Macaristan Eğitim Sistemi ve Macaristan'da Okumak için Gerekli Şartlar
996 yılında Prens Géza’nın Kutsal Pannonia Dağı’ndaki Benedictine Manastırı’na Bohemya’dan İtalyan rahipleri yerleştirmesi, Macar eğitim sisteminin sembolik başlangıç noktası olarak kabul edilmektedir. 1000’li yılların başında Aziz Stephen yasalarına göre Macaristan’ın her 10 köyünde bir kilise inşa etmek zorunlu kılınmıştır ve bu kiliseler daha sonra ilköğretim kurumlarına dönüştürülmüştür.
Macaristan’ın en eski üniversitesi olan Pécs Üniversitesi 1367 yılında kurulmuştur. 18. yüzyılın ortalarında, Macaristan’da yaklaşık 4000 devlet ilkokulu ve 100 ortaokul bulunmaktaydı. Macar eğitim sistemi, 1868 İlköğretim Yasası’yla birlikte 6 ila 15 yaş arasındaki çocukların okula devam etmelerini zorunlu kılmış ve yasayla birlikte 1870 yılında %64 olan okuma yazma bilmeme oranı; 1890’da %47, 1910’da %31’e düşmüştür.
Günümüzde Macaristan’da 67 üniversite bulunmaktadır. Macaristan’daki eğitim kurumları ağırlıklı olarak devlet okullarından oluşmakta ve İnsan Kaynakları Bakanlığı tarafından yönetilmektedir. Macaristan’da, üç ile altı yaş arası çocukların anaokulu eğitimi alması ve çocukların 16 yaşına kadar okula devam etmesi zorunludur. Macaristan’da Macarca’nın yanında İngilizce, Almanca, Fransızca, Latince, İtalyanca ve Rusça dilinde de eğitim verilmektedir.
Uluslararası Öğrenci Değerlendirme Programı (PISA), 15 yaşındaki öğrencilerin temel bilgi ve becerileri ne ölçüde kazandıklarını değerlendiren üç yıllık bir ankettir. PISA; değerlendirme yaparken öğrencilerin okuma, matematik, fen bilimleri ve refah seviyesine odaklanmaktadır. 2018 yılında yapılan PISA anketine göre Macaristan öğrencileri 78 ülke arasından; okuma, matematik ve fen bilimlerinde 26. sırada, öğrencilerin refah seviyesi bakımından 13. sırada yer almaktadır. Macaristan 2009 yılında yapılan PISA anketinde, okuma becerisinde 12. sırada, 2015 yılında yapılan PISA anketinde matematik, fen bilimleri ve okumada 38. sırada yer almaktaydı.
Macaristan’da Eğitim Aşamaları Nedir?
Macaristan’da bulunan eğitim aşamaları aşağıda listelenmiştir.
- Macaristan’da okul öncesi eğitim
- Macaristan’da ilkokul eğitimi
- Macaristan’da orta öğretim eğitimi
- Macaristan’da yüksek öğrenim eğitimi
Macaristan’da Okul Öncesi Eğitim Sistemi Nasıldır?
Eurostat’ın 2012 Avrupa’da Eğitim ile İlgili Temel Veriler raporuna göre çoğu ülkede zorunlu eğitim, çocuklar 5- 6 yaşındayken başlasa da, 1 eylül 2015 tarihinden itibaren Macaristan’da zorunlu okul öncesi eğitim 3 yaşından itibaren başlamaktadır. Macaristan’da okul öncesi eğitime katılım oranı 3- 5 yaş gruplarında %86’nın üzerindedir.
Macaristan’da okul öncesi eğitim ücretsiz sağlanmakta ve İnsan Kaynakları Bakanlığı tarafından denetlenmektedir. Macaristan’da kamu sektörü kurumları, okul öncesi eğitimden yalnızca ders dışı etkinlikler, yemekler, geziler gibi ek hizmetler için ücret alabilir.
Macaristan’da okul öncesi eğitimin amacı özel ihtiyaçları olanlar dahil tüm çocukların; çocukların yaşı, bireysel özellikleri yanı sıra farklı gelişimsel özellikleri dikkate alınarak kişiliklerini geliştirme ve çok yönlü, uyumlu gelişimini teşvik etmektir. Macaristan’da anasınıfları sabah 7’den akşam 5’e kadar açıktır ve 3 yaşından itibaren çocukların günde en az 4 saat gitmesi zorunludur.
Macaristan anaokullarında çocuklar güne gelişimsel aktiviteler düzenleyip oyun oynayarak başlar, ardından sabah çayı içip öğle yemeği yiyerek kısa bir uyku saati yaparlar. Uyku sonrasında tekrar oyun saati düzenlenmekte ve ekstra ücret ödenmesi durumunda çocuklar spor, halk dansı, müzik gibi seçilmiş tematik aktivitelere katılım sağlayabilmektedir.
Macaristan’da İlkokul Eğitim Sistemi Nasıldır?
Macaristan’da çocular 6 yaşından itibaren, zorunlu ilkokul eğitimi yaşına ulaşır. Macaristan’da ilkokul eğitimi ücretsizdir ve İnsan Kaynakları Bakanlığı tarafından denetlenmektedir.
Macaristan’da çocuklar genellikle ilkokula 8. sınıfa kadar devam eder, ancak bazı çocuklar 4.veya 6. sınıftan sonra ortaokula başvururlar. Macaristan’da ilkokul eğitimi alt ilkokul (1 ile 4.sınıflar) ve üst ilkokul (5 ile 8. sınıflar) eğitimi olarak ikiye ayrılmıştır. Alt ilkokullarda, öğrencilerin bir sınıf öğretmeni vardır ve çoğu konu aynı zamanda çocuklardan sorumlu olan sınıf öğretmen tarafından öğretilir. Macaristan ilkokullarında 1.sınıftan 5. sınıfa kadar öğretilen dersler; edebiyat, dilbilgisi, matematik, müzik, resim, beden eğitimi ve çevre çalışmalarını içermektedir. Macaristan üst ilkokullarında sınıflar 5. sınıftan itibaren; tarih dersini, 6. sınıftan itibaren biyoloji, coğrafya, sanat tarihi ve fizik derslerini, 7. sınıftan itibaren; kimya ve yabancı dil eğitimini (genelde İngilizce ya da Almanca) içermektedir.
Macaristan’da ilköğretimin amacı, okuryazarlık ve aritmetik gibi temel becerileri geliştirmek ve doğa bilimleri, sosyal bilimler ve sanat gibi konularda temel bilgi sağlamaktır. Macaristan’da dersler saat 8.00’de başlayıp saat 4.00’de sona ermekte ve çocuklara saat 5.00’e kadar bakılmaktadır. Derslerin ortalama süresi 45 dakikadır ve tenefüsler 10-15 dakika arasındadır. Macaristan’da ilkokullar haftada beş gün ders verip, cumartesi ve pazar günleri tatil yaparlar.
Macaristan ilkokullarında aylık olarak ekstra ücret ödenerek çocuklar için, kahvaltı öğle yemeği ve ara öğün olmak üzere üç öğün yemek alınabilmektedir. Ebeveynlerin her ay veya her dönem için bir ücret ödemeleri gereken sınıf fonları vardır ve sınıf fonlarıyla çocuklar sınıf gezileri, müze ziyaretleri, tiyatrolar gibi etkinliklere katılım sağlayabilmektedir.
Macaristan’da Ortaokul Eğitim Sistemi Nasıldır?
Macaristan’da çocuklar 14 yaşından itibaren ortaokullarda öğrenim görmeye başlamaktadır. Macaristan’da ebeveynler kariyer danışmanı olarak atanan öğretmenler veya danışmanlık merkezleri aracılığıyla ortaokul seçimi yapabilmektedir. Macaristan’da ortaokullar ücretsizdir.
Macaristan’da bulunan ortaokul türleri, Genel ortaokul (gimnázium), ve Meslek Yüksekokulu (szakkozépiskola) olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. Macaristan’da zorunlu eğitim yaşı 16 olduğundan, 18 yaşına kadar okula gitmek istemeyenlerin katılabileceği iki yıl süren kısa süreli meslek okulları (speciális szakiskola) da bulunmaktadır.
Macaristan’da Gimnázium’lar, öğrencileri okuldan ayrılma sınavına hazırlamakta ve hem süre (4, 5, 6 veya 8 yıl) hem de eğitim içeriği açısından farklı biçimleri benimsemektedir.
Macaristan’da Szakkozépiskolo’lar öğrencileri okuldan ayrılma sınavına hazırlamakta ve mesleki eğitim sunmaktadır. Macaristan’da Szakkozépiskolo’ların 5 yıllık teknik eğitim veren, 5 yıllık hizmet sektörü eğitimi veren ve okuldan ayrılma sınavına giriş hakkının yanında yüksek vasıflı işçi sertifikası veren olmak üzere 3 türü bulunmaktadır. Yüksek vasıflı işçi sertifikası veren Szakkozépiskolo’lar 4 yıl sürmektedir.
Macaristan’da Speciális Szakiskola’lar, 2 yıl sürmekte ve genelde engelli bireyler ya da ilkokulda başarısız öğrenciler tarafından tercih edilmektedir.
Macaristan’da ortaokullar sonbaharda web sitelerinde kabul için gereksinimlerini yayınlarlar. Birçok ortaokula girmek için (özellikle gimnáziumlar) merkezi yazılı sınava girerek iyi sonuç elde etmek ve yerel sözlü sınavlardan geçer not almak gerekmektedir. Macaristan’da ortaokullarda ders süresi 45 dakikadır ve tenefüsler 10-15 dakika arasındadır. Macaristan’da ortaokullar haftada beş gün ders verir ve cumartesi, pazar günleri kapalıdır.
Macaristan ortaokul bittikten sonra, öğrenciler ortaokul ayrılma sınavına (érettségi) girmektedir. Macaristan’da ortaokul ayrılma sınavı, Macar dilbilgisi ve edebiyatı, tarih, matematik, yabancı dil ve zorunlu seçmeli bir konu olmak üzere en az beş konuda yapılmalıdır. Ortaokul ayrılma sınavları yazılı ve sözlü bölümler içermekte ve mayıs ayının başından haziran ortasına kadar yapılmaktadır. Öğrenciler standart ve ileri düzey olmak üzere 2 sınav türü arasında seçim yapabilmektedir, her konu için zorluk seviyesini seçmek öğrenciye bağlıdır. Birçok üniversite, öğrencilerinin ileri düzey okuldan ayrılma sınav türlerini geçmelerini gerektirir. Ortaokuldan ayrılma sınavını geçen öğrenciler okuldan ayrılma sertifikası almaktadır.
Macaristan’da Yüksek Öğrenim Eğitim Sistemi Nasıldır?
Macaristan’da yüksek öğrenim sistemi kolejler ve üniversiteler olmak üzere ikiye bölünmüştür. Kolejeğitimi genellikle 4 yıl sürerken, üniversite eğitimi alınan kursa bağlı olarak 4 ila 6 yıl sürmektedir. Macaristan’da üniversite okumak zorunlu değildir.
Macaristan üniversiteleri, felvi.hu sitesinden online başvuru üzerine öğrencileri kabul etmektedir. Başvurular her yıl 15 şubata kadar yapılmaktadır. Macaristan üniversiteleri, öğrencileri değerlendirirken; ortaokul sonuçlarını, okuldan ayrılma sınav notlarını, dil sınavlarını, diğer akademik ve spor başarılarını ve sözlü giriş testlerini dikkate almaktadır. Gereklilikler başvurulan üniversiteye göre değişmekte ve başvuru sonuçları her yıl temmuz ayı sonunda yayınlanmaktadır. Temmuz ayının sonunda başvurulan üniveristelerden kabul alamamış öğrenciler ek başvuru yapabilmekedir.
Macaristan’da üniversiteler devlet tarafından finanse edilebilir veya öğrencilerin kendileri tarafından ödenebilir. Ücretsiz yüksek öğrenim en fazla 12 dönem boyunca alınabilmektedir. Macaristan’da yükseköğretim ücretleri yıllık ortalama 2500- 3000 EUR arasındadır.
Macaristan’daki En İyi Okullar Hangileridir?
Uluslararası bilinirliğe sahip Macaristan’daki en iyi okullar aşağıda listelenmiştir.
- Szeged Üniversitesi (dünya sıralaması 501)
- Eötvös Loránd Üniversitesi (dünya sıralaması 598)
- Debrecen Üniversitesi (dünya sıralaması 651)
- Semmelweis Üniversitesi (dünya sıralaması 672)
- Budapeşte Teknoloji ve Ekonomi Üniversitesi (dünya sıralaması 751)
- Budapeşte Cornivus Üniversitesi (dünya sıralaması 801)
Türkiye Cumhuriyeti Vatandaşları Macaristan’da Hangi Eğitimleri Alabilir?
Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları için Macaristan’da alınabilecek en popüler eğitim türleri aşağıda verilmiştir.
- Macaristan’da pilotaj eğitimi
- Macaristan’da ingilizce eğitimi
- Macaristan’da tıp eğitimi
- Macaristan’da mimarlık eğitimi
- Macaristan’da hukuk eğitimi
Macaristan’da Pilotaj Eğitimi Nasıl Alınır?
Macaristan’da pilotaj eğitimi almak için, Macaristan’da bulunan uçuş okullarından birinden kabul alımak; minimum 17 yaşında olmak, ikinci sınıf sağlık sertifikası bulundurmak, en az lise mezunu olmak ve en az C1 seviyesinde ingilizce bilmek gerekmektedir.
Macaristan’da Pilotaj eğitimi veren Macaristan uçuş okulu fiyatları, 6.000 ile 7.500 Euro arası hesaplanmakta ve eğitim süresi 4 ile 6 hafta aralığında değişimektedir. Macaristan yüzyüze pilotaj eğitimi alınabilmesi için, 120 saatlik teorik eğitimin 100 saatinin eğitim öncesi uzaktan tamamlanması gerekmektedir.
Macaristan’da İngilizce Dil Eğitimi Nasıl Alınır?
Macaristan’da ingilizce dil eğitimi almak için, Macaristan’da bulunan bir dil okulundan kabul almak gerekmektedir. Macaristan’da İngilizce dil eğitimi için en iyi şehirler Budapeşte, Pecs, Szeged ve Debrecen’dir.
Macaristan’da ingilizce dil eğitimi, A1 dil seviyesi için 1 hafta, A2 dil seviyesi için 3 hafta, B1 dil seviyesi için 12 hafta, B2 dil seviyesi için 16 hafta, C1 ve C2 dil seviyeleri için ise 32 ila 48 hafta arasında sürmektedir.
Macaristan’da ingilizce dil eğitimi almak isteyen bir öğrenci yeme, içme ve kalacak yer masrafları dahil haftada 10 ders için 840 EUR, haftada 20 ders için 960 EUR, haftada 25 ders için 1145 EUR, haftada 30 ders için ise haftalık 1444 EUR ödemektedir.
Macaristan’da ingilizce dil eğitimi almak isteyen bir öğrenci yeme, içme ve kalacak yer gibi masrafların dahil olmadığı durumlarda haftada 10 ders için 580 EUR, haftada 20 ders için 740 EUR, haftada 25 ders için 890 EUR, haftada 30 ders için ise haftalık 1190 EUR ödemektedir. Macaristan dil okulu seçenekleri arasında en çok tercih edilenleri, ingilizce dil okullarıdır.
Macaristan’da Mimarlık Eğitimi Nasıl Alınır?
Macaristan’da mimarlık eğitimi alınabilmektedir. Macaristan’da mimarlık eğitimi almak için gerekli şartlar; IELTS ingilizce sınavından en az 5.5 puan ve lise mezunu olmaktır.
Macaristan’da mimarlık eğitimi veren iki üniversite bulunmaktadır. Macaristan’da mimarlık eğitimi veren üniversiteler Pecs Üniversitesi ve Budapeşte Üniversitesi’dir.
Macaristan Pecs Üniversitesi’nin Mimarlık eğitimi 5 yıl sürmekte ve yıllık 6.443 EUR harç ücreti bulunmaktadır. Macaristan Budapeşte Üniversitesi’nin Mimarlık eğitimi 5 yıl sürmekte yıllık 3.200 EUR harç ücreti bulunmaktadır.
Macaristan’da Hukuk Eğitimi Nasıl Alınır?
Macaristan’da hukuk eğitimi alınabilmektedir. Macaristan’da hukuk eğitimi alınabilecek üniversiteler arasında Mcdaniel Koleji, Reform Kilisesi Üniversitesi, Ulusal Kamu Hizmeti Üniversitesi bulunmaktadır.
Macaristan Mcdaniel Koleji’nde, hukuk eğitimi 4 yıl İngilizce olarak sürmekte, eğitimin ilk 2 senesi için 3600 EUR son iki senesi için 3900 EUR öğrenim ücreti, dönemlik yaklaşık 300 EUR kitap ücreti ve dönem başına 2500- 3000 EUR konaklama ücreti alınmaktadır. Macaristan Mcdaniel Üniversitesi’nde eğitim alabilmek için; lise diploması, IELTS veya TOEFL puanı ve en az 300 kelimelik başvuru mektubu gerekmektedir.
Macaristan Reform Kilisesi Üniversitesi’nde, hukuk eğitimi İngilizce verilmekte, 3 yıl sürmekte, ve senelik eğitim ücreti 2740 EUR olmaktadır. Macaristan Reform Kilisesi Üniversitesi’nde eğitim alabilmek için; akademik hayata dair tüm belgeler ve IELTS veya TOEFL puanı gerekmektedir.
Macaristan Ulusal Kamu Hizmeti Üniversitesi’nde hukuk eğitimi Macarca verilmekte, 3 yıl sürmekte ve senelik eğitim ücreti 1270 EUR olmaktadır. Macaristan Ulusal Kamu Hizmeti Üniversitesi’nde eğitim alabilmek için; akademik hayata dair tüm belgeler ve IELTS veya TOEFL puanı gerekmektedir.
Macaristan’da Tıp Okumak Mümkün Müdür?
Evet, Macaristan’da tıp okumak mümkündür. Macaristan’da tıp okumak için; biyoloji, kimya, ingilizce ve tıp üzerine teknik ingilizce bölümlerine dair çoktan seçmeli sorular içeren ve iki buçuk saat süren yazılı giriş sınavının geçilmesi gerekmektedir. Yazılı sınavı geçen öğrenciler, başvurulan üniversitenin profesörlerinden birinin düzenleyeceği tıp konuları hakkında sözlü sınava girmektedir.
Macaristan’da tıp eğitimi veren üniversiteler arasında; Semmelweis Üniversitesi, Debrecen Üniversitesi, Szeged Üniversitesi ve Pécs Üniversitesi bulunmaktadır. Macaristan’da altı yıllık İngilizce tıp programı için öğrenim ücreti ortalama 18.000 USD tutmaktadır. Öğrenim ücreti başvurulan üniversiteye göre değişebilmektedir.
Macaristan’da tıp eğitimi lisans derecesi tamamlandıktan sonra, kişilerin 24 ay süren ortak bir temel eğitim programı ve uzmanlık türüne bağlı olarak 24 ila 48 ay süren profesyonel bir uzmanlık eğitimi süresi bulunmaktadır. Macaristan’da tıpta uzmanlık eğitimi, Macaristan Hükümeti tarafından onaylanmış üniversitelerde yapılabilmektedir. Macaristan tıpta uzmanlık eğitimi sonrasında Sağlık ve İdari işlemler Dairesi tarafından pratik ve teorik olarak düzenlenen sınavı geçen öğrenciler, Ulusal Sınav Kurulu tarafından verilen Macar Uzmanlık Sertifikasını almaktadır.
Macaristan’da Eğitim Alınabilirken Çalışılabilir Mi?
Macaristan’da 3 aydan uzun süreli eğitimler için, Macaristan’da üniversitelere ait kurumlarda dil eğitimi alan öğrenciler, yüksek lisans ve lisans öğrencileri haftalık 20 saate çalışabilmektedir.
Macaristan’da Okumak için Gerekli Şartlar Nelerdir?
Macaristan’da okumak için gerekli şartlar aşağıda listelenmiştir.
- Macaristan’da okumak için, Macaristan’da bir eğitim kurumundan kabul mektubu almak gerekmektedir.
- Macaristan’da okumak için, kişinin yurtdışı yasağı bulunmaması gerekmektedir
- Macaristan’da okumak için, kişinin 18 yaşından küçük olması durumunda ebeveynleri tarafından imzalanmış izin belgesi alması gerekmektedir.
- Macaristan’da okumak için, sağlık sigortası yaptırılması ve Macaristan’da ikamet edilecek süre boyunca yetecek finansal yeterliliğe sahip olunması gerekmektedir.
Macaristan Yurtdışı Eğitim Danışmanlığı Ücreti Nedir?
Macaristan yurtdışı eğitim danışmanlığı ücreti, kayıt yaptırılacak eğitim türüne 120 EUR ile 400 EUR arasında değişmektedir.
Vizemnet 2016 - 2020 yılları arasında Türkiye’den Macaristan’a en fazla öğrenci kaydı yaptıran akredite acentedir.
Utku Urfa graduated from Trakya University in 2020 with a bachelor's degree in Translation and Interpreting. After taking the role of both the copywriter and content editor at vizem.net in July 2021, Utku is currently working as EU Area Senior Consultant since July 2022.