Belçika Edebiyatı

Belçikalı Yazarlar ve Belçika Edebiyatı

Belçika edebiyatı, Belçikalı yazarlar tarafından üretilmiş Flamanca, Fransızca ve Volanca eserlerin tümünü kapsar. Belçika’nın edebi eserlerinde kullanılmış iki ana dil Flamanca ve Belçika Fransızcası edebiyatlarını oluştururken, daha kısıtlı bir alanda kullanılan Volanca ile Volan edebiyatı oluşmuştur.

Belçika Edebiyatı Dönemleri Nedir?

Belçika edebiyatı dönemleri Flamanca, Fransızca ve Volanca olarak üç ayrı dil için incelenmektedir. Dillere göre Belçika edebiyatının gelişimi aşağıda incelenmiştir.

Flamanca Belçika Edebiyatı

Erken Dönem

Ekonomik, coğrafi, kültürel ve siyasi paylaşımlarından dolayı Belçika ve Hollanda 17. yüzyıla kadar aynı edebiyatı paylaşmıştır. Rönesans ve reform hareketleri Belçika edebiyatında etkilerini Anna Bijns, Lucas de Heere ve Carel van Mander gibi yazarların eserlerinde etkilerini göstermektedir. 18. yüzyılın başlarında Belçika Fransız etkisi altına girse de, Flamanca dilini kullanmaya devam eden Karel Broeckaert, Pieter Joost de Borchgrave ve Jan Baptist Hofman gibi edebiyatçılar romantizmin etkisinde eserler vermiştir.

19. Yüzyıl Edebiyatı

19. yüzyılda etkileri hissedilen romantizm hareketi milliyetçi bilincin yeniden canlanmasını sağladı ve Karel Lodewijk Ledeganck ve Hendrik Conscience’ın çalışmaları bu akıma öncülük etti. Domien Sleeckx tarafından romantizme karşı olarak başlatılan realizm akımı ilk örneklerini Johan Michiel Dautzenberg, Jan van Beers ve Rosalie Loveling gibi şairler ve Flaman edebiyatının ilk önemli eleştirmeni Max Rooses ile verdi. Dönemin önemli şairlerinden Guido Gazelle lirizm etkisiyle eserler verdi. Pol de Mornt’un önderlik ettiği sanat için sanat anlayışı 19. yüzyılın sonlarında etkisini göstermeye başladı.

20. Yüzyıl Edebiyatı

Van Nu en Straks ve takipçisi olan yazarlar Flaman kültürünün yeniden canlanmasını sağlayıp, bireysel duygulara evrensel bir anlam yükleyen bir sanat anlayışı oluşturmak için çabaladılar. Dönemin önemli bir yazarı olan Emmanuel de Bom ilk modern Flaman psikolojik ve kentsel romanı olan Wrakken (Enkazlar) kitabını yayınladı.

Flaman natüralizmi, 20. yüzyılın ilk on yılında Reimond Stijns’in çalışmalarında ortaya çıktı. Cyriel Buysse’nin hikayeleri ile oyunlarında, Maurits Sabbe ve Lode Baekelmans’ın eserlerinde natüralizm zirveye ulaştı.

Birinci Dünya Savaşı Sonrası Belçika Edebiyatı

Birinci Dünya Savaşı’nda gerçekçilik akımı ön plana çıkmış olsa da savaş sırasında ortaya çıkan dışavurumculuk akımı, savaştan sonra etkilerini gösterdi. dışavurumculuk sayesinde yükselen Flaman Halk Tiyatrosu, Avrupa’da önemli bir yer edindi. 1930’larda dışavurumculuk akımı etkilerini kaybetti. Roelants’ın “Komen en gaan” (Geliyor ve Gidiyor) kitabıyla tanıtılan psikolojik roman türü önemli bir yer kazandı ve bu tür Maurice Gilliams’ın eserleriyle zirveye ulaştı.

İkinci Dünya Savaşı Sonrası

İkinci Dünya Savaşı sonrasında roman türü popülerlik kazandı. Romanların konusu ve üslubü çeşitlilik kazandı. Johan Daisne ve Hubert Lampo romanlarında büyülü gerçekçiliği; Piet van Aken ve Louis Paul Boon sosyal gerçekçiliği; Piet van Aken varoluşçuluğu kullanmış ve Hugo Claus da deneysel romanlar yazmıştır.

Savaş sonrası Flaman şiirinde sınırsız lirizm ve zengin metaforik üslupla zenginleşmiş deneyselcilik hakim olmuştur.

20. Yüzyılın Sonları

Düzyazı alanı, Eriek Verpale, Eric de Kuyper ve Monika van Paemel gibi yazarlar yeni çıkış yaptıklarında ve otobiyografik romanlarını yayınladıklarında yeniden önem kazanmıştır. Şiir alanında yeni çıkış yapan şairler kelimelere yeni anlamlar yükleyerek ve dilin müphemliğini kullanarak Flamanca’yı zenginleştirmişlerdir.

Fransızca Belçika Edebiyatı

Fransızca belçika edebiyatına ait dönemler aşağıda incelenmiştir.

Erken Dönem

Belçikalı yazarların Fransızca dilinde yazdığı eserler Fransız edebiyat tarihinde önemli bir bölüm oluşturmaktaydı. 17.yüzyılda Avusturyalı Margaret’in ölümü, istikrarsız ekonomik koşullar, yerel kültüre kayıtsızlık nedeniyle eski rejimin sonuna kadar uzayan bir edebi kısırlık dönemi yaşansa da 18. yüzyılın sonu ile 1880 arasında özgün, yerli bir edebiyat yaratmak için birçok girişimde bulunuldu.

Jeune Belgique Hareketi

Edebi rönesansın itici gücü, ulusal bir edebi bilinç öneren etkili bir inceleme olan La Jeune Belgique’in yazarı Max Waller’dan geldi. Hareketle erken dönemde ilişkilendirilen romancılardan Camille Lemonnier natüralizmin önde gelen Belçikalı temsilcisidir. Jeune Belgique hareketinden etkilenen pek çok şair, üslup ve dil ile yoğun bir şekilde ilgilenmiştir.

I. ve II. Dünya Savaşları Arasında

Fransızca yazan yeni nesil Belçikalılar, I. ve II. Dünya Savaşları arasında ortaya çıktı. Yazarlar mütevazi geçmişe sahip insanların acılarıyla, kırsal köklere olan bağlılıklarıyla eserlerini vermiş ve güçlü analitik roman örneklerini edebiyata kazandırmıştır.

Jean Ray, Belçika’da fantastik edebiyatın öncüsü olarak görülmektedir. Georges Simenon dedektif hikayesine olağanüstü bir psikolojik nüfuz kazandırmıştır.

Bu dönemin şiiri, artan üslup deneyi ve akıcı bireysel stillerin gelişimi şekillenmiştir. Henri Michaux’un devrimci şiirsel dili sürrealizmden, Clément Pansaers ve Paul Neuhuys ise nihilist dadaizm hareketinden etkilenmiştir. Sözcüklerin deneysel kullanımının başlıca savunucularından olan, lirik tarzı samimi bir gerçekçiliğe dayanan Marcel Thiry de dönemin önemli isimlerindendir.

İkinci Dünya Savaşı sonrası gelişmeler

İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra edebiyat dünyasında pek çok önemli olay meydana gelmiştir. Yazar Christian Dotremont, uluslararası sanat grubu COBRA’nın (1948–51) kurulmasına yardımcı olmuş, grubun çeşitli üyelerinin portrelerini ve sergi katalogları için metinler yazmıştır. 1952’de Knokke-Het Zoute’de ve daha sonra Liège’de iki yılda bir düzenlenecek olan uluslararası şairler ve eleştirmenler konferansı kurulmuştur. Ayrıca şair ve eleştirmen Fernand Verhesen 1954 yılında Centre International d’Etudes Poétiques’i kurmuştur. Genellikle siyasi veya edebi yazar gruplarının yayın organı olan edebi yayınların etkisini sürdürmesi döneme damgasını vurmuştur.

Roman eskisinden daha az bölgesel hale gelmiştir ve pek çok roman genellikle yabancı çevrelerde geçmektedir. Romanların konusu kişiselleşmiş, romanlarda ilişki sorunlarına, aile yaşamına yer verilmiştir.

Savaş sonrası şiirine neoklasik bir eğilim hakimdir. Kadın şairler toplumda önemli bir yere gelmiştir. Şiirde modern ve geleneksel biçimler birleşmiştir.

Valonca Belçika Edebiyatı

Erken Dönem

17. yüzyıl öncesinde Valonca dilinde önemli eserler verilmese de 17. yüzyılın başlarında özellikle Liège bölgesi olmak üzere Valon Bölgesi’nde bu lehçeyle yazılan edebi eserlerin sayısı arttı. Yerel yaşamı ve tarihi anlatan şiir türü olan pasquèyes popüler oldu ve bu türde eserler verildi.

