Romanya'ya Gidilmeden Önce Bilinmesi Gerekenler Nedir?
Romanya; Orta, Doğu ve Güneydoğu Avrupa’nın birleştiği noktada bulunan bir Avrupa Birliği ülkesidir. Bulgaristan, Ukrayna, Macaristan, Sırbistan ve Moldova ile komşudur. 1947’den 1989’e kadar resmi adı Sosyalist Romanya Cumhuriyeti, güncel resmi adı ise Romanya’dır. Ağırlıklı olarak, ılıman bir karasal iklime, 238.397 km2’lik bir alana ve yaklaşık 19 milyonluk bir nüfusa sahiptir. Romanya, Avrupa’nın en büyük 12. ülkesi ve Avrupa Birliği’nin en kalabalık altıncı üyesidir. Başkenti, en büyük şehri olan Bükreş’tir; diğer büyük şehirler ise, Kaloşvar, Temeşvar, Yaş, Köstence, Craiova, Braşov ve Galați’dir. Romanya, çok partili demokratik bir sistem ile yasama, yürütme ve yargı organları arasındaki kuvvetler ayrılığı temelinde yönetilmektedir. Yürütme işlevlerinin hem hükümet hem de cumhurbaşkanı tarafından gerçekleştirildiği yarı başkanlık sistemi olan bir cumhuriyettir.
Romanya Nerededir?
Romanya, Avrupa kıtasının güneydoğusunda yer almaktadır ve 275 km uzunluğunda Karadeniz’e kıyısı bulunmaktadır. Güneyinde bulunan Bulgaristan ile 631 km, kuzeyde Ukrayna ile 649 km, batıda Macaristan ile 448 km, güneybatıda Sırbistan ile 546 km ve doğuda Moldova ile 681 km’lik mesafe bulunmaktadır. Romanya’nın; %23’ünü dağlar, %39’unu ovalar, %35’ini tepeler ve diğer yer şekilleri oluşturmaktadır.
Romanya’nın dağları, ülkenin orta kesimlerinde toplanmıştır ve Romanya’yı kuzeyden güneybatıya geçen Karpat Dağları, 2.544 metre yükseklikte Moldoveanu Zirvesi’ne ev sahipliği yapmaktadır. Fagaraş, Parang, Bucegi ve Retezat Dağları en yüksek dağları barından sıra dağlardır. Romanya, Cozia, Nera, Sinca, Letea ve Hoia Baciu gibi ormanlar açısından da zengindir. Avrupa’nın en uzun ikinci nehri olan Tuna, Almanya’nın Kara Ormanı’nda başlamakta ve Romanya’nın Tuna Deltası’na boşalmaktadır.
Romanya Komşu Ülkeleri Nelerdir?
Romanya’nın komşuları; güneyde Bulgaristan, kuzeyde Ukrayna, batıda Macaristan, güneybatıda Sırbistan, doğuda Moldova’dır ve güneydoğudaki Karadeniz aracılığıyla Rusya, Gürcistan ve Türkiye ile deniz komşuluğu bulunmaktadır.
Bulgaristan Romanya Sınır Uzunluğu Nedir?
Bulgaristan Romanya sınırı, Romanya’nın Silistre kasabasının aşağısından Tuna’ya kadar uzanmaktadır. Silistre’nin doğusunda, kara sınırı tarihi Dobruca bölgesinden geçerek, Romanya’da Kuzey Dobruca ve Bulgaristan’da Güney Dobruca olmak üzere sınırı oluşturmaktadır.
Bulgaristan Romanya sınırı olan Vidin-Calafat’ta, Yeni Avrupa Köprüsü bulunmaktadır. Diğer gümrük kapılarından ise feribot ve karayollarını kullanarak geçilebilmektedir.
Bulgaristan Romanya Gümrük Kapıları Nelerdir?
Bulgaristan Romanya gümrük kapıları aşağıda listelenmiştir.
- Vidin-Calafat
- Oryahovo-Bechet
- Nikopol-Turnu Măgurele
- Svishtov-Zimnicea
- Ruse-Giurgiu
- Silistre -Ostrov
- Kaynardzha-Lipnița
- Krushari- Dobromir
- Kardam-Negru Su
- Durankulak-Vama Veche
Romanya Hangi Kıtadadır?
Romanya, Avrupa kıtasının güneydoğusunda bulunmaktadır. Romanya’nın bütün komşuları da Avrupa kıtasında yer almaktadır.
Avrupa’da yer alan ülkeler ile 2007 yılında Avrupa Birliği’ne giren Romanya’nın uluslararası ilişkileri giderek gelişme göstermektedir.
Romanya Türkiye Arası Kaç KM’dir?
Romanya ile Türkiye arasında kara sınırı yoktur ancak, Karadeniz üzerinden deniz sınırları bulunmaktadır. Romanya ile Türkiye arası 1.661 km uzunluğundadır. İstanbul ile Bükreş arası 634 km, İstanbul ile Craiova arası 561 km, İstanbul ile Calafat 597 km ve Ankara ile Bükreş 1.078 km’dir. Ankara ile Bükreş arası araçla O-4 otoyolu aracılığıyla 13 saat tutmaktadır.
İstanbul Romanya Arası Kaç KM’dir?
İstanbul ile Romanya arası 901 km’dir ve araçla yaklaşık 9 saat, uçakla 1.30 saat, otobüsle 15 saat, trenle yaklaşık 20 saat sürmektedir.
Romanya’ya Araba ile Gitmek Ne Kadar Sürer?
Romanya’ya arabayla gitme süresi, başlangıç noktası ve gidilecek şehre göre değişmektedir. İstanbul ile Bükreş arası 8 saat, Ankara ile Craiova arası 14 saat, Antalya ile Bükreş arası 13 saat ve İzmir ile Kaloşvar arası 19 saat tutmaktadır.
Trenle Romanya’ya Gitmek Ne Kadar Sürer?
Türkiye’den Romanya’ya tren kullanılarak iki yolla gidebilmektedir. Bükreş bağlantılı İstanbul- Sofya Ekspresi ile Romanya 21 saat ve yazları hizmet veren Bosfor Ekspresi ile Romanya, 19 saat sürmektedir. İstanbul-Sofya Ekspresinin ve Bosfor Ekspresinin başlangıç noktası Halkalı’dır. Aktarma yaparak trenle Romanya’ya gitmek isteyen kişiler, İstanbul Aksaray’dan kalkan otobüs ile Constanta’ya vardıktan sonra, Bükreş trenine binerek aktarma yapabilmektedir.
Romanya Koordinatları Nedir?
Romanya’nın koordinatları, 45.9432 derece kuzey, 24.9668 derece doğudur.
Romanya Yüzölçümü Nedir?
Romanya’nın yüzölçümü 238,397 kilometrekaredir. Romanya, dünyanın en büyük 82. ülkesidir. Romanya, 2019 yılı Dünya Nüfus Beklentileri (World Population Prospects) verilerine göre, kilometrekare başına 84 kişilik bir nüfus yoğunluğuna sahiptir.
Romanya’nın Nüfusu Kaçtır?
Romanya, Avrupa’nın en büyük 12. ülkesidir ve 2021 yılı Birleşmiş Milletler verilerine göre, 19.093.603’luk bir nüfusa sahiptir. Romanya nüfus oranına göre, dünyada 61. sırada yer almaktadır. Romanya nüfusunun yaş ortalaması 43.2; ortalama yaşam süresi kadınlarda 79.9 yıl, erkeklerde ise 73.1 yıldır ve yaşam süresi açısından, dünyada 76. sırada yer almaktadır.
Avrupa’da 2018 yılı Dünya Kentleşme Beklentileri (World Urbanization Prospects) verilerine göre, Romanya nüfus yoğunluğunun en çok olduğu şehirler sırasıyla Bükreş, Yaş, Kaloşvar, Temeşvar, Craiova ve Köstence’dir. Romanya nüfusu içindekilerin %45’i kırsal kesimlerde, %55’i şehirde yaşamaktadır. Romanya’da nüfus sayımı, Birleşmiş Milletler raporuna göre en az 10 yılda bir yapılmaktadır. Trading Economics küresel makro modelleri ve analistlerin beklentilerine göre, Romanya’daki nüfusun 2021 sonunda 19.16 milyona ulaşması beklenmektedir.
Romanya Zaman Dilimi Nedir?
Romanya zaman dilimi, Doğu Avrupa Saati’dir. Romanya, yaz aylarında Doğu Avrupa Yaz Saati olan (EEST) UTC +3’ü; kış aylarında ise her 31 Ekim’den itibaren (EET) UTC +2’yi kullanmaktadır. Romanya’nın da yer aldığı zaman bölgesi, 0 ile 90 doğru meridyenleri arasında kullanılmaktadır. Romanya zaman dilimini tüm yıl boyunca Mısır, Kaliningrad Oblastı ve Libya kullanmaktadır. Romanya gibi sadece kış aylarında kullanan ülkelerden bazıları ise Bulgaristan, Yunanistan ve Finlandiya’dır.
Romanya ve Türkiye Arasındaki Saat Farkı Kaçtır?
Romanya’nın yaz aylarında Doğu Avrupa yaz zaman dilimini kullanması nedeniyle, Romanya ile Türkiye arası saat farkı, yaz aylarında bulunmamaktadır. Kış aylarında ise Doğu Avrupa Zaman Dilimi’ne geçiş yapan Romanya ile Türkiye arası saat farkı 1 saattir. Romanya ve Türkiye arasında bulunan bu 1 saatlik fark iş, ulaşım, turizm ve iletişim gibi konularda büyük bir zorluk yaratmamaktadır.
Romanya Resmi Dili Nedir?
Romanya nüfus sayımına göre (2002), Rumence %91’i tarafından ana dil olarak konuşulmaktadır. Romanya Anayasası’na ve 2006 tarihli 1206 sayılı yasaya göre Romanya’nın ana dili, hem ulusal hem de yerel düzeyde Rumence’dir. 2013’ten beri resmi olarak, Romanya dili her 31 Ağustos’ta Romen Dili Günü kutlanmakta ve resmi tatil olarak kabul edilmektedir. Mecliste, orduda ve mahkemelerde geçen asıl dil de Rumence’dir.
Romanya’da Hangi Dil Konuşulur?
Romanya’da resmi dil olan Rumencenin yanında, Macarca, Ukraynaca, Almanca, Yunanca, Rusça, Türkçe, Tatarca, Sırpça, Slovakça, Bulgarca ve Hırvatça gibi azınlık diller de konuşulmaktadır. Macarca, Romanya’daki en büyük azınlık dilidir.
Romanya’da; Macarca, 1.227.623 kişi tarafından konuşulmakta ve bu kişiler çoğunlukla Transilvanya’da; Ukraynaca konuşan kişi sayısı 57.593‘tür ve bu kişiler çoğunlukla Maramureș, Suceava ve Timiş’de; Almanca konuşan kişi sayısı 45.129’dur; Rusça konuşan kişi sayısı 29.890’dır ve bu kişiler çoğunlukla Tulcea’da; Türkçe konuşan kişi sayısı 28.714’tür ve bu kişiler genellikle Köstence’de yaşamaktadır. Ayrıca Romanya’da; 21.482 kişi Tatarca, 20.377 kişi Sırpça, 16.108 kişi Slovakça, 6.747 kişi Bulgarca, 6.335 kişi Hırvatça 4.146 kişi tarafından Yunanca gibi diğer azınlık dilleri de konuşulmaktadır
Romanya’da İngilizce Konuşulur Mu?
Romanya’da nüfusun %90’ından fazlası resmi dil olan Rumenceyi konuşmaktadır. Romanya’da İngilizce, nüfusun %31’i, Fransızca %17’si, Almanca ve İtalyanca ise %7’si tarafından konuşulmaktadır.
Romanya Uluslararası Telefon Alan ve Ülke Kodu Nedir?
Romanya’yı aramak için ülke kodu ve aranacak ilin telefon alan kodu bilinmesi gerekmektedir. Türkiye’den Romanya’yı arayacak kişilerin, +40 ülke kodunu ekleyerek arama yapmaları gerekmektedir. Ayrıca, sabit hatlarda şehirlere göre değişen Romanya kodunun bilinmesi gerekmektedir.
Romanya Plaka Kodu Nedir?
Romanya’da araç tescil plakaları için en yaygın biçim, CC 123 ABC biçiminde, beyaz arka plan üzerine siyah harflerden oluşmaktadır. Plakanın başında yer alan bir ya da iki harf ilçe kodu, ortada iki veya üç basamaklı bir sayı grubu ve en sonda ise üç harfli grup bulunmaktadır. Plakanın sol tarafında, Avrupa Birliği’nin 12 yıldızını ve Romanya’nın (RO) ülke kodunu gösteren Avrupa Şeriti (Euroband) olarak adlandırılan mavi bir dikey şerit bulunmaktadır. Romanya, Avrupa Birliği’ne girmeden önce, 1992 ile 2007 yılları arasında 12 yıldız yerine Rumen bayrağı kullanılmıştır. 2019 verilerine göre, Romanya’da kayıtlı araç sayısı ise 8.046.763 adettir.
Arka plaka genellikle, aracın teknik muayenesinin yapılacağı ayı ve yılı gösteren yuvarlak bir etiket taşımaktadır. Bu etiketlerin, verilen yıla bağlı olarak farklı arka plan renkleri bulunmaktadır. Plakada kullanılan harfler Latin harfleridir ancak, karışıklığa neden olabilmesi nedeniyle Q harfi kullanılmamaktadır. Ayrıca plakadaki üç harfli kod, yanlış anlaşılabileceğinden dolayı I veya O harfleri ile başlamamaktadır. Kiralık araçlar için geçerli olan kısa süreli geçici plakalarda yazıların rengi kırmızıdır; geçici oturma izni sahiplerinin alabileceği uzun süreli geçici plakalarda, sağ köşede plakanın geçerlilik süresini yıl ve ay formatında gösteren kırmızı bir şerit bulunmaktadır. Diplomatik plakalarda ise, plakadaki harf ve sayıların rengi mavidir. Diplomatik plakalar; CD (Diplomatik Kolordu), TC (Konsolosluk Taşımacılığı) ya da CO (Konsolosluk) olabilen bir kod ve kodun ardından 6 sayıdan oluşmaktadır.
Romanya’nın Domain’i Nedir?
Romanya’nın domain uzantısı .ro’dur ve 443.699 adet toplam domain ile 816.040 adet alt-domain bulunmaktadır. Romanya uzantılı domain alacak kişi ya da kurum tarafından, kimlik kartları veya pasaport numaraları, ticari kuruluşlar tarafından ise KDV numarasını ibraz edilmesi gerekmektedir. Ayrıca yıllık olarak 29.32 EUR ödenmesi gerekmektedir.
Romanya Kısaltması Nedir?
Romanya kısaltması RO’dur.
Romanya Eyaletleri Hangileridir?
Romanya’da eyalet sistemi bulunmamaktadır.
Romanya Başkenti Neresidir?
Romanya’nın başkenti Bükreş’tir ve başkent olmasının yanında kültürel, endüstriyel ve finans merkezidir. Bükreş, 1862’de Romanya’nın başkenti olmuştur ve 1862’den beri Romanya medya, kültür ve sanatının merkezi kabul edilmektedir. Bükreş, ülkenin güneydoğusunda, Dambovița Nehri kıyısında, Tuna Nehri’nin ve Bulgaristan’ın ise 60 km kuzeyinde yer almaktadır. Bükreş’ten ilk olarak, 1459’daki belgelerde București Kalesi olarak bahsedilmiştir. Mimarisi; eklektik, neoklasik ve art nouveau gibi akımlardan etkilenen ortaçağ, komünist ve modern dönemlerinin bir karışımıdır.
2011 nüfus sayımına göre, 1.883.425 kişi Bükreş’te yaşamaktadır. Bükreş’in kentsel alanın çevresine uydu kentler eklendiğinde, Bükreş metropolitan alanı 2.27 milyonluk bir nüfusa sahip olmaktadır. Bükreş; Berlin, Madrid ve Roma’dan sonra, nüfus bakımından Avrupa Birliği’nin 4. en büyük şehridir.
Eflak Voyvodası Kazıklı Vlad’ın ikamet ettiği şehir olan Romanya Bükreş, Osmanlılar yönetimi altında iken 18. yüzyıldan itibaren kasabayı yönetmeleri için Yunan yöneticileri atanmıştır. Tudor Vladimirescu tarafından 1821’de başlatılan devrim, Konstantinopolis Rumlarının, Bükreş’teki egemenliğinin sona ermesine yol açmıştır.
Doğal afetler tarafından tahrip olan, sonraki 200 yıl boyunca birkaç kez yeniden inşa edilen ve 1813 ile 1814’te Caragea’nın vebasının yayıldığı şehir, Osmanlı İmparatorluğu kontrolünden çıkarak çeşitli aralıklarla Habsburg Monarşisi ve Rusya İmparatorluğu tarafından işgal edilmiştir. Bükreş, 1828 Kırım Savaşı ile 1848 Eflak Devrimi sırasında Rus yönetimine geçmiştir. Rusların Bükreş’ten ayrılmasından sonra ise, Avusturya garnizonu tarafından ele geçirilerek Mart 1857’ye kadar işgal altında kalmıştır. Bükreş’te, 23 Mart 1847’de çıkan bir yangın sonucu, yaklaşık 2.000 bina ve şehrin üçte biri yok olmuştur.
1862’de Eflak ve Boğdan birleşerek, Romanya Prensliği’ni oluşturduktan sonra, Bükreş yeni prensliğin başkenti olmuştur. 19. yüzyılın ikinci yarısında, şehrin nüfusu önemli ölçüde artarak yeni bir kentsel gelişim dönemi başlamasını sağlamıştır. Dönemin abartılı mimarisi ve çok uluslu kültürü, Bükreş’e doğunun Küçük Paris’i (Micul Paris) lakabını kazandırmıştır. Bükreş; görsel sanatlar, sahne sanatları, gece hayatı ve sembolleşmiş yapılarıyla birçok kültürel olanaklara ev sahipliği yapmaktadır.
Bükreş, Tuna Nehri’nin bir kolu olan ve Argeş Nehri’ne dökülen Dambovita Nehri’nin kıyısında yer almaktadır. En önemlileri Herastrau Gölü, Floreasca Gölü, Tei Gölü ve Colentina Gölü olan birkaç göl, Dambovița’nın bir kolu olan Colentina Nehri boyunca şehrin kuzey kısımlarında uzanmaktadır. Buna ek olarak, başkentin merkezinde küçük bir yapay göl olan Cișmigiu Gölü bulunmaktadır.
Mercer’in dünya çapındaki şehirlerdeki yaşam kalitesi araştırma verilerine göre, Bükreş; 2001’de 94. sırada, 2009’da 108. sırada ve 2010’da 107. sırada yer almıştır. 2016 yılında, Bükreş’in kentsel durumu, kentin zayıf, tutarsız ve keyfi kamu yönetimi politikalarını, seçilmiş yetkililerinin şeffaflık ve kamu katılımı eksikliğini eleştiren Rumen Mimarlar Düzeni (OAR) raporunda kritik olarak tanımlanmıştır. Bükreş’in tarihi şehir merkezi, Dünya Anıtlar İzleme Örgütü tarafından tehlike altında olarak belirlenmiştir. Bükreş’in güney kesiminde birçok mahalle, yeterli yeşil alana sahip olmaması, sıkışık ve yüksek yoğunluklu apartman bloklarından oluşmaktadır ancak, Bükreş’te birçok park da bulunmaktadır. Ayrıca Bükreş, gelişmiş bir şehir olduğu için toplu taşıma, tren, deniz, hava yolları ve karayolları açısından birçok farklı seçenek sunmaktadır.
Romanya’da toplamda, 97 üniversite ve 159 fakülte bulunmaktadır. Bükreş’te ise on altı devlet üniversitesi bulunmaktadır ve bunların en büyüğü Bükreş Üniversitesi’dir.
Romanya’nın Şehirleri Hangileridir?
Romanya’nın şehirleri toplamda 40 tanedir.
Romanya illeri aşağıda verilmiştir.
- Alba
- Arad
- Argeş
- Bacau
- Bihor
- Bistrita Nasaud
- Botoşani
- Braila
- Braşov
- Bükreş
- Buzau
- Calarasi
- Caraş Severin
- Kaloşvar
- Köstence
- Covasna
- Dambovita
- Dolj
- Galati
- Yergöğü
- Gorj
- Harghita
- Hunedoara
- İalomita
- Yaş
- Maramureş
- Mehedinti
- Mureş
- Neamt
- Olt
- Prahova
- Salaj
- Satu Mare
- Sibiu
- Suceava
- Teleorman
- Timiş
- Valcea
- Vaslui
- Vrancea
Romanya illeri olan Bükreş, 1.883.425 kişi ile en yüksek nüfuslu şehir; Braşov ise, 267.3 kilometrekarelik yüzölçümü ile en büyük şehirdir ve 2012 nüfus sayımı verilerine göre 275,514 kişilik bir nüfusa sahiptir. Romanya’nın orta kesiminde yer alan Braşov, 7. en kalabalık şehirdir ve etnik çeşitlilik bakımından zengindir. Romanya’nın güneydoğusunda yer alan Köstence şehri, Romanya’nın M.Ö. 7 yüzyılda kurulmuş en eski yerleşim yeridir ve eski adı Tomis’tir. Günümüzde, Romanya’nın 5. en kalabalık nüfusuna 425.916 kişi ile ev sahipliği yapmakta ve Romanya dış ticareti için önemli olan, 39.26 kilometrekare uzunluğundaki limanı barındırmaktadır. Yaş ise bir zamanlar Moldova Prensliği’ne ve hatta 1. Dünya Savaşı sırasında Romanya’ya bir süreliğine başkentlik yapmış tarihi bir şehirdir.
Romanya’nın Önemli Köyleri Nelerdir?
Romanya önemli köyleri aşağıda listelenmiştir.
- Năvodari
- Pantelimon
- Mioveni
- Petrila
- Târgu Neamț
- Zimnicea
- Pecica
- Moldova Nouă
- Dărmănești
- Sântana
Romanya’da Gezilecek Yerler Nelerdir?
Romanya’da gezilecek yerler aşağıda listelenmiştir.
- Siyah Kilise (Biserica Neagră): Buchholz tarafından 1476 tarafında tamamlanan Gotik tarzdaki kilise, Braşov şehrinde yer almaktadır. Kilise adını, Romanya’nın da 19. yüzyılda geçirdiği Sanayi Devrimi dolayısıyla ortaya çıkan hava kirliliği sebebiyle almıştır ve en büyük Lutheran kilisesi olması ile ünlüdür.
- Bran Kalesi: 1212’de tamamlanan, 1242 yılında Moğol istilaları sırasında yok olan ve 14. yüzyılda tekrar inşa edilen ünlü bir kaledir. Kale, Bram Stoker’ın Drakula kitabı nedeniyle Gerçek Dracula’nın Kalesi olarak bilinmektedir ancak yazarın, Bran Kalesi’nden esinlendiğine dair bir kanıt bulunmamaktadır. Kale, Orta Çağ mimarisi kullanılarak 760 metrelik büyük bir kayanın üzerine inşa edilmiştir. Sahibi, Toskana Büyük Dük Ailesinin üyesi olan Dominic von Habsburg’tur.
- Curtea de Argeș Katedrali: Roman Ortodoks Kilisesi’ne bağlı olan kilise 1517 yılında André Lecomte du Noüy Nicolae Gabrielescu tarafından Bizans İmparatorluğu mimarı tarzında inşa edilmiştir. Uzunluğu ve boyu 30 metre, genişliği ise 10 metredir.
- Kırmızı Göl (Lacul Roșu): 1838 yılında bir deprem sonucunda oluşan ve Bicaz köyünde yer alan büyük bir doğal baraj gölüdür. Kızıl Göl ve çevresi, sağlık turizmini teşvik eden ılıman mikro iklimi ile tanınmaktadır. Fiziksel ve zihinsel yorgunluk, uykusuzluk ve sinir zayıflığı gibi hastalıkların tedavisi burada yapılmaktadır.
- Sonsuz Sütun (Ansamblul sculptural Constantin Brâncuși de la Târgu-Jiu): 1. Dünya Savaşı’nın Rumen kahramanlarına bir saygı anıtı niteliğindedir ve Constantin Brâncuși tarafından 1938 yılında tamamlanmıştır. Anıt, Sessizlik Masası (Masa tăcerii), Öpücük Kapısı (Poarta sărutului) ve Sonsuz Sütun (Coloana fără sfârşit) olarak adlandırılan 3 kısımdan oluşmakta, 1.3 km uzunluğundadır ve batıdan doğuya doğru dönüktür. Anıt, 20. yüzyılın en büyük açık hava eserlerinden biri olarak kabul edilmektedir ve Targu Jiu’da yer almaktadır.
- Hurezu Manastırı: 1690 yılında Prens Constantin Brâncoveanu tarafından yaptırılan ve Doğu Ortodoks Kilisesi’ne bağlı olan manastır, Romanya’nın Eflak bölgesinde yer almaktadır. Manastırın uzunluğu 32 metre, boyu ise 14 metredir ve Brâncovenesk tarzında inşa edilmiştir. Manastır, UNESCO tarafından Dünya Mirası listesine eklenmiştir.
Tarihi ve doğal zenginliğe sahip olması nedeniyle Romanya gezilecek yerler açısından oldukça çeşitliliğe sahip bir ülkedir.
Romanya’nın Ekonomik Durumu Nasıldır?
Romanya ekonomik durumu, çok yüksek bir insani gelişmişlik endeksi ve vasıflı bir işgücü ile yüksek gelirli bir karma ekonomiye sahiptir ve toplam GSYİH’ye göre, Avrupa Birliği’nde 12. sırada ve satın alma gücü olarak ise 7. sırada yer almaktadır. Romanya’da tarım, nüfusun %26’sını istihdam ederek GSYH’nin %4.3’ünü; telekomünikasyon, otomobil, silah ve roket sanayisi, nüfusun %26.4’ünü istihdam ederek GSYİH’nin %32’sini ve hizmet sektörü ise, %51.3’lük iş gücünü barındırarak GSYİH’nin %47’sini oluşturmaktadır. 2020 verilerine göre, Romanya’daki işsizlik oranı %4.84’tür.
Yıllık 585 milyar USD’lik üretim (PPP) ile dünyada 35. sırada yer alan Romanya ekonomisi hızlı büyüyüşünü sürdürmektedir. Romanya; 2016’da %4.8, 2017’de %7.1, 2018’de %4.4 ve 2019’da %4.1 oranlarla, Avrupa Birliği’ndeki en yüksek büyüme oranlarından birine sahip olan ülke konumuna gelmiştir. 2019’da satın alma gücü standartlarında, kişi başına düşen GSYİH; 2007’deki %44’lük orandan, 2019’da en yüksek büyüme oranı olan Avrupa Birliği ortalamasının %69’una ulaşmıştır.
Romanya’nın ihracat ürünleri; makine ve teçhizat, metal ve metal ürünleri, tekstil ve ayakkabı, kimyasallar, tarım ürünleri, mineraller ve yakıtlardır. 2018 verilerine göre, Romanya’nın ihracat ortakları ise; %21.9 ile Almanya, %1.4 ile İtalya, %6.57 ile Fransa, %4.22 ile Macaristan, %3.6 ile Birleşik Krallık, %3.4 ile Polonya, %3.35 ile Bulgaristan, %3.33 ile Türkiye ve %3.14 ile Çek Cumhuriyeti’dir. 2018 verilerine göre, Romanya’nın ihracat geliri 84.92 milyar USD’dir.
Romanya’nın ithal ettiği ürünler; makine ve teçhizat, kimyasallar, yakıtlar ve mineraller, tekstil ürünleri ve tarım ürünleridir. Ana ithalat ortakları ise; %19.4 ile Almanya, %9.25 ile İtalya, %6.56 ile Macaristan, %5.98 ile Polonya, %5.2 ile Çin, %5,05 ile Fransa, %4.39 ile Türkiye ve %3.69 ile Hollanda’dır. 2018 verilerine göre, Romanya’nın ithalat miktarı 88.12 milyar USD’dir.
Romanya’nın ekonomik hedefleri; cari açığı sabit tutup daralmayı artı/eksi 0.2 ve yüzde 4 civarında olacak şekilde korumak, yavaşlayan sektörlerdeki şirketlere hibe ve destek vererek canlandırmak ve pandeminin neden olduğu zararın en aza indirilmesidir.
Romanya Para Birimi Nedir?
Romanya parası, Romanya leyidir. Romanya parası; 1, 5, 10, 50, 100, 200 ve 500’lük banknotlardan oluşmaktadır.
Romanya’nın Eski Para Birimi Nedir?
Romanya leyi, 1952 yılından 2005 yılına kadar Romanya’nın resmi para birimi olarak kullanılmıştır. Avrupa üyesi olmasına rağmen, Romanya Euro kullanmamaktadır.
1 Romanya Para Birimi Kaç TL Değerindedir?
Güncel olarak, 1 Romanya leyi 2.03 Türk lirasıdır. Romanya leyinin Türk lirası karşısındaki son 10 yıllık değişim ortalamaları aşağıdaki tabloda verilmiştir.
Yıl | Romanya Para Birimi | TL Karşılığı |
---|---|---|
2011 | 1 Romanya Leyi | 0.54 TL |
2012 | 1 Romanya Leyi | 0.51 TL |
2013 | 1 Romanya Leyi | 0.56 TL |
2014 | 1 Romanya Leyi | 0.65 TL |
2015 | 1 Romanya Leyi | 0.67 TL |
2016 | 1 Romanya Leyi | 0.73 TL |
2017 | 1 Romanya Leyi | 0.89 TL |
2018 | 1 Romanya Leyi | 1.20 TL |
2019 | 1 Romanya Leyi | 1.32 TL |
2020 | 1 Romanya Leyi | 1.64 TL |
2021 | 1 Romanya Leyi | 1.95 TL |
1 Romanya Para Birimi Kaç Euro Değerindedir?
Güncel olarak, 1 Romanya leyi 0.20 eurodur. Romanya leyinin Euro karşısındaki son 10 yıllık değişimi aşağıdaki tabloda verilmiştir.
Yıl | Romanya Para Birimi | EUR Karşılığı |
---|---|---|
2011 | 1 Romanya Leyi | 0.23 EUR |
2012 | 1 Romanya Leyi | 0.22 EUR |
2013 | 1 Romanya Leyi | 0.22 EUR |
2014 | 1 Romanya Leyi | 0.24 EUR |
2015 | 1 Romanya Leyi | 0.22 EUR |
2016 | 1 Romanya Leyi | 0.22 EUR |
2017 | 1 Romanya Leyi | 0.21 EUR |
2018 | 1 Romanya Leyi | 0.20 EUR |
2019 | 1 Romanya Leyi | 0.20 EUR |
2020 | 1 Romanya Leyi | 0.21 EUR |
2021 | 1 Romanya Leyi | 0.20 EUR |
Romanya Kişi Başına Düşen Milli Gelir Ne Kadardır?
Romanya kişi başına düşen milli gelir 2020 yılı Dünya Bankası verilerine göre 11.453 USD’dir ve 2020 yılında, 2019 yılındaki 11.897 USD yükselmeye oranla bir düşüş gözlemlenmektedir. 1996 yılı milli gelir ise 5.078 USD’dir ve 2000’li yıllara kadar düşüş göstermektedir. 2001 yılından sonra yükselmeye başlayan milli gelir, 2008’de 8.714 USD’ye ulaştıktan sonra 2010 yılında düşüşe geçmiştir. Romanya, kişi başına düşen milli gelir açısından dünyada 20. sırada; Avrupa’da ise 12. sırada yer almaktadır. 2021 yılı Romanya asgari ücreti 2.300 Romanya leyidir.
Romanya GSYİH Ne Kadardır?
Romanya’da; 2020 yılı Dünya Bankası verilerine göre, kişi başına düşen gayri safi yurtiçi hasıla (GSYİH) 12.896 USD’dir. Romanya, dünyada 38. sırada ve Avrupa’da ise, 29. sırada yer almaktadır.
Romanya İnsani Gelişmişlik Endeksinde Kaçıncı Sıradadır?
Romanya insani gelişmişlikte; 2019 yılı Birleşmiş Milletler İnsani Gelişmişlik Endeksi verilerine göre, 0.828’lik değer ile dünyada 49. sırada yer almaktadır. Montenegro, 0.829 ile 48. sırada; Palau, 0.826 ile 50. sırada; Türkiye ise 0.820 ile 54. sırada yer almaktadır. 1990 İnsani Gelişmişlik Endeksi’nde, 0.708 ile 47. sırada yer alan Romanya, insani gelişmişlikteki en kötü dönemini 60. sıraya gerileyerek 2000 ve 2001 yılları arasında yaşamıştır. Romanya’nın insani gelişmişliğini arttıran yönleri; yaşam süresinin uzunluğu ve ortalama eğitim yılı, insani gelişmişliğini düşüren yönleri ise; beklenen eğitim yılı düşüklüğü ve kişi başına düşen milli gelirin diğer ülkelere oranla düşük olmasından kaynaklanmaktadır.
Romanya’da Refah Seviyesi Nasıldır?
Romanya, refah düzeyinde 50.009 ortalama ile dünyada 46. sırada, Avrupa’da ise 20. sırada yer almaktadır. Romanya’nın, gelir eşitsizliği ölçme tekniği olan Gini katsayısı 70.1’dir.
Romanya Mutluluk Sıralamasında Kaçıncıdır?
Romanya, 2020 Dünya Mutluluk Raporuna göre, 6.124 puan ile 47. sırada yer almıştır. Listede Romanya’dan önce 6.137 puanla Nikaragua bulunmakta ve sonrasında ise 6.102 puan ile Romanya’yı, Kuveyt takip etmektedir. Romanya’nın mutluluk puanını yükselten yönleri devlet tarafından verilen sosyal yardım, sağlıklı yaşam süresi ve seçim yapma özgürlüğü; mutluluk puanını düşüren yönleri ise, ülkede yolsuzluk yapıldığı düşüncesinin yüksek olması ve cömertliğin düşük olmasından kaynaklanmaktadır.
Romanya Ordusu Nasıldır?
Romanya ordusu, 12 Kasım 1859 yılında kurulmuştur ve güncel başkomutanı, Milli Savunma Bakanı olan Korgeneral Daniel Petrescu’dur. Romanya Cumhurbaşkanı ise savaş zamanında, silahlı kuvvetler yüksek komutanı statüsündedir.
2019 yılı itibarıyla Romanya Silahlı Kuvvetleri’nde, 64.500 aktif personel ve 53.000 yedek personel bulunmaktadır. Kara Kuvvetleri 35.800, Hava Kuvvetleri 10.700, Deniz Kuvvetleri 6.600 ve Müşterek Kuvvetler 16.500 askerden oluşmaktadır. Toplam savunma harcamaları, günümüzdeki toplam ulusal GSYİH’nın %2.4’ünü oluşturmakta ve yaklaşık 5.5 milyar USD’ye denk gelmektedir. 2021 itibariyle Romanya, yıllık Küresel Silah Gücü (GFP) incelemesi için değerlendirilen 140 ülke arasında 41. sırada yer almaktadır. Romanya’nın silah tedariğini yaptığı yabancı ülkeler arasında; Amerika, Türkiye, İngiltere, Almanya, İspanya, Fransa ve İtalya bulunmaktadır. 2018 verilerine göre, yıllık teçhizat ihracat miktarı 187.000.000 EUR’dur.
Romanya’nın envanterinde, TR-85, TR-580 ve T-55/TR-77-580 gibi ana muharebe tankları; MLI-84 ve Piranha V gibi piyade savaş araçları; Piranha III, TAB B33 Zimbru, TAB-77, TAB-71, TABC-79, MLVM ve MT-LB gib zırhlı personel taşıyıcıları, çok amaçlı zırhlı araçlar, mühendislik araçları, mayına dayanıklı pusu korumalı araçlar, zırhsız çok amaçlı araçlar, kamyonlar, ordu deniz taşıtları, roketatarlar, havan topları gibi ağır silahlar, tanksavarlar, uçaksavarlar, ateşli silahlar, mayınlar, uçaklar, denizaltıları, nehir filosu ve yardımcı gemiler bulunmaktadır.
Romanya Politikası Nasıldır?
Romanya’nın politikası; başbakanın hükümetin başı olduğu; cumhurbaşkanının ise ülkeyi uluslararası düzeyde temsil ettiği, bazı kararnameleri imzaladığı, parlamento tarafından kabul edilen yasaları onayladığı ve başbakan tarafından aday gösterildiği yönetim sistemi olan yarı-başkanlık temsili demokratik bir cumhuriyeti ile yönetilmektedir. Romanya, yasama yetkisinin hükümete ve Romanya’nın iki meclisi olan Temsilciler Meclisi ve Senato’ya verildiği çok partili bir sisteme sahiptir. Yargı, yasama ve yürütmeden bağımsızdır. 1948’den 1989’a kadar Romanya yönetimi, tek yasal parti olan Romanya Komünist Partisi (PCR) tarafından yönetilen tek partili bir sosyalist devlet şeklinde sürdürülmüştür.
Günümüzdeki Romanya Başbakanı, Klaus Iohanni ve Cumhurbaşkanı ise Ulusal Liberal Parti üyesi olan Florin Cîțu’dur. Ulusal Liberal Parti, Avrupa Birliği’ni ve muhafazakar liberalizmi destekleyen merkez sağ görüşlü parti olarak hükümete seçilmiştir. Romanya Senato ve Temsilciler Heyeti olmak üzere iki adet meclise sahiptir ve Ulusal Liberal Parti, 136 milletvekilinden oluşan Romanya Senatosu’nda toplam 41 adet milletvekili; 330 milletvekilinden oluşan Temsilciler Meclisi’nde ise 93 milletvekili tarafından temsil edilmektedir.
Romanya Anayasası, 1991 yılında değiştirilerek kabul edilmiştir ve toplamda 156 maddeden oluşmaktadır. Romanya Anayasası; genel ilkeler, temel hak ve özgürlükler, kamu merci, ekonomi ve kamu finansmanı, anayasa mahkemesi, Avrupa-Atlantik entegrasyonu, anayasanın revizyonu ile nihai ve geçici hükümler gibi başlıklardan oluşmaktadır.
Romanya Yönetim Şekli Nedir?
Romanya’nın yönetim şekli, devletin başındaki başbakanın ve başbakanı tarafından seçilerek farklı görevleri yerine getirmekle yükümlü olan cumhurbaşkanın bulunduğu yarı-başkanlık temsili demokratik cumhuriyetidir. Romanya, 1947 ile 1989 yılları arasında Marksist-Leninist ideolojiyi benimseyen tek partili komünist devlet olarak yönetilmiştir ve 1989 yılında gerçekleşen devrim ile yönetim şekli, yarı-başkanlık temsili demokratik cumhuriyeti olarak değişmiştir.
Romanya’nın Dahil Olduğu Uluslararası Anlaşmalar Nelerdir?
Romanya’nın dahil olduğu uluslararası anlaşmalar aşağıda listelenmiştir.
- Kuzey Anlantik Anlaşması (NATO): 24 Ağustos 1949 tarihinde imzalanan anlaşmaya Romanya, 2004 yılında Sosyal Demokrat Parti Hükümeti başkanı Ion Iliescu döneminde dahil olunmuştur. ABD’nin, Batı Avrupalı güçlerle toplu askeri savunma sağlaması amacıyla örgüt olan NATO’nun kurucu üyeleri arasında; Belçika, İtalya ve İngiltere gibi ülkeler bulunmaktadır.
- Ottava Anlaşması: 1997 yılında, kara mayınlarını ortadan kaldırılması amacıyla 113 ülke tarafından Kanada’da imzalanan uluslararası bir anlaşmadır ve Romanya, Hristiyan Demokratik Ulusal Köylüler Partisi Hükümeti başkanı Emil Constantinescu döneminde dahil olmuştur.
- Kapsamlı Nükleer Test-Yasaklama Anlaşması: 1996 yılında, hem sivil hem de askeri amaçlı tüm nükleer testleri yasaklayan 185 ülkenin katıldığı çok taraflı uluslararası bir anlaşmadır ve Romanya, Ulusal Kurtuluş Cephesi Hükümeti başkanı Ion Iliescu döneminde dahil olmuştur.
- Silah Ticareti Anlaşması: 2013 yılında konvansiyonel silahların uluslararası ticaretini düzenleyen çok taraflı anlaşma olarak Liberal Demokrat Parti Hükümeti Traian Băsescu döneminde 130 ülke tarafından Amerika’da imzalanmıştır.
- Paris Anlaşması: 2015 yılında, iklim değişikliği konusunda Ulusal Liberal Parti Hükümeti başkanı Klaus Iohannis döneminde dahil olunan, 195 ülke tarafından Fransa’da imzalanan uluslararası bir anlaşmadır.
Romanya Avrupa Birliği’nde Midir?
Romanya, 1 Şubat 2007 tarihinde Avrupa Birliği’ne katılmıştır. Romanya halkı, Avrupa Birliği’nin %3.9’unu oluşturmaktadır.
Romanya’nın, Avrupa Birliği ile ilk ilişkileri 1 Şubat 1993 tarihinde Nicolae Văcăroiu ve Teodor Viorel Meleșcanu tarafından İşbirliği Anlaşması’nın imzalanması ile başlamıştır. 1 Şubat 1995 yılında AB Ortaklık Anlaşması’nın (Avrupa Anlaşması) yürürlüğe girmiştir ve Romanya AB üyeliği için resmi başvuruyu sunmuştur. 1997 yılında Avrupa Komisyonu, Romanya’nın resmi üyelik başvurusuna ilişkin görüş sunumu ve Kasım 1998 tarihinde, Romanya’nın katılım kriterlerini yerine getirme yolunda kaydettiği ilerlemeye ilişkin ilk raporun sunumunu gerçekleştirilmiştir. Aralık 1999’da, Helsinki’deki Avrupa Konseyi, Romanya ve diğer altı aday ülkeyle birlikte katılım müzakerelerini başlatma kararı almıştır. Şubat 2000’de, Romanya ile AB Hükümetlerarası Konferansı gerçekleştirilerek Romanya’nın Avrupa Birliği’ne katılım müzakere süreci resmen başlatılmıştır.
Aralık 2002’de, Kopenhag’daki Avrupa Konseyi, Romanya’nın 2007’de AB’ye katılımı hedefine desteğini belirtmiştir. Aralık 2003’teki Brüksel’deki Avrupa Konseyi, Romanya’nın Avrupa Birliği’ne katılım takvimini kararlarlaştırılması, görüşmelerin tamamlanması, Katılım Anlaşması’nın mümkün olan en kısa süre olan 2005’te imzalanması ve Ocak 2007’de ise Avrupa Birliği’ne etkin katılımın gerçekleştirilmesine kanaat getirmiştir. Haziran 2004’teki Brüksel’de toplanan Avrupa Konseyi, Romanya’nın üyeliğini yeniden teyit etmiştir.
Haziran 2005 ile Kasım 2006’yı kapsayan süreç içerisinde Avrupa Birliği’ne üye devletler tarafından Katılım Antlaşması onaylanması gerçekleştirilmiştir. Romanya’nın Katılım Antlaşmasını ilk kabul eden ülke Slovakya ve son kabul eden ülke ise Almanya olmuştur. 14 ile 15 Aralık tarihlerinde Brüksel’de toplanan Avrupa Konseyi, Romanya’nın 1 Ocak 2007’de AB’ye katılımını onaylamıştır ve bu tarihte, Romanya’nın Avrupa Birliği’ne üyeliği gerçekleşmiştir. 1 Ocak ile 30 Haziran 2019 tarihleri arasında Romanya, katılımından bu yana ilk kez AB Konseyi Dönem Başkanlığını üstlenmiştir.
2018’de Daniel Dragomir, sosyal medyada Romanya’nın Avrupa Birliği’nden ayrılmasını önermiştir. Ülkenin yolsuzlukla mücadele politikalarına karşı milliyetçi ve eski bir Rumen İstihbarat Teşkilatı (SRI) üyesi olan Dragomir, AB üyeliğinin Romanya’nın ulusal egemenliğini etkilediğini ve AB’nin Romanya’dan çaldığını savunmuştur. Aşırı sağcı bir parti olan Noua Dreaptă da, Romanya’nın AB üyeliğine karşı çıkmaktadır. Bununla birlikte, eski bir Avrupa Bölgesel Politika Komiseri olan Corina Crețu gibi bazı AB yanlısı politikacılar, fikri lüks olarak nitelendirerek, AB’nin ülkeye yardım ettiğini savunmaktadır.
Avrupa şüpheciliği (Euroscepticism) genellikle Rumenler arasında pek popüler bir görüş olarak görülmemektedir. 2015 yılında yapılan bir ankete göre, Rumenlerin %65,6’sı AB üyesi olmanın ülkeleri için faydalı olduğunu düşünmektedir.
Romanya Bir Schengen Ülkesi Midir?
Romanya bir Schengen ülkesi değildir. Romanya Başbakanı Florin Citu’nun, Romanya’nın sınırsız Schengen bölgesinin bir parçası olmaya tamamen hazır olduğunu belirtmesine rağmen; Romanya’nın Schengen ülkelerine katılımı, Fransa ve Hollanda gibi bazı Avrupa Birliği üye devletler tarafından hukukun üstünlüğü endişeleri nedeniyle reddedilmiştir.
Schengen Ülkeleri statüsüne girmek isteyen Romanya’ya yapılacak seyahatlerde, Romanya Schengen vizesi ile alınmaktadır.
Romanya NATO Üyesi Midir?
Romanya, Kasım 2002’de Prag Zirvesi’nde alınan kararın ardından, 29 Mart 2004’te Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü’ne (NATO) katılmıştır. Romanya için NATO’ya katılmanın, ülkenin dış ve iç politikası üzerinde belirleyici bir etkisi olmaktadır ve NATO üyeliği, ülkenin kalkınmasını sağlamak için hayati önem taşıyan güvenlik ve dış istikrarın garantisini temsil etmektedir. Romanya’nın, NATO operasyonlarına ve misyonlarına dahil olarak, örgütün değerlerini ve hedeflerini ilerletme yükümlülükleri bulunmaktadır. NATO’ya üye olan devletler arasında Romanya, 14. en güçlü orduya ve toplam 198.250 askere sahiptir.
Romanya; Körfez Savaşı sırasında, Angola’da, Bosna’da, Arnavutluk ve Afganistan’da barışı koruma operasyonlarında aktif olarak yer almıştır ve ABD liderliğindeki işgale karşı olarak Irak’a 860 asker göndermiştir. Romanya ayrıca Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) ve Kuzey Atlantik İşbirliği Konseyi (NACC) üyesidir.
Romanya’nın Sembolleri Nelerdir?
Romanya’nın sembolleri aşağıda listelenmiştir.
- Ulusal bayrak
- Milli marş
- Ulusal arması
- Askeri bayrak
- Milli bayramlar
- Resmi dil
Yukarıda belirtilen resmi sembollere ek olarak; ulusal taç, ulusal mottolar ve ulusal yemekler gibi birçok resmi olmayan sembolü de bulunmaktadır
Romanya Bayrağı Nasıldır?
Romanya’nın ulusal bayrağı, bayrak direği yönünden başlayarak mavi, sarı ve kırmızı olmak üzere dikey çizgili üç renkten oluşmakta, 2/3 genişlik ve uzunluk oranına sahiptir.
Romanya bayrağı kırmızı, sarı ve mavi renklerini; 16. yüzyılın sonlarında Cesur Michael’ın kraliyet ordusunun yanı sıra kalkanlar ve sancaklarda bulunduğu iddia edilmiştir. Araştırmalar sonucu, Michael’ın saltanatı sırasında Eflak bayrağının aslen sarı ve beyaz olduğunu göstermektedir. Romanya bayrağında yer alan gökyüzü mavisi özgürlüğü, sarı adaleti ve kırmızı ise kardeşliği temsil etmektedir. Romanya bayrağı üzerinde kullanılan üç renk, ilk kez 1834’te yenilikçi hükümdar Alexandru II Ghica’nın deniz ve askeri bayraklarının renklerinin, Sultan II. Mahmud’un onayına sunması ile Eflak’ta kabul edilmiştir.
Romanya Milli Marşı Nedir?
Romanya milli marşının Rumence anlamı, Uyan, Rumen! olan Deșteaptă-te, române!’dir ve marşın sözleri, Andrei Mureşanu tarafından bestelenmiştir. 1848 devrimi sırasında, başlangıçta Un răsunet (Bir yankı) adıyla yazılmış ve yayınlanmıştır. Orijinal metin Rumen Kiril alfabesi ile yazılmıştır. İlk kez 1848 yılı haziran ayı sonlarında Brașov şehrinde, Șcheii Brașovului mahallesinin sokaklarında söylenmiştir. Devrimci bir marş olarak kabul edilen eser, sonrada güncel adını almıştır. 29 Temmuz, Ulusal Marş Günü olarak Romanya’da her yıl kutlanmaktadır.
Romanya’da Ulaşım Koşulları Nasıldır?
Romanya 2020 yılı verilerine göre, trafik yoğunluğu açısından dünya sıralamasında 18. sırada yer almaktadır ve 2019 yılından %10 daha düşük olarak ortalama %42’lik trafik yoğunluk oranına sahiptir. Romanya’nın büyük ve yoğun şehirlerinde trafik yoğunluğu artış göstermektedir. Özellikle başkent Bükreş, 2020 yılında en sıkışık trafiğe sahip olan Avrupa ülkesi olarak belirlenmiştir. Romanya’nın diğer yoğun trafiğe sahip şehirleri; Kaloşvar, Galati, Yaş, Temeşvar ve Braşov’dur. 2020 verilerine göre, en yoğun trafik %54 ile Şubat ayında; en az sıkışık trafik ise %10 ile Nisan ayında ve trafiğin az olduğu gün sayısı 66 gün olarak belirlenmiştir. Romanya altyapısı üzerinde, işe gidiş ve iş çıkış saatlerinin dışında özellikle çarşamba günleri akşam saat 5 ile 6 arasında trafik yoğunluğunun %85’e çıkarak arttığı gözlemlenmektedir.
Romanya’da yerleşim yerlerinde hız limiti, 50 km/s olarak belirlenmiştir, ancak otomobil ve motosikletler için hızın 80 km/s’ye çıkarılması için başvuruda bulunabilmektedir. Yerleşim bölgeleri dışındaki yerlerde, A ve B kategorilerinde yer alan motosikletler ve otomobiller için hız limitleri; otoyollarda 130 km/s, E kodlu yollarda 100 km/s ve diğer yollarda 90 km/s’dir. Kamyon ve otobüsler için limitler sırasıyla, 100 ve 80 km/s’dir. 2018 ceza düzenlemelerine göre, hız sınırını aşan kişilere %10’luk ceza puanına ulaştıkları takdirde, 145 RON tutarında ceza kesilmektedir.
Avrupa Komisyonu’nun 2014 verilerine göre, Romanya’da ölümle sonuçlanan trafik kazalarının maliyeti 1.048.000 euro, ağır yaralanmalarda 136.200 Euro ve hafif yaralanmalarda 10.400 Euro tutmaktadır. Romanya’da gerçekleşen trafik kazalarında çıkan masraflar, Avrupa Birliği’nin ortalamasının altında kalarak, Romanya’nın daha güvenli bir trafiğe sahip olduğunu göstermektedir. Romanya, Dünya Sağlık Örgütü’nün 2018 trafik kazası oranı verilerine göre, yıllık 1.820 kişinin ölüm oranıyla dünyada 134. sırada yer almaktadır. Trafik kazası sonucu gerçekleşen ölümler, Romanya’daki ölümlerin %0.78’ini oluşturmaktadır.
Romanya’da ulaşım, genellikle otobüs ve bazı şehirlerde metro ile sağlanmaktadır. Özel araç kullanımı, büyük şehirlerde artış göstermektedir.
Romanya Eğitim Sistemi Nasıldır?
Romanya’da eğitim, ücretsiz ve eşitlikçi bir sisteme dayanmaktadır. Ücretsiz eğitime erişim, Romanya Anayasası’nın 32. maddesi ile temin edilmiştir. Anaokulu, beş yaşın altındaki çocuklarda isteğe bağlıdır. Zorunlu eğitim, ilkokula girmek için zorunlu olan anaokulunun son yılı (grupa mare) ile birlikte genellikle 5 yaşında başlamaktadır ve on ikinci sınıfa kadar eğitim zorunludur. Yükseköğretim, Avrupa Yükseköğretim Alanı ( European Higher Education Area) ile uyumludur. Yakın zamanda eşdeğer özel sistemin eklendiği örgün eğitim sistemine ek olarak, yarı resmi bir sistem de vardır.
Romanya yükseköğrenimi için, 56 devlet üniversitesi ve 41 özel üniversite bulunmaktadır. Romanya’da üniversiteler; eğitime odaklanan üniversiteler, eğitim ve bilimsel araştırma odaklı üniversiteler ile eğitim ve sanat odaklı üniversiteler, gelişmiş araştırma ve eğitim odaklı üniversiteler olmak üzere üçe ayrılmaktadır. Romanya’da üniversiteler, Bologna eğitim şeklini uygulamaktadır ve yükseköğretim düzeyindeki programların çoğu üç aşamadan oluşmaktadır. Bu aşamalar; üç yıllık lisans derecesi, ardından iki yıllık yüksek lisans derecesi ve üç yıllık doktora derecesi olarak ilerlemektedir. Bununla birlikte, mühendislik gibi alanlarında dört yıllık programlar şeklinde düzenlenmektedir veya bazı lisans ve yüksek lisans dereceleri gibi programların tamamlanması daha uzun sürmektedir.
En önemli Romanya üniversiteleri; Babes-Bolyai Üniversitesi, Bükreş Üniversitesi, Alexandru Ioan Cuza Yaş Üniversitesi, Bükreş Ekonomik Araştırmalar Üniversitesi, Galati Aşağı Tuna Üniversitesi, George Emil Palade Targu Mures Tıp, Eczacılık, Bilim ve Teknoloji Üniversitesi, Grigore T. Popa Tıp ve Eczacılık Üniversitesi ve Iuliu Hatieganu Tıp ve Eczacılık Üniversitesi’dir.
Romanya Sosyal Yapısı Nasıldır?
Romanya’da aile önemli bir toplumsal değeri temsil etmektedir ve bu nedenle, Romanya aile odaklı bir toplum yapısına sahiptir. Rumenler, genel olarak güven, saygı ve sadakate dayalı uzun vadeli ilişkilere değer vermektedir ve Rumen aileler, çocukluklarını da aile değerlerini benimseyen bireyler olarak yetiştirmeye özen göstermektedir. 2018 Eurostat Evlilik ve Boşanma İstatistikleri verisine göre, Romanya’da boşanma oranı 1000 kişi başına 1.06’dır. Romanya, Avrupa Enstitüsü Cinsiyet Eşitliği Endeksi’nde, 100 puan üzerinden 54.4 ile 26. sırada yer almaktadır ve bu puanı AB puanının 13.5 puan altında kalmaktadır.
Din, Romanya halkının hayatında önemli bir rol oynamaktadır ve Romanya halkının çoğu, Ortodoks Kilisesi’nin üyeleridir. Romanya’da din, Nicolae Ceausescu’nun diktatörlüğü altındaki komünizm döneminde 20 yıldan fazla bir süre dayatılmıştır.
Romanya halkı; ülkeleri, gelenekleri, tarihleri, ulusal mirası ve kahramanlarıyla gurur duymaktadır. Rumen gelenekleri ve alışkanlıkları, Romanya kültüründe önemli bir yer tutmaktadır. Domuz kurban etme günü olan Ignat, Romanya Cadılar Bayramı olarak kutlanılan Aziz Andrew Gecesi, doğa ve doğurganlığın kutlandığı Sanziene ve yeni yıl gecelerinde yapılan keçi dansı, Romanya toplumsal değerleri için önemli bir yere sahiptir.
2019 başkanlık seçimlerinde Romanya halkı, muhafazakar liberalizm ve Avrupa yanlılığını savunan merkez sağ ideolojilerini benimseyen Ulusal Liberal Parti’yi, ilk tur %37.82 ve ikinci tur %66.09 oranla seçmiştir. Romanya halkının çoğunluğu, Avrupa Birliği ve NATO üyeliğini savunurken diğer sağ görüşlü milliyetçi partiler, Romanya’nın bu ittifakına karşı çıkmaktadır. 2020 yılında gerçekleştirilen milletvekili seçimlerinde ise, az bir farkla sol görüşlü Sosyal Demokrat Parti, Ulusal Liberal Partiye göre mecliste koltuk sayısı üstünlüğüne sahip olmayı başarmıştır.
Romanya’da suç oranları devlet tarafından, kanunlar aracılığıyla cezalandırılarak önlenmeye çalışılmaktadır. Romanya’da cinayet oranları, 2015’ten beri azalmaktadır ve 2019 yılı verilerine göre, 100.000 kişide 1.3’lük bir orana; hırsızlık oranı ise 2018 verilerine göre, 100.000 kişide 16.8’lik bir orana sahiptir.
Rumen mizahı, diğer birçok Rumen kültürel yönü gibi, Latin, Balkan halkı, Almanlar ve Macarlar gibi diğer etnik gruplarla benzerlik göstermektedir. Osmanlı ve Yahudi etkisi; tüccar karakterlerin oluşmasında, modernleşme ve kentleşme ile birlikte komünist rejim sırasında; trajikomik şakalar, komünizmin çöküşü ve kapitalizmle karşı karşıya kalındığında; kara mizah türü şakalar popüler olmuştur. Rumen mizahında, etnik kökenlerin kalıplaşmış özellikleri ile ilgili birçok şaka da yapılmaktadır.
Romanya Kültürel Özellikleri Nasıldır?
Romanya kültürü, coğrafyasının, farklı ve zengin tarihsel gelişimi sonucu oldukça çeşitlilik göstermektedir. Rumenlerin eski dönemlerde, Romalı kolonistlerin soyundan geldikleri ve bölgeye özgü farklı ırklarla etkileşimi sonucu farklılaştıkları öne sürülmektedir. Güneydoğu Avrupa’nın en önemli yerli halklarından biri olan Dacian halkı, Proto-Romenlerin atalarından biridir. Modern Romen kültürü ise, Doğu Avrupa etkisini büyük ölçüde yansıtmaktadır.
Tarih boyunca yaşanılan Alman, Macar, Osmanlı, Moğol ve Rusya tarafından yapılan işgaller nedeniyle ek çeşitliliğe sahip olan Romanya kültürü, Romanya yaşam tarzı, gelenek ve göreneklerine de yansımaktadır.
Romanya Mimari Yapısı Nasıldır?
Romanya mimarisi; Orta Çağ mimarisi, modern dönem mimarisi, savaşlar arası mimari, komünist mimari ve çağdaş 21. yüzyıl mimarisi dahil olmak üzere çeşitli mimari akımlardan etkilenmiştir ve bu yüzden, Romanya’da mimari tarz açısından da bölgesel farklılıklar görülmektedir. Maramureş’te yer alan Ahşap Kilise, pre-modern döneme; Bükreş’te yer alan Rumen Adenium’u, neoklasik dönem mimarisine; Deva’da bulunan Deva Tiyatrosu ise, Art Nouveau özelliklerini taşımaktadır.
Romanya Mimarisi, Albert Galleron tarafından Rumen Adenium’u; Carol Benesch’in Peleș Kalesi ve André Lecomte du Noüy’ın Curtea de Argeș Katedrali de önemli mimarlar ve eserlere sahiptir.
Romanya Mutfağı Nasıldır?
Romanya mutfağı, temasta olduğu kültürlerden etkilenmiştir, ancak aynı zamanda kendi karakterini de korumaktadır. Balkan Türk, Avrupa, Macar, Doğu ve Orta Avrupa mutfaklarının Romanya mutfağına etkisi fazlasıyla gözlenmektedir.
Romanya mutfağını özel kılan bir özellik ise, ülkenin kökleri Doğu Ortodoks Kilisesi’ne dayandığından, söz konusu mevsime ve tatile göre düzenlenmiş çok sayıda bayram yemeğine de sahip olmasıdır. Romanya yemekleri; sebzeler, tahıllar, bitkisel yağlar, süt, süt ürünleri ve etten oluşmaktadır.
Romanyalıların kahvaltısı, hafta içi yenmesi fazla zaman almayan unlu mamullerden; hafta sonları ise yumurta çeşitleri, soğan, pastırma, peynir, salam, sosis, patates kızartması ve ekmek gibi yiyeceklerin yanında Türk usulü kahveden oluşmaktadır. Romanya’da çay kültürü görülmemektedir. Romanya öğlen ve akşam yemekleri ise, patlıcan salatası veya balık yumurtasından yada sığır etinden yapılmış bir salata, mısır irmiği püresi, çorba, balık çeşitleri yanında bira ve şaraptan oluşmaktadır. Tatlı olarak ise; kabaklı turta, peynirli ve reçelli tatlı çörekler ve kekler tercih edilmektedir.
Romanyalılar, özellikle çorbalarında ekşi aromaları sevmektedir ve yemeklerinde çok yoğun baharat kullanmamaktadır. Başlıca baharat ve otlar; fesleğen, defne yaprağı, kimyon tohumu, kereviz kökü, karanfil, tarçın, kişniş, dereotu, yaban mersini, maydanoz, yaban havucu, biberiye, zahter ve tarhundur.
2018 yılı Faostat Romanya şeker tüketimi verilerine göre, Romanya’da bir kişi yıllık 25.4 kg şeker tüketmektedir ve bu oranla 156 ülke içerisinde 77. sırada yer almıştır. Romanya en yüksek şeker tüketim oranına, 1980 yılında 28.2 kg ile ulaşmıştır. Romanya’da fast food tüketimi ise, çoğunlukla 15 ile 24 arasındaki gençler arasında görülmektedir. Çoğu Romanyalının fast food tercihi; hamburger, kebap (shawarma), pizza, kızarmış tavuk ve patates kızartması satan fast food restoranlarından yana olmaktadır.
Romanya’nın Ünlü Sanatçıları Kimlerdir?
Romanya, dünyaya ünlü ressamlar, heykeltraşlar, müzisyenler ve aktörler, seçkin yazarlar, filozoflar, tarihçiler ve bilim insanları gibi birçok yetenekli sanatçı kazandırmıştır. Bazı Romanyalı ünlüler aşağıda listelenmiştir.
- Kwame Nkrumah
- Johnny Weissmuller
- Edward G. Robinson
- Sebastian Stan
- Elie Wiesel
- Ovidius
- İnna
- Eugene Ionesco
- Gheorghe Hagi
- Ana Ularu
- Constantin Brâncuși
- Alexandra Maria Lara
Romanyalı Önemli Üç Yazar
Romanya, tarihi ve kültürel çeşitliliğe sahip olması nedeniyle edebiyat açısından çok fazla yazar ve eserlere ev sahipliği yapmaktadır.
Romanya edebiyatı için önemli yazarlardan bazıları aşağıda listelenmiştir.
- Joseph M. Juran
- Elie Wiesel
- Mircea Eliade
Romanyalı Önemli Üç Şarkıcı
Romanya’da şarkı kültürü önemli bir yer tutmaktadır ve tarihten bugüne kadar dini ve geleneksel günlerde sıkça yer almaktadır.
Romanya müziği ve şarkıları için önemli isimlerden bazıları aşağıda listelenmiştir.
- Dani Mocanu
- Jador
- Inna
Romanya’ya Tehlikeli Midir?
Hayır, Romanya tehlikeli bir ülke değildir. 2021 yılı Suç Endeksine göre, Romanya, 137 ülkenin bulunduğu listede 28.30’luk suç oranı ve 71.70’lik güvenlik oranı ile 113. sırada; Türkiye ise, 39.62’lik suç oranı ve 60.38’lik güvenlik oranıyla listede 88. sırada yer almaktadır.
2019 yılı verilerine göre Romanya suç oranı 100.000 kişi üzerinden, cinayette 1.3; 2018 verilerine göre, hırsızlıkta 16.8; insan kaçırma suçunda 1.8; tacizde 1.3; 2015 verilerine göre, tecavüzde ise 5.2’dir.
Romanya’da Yaşam Koşulları Nasıldır?
Romanya’da yaşamak, Avrupa Komisyonu tarafından yapılan araştırma sonucu; aşırı kalabalık, kirlilik, gürültü veya şiddet gibi çevresel rahatsızlıklar ve evlerin ısıtılmasındaki zorluklardan oluşmaktadır. Romanyalıların %60’ı, kişi başına bir oda olan müstakil evlerde yaşamaktadır ve %96’sı kendi evine sahiptir. Bununla birlikte, 2016 yılında, Romanyalıların %13.8’i evlerini ısıtmakta zorluk yaşadıklarını bildirmiştir. Nüfusun %20’si ise iyileştirilmiş bir sanitasyon kaynağı olmadan yaşamaktadır.
Çoğunlukla yavaşlayan yabancı yatırım nedeniyle, 2017 yılındaki % 7’lik artıştan sonra, 2018’de %4’lük bir ekonomik büyüme kaydetmiştir. Romanya’nın 2007’de, AB’ye katılmasından sonra açılan AB üye ülkeleri ile ihracat ve ticaretin yanı sıra, azalan vergiler sayesinde hızla yükselen refah düzeyi, Romanya halkı arasındaki tüketim ekonomisinin ve satın alma gücünün artmasını sağlamıştır.
2016’da Romanya ortalama hane geliri, 2001’den bu yana yaklaşık 700 USD’den, büyük bir artışla yaklaşık 3.300 USD’ye yükselmiştir. Hanehalkı harcamaları da, 2006’da 1.900 USD’den 10 yıl içinde kişi başına 2.800 USD’ye yükselmiştir. Romanya’daki yaşam düzeyinde gerçekleşen artışlar, Romanya’nın ekonomik büyümesi, AB’ye başarılı ihracatı, düşük gelirli emekliler üzerindeki gelir vergisinin tamamen kaldırılması ve özellikle, Romanya nüfusunun çoğunluğunu oluşturan yaşlı bireyler için daha fazla harcanabilir gelir sağlanmasından kaynaklanmaktadır.
İşsizlik oranı, 2010’daki % 7.2’den sonra 2019’da % 3.9’a kadar düşmüştür ve güncel oran Nisan 2021’da %5.4 olmuştur. Ancak genç işsizlik oranı, %16.8 ile çarpıcı bir şekilde daha yüksektir ve bu durum, daha iyi yaşam fırsatları arayan kitlesel genç göçüne neden olmaktadır. Nüfusun yaklaşık olarak %22’si yoksulluk sınırının altında yaşamaktadır.
2016 yılında Romanyalıların yalnızca %7.2’si, diğer AB vatandaşlarının %8.8’ine kıyasla, sağlık durumunun kötü veya çok kötü olduğunu bildirmiştir. UNAIDS 2017 yılında, çoğu 1990’larda AIDS salgınına yol açan kötü hijyen uygulamalarının bir sonucu olarak, 16.000 Romanyalının, HIV/AIDS ile yaşadığını tahmin etmektedir. Genel nüfus, yaklaşık 75 yıllık bir yaşam beklentisine sahiptir ve bu, 79 yıllık Avrupa ortalamasının biraz altında yer almaktadır.
Romanya’nın iklimi; doğu kıyısında, İskandinav-Baltık iklimi, Akdeniz ve Karadeniz’den etkilenen okyanus iklimine geçiş yapan ılıman karasal bir özellik göstermektedir. Bu nedenle, güneyde, ılıman kışlar ve daha soğuk aylarda daha güçlü yağışlar almasıyla, Akdeniz ikliminin bazı etkileri görülmektedir. Güneydoğuda, Karadeniz iklimi, nadir görülen şiddetli kuvvetli yağışlara neden olmaktadır. Ülkenin Maramureș ve Bukovina gibi kuzey bölgelerinde, İskandinav-Baltık ikliminin etkisi hissedilmektedir ve kışlar daha yağışlı ve soğuk geçmektedir. Ülkenin batısı, Atlantik üzerinde oluşan düşük basınç sistemlerinin etkisiyle ılıman sıcaklıklara ve daha güçlü yağışlara sahiptir. Yıllık ortalama sıcaklık güney ve orta güneyde 11 derece ve kuzey doğuda ise 8 derecedir.
Hava kirliliği de Romanya’da yaşam için önemli olan bir konudur. 2021 Hava Kirliliği Endeksi’ne göre Romanya 58.65’lik oranla en az hava kirliliğine sahip olan 48.ülkedir.
Romanya’da Hangi Dinlere İnanılır?
Romanya’da; Ortodoks, Katolik, Kalvinizm ve Pentekostal mezheplerinin olduğu Hristiyanlık, Müslümanlık ve Musevilik gibi din ve mezheplere ev sahipliği yapmaktadır. Romanya devleti, 18 dini ve mezhebi resmen tanımaktadır. Romanya laik bir devlettir ve devlet dini yoktur ancak Romanya insanları, Avrupa ülkelerinin en dindar insanları arasında yer almaktadır ve nüfusun çoğu, Ortodoks Hristiyanlığına inanmaktadır.
Romanya din olarak, 2011 nüfus sayımında ülkenin yüksek oranlı inancının %81.04’ü Doğu Ortodoks Kilisesi üyesi olduğu belirlenmiştir ve diğer Hristiyan mezhepleri arasında Katolik Kilisesi’ne bağlı olan Latin Katolikliği %4.33’ü, Yunan Katolikliği %0.75 ile %3.3 arasını, Kalvinizm %2.99’sini ve Pentekostal mezhepleri %1.80’nini oluşturmaktadır. Romanya’da, Müslümanlar, nüfusun %6’sını oluşturmaktadır ve 200.000 ile 400.000 arasında da Musevi bir nüfus bulunmaktadır.
Romanya Tarihindeki 3 Büyük Olay Nedir?
Romanya, tarih boyunca önemli olaylara ev sahipliği yapan bir ülkedir.
1877’de Osmanlı Devleti’nden bağımsızlığını kazanması, 1. Dünya Savaşı sonrası 1918 yılındaki Büyük Birleşme ve Kral I. Michael’ın tahttan çekilmesi sonucu komünist rejime geçilmesi gibi olaylar Romanya tarihi için en önemli sayılabilecek olanlardır.
Romanya Yer Şekilleri Nasıldır?
Romanya yer şekillerinin; %23 dağlardan, %39 ovalardan ve %35 tepelerden oluşmaktadır. Yüksekliği 2500 metreyi aşan Karpat Sıradağları, Romanya’nın kuzeybatısından başlamakta, ülkenin orta kesimlerinde doğuya yönelerek güneybatıda bitmektedir ve en yüksek zirvesi 2544 metre ile Fagaraş Dağı’dır. Romanya ormanları, genel olarak Karput Sıradağı’nın etrafında bulunmaktadır ve en büyüğü 295 hektarlık alanla Hoia Baciu Ormanı’dır.
Romanya’nın güneyinden, Kuzey Avrupa’dan gelen Tuna Nehri geçmektedir ve ülkenin doğusunda sona ererek, Tuna Nehri Deltası aracılığıyla Karadeniz’e bağlanmaktadır. Romanya’da 3.500’den fazla göl, genel olarak Romanya’nın iç kesimlerinde bulunmaktadır ve Razelm Gölü, 511 km2’lik bir alanla en büyüğüdür.
Romanya’nın batısında Transilvanya platosu gibi düzlük alanlar ve küçük tepeler; doğusunda ise düzlük alanlar mevcuttur. Romanya coğrafyası, 615 km boyunca uzanan Olt Nehri’ne de ev sahipliği yapmaktadır.
Romanya İklimi Nasıldır?
Romanya’da, robinia yalancı akasya, İskoç çamı, gri kızılağaç, gümüş köknar, gümüş kavak ve saplı meşe gibi ağaçlar; şakayık, gül, lale, zambak, lilyak, yıldız çiçeği ve papatya gibi çiçekler; elma, armut, erik, kayısı, kiraz, şeftali ve nektarin gibi meyveler görülmektedir.
İskandinav-Baltık iklimi ile Akdeniz ve Karadeniz’den etkisiyle okyanus ılıman karasal iklim özellikleri gösteren Romanya iklimi'nde yağışlar, ülke genelinde yeterli olmakla birlikte batıdan doğuya ve dağlardan ovalara doğru azalmaktadır. Bazı dağlık alanlar, her yıl 1.010 mm’den fazla yağış almaktadır. Yıllık yağış ortalamaları Transilvanya’nın merkezinde yaklaşık 635 mm, Yaş’ta 521 mm ve Karadeniz kıyısındaki Köstence’de ise 381 mm civarındadır.
Romanya’ya Benzer Diğer Ülkeler Hangileridir?
Romanya’ya, mimari, kültür, ekonomi ve sosyal yapı açısından benzeyen ülkeler aşağıda listelenmiştir.
- Moldova
- Polonya
- Bulgaristan
- Slovakya
- Macaristan
- Sırbistan
- Hırvatistan
- İtalya
- Slovenya
- Çek Cumhuriyeti
Utku Urfa graduated from Trakya University in 2020 with a bachelor's degree in Translation and Interpreting. After taking the role of both the copywriter and content editor at vizem.net in July 2021, Utku is currently working as EU Area Senior Consultant since July 2022.