Norveç Dini

Norveç Dini İnanç Yapısı ve Norveç'te İnanılan Dinler

Norveç’te dini inanış ağırlığı, 2019 yılında nüfusun yaklaşık %70’i tarafından kabul gören Lutheran Hristiyanlığı üzerindedir. Lutheran Hristiyanlığı, “sadece Kutsal Kitap” kavramını ilk defa ortaya çıkarmıştır, sözlü kilise geleneğini bırakarak sadece Kutsal Kitabı esas almaktadır.

2016’da onaylanan bir kanunla Norveç Kilisesi, 1 Ocak 2017 tarihi itibariyle bağımsız bir tüzel kişilik olarak varlığını devam ettirmektedir. Devlet, dini kuruluşları maddi olarak desteklemektedir. Norveç din konusunda başta Lutheran Hristiyanlığı olmak üzere, İslam, Bahai inancı, Budizm, Hinduizm, Yahudilik ve Sami dini gibi farklı inançlara sahip kişilere ev sahipliği yapmaktadır.

Norveç’in Resmi Dini Nedir?

Norveç resmi dini, 2012 yılına kadar Lutheranizm olmuştur. 1 Ocak 2017 tarihi itibariyle Norveç Kilisesi bağımsız bir tüzel kişilik olarak kabul edilmiştir. Norveç Kilisesi ve ülkedeki diğer dini kuruluşlar devletten mali yardım almaktadır.

Norveç Nüfusu Dindar Mıdır?

Norveç nüfusu dindar olarak bilinmemektedir. Yapılan bir anketin sonuçlarına göre, Norveç’te Tanrı’ya inanmayan ateist nüfus çoğunluktadır. Norsk Monitor'ün yıllık anketindeki "Tanrı'ya inanıyor musunuz?" sorusuna %29 oranla evet cevabı verilmiştir.

Norveç Nüfusunda Din Dağılımı Nasıldır?

Norveç nüfusunda din dağılımı aşağıda belirtilmiştir.

  • Hristiyanlık dinine inananlar nüfusun %75,63’ünü oluşturmaktadır.
  • İslam dinine inananlar nüfusun%3,41’ini oluşturmaktadır.
  • Budizmdinine inananlar nüfusun%0,40’ını oluşturmaktadır.
  • Hinduizmdinine inananlar nüfusun%0,23’ünü oluşturmaktadır.
  • Sihizmdinine inananlar nüfusun%0,08’ini oluşturmaktadır.
  • Bahaidinine inananlar nüfusun%0,02’ini oluşturmaktadır.
  • Yahudilikdinine inananlar nüfusun%0,01’ini oluşturmaktadır.
  • Hümanizmeinananlar nüfusun%1,85’ini oluşturmaktadır.
  • Herhangi bir dini inancı bulunmayanlar nüfusun %18,32’ini oluşturmaktadır.

Norveç'te Hristiyanlık İnancı Nasıldır?

Norveç'te Hristiyanlık İnancı Nasıldır?
Norveç'te Hristiyanlık İnancı Nasıldır?

Norveç’te Hristiyanlık, nüfusun büyük bir çoğunluğu tarafından benimsenen dindir. 2019 yılında nüfusun %68,7’si Norveç Kilisesi üyesidir. Katolik Kilisesi üyeleri %3,1 oranla ikinci sırada gelmektedir. Norveç'te bir veya iki ebeveyni Norveçli olan çocuklar doğrudan Protestan Hristiyanlar listesine eklenmektedir. Kilise defterinde kayıtlı olan medlemmer olarak adlandırılan üyelerin vaftiz edilmesi gereklidir, tilhørige adı verilen grup eğer 18 yaşına kadar vaftiz edilmezse kitaplardan adı silinir.

Norveç'te yaşayan Hristiyan nüfusun mezhepleri arasında Norveç Kilisesi ve Katolik Kilisesi dışında, Pentekostal cemaatler, Doğu Ortodoks Kilisesi, Evanjelik Lutheran Ücretsiz Kilisesi, Jehovah’ın Şahitleri, Baptistler ve Metodist Kilisesi bulunmaktadır.

Norveç'te Müslümanlık İnancı Nasıldır?

Norveç'te Müslümanlık İnancı Nasıldır?
Norveç'te Müslümanlık İnancı Nasıldır?

Norveç'te Müslümanlık inancı, Hristiyanlık’tan sonra gelen ikinci dindir. 2021 yılından itibaren Norveç'te yaşayan Müslümanlar nüfusun %3,41’ini oluşturmaktadır. Ülkedeki Müslümanların çoğunluğunun göçmen geçmişi bulunmasıyla birlikte en çok bilinen grup, Pakistan asıllı Norveçlilerdir. Müslüman inancına sahip olan kişiler %55 oranla Oslo ve Akershus’da yaşamaktadır.

Norveç Parlamentosu’nun 2018 yılında kabul ettiği bir yasaya göre, eğitim kurumları ve gündüz bakım evlerinde İslami peçe dahil yüzü kapatan kıyafetleri yasaklamıştır. Norveç’te camiler, sadece ibadet yeri değil, aynı zamanda azınlık grupların buluşma yeri olarak da kullanılmaktadır.

Norveç'te İnanılan Diğer Dinler Nelerdir?

Norveçte inanılan diğer dinler aşağıda açıklamalarıyla belirtilmektedir.

  • Budizm: Norveç’te 2019 yılı itibariyle toplam nüfusun%0,4’üBudizm inancına sahiptir. Ağırlıklı olarak Norveç’in Oslo şehrinde yaşayan Budistlerin %5’i etnik Norveçlidir. Budizm inancına sahip kişilerin ibadetlerini gerçekleştirdiği Oslo yakınlarındaki Lovenstad’daki Vietnam “Khuong Viet” pagodası, türünün tek örneği olarak bilinmektedir.
  • Musevilik: Norveç’te Yahudi inancına sahip azınlık grubun neredeyse tamamı Oslo’da yaşamaktadır. Ülkede, biri Oslo, diğeri Trondheim’da olmak üzere iki sinagog bulunmaktadır. Oslo Sinagogu’nun içinde anaokulu ve bir ilkokul olan Chader bulunmaktadır. Sinagogların eğitim kursları ve sosyal yardım programları bulunmaktadır.
  • Bahai İnancı: Norveç’te 2019 yılı itibariyle%0,02 oranla toplamda yaklaşık 1091 kişi Bahai inancına sahiptir. Bahai Meclisleri Norveç'te 1962 yılında yayılmaya başlamıştır.
  • Hinduizm: 2020 yılı itibariyle Norveç’te yaşayanyaklaşık90.000 Hindu bulunmaktadır. Günümüzde Norveç’te beş adet tapınak vardır.
  • Sami Dini: Doğaya tapınmaya dayalı şamanist bir dini takip eden Sami halkı Norveçlilere kıyasla daha dindar olarak bilinir. 16. ve 17. yüzyılda Norveç Kilisesi Sami dini mensubu kişileri Hristiyanlaştırmak için harekete geçmesine rağmen bazı kişiler hala geleneksel inançlarını uygulamaya ile devam etmektedir.

Norveç'in Dini Bayramlar Nelerdir?

Norveç’in dini bayramları aşağıda belirtilmektedir.

  • Yule (Noel)
  • Shrove Tuesday
  • St. Martin’s Day
  • Paskalya

Norveç, çeşitli şehirlerinde düzenlenen anma törenleri ve festivalleriyle de meşhur olarak bilinmektedir. Her ülkede heyecanla kutlanan Noel’e Norveç’te Yule denmektedir. Yule kutlamaları 23 Aralık-1 Ocak arasında genelde aile veya arkadaş gruplarıyla yemek yenerek, Noel Baba Julenissen için geleneksel törenler düzenlenerek, şehir merkezlerinde maskeli balo, ilahiler, ren geyiği koşuları, kros kayağı gibi çeşitli aktivitelerle kutlanmaktadır. Shrove Tuesday, beraat anlamına gelen shrive kelimesinden gelmektedir. Her yıl 2 Şubat ile 9 Mart arasında kutlanır; günah çıkarmak ve bağışlanmak amaçlı Tanrı’dan yardım isteme ritüelleri gerçekleştirilir. Geleneksel olarak pankek tüketildiği için çoğu ülkede Pankek Günü olarak da bilinir.

Norveç’in ana dini bayramı olarak bilinen Paskalya’nın Norveç sembolü dekorasyon olarak her yerde görülebilecek sarı tavuktur. Diğer ülkelerde olduğu gibi yumurta boyanarak kutlanır. St. Martin’s Day ise aynı zamanda Feast of Saint Martin, Old Halloween ve Old Hallowmas Eve isimleri ile bilinmektedir. Amerika’daki Şükran Günü’ne benzer olan St. Martin’s Day, bir tövbe mevsiminden önce gelmesinden kaynaklı şenlik, karnaval gibi kutlanır. Akşam yemeğinde kaz pişirmek geleneksel hale gelmiştir.

Norveçlilerin Batıl İnançları Var Mıdır?

Norveçlilerin batıl inançları vardır ve Vikinglere kadar dayanmaktadır. Norveç’te tvi tvi demek iyi şanslar anlamına gelmesine rağmen, birini lanetlemek için de kullanılabilmektedir; bu ifadeyi kullanan kişi, karşı tarafın kötü ruhlar tarafından lanetlenmesini amaçlamaktadır. Yolda giderken kara kedi görünce kötü şans getirmemesi için üç kez tükürmek ya da omuz üzerinden üç kere tvi tvi tvi demek gerektiğine inanılır. Norveçli bir kadının, erkek arkadaşına kazak örmesinin, terk edileceği anlamını taşımasından dolayı kötü şans getirdiğine inanılır. Norveçlilere göre güneşe doğru ıslık çalmak yağmur yağmasına sebep olmaktadır. Norveçli çocukların yılbaşı arifesinde hayvanların konuştuğuna inanmaktadır.

Norveç Krallığı'ndaki En Ünlü Dini Yapılar Nelerdir?

Norveç Krallığı’ndaki en ünlü dini yapılar aşağıda belirtilmektedir.

  • Borgund Stave Kilisesi
  • Urnes Stave Kilisesi
  • Oslo Katedrali
  • Eski Aker Kilisesi
  • Nidaros Katedrali
  • Arctic Katedrali
  • Kuzey Işıkları Katedrali
  • Lom Stave Kilisesi
  • Stavanger Kilisesi
  • Lofoten Katedrali
  • Giske Kilisesi
  • Elverhoy Kilisesi
  • Sula Şapeli
  • Hove Taş Kilisesi

Borgund Stave Kilisesi Nerededir?

Borgund Stave Kilisesi Nerededir?
Borgund Stave Kilisesi Nerededir?

Borgund Stave Kilisesi, 1180-1250 yılları arasında Viking Dönemi’nde denizcilik yetenekleri ile bilinen Vikingler tarafından inşa edilmiştir. Norveç'in orta bölgesindeki Sogn og Fjordane ilçesinin Lærdal Belediyesi’nde küçük bir köy olarak bilinen Borgund’da, diğer bir deyişle Kral Olaf için inşa edilen yol olarak bilinen King’s Road’un karşısında bulunmaktadır.

Diğer adıyla Ağaç Kilise olarak bilinen Borgund Stave Kilisesi’nin en dikkat çeken özelliği; çivi kullanmadan sadece ahşap kullanılarak inşa edilmesi ve günümüze kadar sağlam ulaşmasıdır. Borgund Stave Kilisesi, Eski Norveç Anıtlarını Koruma Derneği tarafından işletilen bir müze olarak kullanılmaktadır.

Norveç Urnes Stave Kilisesi Nerededir?

Norveç Urnes Stave Kilisesi Nerededir?
Norveç Urnes Stave Kilisesi Nerededir?

Norveç’in en eski ahşap kiliselerinden biri olan ve 1979 yılında, UNESCO tarafından Dünya Mirası olarak ilan edilen Urnes Stave Kilisesi, 12. ve 13. yüzyıllarda Vikingler tarafından inşa edilmiştir. Norveç’in Sogn og Fjordane eyaletindeki Vestland ilçesinde Ornes’te yer alan kilise, Solvorn köyündeki fiyordun doğu kıyısında, Hafslo Köyü’nün 5 kilometre doğusunda bulunmaktadır.

Orta Çağ’daki Hristiyan kiliselerden esinlenen Urnes Stave Kilisesi, uzun bir kilise olarak inşa edilmiştir ve içerisinde silindir sütunlar ile yarım daire kemerler bulunmaktadır. Kilisedeki süslemeler Viking kültürünün izlerini göstermektedir. Günümüzde bazı vaftizlerde ve törenlerde kullanılmaya devam edilmektedir.

Oslo Katedrali Nerededir?

Oslo Katedrali Nerededir?
Oslo Katedrali Nerededir?

Oslo Katedrali, Norveç başkenti Oslo’nun şehir merkezindeki Karl Johanns Bulvarı’na yakın bir konumda bulunur ve en büyük ibadet yeri olarak bilinir. Oslo Katedrali, 1694 ile 1697 yılları arasında inşa edilmiştir. 150 yıl sonra ise 1848 ile 1850 yılları arasında Alman mimar Alexis de Chateauneuf katedrali restore edilmek üzere görevlendirilmiştir; ancak Chateauneuf’un hastalanması üzerine mimar Wilhelm von Hanno tarafından restorasyon devralınmıştır.

Kraliyet ailesinin bazı düğünleri Oslo Katedrali’de gerçekleşmiştir. 2010 yılının Ağustos ayında tekrardan restore edilmiş ve 18 Nisan 2010 yılı itibariyle üç yıl süre ile halka kapatılmıştır.

Norveç'te İnanç Özgürlüğü Var Mıdır?

Norveç’te inanç özgürlüğü vardır. Norveç Anayasası, her bireyin inandığı dini yaşama hakkına sahip olduğunu destekler. Norveç’te hükümet, din özgürlüğünü desteklemekte ve dini kuruluşlara düzenli fon desteği vermektedir.

Norveç Anayasası içeriğinde bulunan ve 5 gruba ayrılan 112 madde arasında, hükümetin yapısını ve dini baz alan maddeler 1 ve 2. madde olarak ilk grupta yer almaktadır.

Norveç’teki Ateist Nüfusu Ne Kadardır?

Norveç ateist nüfusu, 2016 yılından edinilen bilgilere göre %39 iken, Tanrı’ya inanan nüfus oranı ise %37 olarak belirtilmiştir.

Norveç Hükümeti politikaları genelde dinin özgürce uygulanmasını desteklemektedir ve günümüzde ülkede Tanrı’ya inanmayan Norveç nüfusu oranı artış göstermektedir.

Norveç'te Din Eğitimi Nasıldır?

Norveç'te din eğitimi, 1. sınıftan 10. sınıfa kadar Hristiyan Bilgisi ve Dini Ahlaki Bilgiler (CKREE) adlı zorunlu bir ders ile eğitime dahil edilmiştir. Hristiyan Bilgisi ve Dini Ahlaki Bilgiler dersinde, hükümetin istihdamını sağladığı eğitmenler, dünya dinlerini ve felsefelerini, ateizm de dahil olmak üzere tüm dini inançlara saygıyı ve hoşgörüyü teşvik etmektedir.

Norveç’te okullarda dini tören ve kutlamalara izin verilmemekle birlikte, yerel bir Lutheran kilisesinde dini ayinlere, Noel kutlamalarına katılım sağlanabilmektedir. Öğrenciler, ebeveynlerinin talebi üzerine dini etkinliklerden muaf tutulabilmektedir. Eğitim Bakanlığı, Norveç eğitim sistemi içerisinde din ayrımcılığına karşı verilecek olan eğitimler için hibe sağlar.

Elif Güzhan Yazan: Elif Güzhan

Elif Nur Güzhan, 2019 yılında giriş yaptığı Hacettepe Üniversitesi'nde İngiliz Dilbilimi okuyor, 2021 yılından beri Vizemnette yazarlık ve editörlük yapıyor.

Paylaş: