Rusya Eğitim Sistemi Hakkında Bilinmesi Gerekenler

Rusya'da Eğitim Sistemi Nasıldır?

Rusya’daki eğitim sistemi oldukça planlı işleyen ve dünya çapında kalitesi ile bilinen bir sistemdir. Ülkede eğitim sistemi hükümet tarafından koordine edilmektedir ve eğitimde dört temel basamak mevcuttur. Ülkede zorunlu temel eğitim kuralı olduğundan 9 yıllık eğitim zorunludur.

Eğitim devlet okullarında ücretsizdir, fakat bununla birlikte devlet okullarında sunulan eğitimin kalitesi, şehre ve okulun kendisine bağlı olarak değişiklik gösterebilmektedir.

Rusya'da Eğitim Zorunlu Mudur?

Rusya’da temel eğitim zorunludur ve bu zorunluluk okul öncesi eğitim ailenin isteğine bağlı olacak şekilde, 4 yıllık birincil genel öğretim ve 5 yıllık basit genel öğretim basamaklarından oluşan 9 yıllık bir eğitim sürecini kapsamaktadır.

Rusya Okulları Nasıldır?

Rusya’da devlet okulları, okul öncesi eğitimi veren kurumlar, birçoğu uluslararası okullar olan özel okullar ve meslek eğitimi veren kurumlar bulunmaktadır.

Rusya’da devlet okulları ücretsizdir ve eğitim kaliteleri şehir ve bölgelere göre değişebilmektedir.

Rusya’da özel okullarda hem çok kültürlü bir eğitim ortamı sunulmakta hem de dil eğitimi verilmektedir; ancak bu okulların yüksek oranda tercih ediliyor olmaları ve kaliteli eğitim sebebiyle uzun bekleme listeleri olabilmektedir.

Rusya hem ulusal üniversiteleri hem de uluslararası üniversiteleri açısından oldukça başarılı eğitim kurumlarına ev sahipliği yapan bir ülkedir.

Rusya'da Eğitimin Aşamaları Nelerdir?

Rusya’daki eğitim aşamaları aşağıda listelenmiştir.

• Rusya'da okul öncesi eğitimi
• Rusya'da ilkokul eğitimi
• Rusya'da ortaöğretim eğitimi
• Rusya'da yükseköğretim eğitimi

Rusya’da Okul Öncesi Eğitim Sistemi Nasıldır?

Rusya’da anaokulu eğitimi ailelerin tercihine bağlıdır, yani zorunlu değildir. Rusya’da okul öncesi eğitim 18 aylık ve 6 yaş arasındaki çocukların ilkokula başlamadan önce aldığı eğitimdir.

Rusya'daki okul öncesi eğitim kurumlarının büyük çoğunluğunu bölgesel ve yerel yönetimler işletmektedir ve yasalara göre ebeveynlerden toplam çocuk bakımı maliyetinin yalnızca %20'sine kadar ücret talep edilebilmektedir.

Rusya'da, özellikle büyük şehirler ve çevrelerinde çok sayıda özel kreş ve anaokulu bulunmaktadır. Ülkede bazı uluslararası okullar, okul öncesi çağındaki çocuklar için okulun ders verdiği ana dilinde eğitim veren tesislere de sahiptir; fakat bu okullarda ücretler genellikle yüksektir. Rusya’daki özel anasınıfı ve kreşler çoğunlukla 6 aydan büyük çocuklara eğitim vermeyi tercih etmektedir ve fiyatları ayda 15.000 ile 25.000 Rus rublesi (250-450 $) arasında değişmektedir.

Rus anaokulları sabah 8.30'dan akşam 17.00'ye veya 18.00'e kadar açıktır. Okul öncesi eğitim kurumlarından bazıları çalışan ebeveynlere yardımcı olmak için çalışma saatlerini 19.00'a kadar uzatabilmektedir.

Rusya'da okul öncesi eğitim kurumlarındaki programlar tipik olarak çocukları örgün eğitimin başlangıcına hazırlamayı amaçlayan sayma, kelimeler, çizim, resim, müzik ve diğer eğitimleri içermektedir.

Rusya'da İlkokul Eğitimi Nasıldır?

Rusya’da ilkokul eğitimi dört yıllıktır ve tüm çocuklar için zorunludur. Rusya’da ilkokul eğitimi 6-7 yaşlarında başlamaktadır. İlkokul eğitiminde okuma, yazma ve matematik bilgisi öğretilmektedir, hatta bunlara ek olarak ülkedeki birçok ilkokulda yabancı dil eğitimine de Almanca ya da İngilizce ile başlangıç yapılmaktadır. İlkokul müfredatında beden eğitimi, müzik ve basit coğrafya ve tarih eğitiminin verildiği sosyal bilgiler dersleri de mevcuttur.

Rusya’da devlet okullarında ilkokul eğitimi ücretsizdir; ancak ebeveynlerin okul için gerekli materyaller için ödeme yapması gereklidir. Özel okullar ise özellikle büyük şehirlerde yoğunlukta olmak üzere ülke genelinde ilköğretim seviyesi için mevcuttur. Rusya’daki özel ilkokul kurumlarının ortalama aylık ücreti 20.000 Rus rublesidir.

Rusya'da Ortaöğretim Sistemi Nasıldır?

Rusya’da ortaöğretim klasik lise birinci sınıf ve ortaokulu kapsamaktadır ve ayrıca mesleki eğitim veren okullarda eğitim seçeneği de mevcuttur. Rusya'da ortaöğretim basit genel öğretim ve ikincil genel öğretim olarak ikiye ayrılmaktadır. Basit genel öğretim dört yıl sürelidir ve Temel Durum Sınavı ile sona ermektedir; bu sınav, öğrencilerin eğitimlerinin liseye denk olan son iki yılında ne okuyabileceklerini belirlemektedir. Sınava girdikten sonra yeterli not alan öğrenciler, iki yıl süren ve Birleşik Devlet Sınavı ile sonuçlanan ikincil genel ortaöğretime devam edebilmektedir; diğer öğrenciler ise bu iki yılı mesleki eğitimde sürdürebilmektedir.

Rusya’da ortaokulun ilk dört yılında Rus dili ve edebiyatı, yabancı dil, matematik, bilişim, tarih, sosyal bilgiler, coğrafya, fizik, biyoloji, kimya, müzik, sanat, tasarım ve teknoloji ve beden eğitimi dersleri verilmektedir.

Devlet ilkokulları gibi, Rusya'daki devlet ortaokulları da ücretsizdir ve Eğitim Bakanlığı tarafından denetlenmektedir. Rusya ortaöğretim kurumlarında eğitimin kalitesi de okula ve bulunduğu yere göre değişim gösterebilmektedir. Tüm çocukların 15 yaşına kadar okula gitme zorunluluğu vardır ve bu süre içerisinde ebeveynlerinin onayı ile okuldan ayrılmaları mümkündür. Ortaokul eğitimi öğrencilerin Temel Durum Sınavına girmesiyle sona ermektedir. Rusya’da öğrenciler ortaokuldan sonra, iki yıl daha eğitime devam etmeyi ve Birleşik Devlet Sınavına girmeyi, bir meslek okuluna geçmeyi veya eğitimi tamamen bırakmayı seçebilmektedir.

Rusya’da özel ortaöğretim kurumları mevcuttur; bu okullar genellikle devlet ortaokullarından daha yüksek bir eğitim standardı sunmaktadır, ancak özel ilkokullardan daha yüksek ücret alabilmektedir. Özel ortaöğretim okullarının ücretleri de konuma bağlı olarak önemli ölçüde değişebilmektedir. Rusya’daki özel ortaokul kurumlarının ortalama aylık ücreti 20.000 Rus rublesidir.

Rusya'da Lise Eğitimi Nasıldır?

Rusya’da lise eğitimi ortaöğretimin ikincil genel öğretim basamağında yer almaktadır. Türkiye’deki lise eğitiminin birinci sınıfına denk gelen süreç Rusya’da orta okulun son yılıdır ve lise eğitimi alınan süre iki yıllıktır. Rusya’da lise eğitimi 10 ve 11. sınıfı kapsamaktadır ve öğrencileri üniversiteye hazırlamayı amaçlar.

Rusya’da lise eğitimine sınavla giriş yapılmaktadır ve devlete ait, uluslararası, özel ve mesleki ve teknik eğitim veren eğitim kurumları da mevcuttur. Ülkede öğrenciler liseyi bitirdikten sonra, tam bir ortaöğretim eğitimi aldıklarını onaylayan bir sertifika verilmektedir.

Rusya'da Mesleki Eğitim Nasıldır?

Rusya'da iki tür meslek okulu bulunmaktadır; bunlar hem mesleki eğitim veren kolejler hem de teknik okullardır.

Meslek okulları öğrencileri; havacılık, veteriner hekimliği, sekreterlik işi ve mühendisliğe kadar çok çeşitli kariyerlere hazırlayabilmektedir. İki kurum türü de mesleki eğitim verirken kolejler teknik okullara göre daha derin bir eğitim sunmakta ve daha gelişmiş nitelikler kazandırmaktadır.

Rusya’da bulunan bir meslek okulundaki ilk yıllarında öğrenciler, seçtikleri mesleğe ilişkin derslerin yanı sıra daha önce okulda okudukları dersleri de öğrenirler. Mesleki derslerinin arasında Rus dili, matematik ve tarih gibi dersler bulunmaktadır.

Meslek okullarında son yıl olan ikinci yıl boyunca, öğrenciler meslekleriyle bağlantılı daha geniş bir konu yelpazesi üzerinde çalışmalar yapmaktadır.

Rusya’da Üniversite Eğitimi Nasıldır?

Rusya'daki üniversite eğitimi bilim ve teknoloji alanındaki başarıları ile ünlüdür. Devlet tarafından finanse edilen kurumlarda sunulan derslerin çoğu bilimlere odaklanmaktadır, ancak ülkede çok çeşitli beşeri bilimler ve sosyal bilimler programları da sunulmaktadır.

Rusya’daki yükseköğretim kurumları; her düzeyde geniş bir program yelpazesi sunan üniversiteler, normalde sanat, mimari veya bilim gibi belirli konu alanlarına adanmış araştırma ve pratik becerilere daha fazla önem veren akademiler ve profesyonel eğitim kursları sunan üniversitelerin veya akademilerin bağımsız şubeleri olan enstitülerdir. Ülkede lisansüstü çalışmalar sadece bir üniversitede veya bilim enstitüsünde yapılabilmektedir.

Rusya'da akademik yıl iki dönemden oluşmaktadır. İlki eylül ile ocak ayları arası, ikincisi ise şubat ile haziran ayı arasındadır. Tüm üniversiteler için iki dönemlik eğitim çizelgesi zorunludur.

Rusya'da üniversite eğitimi büyük ölçüde Bologna ilkelerine dayanırken, üniversite derecelerinin yapılandırılması Avrupa'daki diğer ülkelerden biraz farklıdır. Ülkede ortaöğretimi tamamlayan ve üniversite aşamasına geçen öğrenciler, bir lisans veya uzmanlık derecesi alabilmektedir. Rus üniversitelerinde lisans dereceleri, bir üniversitede dört yıllık tam zamanlı eğitimin ardından verilmektedir. Uzmanlık dereceleri ise en az beş yıllık bir eğitimden sonra verilmektedir ve daha çok öğrencinin seçtiği alandaki uygulamalı eğitime odaklanmaktadır. Her iki yeterlilik de öğrencilerin bir tezi başarıyla savunmasını ve sınavları geçmesini gerektirmektedir. Uzmanlık derecesi, eğitimin ilk aşamasının altı yıl sürdüğü tıp dışındaki tüm alanlarda verilmektedir. Üniversitelerde Rusya yüksek lisans dereceleri, iki yıllık bir çalışmanın ardından, bir yıl tez savunması için uygulama ve hazırlık içeren araştırmalara ayrılmış olarak verilmektedir. Yüksek lisans derecesine sahip öğrenciler Rusya’da doktora eğitimi programlarına katılabilmektedir.

Rusya Federasyonu’nda lisansüstü eğitim iki bölüme ayrılmıştır ve öğrencilerin bilim insanı statüsünü almaları için iki derece gereklidir. Lisansüstü eğitimlerinin ilk bölümünü başarıyla tamamlayan öğrencilere Bilim İnsanı Adayı derecesi verilmektedir. Nihai Doktora derecesi, lisansüstü eğitimde ek 2-4 yıllık bir çalışmanın ardından elde edilmektedir ve devamında doktora derecesi alınmaktadır. Her iki derece arasında 10 yıllık bir boşluk olduğu için, nihai doktora genellikle akademideki kariyerlerine başladıktan sonra Bilim İnsanı Adaylarına verilmektedir.

En Başarılı Rus Üniversiteleri Hangileridir?

Rusya’daki yükseköğretim kurumları başarıları ve eğitim kaliteleri ile dünya çapında bilinmektedir.

En başarılı Rus üniversiteleri, 2021-2022 yılları Dünya Üniversite Sıralamaları’na göre aşağıda listelenmiştir.

• Lomonosov Moskova Devlet Üniversitesi
• P.N. Rusya Bilimler Akademisi Lebedev Fizik Enstitüsü
• St. Petersburg Üniversitesi
• Kurchatov Enstitüsü Ulusal Araştırma Merkezi
• Nükleer Araştırma Ortak Enstitüsü
• Moskova Fizik ve Teknoloji Enstitüsü (MIPT)
• Rusya Bilimler Akademisi İoffe Fiziksel-Teknik Enstitüsü
• Novosibirsk Devlet Üniversitesi
• Tomsk Devlet Üniversitesi

Rusya’da üniversite okumayı tercih eden yabancı öğrencilerin ülkede okumayı en çok tercih ettiği bölümler; tıp, mühendislik, hukuk, bilgisayar teknolojileri ve doğa bilimleridir.

Yabancı öğrencilerin en çok tercih ettiği Rusya üniversiteleri; Saint Petersburg Devlet Üniversitesi, Moskova Fizik ve Teknoloji Enstitüsü, Ulusal Araştırma Nükleer Üniversitesi MEPhI (Moskova Mühendislik Fizik Enstitüsü) ve Lomonosov Moskova Devlet Üniversitesi’dir.

Rusya Nüfusunun Eğitim İstatistikleri Nasıldır?

Rusya nüfusunun eğitim istatistikleri incelendiğinde, Dünya Atlası’na göre 2018 yılında Rusya Federasyonu için yetişkin okuryazarlık oranı %99,7’dir.

Rusya nüfusunun 2013 yılında OECD tarafından paylaşılan eğitim istatistikleri verilerine göre ülkenin oldukça eğitimli bir topluma sahip olduğu görülmüştür. OECD araştırmasına göre Rusya'nın nüfusu içinde 25-64 yaşındakilerin %94'ü en az bir lise mezunudur; OECD ortalaması olan %75 ve G20 ülkeleri ortalaması olan %60’a göre bu oran oldukça yüksektir.

Rusya’da 2011 yılında OECD verilerine göre nüfusun %31’i mesleki eğitim almıştır. Ülkede 2011 yılında üniversite programlarına katılım oranı ise %72 oran ile OECD ortalaması olan %60 oranından çok daha yüksektir.

Ülkede okul öncesi ve ilkokullarda kaydı bulunan öğrenci sayısı yüksektir. OECD verilerine göre 2011 yılında Rusya’da okul öncesi eğitim kurumuna kayıtlı bulunan 3 yaş grubu çocukların oranı %70, 4 yaş grubunun oranı ise %76’dır; ilkokul kurumuna kaydı bulunan 5-14 yaş grubu çocukların oranı ise %92’dir.

OECD’nin Rusya eğitimi üzerine yaptığı araştırmada ülkede 7-8 yaşındakiler için eğitim süresinin %50'sinin üç temel konuya ayrıldığı görülmüştür ve bu konular; matematik, okuma/yazma/edebiyat ve fendir.

OECD ve G20 ülkeleri arasında, her seviyeden en fazla kadın öğretmen nüfusu olan ülke %83 oranla Rusya’dır; bu veri ayrıca kadın eğitim oranının ve ülkenin kalkınmışlık seviyesinin yüksek olduğu bilgilerini vermektedir.

OECD verilerine göre 2000 ve 2011 yılları arasında, dünya çapında yabancı yükseköğretim öğrencilerinin sayısı ikiye katlanmıştır ve Rusya’da da bu yıllar arasında yabancı öğrenci sayısı %90 artmıştır. Rusya’da yabancı öğrenci nüfusunun oranı 2005-2011 yılları arasında %4 iken, 2019-2010 yılları arasında ülkedeki öğrenci nüfusunun %8’i yabancı öğrencilerden oluşmaktadır.

Rusya'da Eğitim Ücretli Midir?

Rusya’da devlet okullarında zorunlu eğitim aşamaları ücretsizdir, ancak ülkede ücretli özel ve uluslararası okul seçenekleri de mevcuttur. Ülkede, ücretsiz lise ve üniversiteler olduğu gibi ücretli yükseköğretim kurumları da mevcuttur.

Rusya’da özel kurumlarda ilkokul eğitimi için yıllık harcanan tutar ortalama 450.000 Rus rublesidir. Rusya'da özel bir ilkokul veya ortaokulda aylık ortalama ücretler 20.000 Rus rublesi civarındadır.

Rusya’da bir lisans derecesinin tam zamanlı bölümünde eğitim ve aynı zamanda uzmanlık derecesinin tam zamanlı bölümünde eğitim maliyetleri, yılda yaklaşık 240.000 ile 260.000 Rus rublesidir. Ülkede tam zamanlı yüksek lisans eğitimi ise ortalama yıllık 260.000 ile 280.000 Rus rublesidir.

Rusya ve Türkiye arasındaki eğitim masrafları kıyaslandığında genel olarak Türkiye daha ucuzdur; ancak yurt dışında okumayı düşünen Türk vatandaşları için, Rusya’daki eğitim masrafları ile Avrupa kıyaslandığında daha düşüktür.

Rusya'da Burslu Eğitim Alınabilir Mi?

Rusya’da devlet, çeşitli kurumlar, üniversiteler ve bazen bursluluk yarışmaları aracılığı ile burslu eğitim almak mümkündür.

Devlet burs programlarına Rusya Konsoloslukları ile iletişime geçilerek başvuru yapılabilmektedir. Devlete ait burs programından yararlanmak isteyen yabancı öğrencilerin Uniform State Examination (EGE) isimli sınavdan geçmeleri gerekmektedir.

Rusya’da okumak isteyen yabancı öğrenciler Rusya Bursluluk Portalı üzerinden burs başvuruları yapabilmektedir. Rus devleti öğrencilerden gelen “Government of Russia Open Doors Burs Programı” için online başvuru almaktadır.

Rusya’da Uzaktan Eğitim Sistemi Nasıldır?

Rusya’da uzaktan eğitim, belirli koşullarda evden eğitim şeklinde mevcuttur. Rus yasalarına göre, ailelerin çocuklarını normal eğitimden alma ve onlara evde eğitim verme hakkı bulunmaktadır; bunu yapabilmek için bölgesel eğitim bakanlıklarına önceden bildirimde bulunulması gereklidir.

Pandemi döneminden önce Rusya’da evden eğitim çok yaygın olmayan bir eğitim biçimi olsa da, yıllar içerisinde popülerliği artmıştır. Örneğin, 2015/16 tarihlerinde sadece 8.200 Rus çocuğu evde eğitim görmekteyken, 2018/19 itibariyle bu sayı 20.000'in üzerine çıkmıştır. Pandemi ile de birlikte uzaktan eğitime dair deneyim edinen aileler için ülkede çoğalan bir eğitim seçeneğine dönüşmeye başlamıştır.

Rusya'da Dil Eğitimi Nasıldır?

Günümüzde Rusya'da yabancı dil eğitimi zorunlu hale getirilmiştir. Öğrenciler Almanca, Fransızca ve İspanyolca gibi farklı dillerden birini seçebilmektedir. Rusya'da öğretilen diğer yabancı diller arasında İngilizce, Rus öğrenciler tarafından en çok tercih edilen dildir. Ülkede dil eğitimi okullara ve ailelerin seçimlerine göre okul öncesi eğitim aşamasından itibaren başlayabilir.

Yabancılar için de Rusya’da dil eğitimi alabilecekleri okul ve kurumlar mevcuttur. Yabancı uyruklu ve Rusya’da Rusça dil eğitimi almak isteyen bireylerin seçebileceği bazı ünlü dil okulları; St. Petersburg’da bulunan Educa Rus Dili Okulu, Soçi’de bulunan YCODE Rus Dili Okulu, St. Petersburg’da bulunan Derzhavin Enstitüsü ve Moskova’da bulunan Liden & Denz Dil Merkezidir. Ülkede bulunan ortalama Rusya'da dil okulu fiyatları kurslara ve konaklama seçeneklerine göre değişim göstermekle birlikte, aylık 158 ile 3 bin dolar arasındadır.

Rusya ve Türkiye Eğitim Sistemlerinin Karşılaştırılması Nasıldır?

Rusya ve Türkiye eğitim sistemlerinin benzerlikleri ve farklılıkları bulunmaktadır.

Rusya’da ve Türkiye’de zorunlu eğitim süresini kapsayan ücretsiz devlet okulları mevcuttur ancak Rusya’nın zorunlu eğitim süresi Türkiye’den 1 yıl fazladır. Eğitimin basamaklara ayrılması iki ülkede de benzerdir, ancak Türkiye’dekinden farklı olarak Rusya’da lise eğitimi iki yıllık, ortaöğretim ise beş yıllıktır.

Rusya’da ve Türkiye’de eğitim kurumlarının özel, devlet ve uluslararası seçeneklerine sahip olması benzerlik göstermektedir. Rusya’da ve Türkiye’de eğitimin ücretsiz devlet okullarında verilmesine rağmen öğrencilerin okul üniformaları, spor dersi gereçleri ve kırtasiye gibi ücretleri karşılanması gereği benzerlik göstermektedir.

İki ülkede de eğitim basamakları arasında merkezi sınav sistemlerinin mevcut oluşu birbirine benzemektedir.

Rusya’da eğitim kalitesinin Türkiye’den daha yüksek olması ve dünyaca bilinmesi en önemli farklılıklarıdır.

Rusya'da Okumak için Eğitim Danışmanlığı Nereden Alınır?

Rusya’ya eğitim almak amacıyla gitmek isteyen kişiler akredite bir danışmanlık şirketi olan Vizem.net’ten eğitim ve vize danışmanlığı hizmeti alabilmektedir.

Rusya Federasyonu'nda eğitim alabilmek için Vizem.net'ten ulaşılabilen eğitim danışmanlığı hizmeti; lisans, yüksek lisans, doktora eğitimi veya dil okulu gibi eğitim programları için danışmanlık alan kişi tarafından seçilen Rusya'daki eğitim kurumu ile yapılacak yazışmalar, denklik almak ile kayıt işlemlerine ek olarak Rusya vizesi için danışmanlık ve başvuru işlemlerinin tümünü kapsamaktadır.

Daha fazla bilgi için: 0850 241 1868