Danimarka mimarisi orta çağlarda Romanesk ve Gotik mimariden etkilenmiştir. Orta çağlarda Danimarka kale ve kilise gibi yapılarda tuğla kullanmaya başlamıştır. 16. yüzyılda Danimarka’da Hollandalı ve Flaman mimarlar tarafından Rönesans tarzında büyük saraylar ve kaleler inşa edilmiştir. Danimarka’da 16. yüzyılda evler ahşap olarak dizayn edilmiştir. 17. ve 18. yüzyılda Danimarka’da şehir merkezinde ve taşralarda Barok mimari etkili olmuştur. 18. yüzyıl ortalarında Fransa ve İtalya’dan dünyaya yayılan neoklasisizm mimari akımı Danimarka’da da kullanılmıştır. 18. ve 19. yüzyılda Danimarka mimarisinde tarihselcilik ve ulusal romantizm akımı etkili olmuştur. Danimarka’da 1960’lı yıllarda mimaride işlevselcilik akımı benimsenmiştir. Danimarkalı mimarlar işlevselcilik akımı ile Büyük Kuşak Sabit Bağlantı ve Sidney Opera Binası gibi önemli mimari yapılar ortaya çıkarmışlardır.
Danimarka Mimari Tarihi
Danimarka mimarisinin ayrıldığı dönemler aşağıda listelenmiştir.
- Orta çağ dönemi
- Rönesans dönemi
- Barok dönemi
- Neoklasik dönem
- 19. yüzyıl
- 20. yüzyıl
- Çağdaş dönem
Orta Çağda Danimarka Mimarisi
Orta çağ Danimarka mimarisi Gotik ve Romanesk mimari tarzlarını içeren bir dönem olmuştur. Orta çağ mimarisi özelliklerine Danimarka’da genellikle kilise ve kale gibi yapılarda rastlanmaktadır. Çapraz tonozlar ve sivri kemerler Danimarka’da orta çağ mimari yapılarına ait özellikler arasında yer almaktadır.
Danimarka’da orta çağa ait mimari yapılar aşağıda listelenmiştir.
- Hedeby yerleşim yeri
- Trelleborg Kalesi
- Fyrkat Kalesi
- Aziz Bendt Kilisesi
- Bizim Leydi Kilisesi
- Osterlars Kilisesi
- Lund Katedrali
- Ribe Katedrali
- Aziz Canute Katedrali
- Aziz Peter Kilisesi
- Glimmingehus Kalesi
- Aarhus Eski Şehir
- Anne Hvide Evleri
Viking Çağında Danimarka Mimarisi
Danimarka’da 8. yüzyıla kadar dayanan Viking mimari yapıları Viking yaşam tarzıyla ilgili günümüzde birçok ipucu vermektedir. Viking mimarisinin en belirgin yapılarından biri de halka şeklindeki kaleleridir. Etrafı surlarla çevrili olan halka kaleler 7 tanedir ve bunların 2 tanesi Danimarka’da yer almaktadır. Viking evleri genellikle bir büyük salon ve iki odadan oluşmuştur. Meşe odunundan yapılan duvarları ve sazlarla örtülen çatıları ile Viking evleri dönemin en gelişmiş evleri olma özelliğini taşımaktadır.
Danimarka’da Viking çağına ait mimari yapılar aşağıda listelenmiştir.
- Hedeby yerleşim yeri
- Trelleborg Kalesi
- Fyrkat Kalesi
Danimarka’da Romanesk Mimari
Danimarka’da 12. ve 13. yüzyılda düz tavanlı ve küçük yuvarlak pencereli yüzlerce romanesk tarzı taş kilise inşa edilmiştir. Danimarka’da 12. yüzyıldan itibaren yapılan romanesk tarzı yapılarda ana malzeme tuğla olmuştur.
Danimarka’da romanesk döneme ait mimari yapılar aşağıda listelenmiştir.
- Aziz Bendt Kilisesi
- Bizim Leydi Kilisesi
- Osterlars Kilisesi
- Lund Katedrali
- Ribe Katedrali
Danimarka’da Gotik Mimari
Danimarka’da 13. yüzyıldan 15. yüzyıla kadar eski romanesk mimari yapıları gotik mimari yapıları olarak düzenlenmiştir. Gotik mimari yapısının belirgin özelliklerinden olan çapraz tonozlar, sivri kemerler ve süslü duvarlar Danimarka’da mimari yapılara uygulanmıştır. Danimarka’da gotik mimari tarzına ait yapılara kilise ve manastırlarda rastlanmaktadır. Gotik mimari yapılarının ana malzemesi kırmızı tuğla olmuştur.
Danimarka’da gotik döneme ait mimari yapılar aşağıda listelenmiştir.
- Aziz Canute Katedrali
- Aziz Peter Kilisesi
- Glimmingehus Kalesi
- Lund Katedrali
Danimarka’da Yarı Ahşap Binalar
Orta çağın sonlarına kadar Danimarka’da geleneksel ev yapısı ağaç ev olmuştur. 16. yüzyılda Danimarka’da ağaç evler yerini ahşap evlere bırakmaya başlamıştır. Günümüzde hala Scania’da Danimarka yarı ahşap yapılarından kalma 300 ev bulunmaktadır.
Danimarka’da yarı ahşap mimari yapılar aşağıda listelenmiştir.
- Aarhus Eski Şehir
- Anne Hvide Evleri
Danimarka’da Rönesans Mimarisi
Danimarka’da rönesans mimarisi 14. ve 16. yüzyıllarda 2. Frederik ve 4. Christian dönemlerinde gelişmiştir. Rönesans döneminde Danimarka’daki evler ahşaptan taş eve dönmeye başlamıştır. Fransa ve İtalya’da başlayan antik Yunan ve Roma sanatı etkileri Danimarka rönesans mimarisinde de görülmektedir. Yuvarlak pencereler, iç süslemeler ve zarif sütunlar Danimarka rönesans dönemi mimarisinin en belirgin özelliklerindendir.
Danimarka’da rönesans dönemine ait mimari yapılar aşağıda listelenmiştir.
- Kronborg Kalesi
- Frederiksborg Kalesi
- Rosenborg Kalesi
- Borsen Sarayı
- Trinity Kilisesi
Danimarka’da Barok Mimari
Danimarka barok mimari yapılarının en belirgin özellikleri düzen ve simetridir. 16. ve 18. yüzyıllarda Hollanda’dan etkilenilerek benimsenen Danimarka barok mimari yapıları ilahi ve mitolojik temalar içermektedir. Danimarka barok mimarisinde kraliyet yapıları yüksek tavanlı sofistike odalardan oluşmuştur.
Danimarka’da barok dönemine ait mimari yapılar aşağıda listelenmiştir.
- Yuvarlak Kale
- Nyso Manor Evi
- Kurtarıcımızın Kilisesi
- Charlottenborg Sarayı
- Clausholm Kalesi
- Christiansborg Sarayı
- Fredensborg Sarayı
- Hermitage Av Köşkü
- Ledreborg Konağı
Danimarka’da Rokoko Mimari
Danimarka’da rokoko mimarisi 1740’larda barok mimarisinden hemen sonra hakim olmuştur. Danimarka’da rokoko mimarinin öncüsü Danimarkalı mimar Nicolai Eigtved’dir. Barok mimarinin devamı niteliğinde olan rokoko mimarinin en belirgin özelliği eğri çizgili motiflerdir.
Danimarka’da rokoko mimari yapıları aşağıda listelenmiştir.
- Prenses Sarayı
- Amalienborg Kraliyet Sarayı
- Frederik Kilisesi
- Frederik Hastanesi
- Damsholte Kilisesi
Danimarka’da Neoklasik Mimari
Danimarka’da neoklasik dönem rokoko mimari dönemden sonra 18. yüzyılın ortalarında ortaya çıkmıştır. Danimarka’ya Fransız mimar Nicolas Henri Jardin tarafından getirilen neoklasik mimari antik Yunan ve Roma mimarisinden esinlenmiştir. Danimarka’da neoklasik mimari gösterişli ancak sade bir anlayış benimsemiştir.
Danimarka’da neoklasik döneme ait mimari yapılar aşağıda listelenmiştir.
- Bernstorff Sarayı
- Marienlyst Kalesi
- Danimarka Kraliyet Tiyatrosu
- Liselund Parkı
19. Yüzyılda Danimarka Mimarisi
19. yüzyıl Danimarka mimarisinde klasisizm, tarihselcilik ve ulusal romantizm akımları hakim olmuştur.
Danimarka’da 19. yüzyıla ait mimari yapılar aşağıda listelenmiştir.
- Kopenhag Adliye Sarayı
- Thorvaldsen Müzesi
- Kopenhag Üniversitesi Kütüphanesi
- D’Angleterre Oteli
- Danimarka Ulusal Galerisi
- Kopenhag Belediye Binası
- Aarhus Tiyatrosu
- Skagen Evleri
Danimarka Mimarisinde Klasisizm
Danimarka mimarisinde klasisizm 1800’lü yıllardan itibaren hakim olmuştur. Danimarka mimarisinde klasisizmin hakim olduğu yapılardaki en belirgin özellikler temiz, basit formlar ve geniş, pürüzsüz yüzeylerdir. Danimarka mimarisinde klasisizm akımının öncüsü Danimarkalı mimar Christian Frederik Hansen olmuştur.
Danimarka’da klasisizm dönemine ait mimari yapılar aşağıda listelenmiştir.
- Kopenhag Adliye Sarayı
- Thorvaldsen Müzesi
Danimarka Mimarisinde Tarihselcilik
Danimarka mimarisinde tarihselcilik 1850’li yıllardan sonra hakim olmuştur. Tarihselcilik akımı Danimarka mimarisinde kaliteli işçilik ve malzeme seçimi ve kullanımına önem vermeye yol açmıştır. 1861 yılında yapılan Kopenhag Üniversitesi Kütüphanesi Danimarka mimarisinde tarihselcilik akımının en önemli yapılarından biri sayılmaktadır.
Tarihselcilik akımının izleri Danimarka’nın modern mimari yapılarında da rastlanabilmektedir. Danimarka ev fiyatları, evlerin tasarımına göre değişkenlik göstermektedir.
Danimarka’da tarihselcilik dönemine ait mimari yapılar aşağıda listelenmiştir.
- Kopenhag Üniversitesi Kütüphanesi
- D’Angleterre Oteli
- Danimarka Ulusal Galerisi
Danimarka Mimarisinde Ulusal Romantizm
Danimarka mimarisinde ulusal romantizm akımının öncüsü Danimarkalı mimar Martin Nyrop’tur. Ulusal romantizm akımının Danimarka mimarisindeki en göze çarpan özelliği İskandinav motiflerinin yeniden kullanılması olmuştur. 1905 yılında tamamlanan Kopenhag Belediye Binası’nda ulusal romantizm izlerini görmek mümkündür.
Danimarka’da ulusal romantizm dönemine ait mimari yapılar aşağıda listelenmiştir.
- Kopenhag Belediye Binası
- Aarhus Tiyatrosu
Danimarka Mimarisinde Kentsel Gelişim
Danimarka’da liman kenti olan Svendborg 19. yüzyılda önemli bir ticari bölge olduktan sonra tuğla ve taş evler dar sokaklara dizilmiştir. Danimarka’da Skagen’de bulunan beyaz boyalı evler kırmızı kiremit çatılardan oluşmuştur. Danimarka mimarisinde kentsel gelişim yapılarına sarı ve kırmızı tonlar hakim olmuştur.
Ulrik Plesner ve Thornvald Bindesboll gibi ünlü Danimarkalı mimarlar kentsel gelişim mimari yapılarını dizayn etmişlerdir. Danimarka mimar maaşı günümüze ortalama 5000 Euro’dur.
20. Yüzyılda Danimarka Mimarisi
20. yüzyıl Danimarka mimarisinde İskandinav klasisizmi, dışavurumculuk, işlevselcilik, modernizm ve postmodernizm hakim olmuştur.
Danimarka’da 20. yüzyıla ait mimari yapılar aşağıda listelenmiştir.
- Hornbækhus Evleri
- Danimarka Tasarım Müzesi
- Grundtvig Kilisesi
- Aarhus Belediye Binası
- Bellavista Konutları
- Utzon Evi
- Kingo Evleri
- Louisiana Modern Sanat Müzesi
- Bagsværd Kilisesi
- Kopenhag Opera Binası
- Mavi Köşe Evleri
Danimarka’da İskandinav Klasisizmi
Danimarka İskandinav klasisizmi neoklasisizm etkilerini taşımaktadır. Danimarka İskandinav klasisizmi 1930’lu yıllara kadar varlığını sürdürmüştür. Danimarka İskandinav klasisizmi İskandinav, Alman ve İtalyan mimariden etkilenmiştir.
Danimarka’da İskandinav döneme ait mimari yapılar aşağıda listelenmiştir.
- Hornbækhus Evleri
- Danimarka Tasarım Müzesi
Danimarka Mimarisinde Dışavurumculuk
Danimarka mimarisinde dışavurumculuk akımının en belirgin örneği Peder Vilhelm Jensen Klint tarafından dizayn edilen Grundtvig Kilisesi’dir. Danimarka mimarisinde dışavurumculuk yapıları modern geometrik formların gotik mimariyle birleşmesinden meydana gelmiştir.
Danimarka’da dışavurumculuk dönemine ait mimari yapı Grundtvig Kilisesi’dir.
Danimarka Mimarisinde İşlevselcilik
Danimarka mimarisinde işlevselcilik akımı 1930’lu yıllardan sonra hakim olmuştur. İşlevselci Danimarka mimarisinde tuğla, demir, beton ve cam gibi malzemelerden yararlanılmıştır. Danimarka mimarisinde işlevselcilik sosyal ihtiyaçları karşılamaya yönelik rasyonel bir akımdır.
Danimarka’da işlevselcilik dönemine ait mimari yapılar aşağıda listelenmiştir.
- Aarhus Belediye Binası
- Bellavista Konutları
Danimarka Mimarisinde Modernizm
Danimarka mimarisinde modernizm 2. Dünya Savaşı sonrası işlevselciliğin Amerikan modernizminden etkilenmesiyle oluşmuştur. Danimarka mimarisinde modernizm yapılarına düzensiz zemin planları, düz çatılar, serbest plan iç mekanlar ve camdan ön cepheler hakim olmuştur.
Danimarka’da modernizm dönemine ait mimari yapılar aşağıda listelenmiştir.
- Utzon Evi
- Kingo Evleri
- Louisiana Modern Sanat Müzesi
- Bagsværd Kilisesi
- Kopenhag Opera Binası
Danimarka Mimarisinde Postmodernizm
Danimarka mimarisinde 1980 ve 1990’lı yıllarda postmodernizm akımına ait birçok ev, apartman ve yapı inşa edilmiştir. Danimarka mimarisinde modernizmin aksine postmodernizm ile süslemeler kendi tarzına has bir biçimde geri dönmüştür.
Danimarka’da postmodernizm dönemine ait mimari yapılar aşağıda listelenmiştir.
- Mavi Köşe Evleri
- Hoje Taastrup Tren İstasyonu
Danimarka Mimarisinde Çağdaş Dönem
Danimarka mimarisi 2000 yılından itibaren yurtiçinde ve yurtdışında gelişme göstermiştir. Mimariye önem veren Danimarka son yıllarda birçok mimari şirket kurmuş ve yurtdışında daha aktif bir rol oynamaya başlamıştır.
Danimarka’da çağdaş döneme ait mimari yapılar aşağıda listelenmiştir.
- Oresund Köprüsü
- Kara Elmas Kütüphanesi
Danimarka Mimarisinde Son Kentsel Gelişmeler
Danimarka mimarisinde son kentsel gelişmeler Kopenhag şehir merkezinin güneydoğusunda yer alan Orestad bölgesinde yaşanmaktadır. İsveç ve Danimarka’yı birbirine bağlayan Oresund köprüsü Orestad bölgesini önemli bir konuma getirmektedir.Günümüzde Orestad bölgesinde 3000’den fazla apartman bulunmaktadır.Kopenhag şehri kıyı bölgeleriyle son yıllarda büyük dönüşümler yaşamaktadır.
Danimarka’da son kentsel gelişmelere ait mimari yapılar aşağıda listelenmiştir.
- Oresund Köprüsü
- Kara Elmas Kütüphanesi