Mısır Kültürü

Mısır Medeniyeti: Mısır Kültürü ve Yaşam Tarzı

Mısır kültürü ve gelenekleri binlerce yıllık kayıtlı tarihi ve kadim kültürel köklerinin mirası nedeniyle küresel bir üne ve binlerce yıl öncesine dayanan zengin bir kültürel altyapıya sahiptir.

Mısır gelenek ve görenekleri, Mısır’ın kuzeydoğu Afrika ve Orta Doğu arasındaki konumu nedeniyle diğer kültürler ve ülkelerden önemli ölçüde etkilenmiştir. Dünyanın en eski uygarlıklarından biri olan Mısır, Firavun kültüründen sonra Hristiyanlık ve İslam kültürünün etkisi altına girmiştir ancak Mısır kültürü, ülkede yaşayan ya da ülkeyi işgal eden diğer birçok kültür ve etnik grubun izlerini taşımaktadır.

Mısır Kültürel Özellikleri Hakkında Bilinmesi Gerekenler Nelerdir?

Mısır ülkesinin kültürel özellikleri; aile bağlarının ve değerlerinin çok önemli olması, genel görgü kurallarına uygun onurlu kişiler olmaya önem vermeleri, din ve dini değer konusunda katı olmaları, Mısır ülkesinin gelenek ve görenekleri ile uygun yaşamaya ve giyinmeye özen göstermeleri ile bilinmektedir.

Mısır’da kentsel bölgeler ile kırsal bölgeler arasında gelenek ve görenekleri yaşatmak konusunda farklılıklar bulunmaktadır ancak kırsal bölgelerde olduğu kadar olmasa da Mısır’ın kentsel bölgelerinde aile bağları, din, görgü ve birtakım gelenekler oldukça önemlidir.

Mısır'ın En İlginç 10 Geleneği Nedir?

Mısır’ın en ilginç 10 geleneği aşağıda listelenmiştir.

  • Yeni bir eve veya mekana girerken ilk olarak sağ bacakla adım atarak girilmesi gerekmektedir çünkü bunu yapmak kişiye sağlık, mutluluk ve refah getirebilmektedir.
  • Mısır’da insanlar hayatlarında gerçekleşen güzel olaylardan bahsederken olayı dinleyen kişiler kıskançlığı önlemek için “tahtayı tut” demektedir.
  • Mısırlılar ters terliğin şeytanı eve davet ettiğine inandığı için ters dönmüş terlik gördüklerinde terliği hemen düz bir şekilde yerine koyarlar.
  • Mısır’da bir kahve yanlışlıkla döküldüğünde bu durumun iyi şeyler olacağının habercisi olduğuna inanılmaktadır.
  • Mısırlılar özellikle sol gözleri seğirdiğinde bütün gün başlarına kötü bir şey geleceğine veya kötü bir haber alacaklarına inanmaktadır.
  • Mısır’da yaşayan kişiler evlerinin çatılarına kara karga konduğunda eve veya insanlarına kötü bir şey olacağına ve yaygın olarak birinin öleceğine inanmaktadır.
  • Mısırlılar çok para kazanmak ve iyi bir yaşam sürmek için evlerinin kapısının önüne gelincik gömmektedir.
  • Mısırlı bir aileyi ziyaret eden kişiler özellikle ev sahibinin kız çocuğu varsa sunulan meyve suyunu bitirmelidir çünkü misafir meyve suyunu bitirmezse evdeki kızların evlenemeyeceğine inanılmaktadır.
  • Mısırlı kadınlar kesilmiş saçlarına basılırsa saçlarının dökülmeye başlayacağına ve tekrar çıkmayacağına inanmaktadır.
  • Mısırlı kadınların Mulukhiya yemeğini pişirirken ağzını açıp, aniden nefes aldıktan sonra yemeğin doğru tadı aldığına inanılmaktadır.

Antik Mısır Kültürü Nasıldır?

Antik Mısır Kültürü Nasıldır?
Antik Mısır Kültürü Nasıldır?

Antik Mısır kültürü, Antik Çağ’da yaşayan Mısır uygarlığının günümüze ulaşan yaklaşık 3 bin yıllık kültürüdür. Eski Mısır’da bulunan coğrafyanın hava durumu nedeniyle mimari ve giyim kültürü bu duruma ilişkin gelişmiştir ve Antik Mısır’da çoğu toprağa bağlı çiftçilerin evleri sıcaklık sebebiyle kerpiçten yapılmış binalardan, giysiler ise ince, hafif ve genelde keten kumaşından yapılmış kıyafetlerden oluşmaktadır.

Eski Mısır kültürü için aile bağları, eğlence, müzik, dans ve spor aktivitelerinin gerçekleştirildiği festivaller oldukça önemlidir. Tarihte bilinen en eski masa oyunları, kökenleri Antik Mısır’a dayanan müzik ve danslar günümüzde Mısır Arap Cumhuriyeti’nde kültürün önemli bir parçasıdır. Antik Mısır’da mutfak kültürü ziyafetlerini tasvir eden sanat eserleri gözlemlenmektedir ve eski Mısır’da zengin veya fakir fark etmeksizin temel gıda, ekmek ve bira olarak bilinmektedir.

Antik Mısır’da sanat; tablo, heykel, papirüs üzerine çizimler, fayans, mücevher, fildişi, mimari ve diğer sanat ürünlerini içermektedir ve günümüze, Antik Mısır’daki ölümden sonra yaşam inanışı nedeniyle özellikle mezar ve anıtlardan çıkan sayısız sanat eseri ulaşmıştır.

Antik Mısır’dan günümüze gelen kalıcı gelenekler; yazının icat edilmesi, Paskalya tatili, evliliğin sembolü olan alyans, cenazeyi ketene sarmak ve tıbbı alanda kullanılan çeşitli cerrahi aletlerdir.

Mısır'ın Dini Kültürü Nasıldır?

Mısır’ın dini kültürü tarih boyunca Mısır’da egemen olan uygarlıkların ve özellikle Eski Mısır dini inançları, Hristiyanlık ve İslamiyet’in izlerini taşımaktadır. Mısır çeşitli dini inançların, doğuşundan ve sonraki küresel tanınma dönemlerine kadarki etkisini taşıyan bir dini kültüre sahiptir.

Eski Mısır dinleri doğruluk, denge, düzen, uyum, hukuk, ahlak ve adalet kavramlarını takip eden bir dizi resmi uygulamaya dayanmaktadır ve nihai olarak Eski Mısır dinlerinin amacı halkı düzene sokabilmektir. Mısır’da yaşamın tüm yönlerini yönetenler tanrılarla eşit görülmüştür ve halk, liderlerinin ölümden sonra bile önderlik edeceklerine inandıkları için büyük mezar odaları inşa etmiştir ve Mısır’ın günümüzde piramitler ülkesi olmasını sağlamıştır.

MÖ 30'dan 700 yıl sonra İslam'ın ortaya çıkışına kadar Mısır’da hakim olan Kıpti Hristiyanlık, Roma yönetimi sırasında zulüm gördükleri için saklandıkları tapınaklarda ve mezarlarda eski hiyerogliflerin üzerine kendi izlerini bırakmıştır ve Kahire'de bir dizi kilise ve anıt bulunmaktadır. Günümüzde Mısır nüfusunun yaklaşık %5 ile %15 arasını Kıpti Hristiyanlar oluşturmaktadır.

Milattan sonra 7. yüzyılda Müslümanların Mısır’ı fethetmesi ardından Mısır’da İslamiyet yayılmaya başlamıştır ve günümüzde Mısır nüfusunun yaklaşık %85’i İslam dinine inanmaktadır.

Mısır'ın Mutfak Kültürü Nasıldır?

Mısır’ın mutfak kültürü özellikle Orta Doğu, Afrika, Eski Mısır ve Akdeniz mutfağının etkilerini taşımaktadır ve Mısır yemek kültürü genel olarak Mısır’ın zengin Nil Vadisi ve deltasından gelen baklagiller, sebzeler ve meyvelerden oluşmaktadır.

En ünlü Mısır geleneksel yemekleri; koshari, malukhya, musacaa, İskenderiye ciğeri, güvercin dolması, fasulye, etli tortilla, hawashi, pastırmalı kızartma tavası ve makarnadır.

Mısır yemekleri ve gelenekleri İslamiyet ve Kıpti Hristiyanlığının oruç takviminde büyük ölçüde değişiklik göstermektedir ve Ramazan ayında Mısırlı halkın sofraları çeşitli Mısır yemekleri ile donatılmaktadır ve gün batımında kunafa ve qatayef gibi tatlılar servis edilmektedir.

Koshari yemeği görseli aşağıda verilmiştir.

Mısır'ın Mutfak Kültürü Nasıldır?
Mısır'ın Mutfak Kültürü Nasıldır?

Mısır Geleneksel Kıyafetleri Nasıldır?

Mısır’ın geleneksel kıyafetleri, Mısır’ın çeşitli giyim kültürlerinin karışımıdır ve genel olarak Mısır giyim kültürü renkli, bol aksesuarlı ve ince kumaştan yapılmış giysilerden oluşmaktadır.

Mısır yöresel kıyafetleri çevre ve kültürden kaynaklı olarak çok geniş bir çeşitliliğe sahiptir ve bu kıyafetlerden en önde geleni, Mısır tarihini ve kültürünü yansıtan kaftanlardır ve kaftanların tasarımı ile materyalleri ortaya çıktığı Nübye bölgesi, kırsal kesim ve Bedevi tarzına göre değişiklik göstermektedir fakat genellikle pamuklu kumaşlardan yapılmaktadır.

Mısır kıyafet kültürü açısından en önemli mısır giysileri Firavun modasına aittir ve Firavun modası, Mısır’daki hava durumu nedeniyle halkı ince ve hafif kumaşlardan yapılmış keten giysiler giymeye itmiştir. Eski Mısır’da moda; süslü kıyafetlerden, birçok rengin birbiriyle karışımından, değerli taşlar ve mücevherlerden oluşmuştur ve ana kıyafet türleri ise Mısır tunikleri, kaftanlar, etekler ve uzun şal elbiseler olmuştur.

Bedevi modası, Sina ve Siwa Oasis sahralarında geliştirilen bir giyim tarzıdır ve Bedevi modası pek çok renk ve takı kullanımını içeren özellikle baş örtülerindeki gümüş ve altın kullanımıyla göze çarpmaktadır. Nübye modası, Nil Nehri kıyısındaki Nübyeli insanların giyim tarzıdır ve Nübyeli erkeklerin giyim tarzı düğünler dışında hep tekdüzeyken kadınların ise yaş, sosyal statü ve evlilik durumuna göre değişiklik göstermektedir.

Bedevi modasına ilişkin geleneksel Mısır kıyafeti görseli aşağıda verilmiştir.

Mısır Geleneksel Kıyafetleri Nasıldır?
Mısır Geleneksel Kıyafetleri Nasıldır?

Mısır'ın Müzik Kültürü Nasıldır?

Mısır’ın müzik kültürü, yerli Mısır ve Batı etkilerinin zengin bir karışımıdır ve müzik, antik çağlardan beri Mısır kültürünün ayrılmaz bir parçasıdır. Mısır müziği, antik Yunan müziğinin gelişimi üzerinde önemli bir etkiye sahiptir ve günümüzde doğuda ve batıda kullanılan enstrümanların çoğunun kökeni Mısır’a dayanmaktadır.

Sawahli, Saidi ve Nubiya gibi Mısır müzikleri, ülkenin geleneksel müzik türleridir ve Sawahli, Mısır’ın kıyı kesimlerinde, kökleri eski Mısır’a dayanan simsimiyya yerli Mısır telli çalgısı ile yapılan, Saidi yukarı Mısır’da çalınan ve Nubiya Mısır’ın birçok şehrinde yapılmaya devam eden ancak özellikle Asvan’ın güney kesiminde yapılan müzik türüdür.

Mısır Dansları Nasıldır?

Mısır dansları, eski Mısır’dan beri Mısırlıların hayatında önemli bir rol oynamaktadır ve Mısır’da geleneksel danslar; tahtib, oryantal, el- halaga, ghawazi el- sonbat, tasavvuf dansı ve nubain dansıdır.

Tahtib dansı müzik eşliğinde yapılan dövüş pratiği dansı, oryantal dünyanın en eski danslarından biri olan ve genellikle kadınlar tarafından yapılan göbek dansı, tasavvuf dansı Tanrı'ya yaklaşmak için bir trans durumunda, erkekler tarafından eller semaya açık şekilde dönülen dans ve nubain dansı hareketli bir Afrika temposu içeren teff duff enstrümanı eşliğinde yapılan zıplamalı dans türüdür.

Oryantal dansa ait görsel aşağıda verilmiştir.

Mısır Dansları Nasıldır?
Mısır Dansları Nasıldır?

Mısır Tahtib Dansı Nedir?

Mısır tahtib dansı, eski Mısır’da dövüş sanatı versiyonundan zaman içerisinde tahta sopalı geleneksel bir Antik Mısır dansına dönüşmüştür. Günümüzde özellikle Luxor ve Aswan’da turistler için düzenlenen dövüş pratiği, müzik eşliğinde yapılan geleneksel bir performans sanatıdır.

Tahtib dansına ilişkin görsel aşağıda verilmiştir.

Mısır Tahtib Dansı Nedir?
Mısır Tahtib Dansı Nedir?

Mısır'da Evlilik Gelenekleri Nelerdir?

Mısır evlilik gelenekleri, firavunlar zamanından beri nesilden nesile aktarılan çok özel bir tarihi törendir ve Mısır Arap Cumhuriyeti Yunan, Roma ve İslam devletleri gibi birçok uygarlığa maruz kalmasına rağmen, eski Mısır evlilik geleneklerinin çoğu, modern Mısır düğünlerinde hala devam etmektedir. Mısır düğünlerinde ilk olarak mahr ve shabka geleneği gerçekleşmektedir ve mahr için damat gelinin ailesine para verirken shabka için eşine mücevherler takmaktadır ve ardından nişan kutlanmaktadır.

Geleneksel Mısır düğününden birkaç gün önce gelinin kadın arkadaşları ve aile üyeleri ile eğlenmesi için hamamda kına düzenlenmektedir ve gelinin arkadaşları ve ailesi gelinin ellerine ve ayaklarına kına ile dövmeler yapmaktadır.

Geleneksel Mısır düğün töreni Mısır düğün müzikleri eşliğinde bir evlilik salonu, yerel cami veya aile evinde gerçekleşmektedir ancak mekan neresi olursa olsun, düğün Maa'zoun denen memur tarafından yönetilmektedir ve tören sırasında düğün sözleşmesi imzalanmaktadır.

Mısır düğün geleneklerine göre, gelinin genellikle düğün gününde peçe ile mücevher tonlarında bir gelinlik, damadın ise törensel bir kabile kostümü giymesi gerekmektedir. Mısır düğün töreninin sonunda, gelinin babası gelin ve damadın ellerini bir araya getirip, üzerlerine beyaz bir örtü örtmektedir ve çift daha sonra Maa'zoun'un sözlerini tekrarlayarak düğün töreni tamamlanmaktadır.

Geleneksel Mısır düğün töreni görseli aşağıda verilmiştir.

Mısır'da Evlilik Gelenekleri Nelerdir?
Mısır'da Evlilik Gelenekleri Nelerdir?

Mısır'ın Spor Kültürü Nasıldır?

Mısır, spor kültürü açısından önemli bir uygarlıktır ve günümüzde oynanan sporların birçoğunun kökeni Antik Mısır’a dayanmaktadır. Mısır’da günümüzde en popüler sporlar futbol, basketbol, ​​hentbol, tenis ve squash raket sporudur.

Antik Mısır dönemine dayanan Mısır’ın geleneksel sporları; balık tutma, kürek çekme, cirit atma, boks, güreş, halter, jimnastik ve okçuluktur.

Mısır'ın Geleneksel Oyunları Nelerdir?

Mısır’ın geleneksel oyunları senet, mehen ve tazılar ile çakallar oyunlarıdır ve kökleri Antik Mısır’a dayanan masa oyunları, Mısır kültürünün önemli bir parçasıdır. Geleneksel oyunlardan senet, dünyada bilinen en eski masa oyunudur ve kökeni MÖ. 5000 yıllarına dayanmaktadır. Senet oyunu oyun tahtasındaki bazı özel karelerde yer alan hiyeroglifler ile yönlenmektedir ve iki kişiyle oynanmaktadır.

Mehen oyunu, en eski kalıntıları MÖ. 3000’li yıllara uzanan, dikdörtgen alanlara bölünmüş yılan tasviri bir sarmal üzerinde oynanan masa oyunudur.

Tazılar ve çakallar oyunu, en erken MÖ 2000’li yıllara ait kalıntıları bulunan Antik Mısır oyunudur ve oyun, 2 set 29 delikten ve her oyuncuya ait tazı ile çakal başları ile süslenmiş 10 çubuktan oluşmaktadır.

Tazılar ve çakallar oyunu görseli aşağıda verilmiştir.

Mısır'ın Geleneksel Oyunları Nelerdir?
Mısır'ın Geleneksel Oyunları Nelerdir?

Mısır Sanatı Nasıldır?

Mısır sanatı, Antik Mısır sanatı kökenine dayanmaktadır. Eski Mısır resim sanatı, iki boyutlu canlılardan ve nesnelerden oluşan, derinlik ve gölge kullanılmayan, doğrusal perspektif olmayan ve genellikle nesnelerin mesafeye rağmen aynı boyutta resmedildiği karakteristik bir yapıya sahiptir ancak Mısır heykel sanatı, tapınaklar ve mezarlar için yapılan büyük boyutlu, genellikle anatomik açıdan doğru oranlara sahip ancak donuk hareketlilik içerisinde olan anıtsal heykellerden oluşmaktadır.

Modern zamanlarda Mısır sanatı, eski zamanlarda olduğu gibi karakterize edilebilecek bir yapıya sahip değildir ve Mısır sanatı günümüzde çok çeşitlidir. Modern Mısır sanatı için önemli sanatçılar ve eserleri; Mahmoud Mokhtar’ın Egypt’s Renaissance ve The Bride of the Nile eserleri, Abdel Hadi El Gazzar’ın The Hig Dam tablosu ve Hussein El Gevaly’in Cavaliers eseridir.

Mısır'ın Edebiyat Kültürü Nasıldır?

Mısır’ın edebiyat kültürü kökleri Antik Mısır’a dayanmaktadır ve Mısır’da edebiyat, yüzyıllar boyunca mitoloji ve ritüelleri içeren metinler daha sonra Hristiyanlık ve özellikle İslamiyet’i konu alan edebi eserlerle anılmaktadır.

Mısır edebiyatı başlıca Antik Mısır edebiyatı, eski Mısır edebiyatı ve modern Mısır edebiyatı olarak ayrılmaktadır ve Mısır edebiyatı için önemli yazarlar ve eserleri; Başlangıç ve Son, Midak Sokağı ve Kahire Üçlemesi romanlarının yazarı Necip Mahfuz, Aşk Şehri ve Külleri romanının yazarı Yusuf İdris, Bülbülün Duası romanının yazarı Taha Hüseyin ve Sunset Oasis’in yazarı Bahaa Taher’dir.

Mısır'ın Sinema Kültürü Nasıldır?

Mısır’ın sinema kültürü 19. yüzyılın sonlarına dayanmaktadır ve Mısır sineması, Orta Doğu ve Kuzey Afrika'nın Hollywood'u olarak bilinen Kahire merkezli gelişen film endüstrisini ifade etmektedir.

Mısır sinemasının ilk uzun metraj filmi 1927 yılında gösterime giren İbrahim Lama’nın Kubla fil Sahara filmidir ancak Mısır sineması için en önemli filmler; Togo Mizrahi’nın 1942 yılı Ali Baba wa Al Arbaeen harami filmi, Hüseyin Kamal’ın 1969 yılı yapımı Abi foq al Shagara filmi ve Salah Ebu Seyf’in 1959 yılı yapımı Ana Horra filmidir.

Mısır Mimarisi Nasıldır?

Mısır mimarisi en eski M.Ö. 3000’li yıllara uzanan, zamanla farklı dönemlere ayrılan ve değişen ancak genellikle bazı ortak noktalara sahip bir dizi mimari tarzdan oluşmaktadır. Eski Mısır mimarisi genel olarak tapınak, mezar, piramit, dikili taş ve sfenkslerden oluşmaktadır ve mimarinin çoğu büyük taşlardan, kerpiçten ve ahşaptan inşa edilmiştir.

Mısır mimarisi M.Ö. 3000'den beri gelişmektedir ve post ve lento inşası, hiyeroglif ve resimsel oymalarla kaplı masif duvarlar, düz çatılar ve mastaba, dikili taş, pilon ve piramitler gibi yapılarla karakterize edilmiştir. Mısır’da evler kil veya pişmiş tuğladan yapılmaktadır.

Mısır mimarisinin en bilinen örneği Mısır Piramitleri görseli aşağıda verilmiştir.

Mısır Mimarisi Nasıldır?
Mısır Mimarisi Nasıldır?

Mısır ve Türk Kültürü Arasındaki Farklılıklar Nelerdir?

Mısır ve Türk kültürü arasında, Mısır’a Antik Mısır’dan gelen ve özellikle sanatsal, mimari ve giyim kültürü gibi kültürel özellikler açısından büyük ölçüde farklılıklar bulunmaktadır ancak Mısır’ın Osmanlı yönetimine geçmesi ve Mısır’da İslamiyetin yayılmasından sonra iki ülke arasında din ve dini değer, mutfak kültürü, batıl inançlar, aile bağları, düğün ve evlilik töreni gibi birçok gelenek ve görenek benzemeye başlamıştır.

Mısır’da Türkler ve kültürel mirasları, Mısır'ın Osmanlı yönetimi sırasında bölgenin doğrudan Türkçe konuşan seçkinler tarafından yönetilmesi ile yayılmaya başlamıştır.

Mısır'da Kültürel Tanıtımdan Sorumlu Kuruluşlar Hangileridir?

Mısır’da kültürel tanıtımdan sorumlu kuruluşlar aşağıda listelenmiştir.

  • Mısır Kültür Bakanlığı: Mısır kültürünün korunmasından ve tanıtılmasından sorumlu bakanlıktır.
  • Kültürel ve Doğal Miras Belgeleme Merkezi: Mısır’ın kültürel mirasının ve doğal yaşam alanının belgelenmesinden ve yayılmasından sorumlu merkezdir.

Mısır'da Düzenlenen Kültürel Etkinlikler Nelerdir?

Mısır’da düzenlenen kültürel etkinlikler aşağıda listelenmiştir.

  • Kıpti Ortodoks Noeli
  • Ebu Simbel Güneş Festivali
  • Kıpti Ortodoks Paskalyası
  • Sham Ennessim
  • Sham Al Naseem
  • Ramazan
  • Sandbox Müzik Festivali
  • Sphinx Festival
  • Kurban Bayramı
  • El Hijra İslami Yeni Yıl
  • Kıpti Ortodoks Yeni Yılı
  • Wafaa Al Nil
  • Leylet En Nuktah
  • Mild un Nabi

Mısır’da düzenlenen kültürel etkinliklere katılmak için Mısır turistik vize başvurusunda bulunulması gerekmektedir.

Utku Urfa Yazan: Utku Urfa

Utku Urfa graduated from Trakya University in 2020 with a bachelor's degree in Translation and Interpreting. After taking the role of both the copywriter and content editor at vizem.net in July 2021, Utku is currently working as EU Area Senior Consultant since July 2022.

Paylaş: