
Vize Bilgilendirme Servisi (VIS) Nedir?
Vize bilgilendirme servisi (VIS) Schengen devletleri arasında vize bilgilerinin alışverişini sağlayan bir sisteme denilmektedir. Vize bilgilendirme servisi bilişim sistemi merkezi ve ulusal sistemleri merkezi bir sisteme bağlayan bir iletişim altyapısını içermektedir. Vize bilgilendirme servisi AB ülkesinde olmayan konsoloslukları ve Schengen devletlerinin tüm dış sınır geçiş noktalarını birbirine bağlamaktadır. VIS, Schengen bölgelerinden geçiş yapmak ya da kısa süreli vize başvuruları ile ilgili kararları ve bilgileri işler. Vize bilgilendirme sistemi, tanımlama ve doğrulama amaçları için parmak izlerinden biyometrik eşleştirme yapabilmektedir.
Vize Bilgi Sisteminin Amacı Nedir?
Vize bilgi sisteminin amaçları aşağıda listelenmiştir.
- Vize vermeyi ve kontrolleri kolaylaştırmak: Vize yetkilendirme servisi, sınır polislerinin bir vizenin sunduğu haklara sahip olan kişiyi ve belgesiz ya da sahte belgeler ile Schengen bölgesinde bulunan kişileri tanımlamak için kullanılmaktadır. Bir vize sahibinin kimliğini doğrulamak için biyometrik verilerin kullanılması daha hızlı, daha doğru ve daha güvenli kontrollere olanak sağlamaktadır. Vize bilgi sistemi, özellikle sık seyahat edenlerin işlerini daha da kolaylaştırmaktadır.
- Suistimaller ile mücadele etmek: Vize sahiplerinin çoğunluğu kurallara uyarken, belirli bir kısım suistimal yapabilmektedir. Örnek olarak ilk vize başvurusu reddedilince diğer AB ülkelerine daha fazla vize başvurusu yapmak gibi suistimallerin gerçekleşmesini önlemek için kullanılmaktadır.
- Yolcuları korumak: Biyometrik teknoloji, yolcuları kimlik hırsızlığından korumak ve başka bir yolcunun seyahat bilgilerini kullanan kişilerin tespitinin yapılmasını sağlamaktadır.
- İltica başvurularına yardım: Vize bilgi sistemi, sığınma başvurularını incelemek ve sığınma başvurularını incelemek ile yükümlü olan AB ülkelerini tespit etmek için kullanılmaktadır.
- Güvenliği artırmak: Vize bilgi sistemi, terör suçlarının ve diğer ciddi suçların önlenmesine, tespit edilmesine ve soruşturmasına yardımcı olmaktadır.
Vize Bilgi Servisi Nasıl Çalışır?
Vize bilgi servisi, vize başvurusunda bulunan kişilerden 10 adet parmak izi ve dijital fotoğraf alımı ile gerçekleşmektedir. Alınan bu biyometrik veriler, vize başvuru formunda bulunan bilgiler ile birlikte güvenli bir merkez veritabanına kaydedilmektedir. Fiziki olarak parmak izi veremeyen kişilerden ve 12 yaş altındaki çocuklardan 10 haneli parmak taraması yapılmaktadır. Schengen bölgesine sık sık seyahat edenlerin, her vize başvurusunda bu sistem sayesinde parmak izi işlemlerini yapmalarına gerek duyulmamaktadır. Parmak taramaları vize bilgi sisteminde saklandıktan sonra, 5 yıl boyunca daha sonraki vize başvuruları için kullanılabilmektedir.
Schengen bölgesinin dış sınırlarında vize sahibinin parmak taramaları, veri tabanında bulunanlar ile karşılaştırılabilmektedir. Vize bilgi sistemi, vize parmak izi alımları ile ilerlemektedir.
Hangi Ülkeler VIS Sistemini Kullanır?
Bir Schengen aracı olarak, vize bilgi sistemi tüm Schengen devletleri için geçerli olmaktadır.
Büyük ölçekli bilgi işlem sistemleri için AB ajansı olan eu-LISA, vize bilgi sisteminin işlevsel yönetimiyle sorumludur.
Vize Bilgi Sistemine Kimlerin Erişimi Vardır?
Vize bilgi sistemine yetkili vize makamlarının, vize başvuruları ve bu başvurular ile ilgili kararları incelemek için erişimleri bulunmaktadır. Hükümetler, kişinin ulusal sınırlar içerisinde ikamet veya seyahat için gereklilikleri karşılayıp karşılamadığını kontrol etmek ve kişinin kimliğini doğrulamak amacı ile vize bilgi sistemine erişebilmektedirler.

Elif Nur Güzhan, 2019 yılında giriş yaptığı Hacettepe Üniversitesi'nde İngiliz Dilbilimi okuyor, 2021 yılından beri Vizemnette yazarlık ve editörlük yapıyor.