18. ve 19. Yüzyıllar

Yerel ağız kullanımı 18. ve 19. yüzyıllarda arttı. Özellikle Liège’de komik operaların başarı elde etmesiyle libretto türü önem kazandı. Lirik şiirde ve Noel şarkılarında gerçekçilik akımı etkili oldu.

Valonca’yı kullanan şairlerin sayısı 19. yüzyılda artış gösterdi. Charles-Nicolas Simonon Li Côpareye’yi, François Bailleux Mareye’yi ve büyük Valon şairlerinin ilki olan Nicolas Defrêcheux Leyiz-m’plorer’i yazdı. 1856 yılında Valon Dili ve Edebiyatı Kurulu’nun açılması Valon edebiyatını geliştirdi. Valonca olarak yazılan şiirlerin, şarkıların, oyunların ve La Fontaine, Ovid ve Horace gibi yazarların eserlerinin çevirileri bu sayede arttı.

19. yüzyılın sonuna gelindiğinde Valonca olarak yazan birçok yazar, gündelik varoluşu tasvir etmek için oldukça doktriner bir gerçekçilik akımının etkileriyle eserlerini verdi.

20. Yüzyıl

Dilbilimcilerin Valonca üzerine yaptığı çalışmaların artmasıyla yazım ve dilbilgisi standartlaştırılarak Valonca’nın edebi olanakları genişletildi. Joseph Calozet ve takipçisi olan yazarlar dilde teknik birliği sağlamak adına çalışmalar yaptı. Franz Dewandelaer, Charles Geerts, Willy Bal gibi şairler ve Léon Mahy, Dieudonné Boverie gibi yazarlar önemli eserler verdi.

Belçika Edebiyatından Önemli 8 Kitap Nedir?

Belçika edebiyatında yazarlar Flamanca ve Fransızca dillerinde önemli eserler vermiştir. Belçika edebiyatında Flamanca yazan yazarlar Şapel Yolu kitabının yazarı Louis Paul Boon; Flanders Aslanı kitabının yazarı Hendrik Conscience; Belçika’nın Hüznü kitabının yazarı Hugo Claus; Problemski Oteli kitabının yazarı Dimitri Verhulst; Savaş ve Terebentin kitabının yazarı Stefan Hertmans olarak örneklendirilebilir.

Belçika edebiyatında Fransızca yazan yazarlar Korku ve Titreme kitabının yazarı Amélie Nothomb; Karanlık Evre kitabının yazarı Marguerite Yourcenar; Ölü Bruges kitabının yazarı Georges Rodenbach olarak örneklendirilebilir.

1. The Sorrow of Belgium - Hugo Claus

Türkçe karşılığı Belçika’nın Hüznü olan “Het Verdriet van België” Hugo Claus tarafından yazılıp 1983 yılında yayımlanmıştır. Belçika’nın Hüznü, II. Dünya Savaşı sırasında, Belçika’nın Alman işgali altında olduğu yıllarda Kortrijk bölgesinde yaşayan Louis Seynaeve isimli Flaman bir okul çocuğunun çocukluğu ve gençliğini anlatan bir oluşum romanıdır. Roman iki bölümden oluşur. İlk bölümü Hüzün; ikinci bölümü ise Belçika isimlidir.

Belçika’nın Hüznü kitabı Hugo Claus’un en önemli eseri ve ayrıca 20. yüzyılın en önemli Flamanca kitabı olarak kabul edilir. Savaş zamanındaki Belçika’yı bir gencin perspektifinden anlatması, yoğun ahlaki duyguları, şiirselliği ve tarihi anlatış biçimi sebebiyle önemli bir kitaptır.

2. De Kapellekensbaan - Louis Paul Boon

Türkçe karşılığı Şapel Yolu olan “De Kapellekensbaan” Louis Paul Boon tarafından yazılıp 1953 yılında yayımlanmıştır. Kitap 1800’lü yıllarda Chapel Road’da köy ile kent arasında bir mezrada doğmuş olan Ondine Bosmans isimli bir kızın çocukluğunu anlatır. Tilki Reynard ve kurt Isengrinus efsanesini, açgözlülüğü, aptallığı, ikiyüzlülüğü, gururu ve şehveti içeren kitap, aynı zamanda ilginç bir arkadaş grubuyla beraber Şapel Yolu kitabını yazan Louis Paul Boon’un hikayesini anlatır.

Louis Paul Boon’un en önemli kitabı olarak kabul edilen Şapel Yolu hem Ondine karakterinin hikayesiyle 19. yüzyıl Belçika’sının gerçekliğini sunması hem de çağdaş karakterler olan Louis Paul Boon ve arkadaşlarının dahil olması ve kendi hikayelerini anlatmasıyla benzersiz bir kitaptır.

3. The Lion of Flanders - Hendrik Conscience

Türkçe karşılığı Flanders Aslanı veya Altın Mahmuz Savaşı olan “De Leeuw van Vlaenderen, of de Slag der Gulden Sporen” Hendrik Conscience tarafından yazılıp 1838 yılında yayımlanmıştır. Kitap, Orta Çağ’da geçmekte olup Flaman kasabalarının Fransa’ya karşı isyanını ve Flamanların Altın Mahmuz Savaşı’ndaki beklenmedik zaferini anlatır.

Flanders Aslanı kitabı, önce kültürel sonra politik olan ve giderek daha iddialı bir Flaman kimliğini destekleyen Flaman Hareketi’nin ortaya çıkmasına ve gelişmesine katkıda bulunmuş bir kitaptır. Ayrıca Flanders Aslanı kitabı tarihi kurgu türünün ilk örneklerindendir.

5. War and Turpentine - Stefan Hermans

Türkçe karşılığı Savaş ve Terebentin olan “Oorlog en Terpentijn” kitabı Stefan Hertmans tarafından yazılıp 2013 yılında yayımlanmıştır. Kitap, yazarın büyükbabası olan Urbain Martien’ın yazara verdiği notlara dayandırılmaktadır. Urbain Martien I. Dünya Savaşı sıralarında yaşamış bir ressamdır. Kitapta Urbain Martien’ın savaş öncesinde, savaş sırasında ve savaş sonrasındaki hayatı anlatılmaktadır. Savaş ve Terebentin kitabı bir adamın yaşamının evrelerini anlatması ve I. Dünya Savaşı’nın gerçek etkilerini sunmasıyla önemli bir romandır.

6. Fear and Trembling - Amélie Nothomb

Türkçe karşılığı Korku ve Titreme olan “Stupeur et tremblements” kitabı Amélie Nothomb tarafından yazılıp 1999 yılında yayımlanmıştır. Kitabın ana karakteri hayatının ilk beş yılını Japonya’da geçirip sonrasında Belçika’ya taşınmış olan, genç yetişkinliğinde yeniden Japonya’ya dönen Amélie’dir. Kitap Amélie’nin prestijli bir şirket olan Yumimoto’da çevirmen olarak işe başlamasını ve sonrasında gelişen olayları anlatır.

Korku ve Titreme kitabı Japon ve Batı kültürlerindeki sorumluluk anlayışını karşılkaştırıp eleştirmesiyle önemli satirik bir romandır.

7. Problemski Hotel - Dimitri Verhulst

Türkçe karşılığı Problemski Oteli olan “Problemski Hotel” kitabı Dimitri Verhulst tarafından yazılıp 2003 yılından yayımlanmıştır. Kitap Bipul Masli isimli profesyonel bir fotoğrafçı olan bir sığınmacının gözünden anlatılmaktadır. Kitap Belçika’daki Problemski Oteli’nde kalan umutsuzluk, belirsizlik ve can sıkıntısı yaşayan sığınmacıların günlük yaşamlarını, dışarıdaki hayatla temas kurmaya çalışmalarını, ilticalarının kabul edilme veya reddedilme sürecini içinde yaşadıklarını anlatır.

Problemski Oteli kitabı, Belçika’daki iltica prosedürlerini eleştirmesi, ırkçılığı ve sığınmacıların hayatını incelemesi ve bunları hem komik hem de dokunaklı şekilde aktarabilmesi yönüyle önemli bir romandır.

8. The Abyss - Marguerite Yourcenar

Türkçe karşılığı Karanlık Evre olan “L’Œuvre au noir” kitabı Marguerite Yourcenar tarafından yazılıp 1968 yılında yayımlanmıştır. Kitabın ana karakteri 16. yüzyılda Bruges’de bankacılık ile zengin bir aile olan Ligre ailesinde gayrimeşru bir çocuk olarak doğan Zeno’dur. Zeno bir doktor, bilim adamı, filozof ve simyacıdır. Kitap Zeno’nun 20 yaşındayken rahiplikteki kariyerini bırakıp Avrupa ve ötesindeki yollarda bilgiyi arayışını ve yaşadığı olayları anlatır.

Karanlık Evre kitabı 16. Yüzyılı anlatışı, arayışı ele alışı, bir insanın gelişimini sunuşuyla önemli bir kitaptır.

9. Bruges la Morte - Georges Rodenbach

Türkçe karşılığı Ölü Bruges olan “Bruges la Morte” kitabı Georges Rodenbach tarafından yazılıp 1892 yılında yayımlanmıştır. Kitabın ana karakteri eski karısının kıyafetleri, mektupları ve bir tutam saçıyla Bruges’e sığınan kederli bir dul olan Hugues Viane’dir. Kitap Hugues Viane’nin Robert le diable operasında gördüğü, ona ölen karısını hatırlatan dansçıya takıntılı hale gelişini ve sonrasında gelişen olayları anlatır.

Realist sembolizmin etkisiyle yazılmış Bruges le Morte fotoğraflarla resmedilen ilk kurgu olma özelliğinden dolayı önemli kitaptır.

Önemli belçika Yazarları Kimlerdir?

Belçika edebiyatı Belçika halkı için önemli bir yer tutmaktadır. Özellikle Flaman gururunu yükselten, milliyet bilincini ortaya çıkaran Hendrik Conscience gibi yazarlar halk tarafından benimsenmiş ve çeşitli sokaklar, barlar, kütüphaneler gibi mekanlar bu yazarları onurlandırmak için isimlendirilmiştir. Belçika’nın ünlü yazarları Georges Simenon, Louis Paul Boon, Eric de Kuyper, Guido Gazelle, Willem Elsscot olarak örneklendirilebilir.

1. Georges Simenon Kimdir?

Georges Simenon (Georges Joseph Christian Simenon) 13 Şubat 1903’te Belçika’nın Liège kentinde dünyaya gelmiştir. Babası Désiré Simenon Valon kökenlere sahipti ve bir sigorta şirketinin muhasebe bölümünde çalışmaktaydı. 1902 yılında evlendiği eşi Henriette Brüll ise Hollanda ve Alman asıllıydı. Annesinin soyu 18. yüzyılda Hollanda’nın Limburg bölgesinde yaşamış Gabriel Brühl isimli ünlü bir hırsıza dayanmaktadır. Georges Simenon “Brühl” ismini bazı yazılarında takma isim olarak kullanmıştır.

Simenon henüz üç yaşındayken başladığı Saint-Julianne anaokulunda okumayı öğrenmiştir. Sonrasından 1908 ve 1914 yılları arasında Institut Saint-André’ye katılmıştır. Lise eğitimine Collège Saint-Louis’de başlamıştır ancak 1918’de babasının kalp rahatsızlığı sebebiyle liseyi bırakıp çalışma hayatına başlamıştır.

Georges Simenon “Au Pont des Arches” (Pont des Arches’da) isimli ilk romanını 1919 yazıp, 1921’de ‘G. Sim’ takma adıyla yayımlamıştır. Birçok farklı takma adıyla yayımladığı yaklaşık 500 romanı ve çok sayıda kısa eseri bulunan yazar kurgusal dedektif Jules Maigret’nin yaratıcısı olarak tanınmaktadır.

1923 yılında Régine Renchon ile evlenen Simenon’un, 1939 yılında Marc isimli oğlu doğmuştur. 1949 yılında Régine Renchon ile boşanmalarının ardından Simenon 1950 yılında Denyse Ouimet ile evlenmiştir. Çiftin Johhny, Marie-Jo ve Pierre isimlerinde üç çocuğu olmuştur.

Georges Simenon 1984 yılında beyin tümörü ameliyatı olup iyileşmiştir. Ancak ilerleyen yıllarda sağlığı kötüye gitmiştir. 4 Eylül 1989’da 86 yaşındayken, İsviçre’nin Lozan kentinde uykusundayken vefat etmiştir.

Simenon’un bilinen karakteri Dedektif Jules Maigret’i içeren 75 romanı ve 28 kısa öyküsü vardır. Serinin ilk kitabı olan Pietr-le-Letton 1931 yılında, son kitabı olan Maigret ve Mösyö Charles 1972 yılında yayınlamıştır. Maigret kitapları birçok dile çevrilmekle beraber sinemaya ve radyo oyunlarına da aktarılmıştır. Les Inconnus dans la maison (Evdeki Yabancılar), La Veuve Couderc (Dul Couderc), Lettre à mon juge (Yargıcıma Mektup), La Neige était sale (Kirli Kar), Feux Rouges (Kırmızı Işıklar), Le Train (Tren), Le fils (Oğul) önemli eserlerine örneklerdir.

Georges Simenon, 1966 yılında Amerika’nın Gizemli Yazarları tarafından verilen en büyük onur ödülü olan Grand Master Ödülü’nü almıştır. Ayrıca UNESCO’nun kitap çevirileri veritabanına göre Georges Simenon en çok tercüme edilen on yedinci yazar ve en çok tercüme edilen Belçikalı yazardır.

2. Louis Paul Boon Kimdir?

Louis Paul Boon 15 Mart 1921’de Belçika’nın Aalsr kentinde dünyaya gelmiştir. İşçi sınıfı bir ailenin en büyük çocuğu olarak dünyaya gelen Boon 16 yaşındayken yasaklanan kitapları okumak suçuyla okuldan atılıp, araba boyacısı olarak babasının yanında çalışmaya başlamıştır. Sonrasında akşamları ve hafta sonları Güzel Sanatlar Akademisi’nden sanat eğitimi almıştır ancak maddi imkansızlıklar sebebiyle eğitimini yarıda bırakmak zorunda kalmıştır.

1936 yılında Jeanneke De Wolf ile evlenmiştir ve üç yıl sonra çiftin Jo isimli oğulları doğmuştur. Seferberlik ilanından sonra 1939 yılında Gooik ve Tessenderlo’da asker olarak görevlendirilmiştir. İkinci Dünya Savaşı’nın patlak vermesinden sonra ise 1940 yılında Veldwezelt’e gönderilmiştir ancak ilk gününde esir alınmıştır. Bir süre esir hayatı yaşadıktan sonra evine gönderilmiştir. Savaş ve işgal zamanı boyunca yaşadıkları en önemli eserlerinden biri olan Benim Küçük Savaşım isimli romanına ilham kaynağı olmuştur.

Louis Paul Boon savaş sonrasında gazeteci olarak çalışmaya başlamıştır ve sonrasında da Vooruit isimli gazeteyi kurmuştur. Eserleri kısa düzyazı, uzun deneysel roman, dergi, belgesel, tarihi roman, şiir, erotik eser ve peri masalları şeklindedir. Bunların yanında makale ve eleştiri yazıları bulunan Boon aynı zamanda bir ressamdır.

De voorstad groeit (Mahalle Büyüyor) isimli ilk romanını 1942 yılında yayınlamıştır. En önemli eserleri Mijn kleine oorlog (Benim Küçük Savaşım), De Kapellekensbaan (Şapel Yolu), Zomer te Ter-Muren (Termuren’de Yaz), Menuet (Menü) ve Pieter Daens’tir.

Louis Paul Boon 10 Mayıs 1979’da 67 yaşındayken, Erembodegem’deki evinde vefat etmiştir.

3.Hendrik Conscience Kimdir?

Hendrik Conscience 3 Aralık 1812’de Birinci Fransız İmparatorluğu’nun günümüzde Belçika sınırlarında bulunan Antwerp bölgesinde dünyaya gelmiştir. Fransızca’nın hakim olduğu bir dönemde Flanders’ta Felemenkçe yazan ve dilinin öncüsü olan yazarlardan biridir. Babası Napolyon Bonaparte’ın donanmasında çalışan bir Fransız olan Pierre Conscience Antwerp’e atanmış bir donanma şefi iken, annesi Cornelia Balieu okuma yazma bilmeyen bir Fleming yerlisiydi. Viyana Kongresi’nden sonra Fransızlar Belçika’yı terk etse de ailesi Antwerp’te kalmaya devam etti. Annesi 1820’de vefat ettikten sonra babası Anna Catherina Bogaerts isimli bir kadınla evlenen Conscience ile kardeşleri, acımasız ve ilgisiz babasıyla ve üvey anneleriyle beraber yaşamaya devam etti.

17 yaşındayken babasının evinden öğretmen olmak için ayrılan Conscience’in eğitimi Belçika Devrimi sebebiyle yarıda kesildi. Bu dönemde Belçika devrimci ordusunda gönüllü asker oldu. Başçavuş rütbesine kadar yükselen Hendrik Conscience, 1837 yılında görevinden ayrılıp sivil hayata döndü.

Askerken yazdığı bütün eserlerini Fransızca olarak kaleme alan Hendrik Conscience, sonraki eserlerini Flemenkçe olarak yazmaya karar vermiştir. En önemli eseri 1838 yılında yayınladığı Flanders Aslanı olarak kabul edilir ve bu kitap Flaman gururunun ve özgürlüğünün bir sembolüdür. Nasıl Ressam Olunur, Bir Anne Nelere Dayanabilir, Siska van Roosemael, Lambrecht Hensmans, Jacob van Artevelde ve Asker diğer önemli eserleridir.

1845 yılında Hendrik Conscience Leopold Nişanı Şövalyesi ilan edilmiştir. Aynı yıl Kral I. Leopold’un isteği üzerine Belçika Tarihi isimli kitabını yayınlamıştır. 1867 yılında Kraliyet Belçika müzelerinin bekçisi pozisyonuna getirilmiştir. Antwerp vatandaşları arasında seçkin bir konuma yükselen Hendrik Conscience’ın 70. yaş günü halk şenlikleriyle kutlanmıştır. 10 Ağustos 1883’te 70 yaşındayken, uzun bir hastalık sonucu Antwerp’teki evinde vefat etmiştir.

4. Eric de Kuyper Kimdir?

Eric de Kuyper 2 Eylül 1942’de Belçika’nın Brüksel kentinde dünyaya gelmiştir. Flaman-Belçikalı ve Hollandalı kökenlere sahip olan Eric de Kuyper ergenlik yıllarını Antwerp’te geçirmiştir. Lise eğitimini Notre Dame Cizvit Lisesi’nde aldıktan sonra, Erasmus Üniversitesi Brüksel Koleji’nde Dramatik Sanatlar ve Teknikler Bölümü’nde eğitim almak için doğduğu şehre geri dönmüştür. Aynı zamanda Brüksel Özgür Üniversitesi’nden felsefe ve kitle iletişim dersleri de almıştır. Üniversitedeyken Flaman Radyo ve Televizyon Kurumu’nda yapımcı olarak çalışmıştır. 1974 yılında Sosyal Bilimler Yüksek Eğitim Okulu’nda yüksek lisans eğitimi almak için Paris’e gitmiştir. Burada göstergebilim üzerine çalışmalar yapmıştır. 1978 ile 1988 yılları arasında Hollanda’da Nijmegen Katolik Üniversitesi’nde film teorisi profesörlüğü ve 1988 ile 1992 yılları arasında Hollanda Film Müzesi’nde müdür yardımcılığı yapmıştır.

Eric de Kuyper bir yazar olmasının yanı göstergebilimci, sanat eleştirmeni ve deneysel film yönetmenidir. Eserlerinin çoğu 3. kişi ağzından yazılmış kurgusallaştırılmış otobiyografik romanlar şeklindedir. Akademik yazılarını ise göstergebilim, film, dans, tiyatro ve opera üzerine incelemeler, denemeler, makaleler ve kitaplar oluşturmaktadır. Geleneksel olmayan filmleri melodram, aşk şarkıları ve sessiz filmler için bir tutkuyu ortaya koymaktadır ve çoğunun konusu eşcinselliktir.

Yönetmen olarak ilk eserini 1983 yılında Casta Diva isimli eseriyle vermiştir. Casta Diva ile Hyères Uluslararası Genç Film Festivali’nde Farklı Sinema dalında Büyük Ödül’ü almıştır. 1984 yılında gösterime giren Naughty Boys (Yaramaz Çocuklar) isimli filmiyle Hollanda Film Festivali’nde Altın Buzağı Zöel Jüri Ödülü’nü almıştır. Pink Ulysses, La captive (Tutsak), Demain on déménage (Yarın Taşınıyoruz) önemli sinema eserlerindendir.

Aan zee: taferelen uit de kinderjaren (Deniz kenarında: Çocukluktan Sahneler) isimli ilk romanını ise 1988 yılında yayınlamıştır. De verkeerde krant (Yanlış Gazete), Aantekeningen van een voyeur (Bir Sapığın Notları), Een passie voor Brussel (Brüksel’e Tutku), Het teruggevonden Kind (Bulunan Çocuk) önemli romanlarındandır.

Eric de Kuyper, partneri Emile Poppe ile Hollanda sınırının 12 kilometre yakınında bulunan Almanya’nın Kranenburg kentindeki Nijmegen yakınlarında yaşamaktadır.

5. Guido Gezelle Kimdir?

Guido Gazelle 1 Mayıs 1830’da Hollanda Birleşik Krallığı’nın günümüzde Belçika sınırları içerisinde bulunan Bruges kentinde dünyaya gelmiştir. Annesi Monica Devrieze ve babası Pieter Jan Gezelle’dir.

Guido Gazelle 1853’te bir rahip olarak atanmıştır ve Roeselare’deki Küçük Ruhban Okulu’nda öğretmen olarak çalışmıştır. İngilizce diline bütük bir ilgi besleyen Gazelle daha sonraları Bruges’de İngiliz Manastırı’nın papazı olmuştur. 27 Kasım 1899’da o manastırda vefat etmiştir.

Flaman dilini Hollandaca’dan ayırıp geliştirmek için çalışmalar yapmıştır. Eserlerinde Batı Flamanca’yı kullanmasıyla ünlüdür. Eserlerinin ana konusu genellikle Tanrı’ya ve Yaratılış’a olan mistik sevgisinden beslenmiştir. Yazdığı şiirlerle, sonraları İzlenimcilik hareketinin öncüsü olarak kabul edilmiştir. Şairlik, yazarlık ve papazlığın yanı sıra yaptığı çevirilerle de ünlüdür.

Kerkhofblommen (Mezarlık Çiçekleri), Gedichten, Gezangen en Gebeden (Şiirler, İlahiler ve Dualar), Tijdkrans (Zaman Çelengi) önemli eserlerinden bazılarıdır.

6. Willem Elsschot Kimdir?

Willem Elsschot 7 Mayıs 1882’de Belçika’nın Antwerp şehrinde fırıncılık yapan bir ailenin çocuğu olarak dünyaya gelmiştir. Ekonomi ve işletme eğitimleri almıştır. Birinci Dünya Savaşı sırasında, Anwerp’te bir ulusal gıda yardımı komitesinde sekreter olarak çalışmıştır. Savaş sonrasında, ölümüne kadar başında olduğu, kendi reklam ajansını kurmuştur. De Ridder 31 Mayıs 1960’ta 78 yaşındayken, Antwerp’te vefat etmiştir. Vefatından sonra ulusal bir edebiyat ödülü olan Constantijn Huygens Ödülü’nü almıştır.

Ortaokul yıllarında edebiyat sevgisi gelişen de Ridder, Willem Elsschot takma adıyla ilk eserini şiir türünde vermiştir. Ancak sonrasında yazdığı düzyazı türündeki eserleriyle ünlenmiştir. Eserlerindeki ana tema aile ve iş hayatıdır. Villa des Roses (Güllerin Villası), De verlossing (Kefaret), Verzen van vroeger (Geçmişten Şiirler), De leeuwentemmer (Aslan Terbiyecisi) önemli eserlerinden bazılarıdır.

Belçika Kültürü Belçika Edebiyatını Nasıl Etkilemiştir?

Belçika dilindeki kültürel farklılıklar, Belçika edebiyatını kökten etkilemiştir. Dünya savaşları, tüm dünyayı etkilediği gibi Belçikalı yazarları ve Belçika edebiyatını etkilemiştir. Kültürün zenginleşmesi edebiyatın zenginleşmesine imkan tanımaktadır. Her bir dilin kendine has edebi özellikleri, o dilde yazılan eserlerle ortaya çıkmaktadır.

Belçika’da Flamanca, Fransızca ve Valonca dilleri konuşulmaktadır. Belçika kültürü çeşitlilik içeren bir kültürdür ve bu çeşitlilik Belçika edebiyatına da yansımıştır. Flamanca, Fransızca ve Valonca dilleri Belçika tarihi boyunca edebiyatın çeşitlenmesine, gelişmesine yardımcı olmuştur.

Belçika’a Görülmesi Gereken Edebiyat Müzeleri Nelerdir?

Belçika’daki önemli kütüphaneler aşağıda listelenmiştir.

  • Hendrik Conscience Kütüphanesi
  • Permeke Kütüphanesi
  • Brugge Halk Kütüphanesi
  • Belçika Başbakanlık Kütüphanesi
  • Kraliyet Özel Kütüphanesi

Belçika’daki önemli edebiyat müzeleri aşağıda listelenmiştir.

  • Bibliotheca Wittockiana
  • Koninklijke Bibliotheek van België (Belçika Kraliyet Kütüphanesi)
  • Gazellehuis (Guido Gazelle Müzesi)

Belçika’da çok sayıda edebiyat müzesi ve kütüphane bulunmaktadır. Belçika’daki kütüphaneleri ve edebiyat müzelerini ziyaret etmek isteyen Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının Belçika Vize Başvurusu yapması gerekmektedir.

Utku Urfa Yazan: Utku Urfa

Utku Urfa graduated from Trakya University in 2020 with a bachelor's degree in Translation and Interpreting. After taking the role of both the copywriter and content editor at vizem.net in July 2021, Utku is currently working as EU Area Senior Consultant since July 2022.

Paylaş: