Romanya'da İş Kurmak: Şartlar ve Gerekli Prosedür
Romanya iş yapma kolaylığı endeks sıralamasında, 2019 yılı Dünya Bankası verilerine göre 55. sıradadır. Romanya ekonomisi, yüksek insani gelişmişlik endeksi ve vasıflı bir iş gücü kapasitesi ile yüksek gelirli bir karma ekonomidir. Romanya toplam nominal GSYİH’ye göre Avrupa Birliği’nde 12. Sırada, satın alma gücü paritesine göre 7. sırada yer almaktadır. Romanya ekonomisi, yıllık 585 milyar dolarlık üretim ile dünyada 35. sırada yer almaktadır.
Avrupa’daki en yüksek büyüme oranlarından birine sahip olan Romanya, yabancı yatırımcıların da Romanya'da iş kurmak için tercih ettiği bir yerdir. Avrupa Birliği ve Balkanlar’da ticaret yapma olanakları geniş olan Romanya’nın Türkiye ile olan ekonomik ilişkileri de gelişmiştir.
Romanya’da asgari brüt ücret 1 Ocak 2021’den itibaren 2.300 RON (yaklaşık 466 euro) tutarındadır. Üst öğrenim gerektiren pozisyonlarda olan çalışanlar için ve 15 yıldan uzun süre kıdemli çalışanlar için asgari brüt maaş 2.350 RON’a (yaklaşık 476 euro) ulaşmaktadır. Romanya’da katma değer vergisi %19 oranındadır. Romanya’da gelir vergisi sabit %16 oranında alınırken, sosyal güvenlik primleri çalışanlar için %15,5 ve işverenler için %32,6’ya kadar çıkmaktadır. Sosyal güvenlik primleri emeklilik, işsizlik ve sağlık fonlarını kapsamaktadır.
Vizem.net Romanya’da şirket kurmak isteyen Türk girişimcilerin Romanya vize işlemleri için akredite acente statüsünde hizmet vermektedir.
Romanya vize danışmanlığı için: 0850 241 1868
Romanya’daki Şirket Türleri Nelerdir?
Romanya’daki şirket türleri aşağıda listelenmiştir.
- Limited Şirket: Romanya’daki en popüler şirket türü olan limited şirket 200 RON (yaklaşık 50 USD) sermaye ve en az bir hissedarla kurulabilmektedir. Limited şirketin ortaklarının şirket borçlarına karşı sorumluluğu sermayeye katılma oranları ile sınırlıdır. Bir limited şirketin yerli veya yabancı, gerçek veya tüzel en fazla 50 hissedarı olabilmektedir.
- Anonim Şirket: Genellikle önemli yatırım projelerine girmek amaçlı kurulan anonim şirketler, hissedar niteliğine sahip en az iki yatırımcı ve 90.000 RON (yaklaşık 21.300 USD) sermaye ile kurulabilmektedir.
- Kolektif Şirket: Kolektif şirketler en az iki kurucu hissedarla kurulmakta olup belirlenmiş bir asgari sermaye miktarı bulunmamaktadır. Şirketin sermayesi paylardan oluşmaktadır ve bu paylar devredilememektedir. Kolektif şirketin yükümlülüklerinden, pay sahipleri şahsen sorumlu olmaktadır.
- Sınırlı Ortaklı Şirket: Romanya’da çok yaygın olmayan bu şirket türü, şirketin borçlarından şahsen sorumlu olan iki hissedar ile yalnızca sermaye tutarına göre sorumlu hissedarlar tarafından kurulmaktadır. Kanunda asgari hissedar sayısı belirlenmemiştir, ancak şirketin borçlarından şahsen sorumlu olan en az bir hissedar ve sadece şirket sermayesine katılmakla sorumlu olan başka bir hissedarın bulunması zorunludur.
- Hisselerle Sınırlı Ortaklık Şirketi: Bu şirket türünün sermayesi hisse senetlerine dayandırılmaktadır. Şirketin borçlarından sorumlu olan pay sahipleri ve şirket sermayesine katılmakla sorumlu olan pay sahipleri vardır. Hisselerle sınırlı ortaklık şirketi, asgari 90.000 RON (yaklaşık 21.300 USD) ile kurulabilmektedir.
Romanya’da Şirket Kurulumu için Gerekli Şartlar Nelerdir?
Romanya’da şirket kurulumu için gerekli şartlar aşağıda listelenmiştir.
- Ulusal Ticaret Sicili Dairesi’nden şirketin isim haklarının alınması gerekmektedir.
- Şirketin esas sözleşmesi ile kuruluş belgesi ve eğer şirketin hissedarı olarak kurumsal yatırımcılar varsa ilgili şirketlerin ana sözleşmelerinin Ulusal Ticaret Sicil Dairesi’ne sunulması gerekmektedir.
- Hissedarların vergi mükellefi olduğu ülkenin Ticaret Sicili Dairesi tarafından düzenlenen belgeler gerekmektedir.
- Başvuru formu için gerekli olan kredi notunun bir finans kurumu tarafından verilmesi gerekmektedir.
- Bir banka hesabının açılması ve taahhüt edilen asgari sermayenin (yaklaşık 60 USD) olması gerekmektedir.
- Standart başvuru formu ve şirket temsilcilerinin kimlik belgelerinin kopyaları gerekmektedir.
- Romanya şirket kurma maliyeti ilk yıl için şirketin kuruluş ücretleri, yasal kayıtlı ofis ücretleri, Romanya Hükümeti’ne kayıt ücretleri, Romanya kurumsal banka hesap açma ücretleri, vergilendirmeler ile toplamda yaklaşık 8.820 Euro olmaktadır.
Romanya’da Şirket Kurmak için Oturma İzni Gerekir mi?
Hayır, Romanya’da şirket kurmak için oturma izni gerekmemektedir.
Türkiye Cumhuriyeti Vatandaşları Romanya’da Şirket Kurabilir Mi?
Evet, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları Romanya’da şirket kurabilmektedir.
Romanya’da şirket kurup Romanya’ya gelmek isteyen Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının Romanya iş vizesi almaları gerekmektedir. Romanya’da iş yapan Türk inşaat firmaları, Türk nakliye şirketleri gibi birçok Romanya’da iş yapan Türk firmaları bulunmaktadır.
Romanya’daki En Büyük Şirketler Hangileridir?
Romanya’daki en büyük şirketler, Valahia’nın 2020 verilerine göre aşağıda listelenmiştir.
- UI Path
- Hidroelectrica
- OMV Petrom
- eMAG (Dante International)
- Dedeman
- Banca Transilvania
- Kaufland Romania
- Romgaz
- BCR
- Orange
Romanya firmaları arasında uluslararası işler yapan firmalar da vardır.
Romanya’daki En Büyük İnşaat Firmaları Nelerdir?
Romanya’daki en büyük inşaat firmaları aşağıda listelenmiştir.
- Astaldi
- Spedition UMB
- Technostrade
- Strabag
- Porr Construct
- FCC Construction
- Constructii Erbasu
- Bog’Art
- SA&PE Construct
- Hidroconstructica
Romanya’daki En Büyük Otobüs Şirketleri Nelerdir?
Romanya’daki en büyük otobüs şirketleri aşağıda listelenmiştir.
- STB
- Huben
- Premiumat Coaches
- Premiumat Online SRL
- C&I Grup International
- Rocar Tur
- Trans Divert
- Aitrans SA
- Cambus SA
- Troleibuzul SA
Romanya’daki En Büyük Havayolu Şirketleri Nelerdir?
Romanya’nın en büyük havayolu şirketleri aşağıda listelenmiştir.
- Blue Air
- TAROM
- Air Bucharest
- Carpatair
- Animawings
- Wizz Air
- Star East
- Tiriac Air
- Just Us Air
- Aviata Utilitara Bucuresti
Romanya’daki En Büyük Tekstil Firmaları Nelerdir?
Romanya’daki en büyük tekstil firmaları aşağıda listelenmiştir.
- DAVO Clothing
- Tasia Trend Design
- Petronas Cloth Decoration
- A&A VESA
- Condra
- Modaest
- Velmati
- General Style
- Punch Ko Sports
- Cameleon Textile
Romanya’daki En Büyük Lojistik Firmaları Nelerdir?
Romanya’nın en büyük lojistik firmaları aşağıda listelenmiştir.
- Luca Global Group SRL Transport
- Self Trust
- Europic Interim
- Coloricio SRL
- S.C. Hook SRL
- Orient SRL
- Sovtrans Transport
- Denicar Express & Logistic
- Starfire Logistics
- Interlogistik Transport
Romanya nakliyat firmaları, Romanya ekonomisine katkı sağlayan önemli firmalardandır.
Romanya’da Şirket Kurmanın Avantajları Nelerdir?
Romanya’da şirket kurmanının avantajları aşağıda listelenmiştir.
- Tek bir yabancı hissedar olarak şirket kurmak: Şirketi kuracak kişi başka bir ülkenin vatandaşı ise, Romanya’da tek başına şirket kurabilmektedir.
- Zaman avantajı: Romanya’da şirket kurmak birkaç gün içerisinde gerçekleşebilmektedir.
- Vergi indirimi: Romanya’da Ar-Ge harcaması yapan işletmeler için %50 vergi indirimi uygulanmaktadır. Ayrıca her türlü mesleki ve teknik eğitim için yapılan harcamalar da vergiden düşülebilmektedir.
- Stratejik konum: Romanya’nın Doğu Avrupa’daki konumu, Avrupa ülkelerinde yer edinmek isteyen işletmeler için önemli bir avantaj sağlamaktadır.
- Nitelikli iş gücü: Rumen iş gücü, genç ve eğitimlidir. Bağlılık ve dürüstlük kültürünü bünyesinde barındırmaktadır.
- İletişim ağları: Romanya’da iş yapan kuruluşlar, hem güvenilir bir telefon ağı hem de ülke çapında yüksek hızlı fiber internet bağlantılarını içeren gelişmiş bir iletişim altyapısından yararlanmaktadır.
- Arsa fiyatları: Romanya’da arsa fiyatları, Avrupa’nın geneline oranla 3 ila 7 kat daha düşüktür.
Romanya şirket kurmak için Avrupa’daki avantajlı ülkeler arasındadır.
Romanya’da Şirket Kurarak Oturum İzni Alınabilir Mi?
Evet, Romanya’da şirket kurarak oturum izni alınabilmektedir.
Romanya oturum kartı, oturum izni alanlara verilmektedir.
Romanya’da Şirket Kurarak Oturma İzni Nasıl Alınır?
Romanya’da şirket kurarak oturum izni alma aşamaları aşağıda listelenmiştir.
- Romanya’da yasal olarak şirket kurmak veya bir şirketin hissedarı olmak
- Enerji, Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeler ve İş Ortamı Bakanlığının onayını almak
- Uzun süreli vize almak
- Ticari faaliyetler için ikamet hakkının uzatılması başvurusunda bulunmak
Romanya Girişimcilik için İyi Bir Ülke Mi?
Evet, Romanya girişimcilik için iyi bir ülkedir. Romanya’nın Avrupa’daki stratejik konumu Avrupa ülkelerine açılmak isteyen şirketler için önemli fırsatlar oluştururken, Balkanlar ve Türkiye ile de önemli imkanlar sağlamaktadır. Düşük arazi ücretleriyle, Avrupa’nın ve Türkiye’nin neredeyse her yerinden daha düşük bir bütçeyle alan problemi çözülebilmektedir. Romanya’da birkaç gün içerisinde şirket açılabilmektedir. Romanya’nın ithalat ve ihracatı da gelişmektedir. Türkiye’den de Romanya’ya ithalat yapan firmalar ve Romanya’ya ihracat yapan firmalar bulunmaktadır.
Dünyanın en hızlı gelişen ekonomilerinden biri olan Romanya ekonomisi 2019’da GSYİH’si yaklaşık 547 milyar Dolar ve kişi başına düşen GSYİH’sı 28.189 Dolar olmuştur. Dünya Bankası’na göre, Romanya yüksek gelirli bir ekonomidir. Romanya ekonomisi düşük işsizlik oranları, yüksek büyüme ve düşen enflasyon ile karakterize edilen bir ekonomidir.
Romanya’nın En Başarılı Start-Upları Nelerdir?
Romanya’nın en başarılı start-upları aşağıda listelenmiştir.
- Bitdefender – Güvenlik yazılımı
- Facerig – Uygulama
- Noriel – Oyuncak
- Axigen – Mesajlaşma Uygulaması
- Elefant – Online Satış Platformu
- Zitec – Yazılım
- FashionUp – Online Satış Platformu
- Wizmo – Online Emlak Platformu
- Docbook – Online Doktor Randevu Platformu
- MavenHunt – Oyun Platformu
Utku Urfa graduated from Trakya University in 2020 with a bachelor's degree in Translation and Interpreting. After taking the role of both the copywriter and content editor at vizem.net in July 2021, Utku is currently working as EU Area Senior Consultant since July 2022.