Danimarka Edebiyatı

Danimarkalı Yazarlar ve Danimarka Edebiyatı

Danimarka edebiyatı Orta Çağlara dayanan bir İskandinavya edebiyatı alt koludur. Danimarka edebiyatında ilk büyük eser, 13. yüzyılda Saxo Grammaticus tarafından yazılan ve Danimarka krallarının anlatıldığı Gesta Danorum adlı eserdir. En ünlü Danimarkalı yazarlar arasında Çirkin Ördek Yavrusu, Küçük Deniz Kızı ve Parmak Kız adlı dünyaca ünlü masalları yazan Hans Christian Andersen, Varoluşçuluğun babası olarak kabul edilen Søren Kierkegaard, 1944 yılı Nobel Ödülü sahibi Johannes V. Jensen ve Oscar ödüllü Benim Afrikam adlı filme uyarlanan kitabın yazarı Karen Blixen bulunmaktadır.

Danimarka Edebiyatı uluslararası alanda bilinen eserler vermesinin yanı sıra birçok ünlü esere ilham kaynağı olması yönünden öne çıkmaktadır. William Shakespeare’in ünlü oyunundaki Hamlet karakteri, Gesta Denorum’da bahsedilen Prince Amletus esas alınarak oluşturulmuştur.

Danimarka Edebiyatı Dönemleri Nedir?

Danca dilinde yazılan ilk yazılı eserler runik alfabe ile yazılmış olan kısa şiirlerdir. 12. yüzyıla gelindiğinde Hıristiyanlığın Danimarka’da yayılmaya başlaması ile birlikte Danimarka edebiyatında Latin etkisi görülmeye başlanmıştır. 12- 15. yüzyıllarda Danimarka edebiyatı, Orta Çağ Latin kültüründen etkilenmiştir. 16. ve 17. yüzyıllarda Danimarka Edebiyatı’nda Reform etkili olmuştur ve Reformun etkisi ile Yeni Ahit’in Danca çevirileri yapılmıştır. Avrupa’da Rönesans düşüncelerinin yayılması ile birlikte Danimarka edebiyatında İskandinav antikitesine ilgi duyulmaya başlanmıştır.

18. yüzyılda Danimarka edebiyatı Jean-Jacques Rousseau başta olmak üzere Aydınlanma Çağı filozoflarının ve Hümanizm ekolünün etkisinde kalmıştır ve dönemin yazarı Ludvig Holberg, modern Danimarka edebiyatının babası olarak bilinmektedir. 18. yüzyılda ayrıca Alman ekolünde Friedrich Gottlieb Klopstock; İngiliz ekolünde Edward Young ve Laurence Sterne; Fransız ekolünde Jean- Jacques Rousseau’nun etkisi ile Danimarka edebiyatında Neoklasik gelenekte tiyatro, şiir ve deneme türünde eserler verilmiştir. Danimarka’da Neoklasik geleneğin öncüleri Johannes Ewald ve Jens Baggesen olmuştur.

19. yüzyıl, Danimarka’da Altın Çağ olarak anılmaktadır ve Danimarka edebiyatında Alman ekolünün etkisi ile Romantik gelenek ön plana çıkmış, Søren Kierkegaard tarafından Varoluşçu felsefe ön plana çıkarılmıştır. 19. yüzyılın sonlarına doğru Danimarka edebiyatında Modern Atılım denilen İskandinav devrimi ile Romantizmin yerini Natüralizm almış ve Danimarka’da Darwinizmin etkisi ile birlikte bilime ve sekülerliğe yönelim artmıştır.

Danimarka Edebiyatından Önemli 10 Kitap Nedir?

Saxo Grammaticus, Hans Christian Andersen, Hans Kirk, Peter Høeg ve Johannes V. Jensen Danimarka edebiyatında en önemli yazarlar arasındadır. Saxo Grammaticus’un Gesta Denorum eseri; Hans Christian Andersen’ın Küçük Deniz Kızı ve Çirkin Ördek Yavrusu kitapları; Hans Kirk’in Balıkçılar adlı romanı; Peter Høeg’in Bayan Smilla’nın Kar Duygusu romanı ve Johannes V. Jensen’ın Kralın Düşüşü kitabı Danimarka edebiyatındaki önemli eserlerdendir.

Çirkin Ördek Yavrusu - Hans Christian Andersen

Çirkin Ördek Yavrusu, Hans Christian Andersen tarafından yazılan ve ilk kez 1843 yılında yayınlanmış olan masal kitabıdır. Masalda yanlışlıkla ördek yavrularının arasında karışmış olan ve farklı görünüşü nedeniyle alay edilip dışlanan bir kuğu yavrusunun maceraları anlatılmaktadır. Dünyaca ünlü olan bu eser, dış görünüşün yanıltıcı olduğunu güzel bir dille anlatması sebebiyle ilk baskısından beri çok ilgi görmüştür. Hans Christian Andersen’in kendi hayatını yansıttığını söylediği Çirkin Ördek Yavrusu masalı, konusu, birçok medya platformuna uyarlanması ve dünyanın en ünlü masallarından olması yönüyle önemlidir.

Kibritçi Kız - Hans Christian Andersen

Kibritçi Kız, Hans Christian Andersen tarafından yazılan ve 1845’te yayınlanan masaldır. Masalda kibrit satarak para kazanmaya çalışan küçük bir kızın kış soğuğunda kibrit ateşi ile ısınmaya çalışırken kurduğu hayaller anlatılmaktadır. Çocuklara yaşamın güçlüklerini, yoksulluğu ve ölümü yumuşak bir dille anlatması nedeniyle Kibritçi Kız masalı büyük bir kitle tarafından beğenilmiş ve çeşitli medya platformlarında uyarlamaları yapılmıştır.

Bayan Smilla ve Karlar - Peter Høeg

Bayan Smilla ve Karlar, Peter Høeg’in Danimarka’da şüpheli şekilde ölü bulunan Grönlandlı bir çocuğun ölümü ile ilgili soruşturma sürecini anlatan bir gerilim romanıdır. Bayan Smilla ve Karlar romanı 1994 yılında Suç Yazarları Birliği Gümüş Dagger ve Dilys ödüllerini kazanmış ve Edgar ödülüne aday gösterilmiş ve küresel alanda en çok satanlar listesine girmiştir. Heyecanlı bir suç romanı olmasının yanı sıra Danimarka’da kolonyalizm sonrası dönem başta olmak üzere çeşitli kültürel konulara da değinilmesi yönüyle Bayan Smilla ve Karlar romanı önemlidir ve büyük bir kitle tarafından beğenilmiştir.

The Alphabet House - Jussi Adler-Olsen

The Alphabet House, Jussi Adler Olsen’ın İkinci Dünya Savaşı sırasında Almanya’da fotoğraflı keşif görevinde olan James Teasdale ve Bryan Young adlı iki Britanyalı pilotun Nazi askerleri tarafından ele geçirilmemek için the Alphabet House adlı akıl hastanesinde deli rolü yaparak gizlenme mücadelelerini anlatan psikolojik romanıdır. Olsen’ın ilk bağımsız kitabı olan the Alphabet House, beklenmedik gelişmeleri ve psikolojik unsurları ile okurlar tarafından beğenilen bir roman olmuştur.

Bavuldaki Çocuk - Agnete Friis, Lene Kaaberbol

Agnete Friis ve Lene Kaaberbol tarafından yazılan Bavuldaki Çocuk, kimseye hayır diyemeyen Kızıl Haç hemşiresi Nina Borg’un kendisine emanet edilen umumi bir dolapta bulduğu bavulun içerisinde ilaç verilmiş çıplak bir çocuk bulmasıyla birlikte hayatının tehlikeye girmesinin ve sonrasında çocuğun kim olduğunu öğrenme mücadelesinin anlatıldığı bir romandır. Nina Borg serisinin ilk kitabı olan Bavuldaki Çocuk, baş karakterin gerçekçiliği ve sürükleyiciliği ile beğenilen bir gerilim romanı olmuştur ve Avrupa’daki mülteci sorunundan üç yaşında bir çocuğun nasıl etkilendiğine değinilmesi yönüyle önemlidir.

Karate Vuruşu - Dorthe Nors

Karate Vuruşu, Dorthe Nors’un günlük yaşamın sıradanlığının ardındaki karanlığı anlattığı öykü kitabıdır. Dorthe Nors’un gerçekçi hikaye anlatım üslubu, hikaye içeriklerinin ilginçliği ve şaşırtma unsuru nedenleriyle Karate Vuruşu çokça beğenilen bir kitap olmuştur.

The Quiet Girl - Peter Høeg

The Quiet Girl, Peter Høeg’in kumar borcu olan ve vergi kaçakçılığından yargılanan dünyaca ünlü sirk palyaçosu Kaspar Krone’un olağanüstü güçlere sahip 10 yaşındaki bir kız çocuğunu bulma mücadelesini anlattığı romanıdır. Felsefenin, gizemin ve merak unsurlarının bir arada verildiği çok katmanlı ve sürükleyici bir roman olması yönüyle The Quiet Girl okurlarının beğenisini toplamıştır ve uluslararası alanda en çok satanlar listesine girmiştir.

Alphabet - Inger Christensen

Alphabet, Inger Christensen’ın 1981 yılında yayınlanmış şiir kitabıdır. Alphabet kitabında genel olarak doğadaki yıkım, ölüm, ve yok olma temaları görülmektedir. Soğuk Savaş’ın doğaya verebileceği olası zararlar ve Japonya’ya atılan nükleer bombanın sonuçları gibi hassas konulara değinilmesi ve farkındalık oluşturması yönleriyle Alphabet, okuyucularının beğenisini toplamıştır ve Danimarka edebiyatında önemli bir yere sahiptir.

Niels Lyhne - Jens Peter Jacobs

Niels Lyhne, Jens Peter Jacobs’un Niels Lyhne adlı karakterin bir sevgili ve sanatçı olarak başarısızlığının ardından kapıldığı yalnızlık ve umutsuzluk halini anlatan natüralist romanıdır. İskandinavya’da Modern Atılım’ın bir parçası olması ve burjuvanın inançsızlığını eleştiren ilk roman olarak görülmesi yönüyle Niels Lyhne, Danimarka edebiyatında önemli bir yere sahiptir. Baş karakterin psikolojisinin şiirsel bir dille yansıtılması ve gerçekçiliği ile Niels Lyhne, okurlarının beğenisini kazanmıştır.

Kayboluyorsun - Christian Jungersen

Christian Jungersen tarafından yazılmış olan Kayboluyorsun adlı romanda kocasının hastalığı ile birlikte hayatı alt üst olan Mia adlı bir kadının hayatını yoluna koyma yolundaki mücadelesi anlatılmaktadır. İhanetin, bencilliğin, karanlık dürtülerin ve güvenli aile yapısının kırılganlığının anlatıldığı çarpıcı bir hikayeye sahip olması yönüyle önemli olan Kayboluyorsun romanı birçok okur tarafından beğenilmektedir.

Danimarka Edebiyatının En Önemli Yazarları Kimlerdir?

Karen Blixen, Hans Christian Andersen, Ludvig Holberg, Jens Christian Grøndahl, Peter Høeg, Carsten Jensen, Hans Kirk, Josefine Klougart, Christian Jungersen ve Klaus Rifbjerg önemli Danimarkalı yazarlardandır. Danimarka’da yazarlar, işlerine odaklanabilmeleri için halk ve devlet tarafından maddi destek görmekte, ve miraslarına büyük saygı gösterilmektedir.

Karen Blixen Kimdir?

Karen Blixen, 17 Nisan 1885 tarihinde doğmuş ve 7 Eylül 1962 tarihinde hayatını kaybetmiş Danimarkalı yazardır. Karen Blixen, kısa hikaye ve roman türlerinde eserler verirken çoğu zaman Isak Dinesen, Tania Blixen, Osceola ve Pierre Andrézel olmak üzere çeşitli takma adlar kullanmıştır. Afrika Çiftliği, Melek Yüzlü İntikamcılar, Yedi Gotik Öykü, Eneboerne, Son Öyküler, Kış Masalları ve Pløjeren, Blixen’in en bilinen eserlerindendir.

Hans Christian Andersen Kimdir?

Hans Christian Andersen, 2 Nisan 1805 tarihinde doğmuş ve 4 Ağustos 1875 tarihinde hayatını kaybetmiş olan Danimarkalı roman, gezi, biyografi ve çocuk edebiyatı yazarıdır. Kibritçi Kız, Küçük Deniz Kızı, Çirkin Ördek Yavrusu, Karlar Kraliçesi, Yalnızca Bir Çalgıcı, Parmak Kız, İspanya’da ve Bir Şairin Çarşısı kitapları Hans Christian Andersen’ın başlıca eserlerindendir.

Peter Høeg Kimdir?

Peter Høeg, 17 Mayıs 1957 tarihinde doğmuş olan Danimarkalı kurgu romanı ve kısa hikaye yazarıdır. Høeg’in başlıca eserleri Bayan Smilla ve Karlar, A History of Danish Dreams, Tales of Night, Sınırdakiler, Fil Bakıcılarının Çocukları ve the Quiet Girl kitaplarından oluşmaktadır.

Christian Jungersen Kimdir?

Christian Jungersen, 10 temmuz 1962 tarihinde doğmuş olan Danimarkalı senarist ve roman yazarıdır. Christian Jungersen’in eserleri Çalılık, İstisna ve Kayboluyorsun romanlarından oluşmaktadır.

Carsten Jensen Kimdir?

Carsten Jensen, 24 Temmuz 1952 yılında doğmuş olan Danimarkalı yazar, edebiyat eleştirmeni ve politik köşe yazarıdır. Carsten Jensen’ın eserleri Biz Boğulanlar, İlk Taş, I Have Seen the World Begin ve Der erste Stein romanlarından oluşmaktadır.

Hans Kirk Kimdir?

Hans Kirk, 11 Ocak 1898 tarihinde doğmuş ve 16 Haziran 1962 tarihinde hayata veda etmiş olan Danimarkalı avukat, gazeteci ve yazardır. Hans Kirk, Yeni Zamanlar, Köle, Gündelikçiler ve Danimarka edebiyat tarihinde en çok satmış roman olan Balıkçılar romanlarını yazmıştır.

Josefine Klougart Kimdir?

Josefine Klougart, 21 Nisan 1985 tarihinde doğmuş olan Danimarkalı roman ve şiir yazarıdır. Josefine Klougart’ın eserleri İkimizden Biri Uyuyor, Yükseliş ve Düşüş, Hallerne, Om Mørke ve Yeni Orman romanları ve Den Vind Man Manglede, Regn ve Novilix adlı şiir kitaplarından oluşmaktadır.

Jens Christian Grøndahl Kimdir?

Jens Christian Grøndahl, 9 Kasım 1959 tarihinde doğmuş olan Danimarkalı yazardır. Jens Christian Grøndahl’ın başlıca eserleri eserleri Often I am Happy, Silence in October, Lucca, An Alteren Light, Virginia ve Portret van een man kitaplarından oluşmaktadır.

Ludvig Holberg Kimdir?

Ludvig Holberg, 3 Aralık 1684 tarihinde doğmuş ve 18 Ocak 1754 tarihinde hayatını kaybetmiş olan Danimarkalı tarihçi, şair, filozof, deneme, roman ve oyun yazarıdır. Ludvig Holberg’in başlıca eserleri Niel Klim’s Underground Tavels, Den politiske kandestøber, Den vægelsindede, Jean de France eller Hans Frandsen, Jeppe on the Hill, Barselstuen ve Peder Paars kitaplarından oluşmaktadır.

Klaus Rifbjerg Kimdir?

Klaus Rifbjerg, 15 Aralık 1931 tarihinde Kopenhag’da doğmuş ve 4 Nisan 2015 tarihinde hastalık sebebiyle hayata veda etmiş Danimarkalı roman, oyun, şiir ve deneme yazarıdır. Klaus Rifbjerg, hayatı boyunca 170’ten fazla kitap yazmıştır. Kronik Masumiyet, Operaelskeren, Anna (jeg) Anna, Gezi için Teşekkürler ve Geleceğe Tanık romanları; Savaştan Sonra, Portræt, Kamuflaj ve Konfrontation adlı şiir kitapları Rifbjerg’in en bilinen eserlerindendir.

Danimarka Kültürü Danimarka Edebiyatını Nasıl Etkilemiştir?

Danimarka’da ekonominin güçlü olması ve devlet tarafından sanatçıların bağışlar ile desteklenmesi, sanatçıların geçim kaygısı olmadan işlerine odaklanmalarını sağlamaktadır. Ayrıca Danimarka’nın tarih boyunca güçlü bir devlet olması, Danimarka halkı arasında sanata ve edebiyata gösterilen ilginin yaygın ve köklü olmasını sağlamıştır.

Danimarka’da Görülmesi Gereken Edebiyat Müzeleri Nelerdir?

Danimarka’daki önemli kütüphane ve edebiyat müzeleri aşağıda listelenmiştir.

  • Kraliyet Kütüphanesi
  • Silkeborg Bibliotek
  • Holstebro Bibliotek
  • Copenhagen Merkez Kütüphanesi
  • Karlslunde Bibliotek
  • Greve Bibliotek
  • Roskilde Bibliotekerne
  • Aalborg Bibliotekerne
  • Filmhuset
  • Louisiana Çağdaş Sanat Müzesi
  • Bakkehus Müzesi
  • Hans Christian Andersen Peri Masalı Evi
  • Hamlet Kalesi

Danimarka’daki müzelerin ve diğer birçok kültürel mekanın ziyaret edilebilmesi için Danimarka turist vizesi için gerekli evraklar hazırlandıktan sonra Danimarka turist vizesi başvurusunda bulunulmalıdır.

Danimarka Gazeteleri Hangileridir?

Danimarka gazeteleri aşağıda listelenmiştir.

  • The Copenhagen Post
  • Berlingske
  • Dagbladet Arbejderen
  • Dagbladet Børsen
  • Dagbladet Information
  • Extrabladet
  • Kristeligt Dagblad
  • Morgenavisen Jyllands- Posten
  • Dagbladet Politiken
  • Søndagsavisen
  • Weekendavisen
Utku Urfa Yazan: Utku Urfa

Utku Urfa graduated from Trakya University in 2020 with a bachelor's degree in Translation and Interpreting. After taking the role of both the copywriter and content editor at vizem.net in July 2021, Utku is currently working as EU Area Senior Consultant since July 2022.

Paylaş: