Çek Cumhuriyeti Tarihine Genel Bir Bakış

Çeklerin Kökeni Nedir?

Çeklerin kökeni 5. yüzyılın sonu, 6. yüzyılın başlarına dayanmaktadır. Yapılan araştırmalara göre Çeklerin kökeni 5. yüzyıl sonlarında Çek Cumhuriyeti’nin bulunduğu bölgeye göç eden Slav kavimlerine dayanmaktadır. 4. yüzyılda Çek Cumhuriyeti’nin bulunduğu bölgede Kelt Boii kavmi yaşamıştır ve bu bölgenin latince adı Bohemya’yı, Boii kavmi vermiştir. Daha sonra bölgeye gelen Slav Çek kavmi de günümüzdeki Çek isminin kökenini oluşturmaktadır.

Çek Ne Demektir?

Çek kelimesi, bir efsaneye göre, Bohemya bölgesinde bulunan Slav kavimleri arasındaki en güçlü kavmin lideri Cech’ten gelmektedir.

Çekya'da Büyük Moravya İmparatorluğu (830'ların Başı - 907)

Çek topraklarında ortaya çıkan ilk büyük devlet Büyük Moravya İmparatorluğu’dur. 830 yılından itibaren Prens 1. Mojmir ile tanınmışlardır. 863 yılında Prens Rostislav, Bizans Hristiyan misyonerleri Constantin ve Methodius’u ülkeye çağırarak, onlara Slav liturjisini tanıtmıştır. Prens Svatopluk’un Latin ayinlerini tekrardan tanıtması ile, Çek topraklarının Latin toplumunun bir parçası olduğu kesinleşmiştir.

Premyslid Hanedanı (9. yüzyıl - 1306)

Premyslid Hanedanlığı sürecinde, Çek devleti giderek güçlenmiştir ve hükmünü korumayı başarabilmiştir. Bu dönemde Bohemya’nın krallık olduğu kesinleşmiş, Kutsal Roma İmparatorluğu ile olan ilişkileri düzenlenmiş ve Bohemya, İmparatorluğun en güçlü ve önemli devletlerinden biri haline gelmiştir. 1306 yılında 3. Wenceslas’ın öldürülmesi ile Premyslid Hanedanı son bulmuştur.

Hussit Hareketi (1419 - 1436)

Hussit Hareketi, 4. Wenceslas’ın hükmü dönemindeki ekonomik ve politik krizler sonucu ortaya çıkmıştır. Bu krizler, o dönemde Avrupa’daki diğer sorunlar iyice kızıştırmıştır. Hussit Hareketi 1415 yılında Constance’de idam edilen vaiz Efendi Jun Hus fikirleri ile ortaya çıkmıştır. Hussit Hareketi zorla bastırılmaya çalışılsa da, büyümeye devam etmiş ve Avrupa’da ilk defa Hristiyanlar arasında bir gruplaşma ortaya çıkmıştır.

Jagellon Hanedanı (1471-1526)

Polonya Kralı Cazimir’in oğlu Vladislav Jagellon’un Bohemya Kralı seçilmesiyle Jagellon Hanedanı başlamıştır. Bu dönemde devletler daha güç kazanmış ancak kraliyet güç kaybetmiştir. Kraliyet ve soylular arasında çeşitli çatışmalar çıkmış, Hussit Kilisesi ve azınlık haline gelmiş Katolik Kilisesi arasındaki çatışmalar devam etmiştir.

Habsburg Hanedanı (1526-1918)

Habsburg Hanedanlığı, Prenses Anna Jagellon’un eşi Avusturyalı Ferdinand’ın kral seçilmesi ile başlamıştır. Habsburg Hanedanlığı ile birlikte, Roma Katolik Kilisesi tekrardan güç kazanmış, çok milletli bir imparatorluğun merkezileştirilmesi ve inşasının temelleri atılmıştır. 30 Yıl Savaşları, Çek topraklarında politik karmaşaya ve ekonomik çöküşe sebep olmuştur. Çekliler Katolik inancı kabul etmeye ya da göç etmeye zorlanmıştır. Bohemya tahtı Habsburg Hanedanlığı döneminde irsileştirilmiştir.

Modern Çek Ulusunun Kuruluşu

Modern Çek ulusunun kuruluşu, ilk başta Çek dili ve kültürünün dirilişi üzerine başlayan hareketler ile ortaya çıkmıştır ve zamanla bu diriliş, politik özgürlüğü de içine almıştır. 1848 tarihinde, Çek politikacıları imparatorluğun federal bir devlet olarak tekrardan oluşturulması üzerine ilk tutarlı girişimlerini yapmışlardır.

Bağımsız Devlet (1918'den itibaren)

1. Dünya Savaşı’nın sonunda, Çek ve Slovaklar için bağımsız bir devletin önü açılmıştır ve 1918 yılında Çekoslovakya Cumhuriyeti kurulmuştur. 1939 yılındaki Nazi Almanyası’nın işgali ile birlikte, bağımsız Çekoslovakya devletinin sonu gelmiştir. 2. Dünya Savaşı’nın sonucunda tekrar kurulan cumhuriyet, Sovyetlerin bir parçası olmuştur. Bu dönemde yine kısa süren bağımsızlık döneminden sonra 1948 yılında komünizmin güce geçmesiyle son bulmuştur. Komünist bütünlüğü değiştirmek üzerine girişimler olsa da, 1968 yılında Sovyet ordusunun ülkeyi işgal etmesiyle, bu girişimler de bir yere varamamıştır. 1989 yılında, komünist rejim güçten düşmüştür ve parlamenter demokrasi tekrardan ülkenin yönetim şekli olmuştur.

1993 yılında da, Çek ve Slovak Federal Cumhuriyeti barışçıl bir şekilde ayrılmış, Çek Cumhuriyeti ve Slovak Federal Cumhuriyeti kurulmuştur. Bu ayrılış döneminde Çekya bayrağı Çekoslovakya bayrağının kullanmaya devam etmiş, Slovak Federal Cumhuriyeti kendi bayrağını oluşturmuştur.

Çek Cumhuriyeti’nin kısa adı 3 Temmuz 2016 yılında resmen Çekya olmuştur. Çek Cumhuriyeti ülkenin resmi adı olarak hala kullanılmaktadır.

Çekya’da Görülmesi Gereken Tarihi Yerler

Çek Cumhuriyeti’nde görmeniz gereken en ünlü tarihi yerler aşağıda listelenmiştir.

• Vaclav(Wenceslas) Meydanı
• Prag Kalesi
• Prag Eski Kenti ve Astronomik Saati
• Austerlitz Savaş Alanı
• Lobkowicz Sarayı
• Eski Yahudi Mezarlığı
• Aziz George Bazilikası
• Prag Eski Kent Meydanı
• Aziz Nicholas Kilisesi
• Charles Köprüsü

Avrupa tarihinde ve kültürel mirasında önemli bir yere sahip olan Çek Cumhuriyeti gezilecek yerler açısından çok sayıda tarihi mekana ev sahipliği yapmaktadır. Başkent Prag’ın ana meydanı olan Vaclav Meydanı ile Prag Kalesi, Çekya’ya turistik gezi amacıyla giden kişilerin öncelikle ziyaret ettiği noktalardır.