bu okulda, Malta ulusal şairi Monsenyör Carmelo Psaila (Dun Karm) ile tanışmıştır ve bu tanışma onu etkilemiştir.
1900’de hükümette memur olarak çalıştıktan dört yıl sonra, Liverpool Üniversitesi’ndeki Ashton Hijyen Okulu’nda bir kursa katılıp, sağlık müfettişi olarak atanmıştır. 1928’de tüm hükümet çevirilerinden ve yayınlarından sorumlu editör olmuştur. Editörlük görevine ek olarak, akşam derslerinde Maltaca öğretmiştir. 1936’da Lyceum’da Maltaca öğreten bir öğretmen olmuştur. İlerleyen yıllarda, Malta Kraliyet Üniversitesi’nde Malta Dili Müfettişi olmuştur.
Ninu Cremona, Malta Akademisi (Akkademja tal-Malti) olarak bilinen Malta Yazarlar Derneği’nin (Għaqda tal-Kittieba tal-Malti) kurucularından birisidir. Hayatı boyunca başkan yardımcılığı görevini sürdürürken, aynı zamanda Yazarlar Derneği dergisi olan Il-Malti’nin editörlüğünü yapmıştır. Malta diline en büyük katkısı, Ġanni Vassallo’nun yardımını alarak, Malta dili yazım kurallarını düzenlemesi olmuştur. Çalışması modern zamanlarda hala geçerlidir ve ilk kez, 1924’te yayınlanan Malta Dil Bilgisi Hakkında Bilgi (Tagħrif fuq il-Kitba Maltija) kitapçığında yer almaktadır.
Üretken bir yazar olan Cremona’nın önemli eseri, Klasik Yunan yapısına dayanan Çiftçilerin Kurtuluşu (Il-Fidwa tal-Bdiewa) oyunudur.