Libya Kültürü İle İlgili Bilinmesi Gerekenler

Libya Mutfağı ve Yemek Kültürü

Libya mutfağı; Arap, Akdeniz ve İtalyan kültürlerinden etkilenmiştir ve zeytin, hurma yağı, hurma, mayasız ekmek ve dolma biber Libya mutfağında sıkça tüketilmektedir. Libya mutfağında detaylara gösterilen özen çok önemlidir; tüm yemeklerde birçok baharat kullanılır ve lezzeti zenginleştirmek için doğru miktarlarda konulması gerekir. Libya mutfağında zeytinyağı hemen hemen her yemeğin ana maddesidir.

Libya kültüründe öğünlerin sembolik önemi büyüktür ve günün en büyük öğünü öğle yemeğidir. Libya’da dükkanlar ve işletmeler, ailelerin bir araya gelip yemek yemesine izin vermek için öğleden sonra birkaç saatliğine kapanır.

Geleneksel Libya yemeklerinin zeytin, hurma, tahıllar ve süt olmak üzere dört ana bileşeni vardır. Libya’da yemekler genellikle meyve veya kavunla bitirilir ve insanlar, sindirime yardımcı olması için yemeklerden sonra yeşil çay içer.

Libya'nın Geleneksel Yemekleri Nelerdir?

Libya’nın geleneksel yemekleri aşağıda listelenmiştir.

• Bazin
• Pilav
• Şakşuka
• Kuskus
• Imbakbaka
• Mafrum
• Aslooz
• Rishta
• Sharba
• Mbakbka
• Haraimi
• Tajine
• Ghoriba
• Basbousa
• Asida
• Künefe
• Muhallebi

Libya'nın Geleneksel İçecekleri Nelerdir?

Libya’nın geleneksel içecekleri aşağıda verilmiştir.

• Libya çayı
• Kahve
• Yeşil çay

Libya'da Alkol Tüketimi

Libya’da alkol tüketimi yasaktır. Libya’ya girmeden önce içki içmeyin ve Libya’da yanınızda alkol bulundurmayın.

Libya'nın Giyim Kültürü

Libya'da, hala geleneklere uyan yaşlı Libyalılar dışında, başta kadınlar olmak üzere insanlar artık geleneksel kıyafetleri çok sık giymemektedir. Libya geleneksel kıyafetler, günümüzde neredeyse sadece özel günlerde (cuma namazı, düğün, bayram vb) genellikle erkekler tarafından giyilir.

Kıyafet bir bölgeden diğerine biraz farklılık gösterse de, Libya’da erkek kıyafetleri tüm Libya'da benzer olma eğilimindedir. Libya’da erkek kıyafetleri "jalabiya" veya "qamis" adı verilen uzun beyaz bir gömlek, "sirwal" olarak bilinen uzun pantolon ve "sadriya" adı verilen, genellikle siyah ipekle yoğun bir şekilde örülmüş ve önü düğmeli bir yelekten oluşur.

Libya’da geleneksel kadın kıyafetleri ise bölgeden bölgeye değişmekte olup genellikle kolları boncuk ve gümüş ya da altın ipliklerle işlenmiş bol bir bluz ve alt kısmı lastikli ipek şalvar pantolondan oluşur. Libyalı kadınlar büyük parçalar halinde altın veya gümüş takılar takar.

Libya'da Nasıl Giyinilir?

Libya'daki yabancı kadınlar kot pantolon ve diğer sıradan Avrupa kıyafetlerini giyebilir ve dini mekanlar dışında başlarını açık tutabilir. Libya’da şehirlerde erkekler tişört ve diz altı şort giymekte serbesttir. Libya’da Batı tarzı mayoların kabul edildiği bir dizi belirlenmiş göçmen plajı da bulunmaktadır.

Libya İnanç Kültürü

Libya inanç kültürü, basit ve son derece kişisel bir dini uygulamaya bağlı olup geleneksel Libyalıların çoğu dindar Müslümanlardır. Libya’da yetişkinler İslam'ın kurallarına uyarak beş vakit namaz kılar, fakirlere sadaka verir, ramazan orucunu tutar.

Libya Mimari Kültürü ve Evleri

Modern Libya mimarisi, petrol zenginliğinin etkisini yansıtır ve büyük şehir merkezlerinde modern apartman binaları ile hükümet ve özel ofis kompleksleri bol miktarda bulunur.

Geleneksel Libya evlerinde birinci kat seviyesinde pencere yoktur; evlerin ikinci kat seviyesinde pencere olabilir, ancak bunlar bazen demir parmaklıklıdır.

Libya evlerinde genellikle ağır bir ahşap kapıdan tek bir giriş olup daha lüks evlerden bazıları, ayrıntılı bahçeleri ve fıskiyeleri olan büyük bir dikdörtgen avluya sahiptir. Avlu, ailenin özel dünyası gibi tamamen kapalıdır.

Geleneksel Libya Müzikleri ve Libya Müzik Kültürü

Geleneksel Libya müziği, yerel olarak Ma'luf, Chabi ve Arap klasik müziği olarak bilinen Endülüs müziği gibi çeşitli Arap müziği türleri ile popülerdir. Güneydeki Tuareglerin kendilerine has halk müzikleri vardır. Libya’da pop müzik endüstrisi yok denecek kadar azdır.

Libya'nın en ünlü müzisyenlerinden ikisi Ahmed Fakroun ve Mohamed Hassan'dır.

Libya’da enstrümanlar arasında zokra (gayda), flüt (bambudan yapılmış), tef, ud (perdesiz bir lavta) ve yanlara doğru tutulan ve parmaklarla çalınan darbuka yer alır.

Libya Edebiyat Kültürü ve Önemli Yazarlar

Libya edebiyat kültürü antik çağlara kadar dayanır ve çağdaş Libya edebiyatı çeşitli etkiler sunar. 19. yüzyılın sonları ve 20. yüzyılın başlarındaki Arap Rönesansı (Al-Nahda) Libya'ya diğer Arap toprakları kadar erken ulaşmamıştır ancak bu dönemde Libya, çoğu İtalyan sömürge döneminin getirdiği sıkıntıları ifade eden sözlü şiir merkezli kendi edebi geleneğini geliştirmiştir.

Libya edebiyatı 1960'ların sonlarında Sadeq al-Neihum, Khalifa al-Fakhri, Khamel al-Maghur, Muhammad al-Shaltami ve Ali al-Regeie'nin yazılarıyla gelişmeye başlamıştır. 1960'ların Libyalı yazarları; milliyetçi, sosyalist ve genel olarak ilerici görüşlere bağlı kalmıştır.

Libya İç Savaşı'nda Kaddafi hükümetinin devrilmesiyle edebiyat sansürü kaldırılmıştır.

Yabancıların Libya'da Dikkat Etmesi Gereken Davranış Kuralları ve Kültürel Değerler

Libya’da büyüklere karşı saygılı olmak, insanların aile hayatlarına saygısızlık etmemek ve İslam dinine ve inananlara saygı duyulması önemlidir. Libya’da toplum önünde çocuğunuzu azarlamak, işe geç kalmak ve ayakkabınızın tabanını göstererek oturmak hoş karşılanmaz. Libya’da trafik kuralları çok sıkı olmayıp trafik ışıklarının olmadığı yollar bulunmaktadır, bu nedenle dikkatli olmanız gerekir.