fransada din ve inanç yapısı

Fransa’da Din ve İnanç Yapısı Nasıldır?

Fransa din yapısı seküler prensipler altında çok çeşitli din ve inanış biçimleri bulunmaktadır.

1789 yılındaki Fransız Devrimi’yle ortaya çıkan laiklik düşüncesi o yıllardan beri süregelmiş, devlet ve dini inançlar birbirinden ayrılmıştır, dolayısıyla Fransa Devleti`nin resmi bir dini bulunmamaktadır.

Fransa’da din ve inanış, Fransa anayasasında belirtildiği üzere, düşünce özgürlüğü ve dini özgürlükler kapsamında güvence altındadır. Sömürgecilik geçmişinden dolayı eski kolonilerden Fransa’ya yerleşenler ve Fransa’ya çalışma amacıyla göç edenler sebebiyle dini çeşitlilik oldukça fazladır.

Fransa din ve inanç yapısı yüzdeleri Avrupa Komisyonu`nun 2019 yılında yaptığı araştırmaya göre aşağıda verilmiştir.

  • Katolik (%41)
  • Dini inancı olmayan (%40)
  • Ortodoks (%2)
  • Diğer Hristiyanlar (%2)
  • Protestanlık (%2)
  • İslam (%5)
  • Budizm (%1)
  • Yahudilik (%1)
  • Diğer dinler (%5)
  • Belirtmemiş (%1)

Fransa’da Görünen Dinler Hangileridir?

Fransa’daki en görünür dini inanış nüfusun %47’sini oluşturan Hristiyanlıktır. Fransa nüfusunun ikinci büyük kısmını ise %40 ile herhangi bir dine mensup olmayanlar meydana getirmektedir. Fransa din dağılımında nüfus bakımından üçüncü sırada %5 ile İslam yer almaktadır. Fransa’da Musevilik ve Budizm, her biri %1 den daha az bir oranı temsil etmekle dördüncü ve beşinci sırada gelmektedir. Fransa’da geriye kalan %5’lik kısmı ise Hinduizm, Yehova Şahitleri, Sihizm, Bahai inancı gibi birçok çeşitli inanış oluşturmaktadır.

1. Fransa’da Hristiyanlık

Hristiyanlık Fransa’daki en çok takipçiye sahip dindir. Fransa’da Hristiyanlık nüfusun %47’sini kapsayan dindir. Fransa’nın %41’i Hristiyanlığın Katolik mezhebine mensuptur. Fransa’da Kalvinizm, Lutheranlık ve Evanjelizm gibi inanışları bünyesinde barındıran Protestanlık toplam Fransa nüfusunun yaklaşık %3’ünü oluşturmaktadır. Fransa’daki Hristiyanların geri kalan kısmını ise başta Doğu Ortodoks Kilisesi ve Oryantal Ortodoks Kilisesi mensupları olmak üzere birçok farklı Hristiyanlık mezhebi mensupları oluşturmaktadır. Fransa’da en az 16 farklı mezhepten Hristiyan bulunmaktadır.

Fransa’da 60 bine yakın kilise, katedral, şapel türü yapılar olduğu düşünülmektedir. Fransa’daki kiliselerin 45 bin kadarı Katolik kiliseleridir.

En önemli Hristiyan yapılarından bazıları aşağıda listelenmiştir.

  • Notre Dame Katedrali
  • Aziz Denis Bazilikası
  • Cluny Manastırı
  • Rothau Lutheran Kilisesi
  • Kalvinist Saint-Étienne Tapınağı

Fransa birçok önemli Hristiyan azizine de ev sahipliği yapmıştır. Fransız azizlerinden en ünlüsü Yüzyıl Savaşları esnasında Fransa saflarında savaşmış Orleans’ın koruyucu azizesi Jeanne d’Arc’dır.

Fransa’nın ünlü azizleri aşağıda listelenmiştir.

  • Azize Jeanne d’Arc
  • Azize Louise de Marillac
  • Azize Thérèse of Lisieux
  • Aziz John Vianney
  • Aziz Bernard of Clairvaux
  • Aziz Isaac Jogues

2. Fransa’da Müslümanlık

Fransa’da İslam, Hristiyanlığın ardından en çok mensuba sahip dindir. Fransa’da 300 bine yakını Türkiye kökenli olmakla birlikte 4 milyon kadar Müslüman yaşamaktadır. Fransa’da Genel nüfusun %5 kadarını müslümanlar meydana getirmekle beraber 25 yaş altı genç nüfusun %10’undan fazlasını da müslümanlar oluşturmaktadır.

Fransa’daki Müslümanların büyük çoğunluğu Kuzey Afrika ülkeleri, Türkiye ve Pakistan gibi Sunni çoğunluklu ülkelerden geldiği için Fransa’da İslam dini mensuplarının çoğu Sunni mezhebindendir, fakat Şii ve İbadi mezheplerinden Müslümanlar da Fransa’da yaşamaktadır. Fransa’da İslam inancı aktivitelerinin düzenlenmesi için yönetimi seçimle belirlenen Fransız Müslüman İnanç Konseyi yasal bir bağlamı olmasa da aktif olarak varlığını sürdürmektedir.

Fransa’daki camii sayısı güncel verilere göre 2300 civarındadır, Fransa’da bulunan camiler çeşitli mimari akımlardan etkilenmiştir ve büyük bir mimari çeşitliliğe sahiptir. Fransa’da 200 kadar camii daha inşa veya planlama aşamasındadır.

Fransa’daki en önemli camiler aşağıda sıralanmıştır.

  • Ömer bin Hattab Camii
  • Büyük Paris Camii
  • Massy Camii
  • Bagnolet Camii

3. Fransa’da Musevilik

Fransa’da Yahudilik Ortaçağın başından beri var olagelmiştir. Fransa’daki Musevilerin sayısının şu an 500 bin civarında olduğu tahmin edilmektedir. Fransa’daki Yahudilerin oranı ülkenin %1’inden daha azına denk gelmektedir.

Ünlü Fransız Yahudiler arasında; yönetmen Roman Polanski, filozof Bernard-Henri Lévy ve iş adamı James Mayer de Rothschild gibi isimler bulunmaktadır.

Fransa’da birçoğu gotik mimariye sahip 500 kadar sinagog vardır.

Fransa’daki önemli sinagoglardan bazıları aşağıda listelenmiştir.

  • Thann Sinagogu
  • Metz Sinagogu
  • Wolfisheim Sinagogu
  • Colmar Sinagogu
  • Büyük Lyon Sinagogu
  • Agoudas Hakehilos Sinagogu

4. Fransa’da Ateistlik

Fransa’da herhangi bir dine mensup olmayanların oranı toplam nüfusun %40’ı kadardır. Fransa’da ateizm ise herhangi bir dine mensup olmayan kısmın içinde kalmakta ve toplam nüfusun %29 kadarını temsil ettiği tahmin edilmektedir. Ateizm kelimesinin kökeni Fransızca’dır.

Ünlü Fransız Ateistler arasında Eski Fransa cumhurbaşkanı François Hollande, feminist Simone De Beauvoir ve filozof Michel Foucault gibi birçok tanınmış isim vardır.

5. Fransa’da Deistlik

Fransa’da herhangi bir dine mensup olmayanların oranı nüfusun %40’ı kadardır. Fransa’da ateizm herhangi bir dine mensup olmayanların oluşturduğu kısmın içinde büyük çoğunluğa sahip olsa da Fransa’da agnostizm ve Fransa’da deizm toplam nüfusun %10 kadarına denk düşmektedir.

Ünlü Fransız deistleri arasında yazar Voltaire ve Fransız Devrimi’nin önemli isimlerinden Maximilien Robespierre bulunmaktadır.

6. Fransa’da Hinduistlik

Hinduizm Fransa’ya temel olarak Hindistan’dan ve Sri Lanka’dan gelen göçmenler aracılığıyla ulaşmıştır, fakat Hinduizmi benimsemiş yerli Fransızlar da bulunmaktadır. Fransa’da Hinduizm yaklaşık 120 bin kişi tarafından takip edilmekte olup toplam nüfusun nüfusun yaklaşık %0.2’sini oluşturmaktadır.

Fransa’da bulunan Hinduistik tapınakların en ünlüleri aşağıda listelenmiştir.

  • Ganesh Tapınağı
  • Hindou de Vinayaga Peroumal Koil Tapınağı
  • Sri Sathya Narayana Padhuga Tapınağı

Ünlü Fransız Hinduları arasında tarihçi Alain Danielou ve gazeteci yazar Arnaud Desjardins bulunmaktadır.

Fransa’da İnanç Hoşgörüsü Nasıldır?

Fransa’da din ve inanç özgürlüğü anayasal bir haktır. Bireylerin dini inançlarını müdahaleye uğramadan yaşama hakkı anayasada yer almaktadır. Fransız devletinin resmi bir dini yoktur ve yasal olarak Fransız hukuku her dine ve inanca eşit mesafededir.

Fransa seküler bir devlettir ve bu bireysel inançların güvencesi olarak görülmektedir. Laik politikalar kapsamında 2004’ten bu yana devlet okullarında başörtüsü dahil dini semboller kullanmak yasaklıdır. Fransa’daki okullarda dini sembollerin yasaklanması düzenlemelerinin sebebi olarak çocuk yaştaki bireylerin değer ve yargıları tam olarak oluşmadığı için onları beyin yıkama faaliyetlerinden korumak olduğu öne sürülmektedir.

Fransa’da Laiklik Ne Kadar Güçlüdür?

Fransa’da kiliseyle devletin ayrılması düşüncesi 18. yüzyılda ortaya çıkmış, laiklik düşüncesinin kökenleri de 18. Yüzyıl Fransasında atılmıştır. 1905’te Fransa’da devlet ve kilise resmi olarak ayrılmıştır. Fransa’nın resmi dini yoktur ve yasal olarak Fransa her dine eşit mesafededir. 1958 Fransız Anayasası’na göre Fransa bölünmez, laik, demokratik ve sosyal bir cumhuriyettir.

Fransız hükümetine bağlı Fransız Laiklik Gözleme Merkezi’nin “Bugünün Laikliği” raporunda belirtildiği üzere Fransa laikliği bir görüş ya da inanç olarak değil insanların özgürce görüş ve inanç sahibi olabilmelerinin güvencesi olarak tanımlamaktadır.

Fransa’da Din ve İnanç Sosyal Yaşamı Nasıl Etkiler?

Fransa’da din ve inanç, sosyal yaşamı birçok kültürde ve coğrafyada olduğu gibi etkilemektedir. Fransa’da oturmuş olan seküler yaşam ve batılı laiklik anlayışı, Fransa’da din ve inancın olası etkilerini sınırlandırmaktadır.

Fransa seküler bir ülke olmasına rağmen herhangi bir dine mensup olmayan kısmın önemli bir parçası da dahil olmak üzere Fransa nüfusu çoğunluğu, sosyal yaşamda kültürel olarak Hristiyandır.

Fransa’da Noel başta olmak üzere çoğu Hristiyan bayramı kutlanır. Fransa’da özellikle küçük ve turistik olmayan şehirlerde ve kırsalda dükkanlar Katolik inancına uygun şekilde pazar günleri açılmaz. Fransa’da yaşam ve sosyal dinamiklerin Hristiyan kültürünün de etkisinde şekillendiği söylenebilir. Fransız devlet okullarında ise dini sembollerin kullanılması 2004 yılından beri yasaklıdır. Fransa’da çalışma hayatında, işe alımda ve işten çıkarmada din ve inanç üzerinden ayrımcılık yapılması yasaktır. Montaigne Enstitüsü’ne göre 2016 yılında Fransa’da yürürlüğe giren Al Khomri yasası ile işverenin çalışanlarının iş yerindeki dini pratikleri üzerinde söz sahibi olması mümkün kılınmıştır.

Utku Urfa Yazan: Utku Urfa

Utku Urfa graduated from Trakya University in 2020 with a bachelor's degree in Translation and Interpreting. After taking the role of both the copywriter and content editor at vizem.net in July 2021, Utku is currently working as EU Area Senior Consultant since July 2022.

Paylaş: