Meksika'da Din ve İnanç

Meksika Dini: Meksika'da İnanılan Dinler ve İnanç Yapısı

Meksika’da din, binlerce yıldır Meksika toplumunun ve kültürünün şekillenmesinde büyük katkı sağlamıştır. 2020 yılında yapılan nüfus sayımına göre Meksika’nın baskın dini Katolik Hristiyanlık olarak kabul edilse de, başta Protestanlar olmak üzere diğer mezheplerin büyümesiyle Katoliklerin payı azalmaktadır. Orta Meksika, dünyanın en Katolik inancına sahip bölgelerinden biri olmaya devam etmektedir.

Meksika’da başta Roma Katolikleri olmak üzere, Mormonlar, Yehova’nın Şahitleri, Evanjelik Hristiyanlar, Yahudiler, Budizm ve Bahai dinleri bulunmaktadır.

Günümüzde Meksika din konusunda, halkın büyük bir çoğunluğunun yaşamının önemli bir parçası olmaya devam etmektedir.

Meksika Dini Nedir?

Meksika dini çoğunluğunu, 2020 yılında yapılan nüfus sayımından edinilen bilgilere göre %72,1 oranla Roma Katolikleri oluşturmaktadır.

1917 Meksika Anayasası ile birlikte Roma Katolik Kilisesine bazı sınırlamalar getirilmiş ve hükümetin dini konulardaki müdahalesi kanunlaştırılmıştır. Devlet dini konularda kiliseye mali bir katkıda bulunmaz; Roma Katolik Kilisesi de halkın eğitimine dahil olmaz.

Günümüzde Meksika Anayasası’nda yazılı resmi bir din bulunmamaktadır.

Meksika Nüfusunda Din Dağılımı Nasıldır?

Meksika nüfusunda din dağılımı 2020 yılı nüfus sayımından edinilen bilgilere göre aşağıdaki gibidir.

  • Roma Katolik dinine mensuplar nüfusun %72,1’ini oluşturmaktadır.
  • Dini inancı olmayanlar nüfusun %15,3’ünü oluşturmaktadır.
  • Dini inancını belirtmeyenler nüfusun %2,7’sini oluşturmaktadır.
  • Evangelistler nüfusun %2,5’ini oluşturmaktadır.
  • Yehova’nın Şahitlerine mensuplar nüfusun %1,7’sini oluşturmaktadır.
  • Ateistler nüfusun %0,9’unu oluşturmaktadır.
  • Baptistler nüfusun %0,4’ünü oluşturmaktadır.
  • Adventistler nüfusun %0,4’ünü oluşturmaktadır.
  • Mormonlar nüfusun %0,2’sini oluşturmaktadır.
  • Agnostikler nüfusun %0,1’ini oluşturmaktadır.
  • Diğer dinlere inananlar nüfusun %1,4’ünü oluşturmaktadır.

Çoğunlukla Katolik Hristiyan olan Meksika nüfusu, çoğunlukla Katolik Hristiyan inancını tercih etmektedir.

Meksika Nüfusu Dindar Mıdır?

Meksika nüfusunun çoğunluğu dindar ve Hristiyan dinine mensup olmakla birlikte, 2020 yılında yapılan nüfus sayımına göre nüfusun %8’i dindar değildir.

Meksika'da Katolik Hristiyan İnanç Yapısı Nasıldır?

Meksika'da Katolik Hristiyan İnanç Yapısı Nasıldır?
Meksika'da Katolik Hristiyan İnanç Yapısı Nasıldır?

Meksika’da Katolik Hristiyan inanç yapısı nüfusun büyük bir kısmını oluşturmaktadır. Anayasa’da resmi bir din belirtilmese de Meksikalıların yaklaşık %70’i kendilerini Roma Katoliği olarak tanımlamaktadır.

Birçok Meksikalı Katolik, yerli Meksika dinlerinden kaynaklanan reenkarnasyon, sihir, büyücülük ve ruhlara erişim gibi konulara inanmaktadır. Yerel inançlar ve Katolik inançların birleşip ortaya çıkardığı Meksikalıların en önemli bayramlarından olan Ölülerin Günü de bu duruma örnek olarak gösterilir.

Günümüzde Meksika’da, Paskalyadan önceki haftada dini törenler, yemekler ve toplantılarla kutlanan Semana Santa, büyük parti, geçit töreni ve danslarla kutlanan Karnaval, Guadalupe Bazilikası’na gelerek dua edip para yardımı yapılması ve ülke çapında resmi tatil olan Virgin of Guadalupe Günü, Hristiyan ülkelerin de kutladığı gibi Noel’in de yerel Meksika dinleri ve Katolik inancın birleşiminin etkisi bulunmaktadır.

Meksika'da Protestan Hristiyan İnanç Yapısı Nasıldır?

Meksika'da Protestan Hristiyan İnanç Yapısı Nasıldır?
Meksika'da Protestan Hristiyan İnanç Yapısı Nasıldır?

Meksika’da Protestan Hristiyan inanç yapısına sahip kişiler ülke nüfusunun yaklaşık %11’ini oluşturmaktadır ve Protestanlıkatolik inançtan sonra tercih edilen ikinci dindir. Protestanlar Meksika’da Campeche, Chiapas, Quintana Roo ve Tabasco bölgelerinde geniş bir kitleye sahiptir.

Evanjelik Hristiyanlar, Katolik Hristiyanlarla saygılı ve barışçıl bir ilişkiye sahiptir. Meksika Protestanları, kreş, okul, üniversite, iş sendikası, hastane, parti, siyaset gibi konularda kendilerine özel kurumlarının olmaması ve toplumun geri kalanıyla aynı hizmeti alıp aynı eğitim kurumlarına devam etmesi, diğer inançlara sahip kişilerle etkileşim halinde olduğunu göstermektedir.

Meksika'da İnanılan Diğer Dinler Nelerdir?

Meksika’da inanılan diğer dinler aşağıda açıklamalarıyla belirtilmektedir.

  • İslam: Meksika’da İslam inancına sahip 2.500 kişi bulunmaktadır. Nüfusun %0,01 oranında denk gelen İslam dini inancına sahip olanlar, ağırlıklı olarak Meksika’nınChiapas veOaxaca eyaletlerinde yaşamaktadır. Azınlıkta olan bu kesim için İslami ibadet yerleri ve camiler olmak üzere toplamda 16 adet ibadet yeri bulunmaktadır.
  • Budizm: Meksika’da budist olarak yaşayan 108.701 kişi, 30’dan fazla grup bulunmaktadır. Nüfusun %0,09 oranına sahip olan Budistler, oluşturulacak Tibet Evleri’nin üçüncüsü olarak kabul edilen ve ana hedefi yeni çağ inançlarıyla mücadele etmek, gerçek Tibet kültürü ve maneviyatını yayarak korumak olanCasa Tibet México’nun bulunduğu Mexico City’nin Cuauhtemoc ilçesinde yaşamaktadır.
  • Musevilik: Meksika’da Yahudi inancına sahip yaklaşık 67.000 kişinin neredeyse tamamı Mexico City bölgesinde yaşamaktadır. Hükümetin kıdemli pozisyonlarında hizmet eder ve Meksika’nın iş, entelektüel ve sanatsal topluluklarında bulunurlar. Meksikada yaşayan Yahudi topluluğun merkezi Mexico City’nin tarihi merkezindekiPalacio de Mármol binasıdır.
  • Bahai: Meksika’da yaklaşık 37.900 kişi bahai inancına sahip kişi olduğu tahmin edilmektedir. Ağırlıklı olarak San Luis Potasi ve Yucatan şehirlerinde ikamet eden Bahai dinine inananların belirli bir ibadet yeri bulunmamakla birlikte, onlar için ibadet ruhani gelişimin büyük bir parçası, topluma yönelik gerçekleştirilen hizmettir. Çeşitli yerlerde ya da kendi evlerinde bir araya gelip dua etmektedirler.
  • Jehovah’ın Şahitleri: Meksika’da 800.000’den fazla üyesi bulunmakla birlikte, en çok kapı kapı vaaz vermekle tanınmaktadırlar. Noel, bayram, doğum günü gibi etkinlikler ve gelenekleri kutlamaz, kökenleri Hristiyanlıkla bağdaşmamakla birlikte, İncil çevirileri olan; New World Translation of the Holy Scriptures’ı kullanmayı tercih etmektedirler.
  • Mormonlar: Mormonluk, İsa Mesih'in Son Zaman Azizler Kilisesi ile ilgili olup,Meksika'da 1.481.530 üyesi bulunmaktadır. Bu dini inanışınamacı; bozulmuş Hristiyanlığı İsa Mesih’in Son Zaman Azizler Kilisesi altında düzeltmektir. Meksika, Amerika Birleşik Devletleri’nden sonra en geniş kilise üyesine sahip ülkedir.
  • Mennonitler: Anabaptist mezhebinin kilise topluluklarına ait üyelerdir ve Meksika’da yaşayan yaklaşık 100.000 Mennonit inancına sahip kişi bulunmaktadır. Pasifizme bağlılıkları nedeniyle tarihi barış kiliselerinden biri kabul edilmektedir.

Meksika'nın Dini Bayramlar Nelerdir?

Meksika’nın dini bayramları aşağıda belirtilmektedir.

  • El Dia de los Reyes (Epifani)
  • Dia de la Candelaria (İsa'nın Mabede Takdimi Bayramı)
  • Semana Santa (Kutsal Hafta)
  • Dia de los Muertos (Ölüler Günü)
  • Dia de la Virgen de Guadalupe (Virgin of Guadalupe Day)
  • Las Posadas
  • Navidad (Noel)
  • Di­a de los Inocentes (Masumlar Günü)

Aztek dini kültürününden de etkilenen Meksikalılar, dini bayram ve kutlamalar açısından oldukça zengin bir ülkedir. 6 Ocak’ta kutlanan El Dia de los Reyes, İsa’nın vaftizini onurlandırmak için Melchor, Gaspar ve Baltazar adında üç kralın saygılarını sunmak adına büyük bir şölen düzenlemesi amacıyla, Üç Kral Günü’nün devamı olarak 2 Şubat’ta kutlanan ve Noel'in bitişini temsil eden Dia de la Candelaria mum ışığında dans edilerek, etkinliklerle tamales ve atole yenilerek kutlanmaktadır. En yaygın ve önemli dini kutlamalardan biri olan Samana Santa, Palm Sunday ile başlayıp Easter Sunday ile biten iki haftalık süreç içerisinde büyük bir şölenle; 1-2 Kasım’da ilgi çeken bir etkinlik olarak kutlanan Ölüler Günü üç gün boyunca mezarları süsleyerek, çevredekilere kafatası biçiminde şekerlemeler verilerek, geleneksel bir çörek olan pan de muertoyu paylaşarak ve absürd ayetler yazarak kutlanmaktadır.

Büyük dini bayramlardan biri olan Dia de la Virgen de Guadalupe, Meryem Ana’nın Morenita del Tepeyac tepesinde Juan Diego adlı kişiye görünmesi rivayetine dayanmaktadır. Las Posadas ise her yıl 16 Aralık ile 24 Aralık arasında kutlanan, dokuz ardışık gün veya hafta boyunca tekrarlanan, İsa Mesih’in doğuş hikayesidir. Şenliklerle, ilahiler söylenerek, olay örgüsünü tekrar canlandırarak, içi şeker sakız gibi atıştırmalıklar ile doldurulup, yüksek bir yere asılan pinata oyunu ile bilinmektedir. Noel kutlamaları ise 12 Aralık-6 Ocak arasında, binalar ve konutlar çiçekler ve led ışıklar gibi birçok aksesuar ile süslenerek, kasım ayından itibaren sokak pazarları kurularak ve hediye alışverişi yapılarak kutlanmaktadır.

Meksika’da 28 Aralık’ta kutlanan Masumlar Günü, Meksika kültürü için lanetli gün olarak kabul edilir. Rivayete göre, dönemin kralı İsrail’in gelecekteki kralı ilan edilen Mesih’in öldürülmesini sağlamak amacıyla Beytüllahim’de doğan iki yaşından küçük tüm çocukların öldürülmesi emrini vermiştir. Meksika’da her kilisede kendine özgü biçimde bebek İsa’ya hediyeler ve yemekler sunarak kutlanmaktadır.

Meksika'nın Batıl İnançları Var Mıdır?

Meksika’nın batıl inançları diğer ülkelere nazaran çeşitlilik göstermektedir. Meksika batıl inançlarına örnek olarak; sinirliyken tamales yemeği yapılırsa yemek pişerken kabarmaz, tatlı patates satıcısının sesini duymak paranın yolda olmasına işaret etmektedir ve pantolon cepleri ters çevrilir. Meksikalılar, tavana su torbaları asmanın sinekleri uzaklaştıracağına, su dolu şişeleri bahçeye koymanın köpekleri uzaklaştıracağına inanmaktadır. Saça tavuk pisliği gelirse, hemen uzar ve saç dökülmesi yaşanmaz, bir çocuk bacak altından geçerse, geçtiği yönün tersine tekrar bacak altından geçmesi gerekir, aksi takdirde boyunun uzamayacağı varsayılmaktadır. Gece ev süpürmenin kötü şansa işaret ettiğine ve bir yeri süpürürken ayaklara gelirse, dul biriyle evlenilmeye mahkum olunacağına inanırlar. Siyah bir güve evin içine girerse ve evden hemen çıkarılmazsa, birinin öleceğine işaret etmektedir.

Meksika’daki Sidral Mundet adındaki elmalı içeceğin mide ağrılarına iyi geldiğine inanılır, korku veya endişe duyulduğu zaman bir parça tatlı ekmek yemenin korkuyu geçireceği düşünülmektedir. Kaybolan bir eşyayı bulmak için San Antonio’nun resmini baş aşağı koyup yardım istemek, eşyanın bulunmasını sağlayacağına inanılmaktadır. Eğer Virgen del Tepeyac’a dua ederek soru sorulursa ve o bir işaret gönderip cevabı verirse, soru soran kişi, Tepeyac heykelinin dizlerine tırmanmalıdır.

Tlacote Gölü’nün iyileştirici bir etkisi olduğu düşünülür. Meksika’da herhangi bir göle ya da nehire bir çocuk yüzmeye götürülürse, götüren ellerini başının üzerine koyar ve çocuğun ismini üç defa suya doğru bağırarak söyler; aksi takdirde sudaki ruhların çocuğu alacağına inanmaktadırlar.

Başka bir batıl inanç ise, aloe vera çiçeğinin her bir dalına kırmızı ip bağlayarak beslemenin kötülüklerden koruyacağına inanmalarıdır.

Meksika Din Tarihi Nasıldır?

Meksika din tarihi, ülkenin birçok farklı bölgesindeki tarihi bina ve yapılarından da anlaşılacağı üzere çeşitlilik içermekte ve Meksika kültürüne yön vermektedir. Kral ve liderlerin ilahi olarak görülmesi, dinin siyaset konusunda da merkezi bir rol oynadığını göstermektedir. Meksika’da İsa Mesih’in doğumundan önce, Maya ve Aztek dini inancı ve uygulamaları bulunmaktadır.

Mayalılar; naturalist, çeşitli dinlerden çeşitli görüşleri kapsayan ve birden çok tanrıya inanan, gerektiğinde tanrıların gözüne girebilmek için insan kurban eden, tapınak olarak piramitleri kullanan, şamanizm özelliklerine benzer özelliklere sahip bir toplumdur. Aztekler de Mayalılar gibi birden çok tanrıya inanan ve önemli durumlarda insan kurban eden, yaşam döngüsünün devamı için tanrılara hizmet eden bir toplumdur. Azteklerde, tanrılarla ilişkileri sürdürmek ve onları memnun etmek için görevli büyük bir rahip sınıfı bulunmaktadır.

1519 yılında Aztek tapınağının ele geçirilip yok edilmesiyle, Mexico City’deki Metropolitan Katedrali inşa edilmiştir. Yeni İspanya olarak da bilinen sömürge dönemi Meksika ile 1831 yılında Meksika’nın bağımsızlığının ilan edilmesine kadar geçen süre içerisinde, yerli tapınakların yıkılıp yerine kiliselerin yapılması, çocukları katolik olarak yetiştirmek amaçlı evlerinden kaçırılması, tek tanrılı dini inanışa geçilmesi gibi süreçler, Meksika’nın genelinde yaşanmıştır.

Meksika'da En Ünlü Dini Yapılar Nelerdir?

Meksika'da En Ünlü Dini Yapılar Nelerdir?
Meksika'da En Ünlü Dini Yapılar Nelerdir?

Meksika’daki en ünlü dini yapılar aşağıda belirtilmektedir.

  • The Basilica de Guadalupe
  • El Templo de San Hipólito
  • Iglesia de San Juan Bautista
  • Nidjei Israel Synagogue
  • ISKCON Mexico City
  • Catedral Metropolitana
  • Iglesia de la Quinta Aparición
  • Capilla del Cerrito de Tepeyac
  • San Felipe Neri/ La Profesa
  • La Sagrada Familia
  • La Pasión de Cristo, Iztapalapa
Elif Güzhan Yazan: Elif Güzhan

Elif Nur Güzhan, 2019 yılında giriş yaptığı Hacettepe Üniversitesi'nde İngiliz Dilbilimi okuyor, 2021 yılından beri Vizemnette yazarlık ve editörlük yapıyor.

Paylaş: