İspanya Dini

İspanya Dini ve İnanç Yapısı Nasıldır?

İspanya dini ve inanç yapısı İspanyol Sosyolojik Araştırmalar Merkezi’nin yaptığı araştırma sonucu; %57.4’ü Katoliklik, %4.5’i İslam gibi inançlar ile birlikte %15.1’i ateist, %11.5’i agnostik ve %10.4’ü ise inançsız olarak bulunmuştur.

İspanya Dini İnanci Nedir?

İspanya’da genel olarak Katolik Hristiyanlık dini yaygın olarak görülmektedir. Hristiyanlığın diğer mezhepleri olan Ortodoksluk ve Protestanlık azınlık topluluklar içerisinde gözlemlenmektedir. Hristiyanlıktan sonra en yaygın olan din ise Kuzey Afrika ülkelerinden gelen göçün etkisi ile İslam’dır. Hinduizm, Budizm, Paganizm ve Taoizm gibi dinler ise İspanya’da yer alan diğer önemli dinler arasındadır.

İspanya’da Hristiyanlık

İspanya’da Hristiyanlık dinine inanan kişi sayısı, nüfusun %57.4’ünü oluşturmaktadır ve Katolik, Ortodoks ve Protestan olmak üzere üç ayrı mezhep bulunmaktadır. İspanya’da toplam 22.997 adet kilise ve 783 adet manastır bulunmaktadır. Burgos Katedrali, Santiago Katedrali, Kutsal Haç ve Aziz Eulalia Katedrali, Valensiya Katedrali, Granada Katedrali, Kraliyet Şapeli, Sevilla Katedrali, Toledo Katedrali ve Valladolid Katedrali en önemli kiliseler arasında yer almaktadır.

İspanya kökenli azizlerden bazıları ise; Adelemus of Burgos, Aziz Amaro, Pedro Armengol, Valdeiglesias’lı Bernard, Aziz Louis Bertrand, Aziz Betancur’lu Joseph de Peter, Francisco Fernandez de Capillas, Aziz Roderick, Bonifacia Rodriguez ve Aziz Alfonso Rodriguez Olmedo’dur.

İspanya’da Katoliklik

Katoliklik, 1492’de Reconquista ile İspanya’nın İslam yönetiminden geri alınması ile baskın din haline gelmiştir. İspanyol Engizisyonu, İber Yarımadası’nın dini arınmasını tamamlamak için 1478’de kurulmuştur ve sonraki yüzyıllarda İspanya kendisini Katoliklik inancının kalesi olarak görmüştür.

Toplam nüfusun yaklaşık %92’sini kapsayan 42 milyondan fazla kişi Katolik geleneklerine göre vaftiz edilmiştir. Güçlü geleneklere rağmen, günümüzde çoğu insan İspanyol dini törenlere düzenli olarak katılmamaktadır. İspanyol Sosyolojik Araştırmalar Merkezi tarafından Ekim 2006’da yapılan bir araştırma, kendilerini dindar olarak tanımlayan İspanyolların %54’ünün kiliseye neredeyse hiç gitmediğini, %15’inin kiliseye gittiğini, %10’nun yılda bir kez ve %19’unun her pazar gittiğini göstermektedir.

İspanya’da Ortodoksluk

İspanya’da Ortodoksluk, 1054’teki Büyük Bölünme’den sonra Katoliklik etkisi altında kaldığından, geleneksel olarak görülmemektedir.

Ülkedeki Ortodoksların sayısı, İspanya’nın Doğu Avrupa’dan göçmen işçi akını yaşadığı 1990’ların başında artmaya başlamıştır. İspanyol Ortodoksların arasında baskın milliyet, 700 bin nüfus ile Rumenlerdir. Ortodoksluk inancını oluşturan diğer milletler ise; yaklaşık 1 milyon nüfusa sahip Bulgarlar, Ruslar, Ukraynalılar ve Moldovalılardır.

İspanya’da Protestanlık

İspanya’da Protestanlık göçler ile artış göstermiştir ve yerli İspanyollar arasında %1’lik bir kesimi oluşturmaktadır. İspanya’daki Protestan kiliselerin yaklaşık 1.200.000 üyesi olduğu tahmin edilmektedir.

İspanya’da Kilise Sayısı Kaçtır?

İspanya’da kilise sayısı toplam 22.997 adettir. Yapılan son araştırmalara göre, İspanya kiliselerine bağlı olan ve kiliseyi düzenli olarak ziyaret eden Katolik İspanyol sayısı Katolik nüfusunun %19’unu oluşturmaktadır.

İspanya’da Müslümanlık

İspanya’da Müslümanlık, özellikle 2000’li yıllarda ve sonrasında yaşanan son göç dalgaları ile hızla artmaya başlamıştır. İspanya İslam Cemaatleri Birliği (Unión de comunidades islámicas de España) tarafından yapılan bir araştırmaya göre, 2019’da İspanya’da yaşayan ve toplam nüfusun yaklaşık %5’ini oluşturan 2.100.000’den fazla Müslüman kökenli nüfus bulunmaktadır. İspanya Müslümanları, çoğunlukla Mağrip ve diğer Afrika ile Arap ülkelerinden gelen göçmenler ve onların soyundan gelenlerden oluşmaktadır. Bunların yaklaşık 880.000’i İspanyol uyruklu ve çoğu İspanyol vatandaşlığını kazanmış göçmenlerdir.

İspanya tarihi, bir dönem İslam kültürüne de ev sahipliği yapmıştır. İslam, İber Yarımadası’nda Emevilerin İspanya’yı fethiyle başlayıp; 16. yüzyılın ortalarında modern İspanyol devleti tarafından yasaklanması ve 17. yüzyılın başlarında Moriskoların sınır dışı edilmesiyle sona ermiştir. Yaklaşık 500.000 kişilik etnik ve dini azınlık olan Moriskoların önemli bir kısmı İspanya’dan ayrılmış veya zorla Hristiyanlığa geçerek, sınır dışı edilmekten kurtulmuş olsa da, 19. yüzyılda Müslüman nüfusta büyük bir düşüş gözlemlenmiştir. 1985 ile 2000’li yıllar arası çok sayıda Faslı göçmen ile, İspanya’da Müslümanların sayısı tekrar artmaya başlamıştır.

İspanya İslami Cemaatler Birliği (UCIDE) tarafından yapılan resmi olmayan bir tahmine göre, İspanya’daki Müslüman nüfus, 2019 itibariyle toplam İspanyol nüfusunun %4.45’ini temsil etmekte ve bunların %42’sinin çoğu yabancı aile kökenli İspanyol vatandaşı, %38 Faslı ve %20 diğer milletlerden oluşmaktadır.

İspanya’da Cami Sayısı Kaçtır?

İspanya’da cami sayısı yaklaşık olarak 13 büyük ve 1000’e yakın küçük camiden oluşmaktadır. İspanya’da Hristiyanlığın tekrar yayılması ile bazı camiler kiliseye dönüştürülmüştür.

İspanya Kurtuba Cami, resmi olarak Meryem Ana Katedrali olarak geçmektedir. İspanya’nın Endülüs bölgesinde yer almaktadır ve Córdoba Roma Katolik Piskoposluğu’na ait bir katedraldir. Eskiden bir cami olmasından dolayı, Córdoba Ulu Cami olarak da bilinmektedir. Cami yapısı, İslam mimarisi tarihinde önemli bir anıt olarak kabul edilmektedir ve birçok bilim adamı tarafından, Müslüman dünyasının batı Akdeniz bölgelerinin Mağribi mimarisi üzerinde oldukça etkili olduğu kabul edilmektedir. Aynı zamanda, İspanya’nın en önemli tarihi anıtlarından ve turistik yerlerinden biridir ve 1984’ten beri UNESCO Dünya Mirası Listesinde yer almaktadır.

İspanya’daki camiler; Ebu Bekir Cami, Kral Abdülaziz Cami, Endülüs Cami, Başarat Cami ve Melilla Merkez Cami gibi önemli camileri içermektedir.

İspanya’daki İslami Eserler Nelerdir?

İspanya’daki İslami eserler aşağıda listelenmiştir.

  • Ebu Bekir Cami
  • Kral Abdülaziz Cami
  • Ömer ibn el-Hattab Cami
  • El Morabito Cami
  • Fuengirola Cami
  • Granada Ulu Cami
  • Valencia İslam Kültür Merkezi
  • İyi Anlaşma Cami
  • Melilla Merkez Cami
  • Muley El Mehdi Cami
  • Sidi Embarek Cami
  • Biada Cami
  • Endülüs Cami
  • Başarat Cami

İspanya’da gezilecek yerler kültürel ve dini çeşitlilik nedeniyle oldukça zengindir. İspanya’ya 90 günden az sürecek şekilde seyahat etmek isteyen kişilerin, İspanya turist vizesi alması gerekmektedir.

İspanya’da Musevilik

İspanya’da Musevilik, çoğunlukla Barselona, Madrid ve Murcia’da görülmektedir. Günümüzde İspanya’da nüfusun %0.2’sinden daha azını oluşturan ve tahminen 13.000 ile 50.000 arasında Yahudi yaşamaktadır.

Bugünkü İspanyol topraklarında Yahudi topluluklarının yerleşimi tahmini M.S. 70’te İkinci Tapınak’ın yıkılmasından sonraki zamanlara kadar uzanmaktadır. İspanya’da İbranice varlığının en eski arkeolojik kanıtı, Mérida’da bulunan, 2. yüzyıldan kalma bir mezar taşından anlaşılmaktadır. 8. yüzyılın başlarında İber Yarımadası’nın Emevi Devleti tarafından fethinden sonra, Yahudiler farklı bir vergi sistemi olan zımmi sistemi altında yaşamış ve giderek Araplaşmışlardır.

İspanya Yahudileri özellikle 10. ve 11. yüzyıllarda, halifelik ve emirlik dönemlerinde ön plana çıkmıştır. Murabıt ve Muvahhid istilalarının ardından, birçok Yahudi; Kuzey Afrika’ya ve Hristiyan İber Krallıkları’na kaçmıştır. 1924 tarihli bir kararnamenin yasal temeline dayanarak, kanıtlanmış soy temelinde İspanyol vatandaşlığını kolaylaştırarak Sefarad Yahudileri’nin İspanya’ya dönüşünü destekleyen girişimler olmuştur.

İspanya’da Ateistlik

İspanya’da ateistlik, toplam İspanya nüfusunun yaklaşık %15.1’ini oluşturmaktadır. İspanya’da son yıllarda ateistlik oranı gittikçe artmaktadır. Antonia San Juan ve Pablo Picasso önemli İspanyol ateistler arasında yer almaktadır.

İspanya’da İnanç Hoşgörüsü Nasıldır?

İspanya’da inanç hoşgörüsü günümüzde genel olarak artmaktadır. İspanya tarihi ile karşılaştırılınca, Reconquista adı verilen Hristiyanlaştırma döneminde inanç hoşgörüsü oldukça azalmıştır. 1900’lu yılların başlarındaki, Kuzey Afrika’dan gelen göçün etkisiyle Müslümanlarla bir arada yaşarken hoşgörü ve pozitif yaklaşımlar çok gözlenmese de, son senelerde artış göstermektedir. Pew Araştırma Merkezi tarafından 2019’da yayınlanan bir ankette, İspanyolların Müslümanlar hakkında %54’ünün olumlu, Yahudiler hakkında ise %76’sının olumlu bir görüşe sahip olduğunu bulunmuştur. İspanya genel olarak Protestanlığı hoş karşılamayan bir ülke olarak görülmektedir.

Bazı bölge ve şehirlerde, radikal taraflar inançlara hoşgörü göstermeme eğilim gösterse de, İspanya’daki Müslümanlar genel olarak diğer Avrupa ülkelerine göre daha ılımlı bir atmosferle karşılaşmaktadır.

İspanya’da Laiklik Ne Kadar Güçlüdür?

İspanya’da laiklik, tarih boyunca çoğu kez göz ardı edilmiş bir ilkedir. Katoliklik, 1492’de Reconquista’nın sona ermesinden bu yana, diğer Hristiyan ve Hristiyan olmayan dinlerin küçük bir azınlığı ile baskın din olmuştur. İspanya’yı dindarlık seviyesinde, Pew Araştırma Merkezi verilerine göre, 34 Avrupa ülkesi arasında 16. sırada yer almaktadır. 1978 İspanyol Anayasası, İspanyol toplumunda dinin oynadığı rolü kabul ederken, devletin resmi dini olan Katolikliği ortadan kaldırmıştır. İspanya’da resmi bir din olmaması laikliği göstermekte; ibadet ve dini özgürlüğü korumaktadır.

İspanya’da Din ve İnanç Sosyal Yaşamı Nasıl Etkiler?

İspanya’da din ve inanç, sosyal yaşamı eskiye oranla daha az etkilemektedir. İspanya’da bulunan toplam kilise rahiplerinin sayısı 1975’te 24.300’e ve 2005’te 19.307’ye; rahibelerin sayısı ise 2000 ile 2005 dönemde %6.9 düşüşle 54.160’a düşmüştür.

2008 yılı Eurobarometer araştırmalarına göre, %3’lük İspanya nüfusu dini en önemli üç değerden biri olarak görürken, Avrupa ortalaması %7’dir. İspanya’da din etkisinin azalması değişen ideolojiler ve alınan göçlerin getirdiği din ve millet çeşitliliğinden kaynaklanmaktadır. İspanya’da sosyal yaşam ve çalışma yaşamında dini özgürlük, İspanya Anayasası ile güvence altına alınmıştır.

İspanya’da Din Eğitimi Nasıldır?

İspanya’da din eğitimi, din özgürlüğü ve devletin dini tarafsızlık ilkesine göre verilmektedir. Ancak, İspanya Devleti ile Vatikan arasında 1979 yılında yapılan eğitim ve kültürel konularda anlaşma bulunmaktadır. Bu anlaşma, anayasal ve uluslararası ilkelere uygun olarak hazırlanmış olup, bölgesel uygulama alanları ve özerk toplulukları da kapsamaktadır.

1992’de İspanya’daki Evanjelik Dini Varlıklar Federasyonu, İspanya’daki İsrail Toplulukları Federasyonu ve İspanya İslam Komisyonu ile işbirliği anlaşmaları yapılmıştır. İspanya Anayasası’nın 27. maddesiyle, kamu kurumlarında; anne ve babaların, çocuklarına kendi inançlarına uygun din ve ahlak eğitimi aldırma hakkı güvence altına alınmıştır. Bu madde uyarınca, İspanya’da bulunan Türklerin din dersleri seçme veya muaf olma hakkı bulunmaktadır.

İspanya eğitim sistemi, aynı zamanda din adamlarının da yetiştirilmesine katkı sağlamaktadır. İspanya’da din adamı olmak için Katolik okullarından mezun olduktan sonra alınan üniversite eğitimiyle Hristiyan ve İslami eğitim veren okullardan mezun olduktan sonra İslami İlimler okuyan kişiler din görevlisi olabilmektedir.

Utku Urfa Yazan: Utku Urfa

Utku Urfa graduated from Trakya University in 2020 with a bachelor's degree in Translation and Interpreting. After taking the role of both the copywriter and content editor at vizem.net in July 2021, Utku is currently working as EU Area Senior Consultant since July 2022.

Paylaş: