Birleşik Arap Emirlikleri Politikası

Birleşik Arap Emirlikleri Politikası ve Siyasi Yapısı Nasıldır?

Birleşik Arap Emirlikleri, Aralık 1971'de kurulan, 7 emirlikten oluşan anayasal bir federasyondur. BAE’de her emirlik, büyüklüğüne ve nüfusuna göre değişen kendi yerel yönetimine sahiptir. BAE’nin otoriter bir devlet olması nedeniyle her emirlikte, yerel yönetimler geleneksel ataerkil monarşilere dayanmakta ve kabile konfederasyonlarının liderliğini, kraliyet ailelerinden gelen şeyhler yapmaktadır.

BAE'nin federal sistemi, geleneksel ile modern liderlik ve hükümet unsurlarını birleştirerek ülkeye ayrı bir ulusal kimlik ve siyasi istikrar kazandırmaktadır. BAE’de her emirlik ülkenin sivil yönetiminde, hem yüksek konseyde hem de kabinede söz hakkına sahiptir.

Birleşik Arap Emirlikleri'nin Yönetim Biçimi Nedir?

Birleşik Arap Emirlikleri’nin siyasi tarihi, 1950'lerde bölgede petrolün keşfinden ve ardından 1971'de BAE'nin bir devletler federasyonu olarak yönetilmeye başlanmasına dayanmaktadır. BAE yönetim biçimi, seçimli monarşi olarak tanımlanmaktadır; demokratik olarak seçilmiş kurumlar bulunmadığı gibi ifade özgürlüğüne resmi bir bağlılık da görülmemektedir.

Birleşik Arap Emirlikleri Anayasası Nasıldır?

BAE’de siyasi sistem anayasaya dayanmaktadır. Anayasa, federasyonun kuruluş amacını, yerel ve bölgesel düzeydeki hedeflerini ortaya koymaktadır. 2 Aralık 1971'de yürürlüğe girerek Mayıs 1996'da kalıcı olarak kabul edilen ve 152 maddeden oluşan anayasa, tüm BAE vatandaşlarına haklar, fırsatlar, güvenlik ve sosyal adalet konusunda eşitliği garanti etmektedir.

Arap Emirlikleri'nde Yürütme Gücü Kime Aittir?

Arap Emirlikleri’nde yürütme gücünü elinde bulunduran statüler aşağıda verilmiştir.

  • Federal Yüksek Konsey
  • Cumhurbaşkanı
  • Başkan Yardımcısı
  • Başbakan
  • Bakanlar Kurulu/Kabine

BAE Federal Yüksek Konseyi Nedir?

BAE Federal Yüksek Konsey, en yüksek anayasal otorite ve en üst düzeyde politika oluşturan kuruluştur. Federal Konsey üyeleri, emirliklerin yedi yöneticisinden oluşmakla birlikte aralarından başkan ve başkan yardımcısını seçmektedir.

Federal Yüksek Konsey’in hem yasama hem de yürütme yetkileri bulunmaktadır. BAE Federal Yüksek Konsey, genel politikalar belirlemekte, federal yasaları ve kararnameleri, başbakanın cumhurbaşkanı tarafından aday gösterilmesini onaylamakta, başbakanın istifasını kabul etmekte ve cumhurbaşkanının tavsiyesi üzerine görevden alabilmektedir.

Yılda dört kez toplanan konseyde Abu Dabi ve Dubai yöneticilerinin veto yetkileri vardır. Federal Yüksek Konsey toplantılarına katılamayan bir yönetici, koltuğunu alması için veliaht prensini görevlendirebilmektedir. Yöneticileri mevcutken toplantılara katılan veliaht prensler ve hükümdar yardımcılarının BAE Federal Yüksek Konsey'de resmi bir rolü bulunmamaktadır.

Birleşik Arap Emirlikleri Cumhurbaşkanı Kimdir?

BAE yönetim biçimi gereğince resmi bir cumhurbaşkanı statüsü bulunmasa da Abu Dhabi hükümdarının görevi, cumhurbaşkanlık statüsüne denk gelmektedir. Khalifa bin Zayed Al Nahyan, Ocak 2014’ten 13 Mayıs 2022'de ölümüne kadar cumhurbaşkanlığı görevine devam etmiştir. BAE'nin yeni cumhurbaşkanı olarak 13 Mayıs 2022'de Khalifa bin Zayed Al Nahyan’ın kardeşi Şeyh Mohammed bin Zayed Al Nahyan seçilmiştir.

Birleşik Arap Emirlikleri'nde Cumhurbaşkanı Nasıl Seçilir?

Birleşik Arap Emirlikleri’nde cumhurbaşkanı, Federal Yüksek Konsey’in halihazırda görevde olan bir başkanı seçmesi veya yeniden onaylamasıyla belirlenmektedir.

BAE Cumhurbaşkanının Yetkileri Nelerdir?

BAE Cumhurbaşkanının yetkileri aşağıda listelenmiştir.

  • Federal Yüksek Konsey’e başkanlık etmek ve tartışmalarını yönetmek
  • Federal Yüksek Konsey’i toplantıya çağırmak ve kurulun iç kararnamesinde onayladığı usul kurallarına göre toplantıyı ertelemek
  • Gerektiğinde Yüksek Konsey ve Federal Kabine ile ortak toplantı çağrısı yapmak
  • Yüksek Konsey tarafından onaylanan federal yasaları, kararnameleri ve kararları imzalamak ve yayınlamak
  • Başbakanı atamak, istifasını kabul etmek ve Federal Yüksek Konsey’in onayı ile görevinden istifa etmek
  • Başbakan yardımcısı ve bakanları atamak, istifalarını kabul etmek ve başbakanın önerisi üzerine görevlerinden ayrılmalarını istemek
  • Yabancı ülkelerin diplomatik temsilcilerini ve diğer üst düzey federal yetkilileri (Başkan ve Yüksek Mahkeme yargıçları hariç) atamak, istifalarını kabul etmek ve Kabine'nin onayı ile görevden almak
  • Diplomatik temsilcilerin yabancı devletlere ve kuruluşlara güven mektuplarını imzalamak, yabancı devletlerin diplomatik ve konsolosluk temsilcilerinin BAE'ye itimatnamelerini kabul etmek ve güven mektuplarını almak
  • Kabine ve yetkili bakanlar aracılığıyla federal yasaların, kararnamelerin ve kararların yürütülmesini denetlemek
  • Federasyonu yurt içinde ve yurt dışında ve tüm uluslararası ilişkilerde temsil etmek
  • Anayasa ve federal yasalara uygun olarak af veya ceza indirimi hakkını kullanmak ve ağır cezaları onaylamak
  • Kendileriyle ilgili yasalara uygun olarak hem sivil hem de askeri nişanlar ve onur madalyaları vermek
  • Federal Yüksek Konsey tarafından anayasa veya federal yasalara uygun olarak kendisine verilen diğer herhangi bir yetkiyi kullanmak

Birleşik Arap Emirlikleri Başbakanı Kimdir?

Birleşik Arap Emirlikleri başbakanı, Birleşik Arap Emirlikleri hükümetinin başıdır. BAE anayasası tarafından zorunlu tutulmasa da, Dubai hükümdarının BAE'nin başbakanı ve başkan yardımcısı olarak görev yapması uygun görülmektedir.

Şeyh Maktum Al Maktoum'un 11 Şubat 2006'da Avustralya'nın Altın Sahili'ni ziyareti sırasında ölümü üzerine, küçük kardeşi Muhammed bin Rashid günümüzde başbakan olarak Al Maktoum'un yerine geçmiştir.

Birleşik Arap Emirlikleri Bakanlar Kurulu Nasıldır?

Birleşik Arap Emirlikleri bakanlar kurulu, 29 genel başkandan oluşan ve başbakan tarafından yönetilen federasyonun yürütme organıdır; başkanın ve yüksek konseyin kontrolü altında, federasyonun tüm iç ve dış işlerini anayasal ve federal yasalara göre yönetmektedir.

BAE’nin ilk bakanlar kurulu, 1971'de bir federasyon olarak birleşmesinden sonra oluşturulmuştur. BAE bakanlar kurulunda son görev değişikliği 20 Ekim 2017’de gerçekleşmiştir. BAE başbakanı, Abu Dabi'de haftada bir kez toplanan Bakanlar Kuruluna başkanlık yapmaktadır. Dubai hükümdarı olan Şeyh Muhammed bin Rashid Al Maktoum, BAE'nin şu anki başkan yardımcısı ve başbakanıdır.

Birleşik Arap Emirlikleri Bakanlıkları Nelerdir?

Birleşik Arap Emirlikleri bakanlıkları aşağıda listelenmiştir.

  • Başkan Yardımcısı ve Başbakan/ Savunma Bakanı: Muhammed bin Raşid Al Maktum
  • Başbakan Yardımcısı/ İçişleri Bakanı: Saif bin Zayed Al Nahyan
  • Cumhurbaşkanlığı İşleri Başbakan Yardımcısı: Mansur bin Zayed Al Nahyan
  • Başbakan Yardımcısı/ Maliye Bakanı: Maktum bin Muhammed El Maktum
  • Dışişleri ve Uluslararası İşbirliği Bakanı: Abdullah bin Zayed Al Nahyan
  • Kültür ve Gençlik Bakanı: Noura Al Kaabi
  • Hoşgörü ve Birlikte Yaşam Bakanı: Nahyan bin Mubarak Al Nahyan
  • Kabine İşleri Bakanı: Muhammed Al Gergawi
  • Ekonomi Bakanı: Abdulla bin Touq Al Marri
  • Sağlık Bakanı: Abdul Rahman Muhammed Al Oweis
  • İnsan Kaynakları ve Emirlikleştirme Bakanı: Abdulrahman Abdulmannan Al Awar
  • Enerji ve Altyapı Bakanı: Suhail Al Mazroui
  • Adalet Bakanı: Abdullah Sultan Al Nuaimi
  • Eğitim Bakanı: Hüseyin El Hammadi
  • Toplumsal Kalkınma Bakanı: Hessa Essa Buhumaid
  • İklim Değişikliği ve Çevre Bakanı: Meryem El Muhairi
  • Dışişlerinden Sorumlu Devlet Bakanı: Shakhboot Nahyan Al Nahyan
  • Mali İşlerden Sorumlu Devlet Bakanı : Mohamed Hadi Al Hussaini
  • Uluslararası İşbirliği Devlet Bakanı: Reem Bint Ibrahim Al Hashimy
  • Sanayi ve Teknoloji Bakanı: Sultan Ahmed El Cabir
  • Savunma İşlerinden Sorumlu Devlet Bakanı: Muhammed Ahmed Al Bowardi
  • Halk Eğitimden Sorumlu Devlet Bakanı: Jameela Salem Al Muhairi
  • Federal Ulusal Konsey İşleri Bakanı: Abdul Rahman Muhammed Al Owei
  • Devlet bakanı: Maitha Salem Al Shamsi
  • Hükümet Geliştirme ve Gelecek Devlet Bakanı: Ahud Al Roumi
  • Gençlikten Sorumlu Devlet Bakanı: Shamma Al Mazrui
  • İleri Teknolojiden Sorumlu Devlet Bakanı: Sarah bint Yousif Al Amiri
  • Geleceğin Gıda Güvenliğinden Sorumlu Devlet Bakanı: Meryem El Muhairi
  • Yapay Zeka, Dijital Ekonomi ve Uzaktan Çalışma Uygulamalarından Sorumlu Devlet Bakanı: Ömer Bin Sultan Al Olama
  • Devlet bakanı: Ahmed Ali Al Sayegh
  • Girişimcilik ve KOBİ'lerden Sorumlu Devlet Bakanı :Ahmed Belhoul Al Falasi
  • Dış Ticaretten Sorumlu Devlet Bakanı: Thani Ahmed Al Zeyoudi
  • Federal Yüksek Konsey İşleri Bakanı: Abdullah Muhir Al Ketbi

Arap Emirlikleri'nin Ekonomi Politikası Nasıldır?

Arap Emirlikleri’nin ekonomi politikası, çevre sağlığını teşvik etmek, temiz üretim yöntemlerinin benimsenmesinde özel sektörün desteklenmesi, doğal çevresel stresi azaltmak ve yeşil kalkınmanın küresel bir öncüsü olma vizyonuna ulaşmayı hedeflemektedir.

BAE politikası, döngüsel ekonomi açısından önceliklerin belirlenmesine yönelik bir çerçeve çizmektedir; sektörel öncelikler arasında altyapı, sürdürülebilir ulaşım, üretim, gıda üretimi yer almaktadır. Hammadde tedariğini sağlamak, BAE ekonomisi için gelir elde etmek, rekabet gücünü artırmak, yeniliği motive etmek, ekonomik büyümeyi güçlendirmek, yeni iş fırsatları yaratmak ekonomi politikasının hedeflediği stratejilerdir.

BAE İhracat Geliştirme Politikası, ülkenin dış ticaretini desteklemek ve petrol dışı sektörlerin GSYİH'ya katılımını artırmak amacıyla BAE'nin ihracatını artırıp, ithalatını azaltmayı ve yeni uluslararası pazarlar açmayı amaçlamaktadır.

Birleşik Arap Emirlikleri'nin Nüfus Politikası Nasıldır?

BAE nüfusu, 2005 yılında 4,1 milyon iken, 2010 yılı sonunda 8,3 milyona yükselmiş, 2014 yılında ise yaklaşık 9 milyona ulaşmıştır. BAE 2022 yılı nüfusu 10.08 milyondur.

BAE’de kendi vatandaşlarından daha fazla gurbetçi sakin bulunmaktadır. Hükümet, Birleşik Arap Emirlikleri nüfus sayısı ve gurbetçiler arasındaki demografik dağılımı dengelemeyi hedeflemekte ve ulusal kimliği korumak amacıyla politikalar geliştirmektedir.

Birleşik Arap Emirlikleri Eğitim Politikası Nasıldır?

BAE Milli Eğitim Bakanlığı, rekabetçi bir toplum oluşturmak için yenilikçi bir eğitim sistemi geliştirmek amacıyla 2017-2021 için stratejik bir plan başlatmıştır; sistem, gelecekteki işgücü piyasası talebini karşılayabilmek için tüm yaş gruplarını içermektedir. Okul öncesi eğitim de dahil olmak üzere kapsayıcı kaliteli eğitim sunmak, güvenli ve elverişli bir öğrenme ortamı oluşturmak, işgücü piyasası ihtiyaçları ışığında öğrencilerin yüksek öğretime kaydolmasını sağlamak, bilimsel araştırma ve yenilik kapasitesini güçlendirmek, kurumsal bir çalışma ortamında inovasyon kültürü inşa etmek BAE eğitim politikasının stratejilerindendir.

BAE hükümeti, tüm okullarda bilgisayar ve tabletleri tanıtma stratejisi doğrultusunda, geleceğin istihdamını ve 21. yüzyılın gençlerini teşvik etmek için okullarda teknoloji kullanımını özendirmektedir.

Birleşik Arap Emirlikleri'nin Göç Politikası Nasıldır?

Birleşik Arap Emirlikleri, yabancı uyruklu kişilere yatırım yapmaları şartıyla göç izni verirken bu kriteri genişleterek BAE ekonomisine katkıda bulunabilecek özel yetenekleri de çekmeyi hedefleyen bir göç politikası sergilemektedir. BAE yabancıların ülkeye girebilmesi için ziyaretçi vizesi, turist vizesi, çoklu giriş vizesi, transit vize gibi programlar sunmaktadır.

BAE nüfusunun demografisi göz önüne alındığında, yerli vatandaşlar %11, göçmenler ise %89 oranını oluşturmaktadır. Göç hızı 1000 kişi başına 1,93'tür ve BAE vatandaşlarının sayısı 1 milyondan azdır. Göçmen nüfus, en büyük üç emirlik olan Abu Dabi, Dubai ve Sharjah’ın bulunduğu ülkenin kuzeydoğu bölgesinde yoğunlaşmıştır. Dubai istatistik merkezi 2021 yılı verilerine göre şehirde emirlik vatandaşı olmayan 3.199,155 kişi bulunmaktadır. 2016 yılı Abu Dabi verilerine göre ise 2.6 milyon göçmen nüfus şehirde yaşamaktadır. Rakamların yüksek olması BAE emirlikleri arasında Dubai göçmenlik başvurusu ile emirliğin sunduğu imkanların geniş yelpazede olmasına bağlanabilmektedir.

Birleşik Arap Emirlikleri'nde Yasama Gücü Kime Aittir?

Birleşik Arap Emirlikleri’nde yasama gücü 40 üyeden oluşan Federal Ulusal Konsey’e aittir.

Üyelerin yirmisi, oy haklarına sahip olan Emirlik vatandaşları arasından seçilen %12 tarafından dolaylı olarak seçilirken, diğer yirmi üye her bir emirliğin yöneticileri tarafından atanmaktadır. Federal Ulusal Konsey, BAE'deki ana danışma organıdır ve anayasa tarafından verilen hem yasama hem de denetleme rolüne sahiptir.

Birleşik Arap Emirlikleri'nde Yargı Gücü Kime Aittir?

Birleşik Arap Emirlikleri’nde yargı sistemi İslam hukuku Şeriat mahkemeleri ve hukuk mahkemelerinden oluşan ikili bir yapıdadır. Federal Yargı, anayasal olarak tamamen bağımsız bir organ olup, Federal Yüksek Mahkeme ile Asliye Mahkemelerini içermektedir.

Federal düzeyde, Adalet Bakanlığı BAE'deki mahkemeleri ve savcılık departmanlarını denetlemekte, hakimleri atamakta, avukatları, uzmanları ve hukuk çevirmenlerini yetkilendirmektedir. Yüksek Hükümdarlar Kurulu, bir başkan tarafından yönetilen beş yargıcı Yargıtay'a atamaktadır. Yargıçlar, federal yasaların anayasaya uygun olup olmadığına karar vermekten ve emirlikler arası anlaşmazlıklarda arabuluculuk yapmaktan sorumludur. Yargıçlar ayrıca kabine ve üst düzey federal yetkilileri içeren davaları inceleme yetkisine sahiptir.

Yerel düzeyde, Abu Dabi'deki Abu Dabi Yargı Departmanı, Dubai'deki Dubai Mahkemeleri ve Ras Al Khaimah'daki RAK Mahkemeleri, anayasa uyarınca Federal Yargıya verilmeyen konularda yargı yetkisine sahip kendi bağımsız yargı dairelerine sahiptir.

Sık Sorulan Sorular

Birleşik Arap Emirlikleri'nin siyasi yapısı hakkında sık sorulan sorulara ve cevaplarına aşağıda yer verilmiştir.

Birleşik Arap Emirlikleri'nde Politik Seçim Yapılır Mı?

BAE'de demokratik seçimler, siyasi partiler ve demokratik temsili kurumlar bulunmamaktadır. BAE’nin liderliği ve hükümet organları ya yerel geleneksel liderler arasındaki istişareler yoluyla seçilmekte ya da anayasa çerçevesinde bu yetkililer tarafından atanmaktadır. Seçim kanunlarını içeren mevzuat, Federal Yüksek Konsey (FSC) tarafından kararnamelerle getirilmiştir.

Birleşik Arap Emirlikleri'nde Siyasi Parti Var Mıdır?

BAE, seçimlerin veya siyasi partilerin olmadığı kapalı bir siyasi sisteme sahiptir. Cumhurbaşkanı, ülkenin işlerini yöneten başbakanı ve kabineyi atamaktadır. 40 üyeli Federal Ulusal Konsey delegeleri, her dört yılda bir yedi emirlik lideri tarafından seçilen bir seçim kurulu aracılığıyla kısmen atanmakta, konsey sadece bir danışma organı olarak hizmet etmektedir.

BAE'de siyasi parti kurmak yasak olduğu gibi toplanma ve dernek kurma hakları sınırlıdır. Bağımsız STK'lar ve sendikalar yasa dışı ve yasaktır, bu tür tüm kuruluşların hükümete kayıt zorunluluğu olduğu gibi hükümet tarafından kapatılma yetkisi de bulunmaktadır.

Birleşik Arap Emirlikleri'nde Yapılan Yeni Siyasal Reformlar Nelerdir?

Birleşik Arap Emirlikleri’nde yapılan siyasal reformlardan ilki, 2006 yılında seçim kurulunun kurulmasıyla vatandaşların siyasi katılımını artırmak olmuştur. Siyasetin daha şeffaf bir görünüm sergilemesi amacıyla 2008 yılında Yüksek Konsey yasaları; başbakan, milletvekilleri ve federal bakanların başka herhangi bir mesleki veya ticari görevde bulunmaması veya ticari işlemlere girmemesi gerektiğini savunarak değiştirilmiştir.

BAE'nin Güç Konseyi'nin oluşturulması ve 2017'de Güç Stratejisinin başlatılması, ülkenin yurt dışındaki itibarını artırmak için tasarlanmıştır. Stratejiyi açıkladıktan sonra hükümet, BAE'nin dünyadaki tüm insanları karşılayan modern ve hoşgörülü bir ülke olarak itibarını artırmayı planladığını belirtmiştir.

Birleşik Arap Emirlikleri'nin Dış İlişkileri Nasıldır?

BAE'nin dış politikası, devletler arasındaki uluslararası ilişkilerde adalete duyulan ihtiyaç inancına dayanmaktadır ve diğer ülkelerin içişlerine karışmama ilkesine bağlı kalmanın gerekliliğini ve mümkün olduğunda, Birleşmiş Milletler gibi uluslararası kurumları desteklemekle birlikte, anlaşmazlıkların barışçıl çözümünün aranmasını içermektedir. Şeyh Abdullah bin Zayed bin Sultan Al Nahyan, 9 Şubat 2006'dan beri Birleşik Arap Emirlikleri Dışişleri ve Uluslararası İşbirliği Bakanı olarak görev yapmaktadır.

BAE, Birleşmiş Milletler ve Arap Birliği'ne katılmış ve Çin, Japonya, Güney Kore, Pakistan, Rusya, Hindistan, Nepal, Amerika Birleşik Devletleri ve çoğu Batı Avrupa ülkesi dahil olmak üzere 60'tan fazla ülke ile diplomatik ilişkiler kurmuştur. Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC), Arap Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OAPEC), Birleşmiş Milletler ve Körfez İşbirliği Konseyi içinde ılımlı bir rol oynamıştır. Birleşik Arap Emirlikleri; Birleşmiş Milletler ve çeşitli uzman kuruluşlarının yanı sıra Dünya Bankası, IMF, Arap Ligi, İslam İşbirliği Teşkilatı ve Bağlantısızlar Hareketi üyesidir.

Birleşik Arap Emirlikleri’nin gerginlik yaşadığı ülkeler arasında Irak ve İran yer almaktadır. 1996-2001 yılları arasında Afganistan'ın %90'ını kontrol eden Taliban rejimi, Birleşik Arap Emirlikleri, Pakistan ve Suudi Arabistan olmak üzere üç ülke tarafından resmen tanınmıştır. 2001 yılında BAE hükümeti Taliban rejimini tanımadığını belirtmiştir.

Türkiye ve Birleşik Arap Emirlikleri'nin İlişkileri Nasıldır?

Türkiye'nin BAE Büyükelçiliği 1979 yılında hizmete girmişken, Birleşik Arap Emirliği’ndeki Türkiye Büyükelçiliği 1983 yılında açılmıştır. Türkiye, BAE'nin en büyük ticaret ortaklarından biri ve BAE’nin en fazla ihracat yaptığı ülkeler arasındadır. BAE, 2009 yılında İstanbul'a haftada dört kez hizmet veren Etihad Havayolları uçuşlarını başlatmıştır. BAE’de çok sayıda Türk inşaat firması bulunmaktadır. Türkiye ile BAE arasında enerji ve teknoloji yatırımları ile ortaklıklarını destekleyen anlaşmalar imzalanmıştır.

Türkiye ve Birleşik Arap Emirlikleri geniş kültürel, askeri ve ekonomik bağları paylaşsa da ilişkiler son yıllarda önemli ölçüde gergin bir hal almıştır. Türkiye ile BAE arasında Mısır krizi, Suriye iç savaşı, Yemen iç savaşı, Ermeni meselesi, Katar krizi, 2016 Darbe girişimi ve İbrahim Anlaşmaları gibi birçok siyasi olayda diplomatik anlaşmazlıklar baş göstermiştir.

Elif Güzhan Yazan: Elif Güzhan

Elif Nur Güzhan, 2019 yılında giriş yaptığı Hacettepe Üniversitesi'nde İngiliz Dilbilimi okuyor, 2021 yılından beri Vizemnette yazarlık ve editörlük yapıyor.

Paylaş: