Rus Edebiyatı: Rus Yazarlar ve Şairler Kimlerdir?

Rus Edebiyatı Nasıl Gelişmiştir?

Rus edebiyatı tarihi, birkaç döneme ayrılarak Rus yazı dilinin ortaya çıkmasıyla gelişmiştir. Rusya’da Hristiyanlığın kabulünden önce yazılı dil olmadığı için, eski Rus edebiyatının gelişmesi 11. yüzyıl ile 17. yüzyıl arasında gerçekleşmiş ve Klasik Rus edebiyatı döneminin başlaması 18. yüzyılı bulmuştur.

Klasik Rus edebiyatı veya diğer adıyla Rus Aydınlanma Dönemi, 1700-1800 yılları arasında, klasik Rus şiiri ve düz yazısının kurucuları Lomonosov, Fonvizin, Derjavin ve daha birçok önemli Rus yazarlar ile şekillenmiştir.

Rus edebiyatının altın çağı ile 19. yüzyılda Rus edebiyatı modern çağa giriş yapmış, anlatı şiiri, lirik şiir, trajedi, kısa hikaye, roman, gezi günlüğü ve tarih olmak üzere her edebi alanda eser verilmiştir. Rus edebiyatının en önemli eserlerini veren Puşkin, aynı zamanda birçok Rus edebiyatı ana temalarını keşfetmiştir. 19. yüzyılda öne çıkan Griboyedov, Lermontov, Gogol, Turgenyev, Dostoyevski, Tolstoy, ve Çehov gibi Rus yazarlar ve eserleri, dünya edebiyatına katkıda bulunmuşlardır.

Klasik Rus Edebiyatı Nedir?

Klasik Rus edebiyatı, Rus Aydınlanma dönemi olarak da adlandırılmış 18. yüzyılda başlayan bir dönemdir. Klasik Rus edebiyatı yazarları arasında Lomonosov, Fonvizin, Derjavin ve dönemin sonlarına doğru Nikolay Karamzin bulunmaktadır. Lomonosov, modern Rus edebiyat dilini etkileyen önemli bir şairi olarak, şiirde ses sembolizminin öncüsü olmuş, Rus Aydınlanma döneminin sonlarına doğru ise Nikolay Karamzin şiirde ve düzyazıda sentimentalizmin kurucusu olmuştur.

Klasik Rus edebiyatı dönemini yansıtan, okunması gereken Rus klasikleri içinde Lomonosov’un Evening Meditation on the God’s Grandeur (Tanrı’nın Görkemi Üzerine Gece Meditasyonları) eseri, Fonvizin’in The Minor (Genç) adlı tiyatro oyunu ve Derjavin’in On the Death of Prince Meshchersky (Prens Meshchersky’nin Ölümü Üzerine) adlı şiiri vardır. Rus edebiyatı klasikleri içerisinde, bir başka okunması gereken eser ise Nikolay Karamzin’in Zavallı Liza hikayesi olup, aydınlanma değerlerini olduğu kadar halkı, köylüleri ve köleleri de temsil eder.

Modern Rus Edebiyatı Nedir?

Modern Rus edebiyatı, 19.yüzyılda Rus edebiyatının Puşkin’in eserleriyle başlayarak altın çağ olarak düşünüldüğü dönemdir. Modern Rus edebiyatının ünlü Rus yazarları arasında başta Puşkin olmak üzere, Griboedov, Lermontov, Gogol ve mirasçıları Turgenyev, Dostoyevski, Tolstoy ve Çehov bulunmaktadır. Modern Rus edebiyatı eserleri içerisinde Dostoyevski’nin Suç ve Ceza, Karamazov Kardeşler, Budala adlı kitapları, Turgenyev’in Babalar ve Oğullar isimli eseri, Nikolay Gogol’un Ölü Canlar kitabı, Tolstoy’un Savaş ve Barış ile Anna Karenina adlı eserleri bulunmaktadır.

En Meşhur Rus Yazarlar Kimlerdir?

En meşhur Rus yazarlar aşağıda listelenmiştir.

• Alexandr Puşkin
• Aleksandr Soljenitsin
• İvan Turgenyev
• Vladimir Nabokov
• Mihail Bulgakov
• Anton Çehov
• İvan Bunin
• Nikolay Gogol
• Fyodor Dostoyevski
• Lev Tolstoy

Tolstoy Kimdir?

Lev Tolstoy, Rus ve dünya edebiyatının en önemli yazarlarından biri olup, 1902’den 1906’ya kadar her yıl Nobel Edebiyat Ödülü’nü; 1901,1902 ve 1909’da ise Nobel Barış Ödülü’nü kazanmıştır.

Rus yazar Tolstoy, 1828’de Rus aristokrat bir ailede doğmuştur. Tolstoy, 2 yaşındayken annesini, 9 yaşındayken babasını kaybetmiştir. 1844 yılında Tolstoy, hukuk okumaya başlamış; fakat öğretmenleri onu “öğrenmeye yeteneği ve isteği olmayan” olarak tanımlamıştır. Tolstoy, daha sonraki yıllarda üniversiteyi yarıda bırakarak yazmaya yönelmiş, fakat kumar borçları arttığında orduya katılmıştır. Lev Tolstoy, Kırım Savaşı’nda savaşmış, teğmenlik rütbesine yükselmiş, savaşın ardından da ordudan ayrılmıştır. Lev Tolstoy’un eserlerinde hayatının izleri görülebilmektedir.

Tolstoy Savaş ve Barış başyapıtı ile dünya edebiyatının en önemli eserlerinden birini ortaya koymuş, savaşın dehşetini ortaya koyarak gerçekçilik akımı içinde yer almıştır. Tolstoy Anna Karenina kitabıyla ise içinde bulunduğu Rus toplumunu gerçekçi bir biçimde yansıtarak gerçekçilik akımının bir başka örneğini sergilemiştir.

Tolstoy, Anna Karenina kitabından sonraki İvan İlyiç’in Ölümü ve İnsan Ne ile Yaşar? adlı eserlerinde Hristiyan temaları işlemiştir. Tolstoy’un şiir denemeleri olsa da şiire karşı eleştirel bir tutum takınmıştır.

Dostoyevski Kimdir?

Fyodor Dostoyevski, Rus edebiyatının altın çağında 1821-1881 arasında yaşamış olan en büyük roman ve kısa hikaye yazarlarındandır. Rus yazar Dostoyevski, realizm akımının güçlü temsilcilerinden biri olarak, içinde bulunduğu ülkenin 19. yüzyıl atmosferini siyasi, sosyal ve ruhsal açıdan kaleme almış, aynı zamanda felsefi ve dini temalara da yer vermiştir.

Dostoyevski eserleri arasında Suç ve Ceza, Ecinniler, Budala ve Karamazov Kardeşler en çok tanınmış olanlardır. Yeraltından Notlar adlı eseriyle ise Dostoyevski varoluşçuluk edebiyatının ilk eserlerinden birini vermiştir. Dostoyevski Suç ve Ceza yapıtında, 8 ay hapishanede kaldığı dönemde tanıştığı suç ve ceza kavramlarını, Raskolnikov karakteri üzerinden irdelemiştir. Suç ve Ceza Dostoyevski tarafından 1866 yılında yazılan Rus ve dünya edebiyatındaki en büyük eserlerden biri olarak, ahlak ve siyaset kavramlarını sadece Rus halkı üzerinden değil, tüm insanlık üzerinden de incelemiştir.

Dostoyevski Budala adlı kitabı ise dürüst ve açık bir insan olarak yaşamanın zorluklarına ve toplumsal sistemin çelişkilerine işaret etmiştir. Dostoyevski en iyi kitapları arasındaki Kumarbaz, Ölü Bir Evden Hatıralar, Ecinniler, Beyaz Geceler bulunmaktadır, ancak Dostoyevski kitapları içerisinde ilk yazarlık dönemine ait İnsancıklar ve Öteki isimli eserler de önemli yer tutmaktadır.

Turgenyev Kimdir?

İvan Turgenyev, Rus edebiyatın modern çağının en büyük realist yazarlarındandır; roman, kısa hikaye, şiir, tiyatro oyunu kaleme almıştır. 1818 doğumlu İvan Turgenyev’in babası soylu bir aileden gelmektedir, ancak yoksul düşmüşlerdir; annesi ise kölelere olan zorba davranışlarıyla, Turgenyev’in köleler hakkındaki eleştirel düşüncelerini erken yaşta geliştirmesine neden olmuştur. Rus edebiyatında gerçekçilik akımının dönüm noktalarından biri olan, Turgenyev’in Bir Sporcunun Kısa Hikayeleri isimli meşhur eserinde, köleliğin kötülükleri anlatılmaktadır.

Turgenyev eserleri arasında en bilinenlerden Babalar ve Oğullar ve İlk Aşk, baba-oğul ilişkisini ele almaktadır. Turgenyev Babalar ve Oğullar yapıtında, 19. yüzyılın en büyük kurgu romanlarından biri olarak, eski nesil ile nihilist gençlik arasındaki kuşak çatışmasını ele almıştır. Turgenyev İlk Aşk adlı eserini otobiyografik olarak yazmış, 21 yaşında bir kız ile 16 yaşında bir gencin aşk hikayesini kaleme dökmüştür.

Turgenyev kitapları arasında ilk önemli düzyazı yapıtı olan Avcının Notları yayınlandıktan sonra, eserde yaptığı toprak sahiplerinin köylülere zalimliklerini ve köleliğe eleştirileri nedeniyle,Turgenyev Petersburg’ta bir ay hapiste kalmıştır ve Spasskoye’de 18 ay ikamet etme cezası almıştır.

Anton Çehov Kimdir?

Rus yazar Anton Çehov, 1860 ile 1904 arasında yaşamış, modern Rus edebiyatına ve dünya edebiyatına damgasını bırakmış, tiyatro oyunu ve kısa hikaye yazarıdır. Çehov’un asıl mesleği hekimlik ise de para kazanmak amacıyla başladığı hikayeler sonrasında sanatçılığı ortaya çıkmış ve modern kısa hikayenin gelişimini etkilemiştir.

Anton Çehov eserleri ile tiyatroda erken modernizm doğuşu gerçekleşmiştir. Anton Çehov Martı oyununun gösteriminden sonra tiyatroyu bırakmış, fakat oyun Moskova Sanat Tiyatrosu tarafından 1898’de tekrar canlandırılmıştır. Vanya Dayı, Vişne Bahçesi, Üç Kız Kardeş Anton Çehov’un “ruh hali tiyatrosu” ve “metinin yaşam hakkındaki gizli anlamı”nı yansıttığı ve Moskova Sanat Tiyatrosu’nun Martı oyunundan sonra sergilediği diğer üç oyundur.

Anton Çehov hikayeleri, günlük bir yaşamın kesitlerini, duygular ve düşünceleri ön plana alarak yazılmakta, olay örgüsünden ziyade anlık akışın bir görüntüsünü sunmaktadır. Çehov durum hikaye çeşidinin ilk temsilcisidir, bu nedenle durum hikayeleri aynı zamanda Çehov tarzı hikaye olarak da bilinmektedir. Çehov tarzı hikaye temsilcileri arasında Sait Faik Abasıyanık, Memduh Şevket Esendal ve Tarık Buğra bulunmaktadır. Altıncı Koğuş, Çehov’un 1892’deki kısa hikayelerinden örneklerinden biri olarak, varoluşsal kriz, toplum, ihmalkarlık, acı çekmek gibi temalar içermektedir. Anton Çehov kitapları içerisindeki Öylesine Bir Hikaye ve Köpeğiyle Dolaşan Kadın isimli eserler, Çehov’un öykü yazarlığının farklı evrelerini yansıtmaktadır.

Rus Edebiyatının En İyi Romanları Hangileridir?

Rus edebiyatının en iyi romanları aşağıda listelenmiştir.

• Karamazov Kardeşler: Bir ailenin içerisine düştüğü felaketler zinciri aracılığıyla, 19. yüzyılda Rus halkının toplumsal ve bireysel yönleri Fyodor Dostoyevski’nin Karamazov Kardeşler eseriyle yansıtılmaktadır. Dostoyevski’nin yaşamının son yıllarında yazdığı eser, Rus edebiyatında felsefe düzeyinde roman-tragedya türünün temelini atmıştır.
• Suç ve Ceza: Dostoyevski’nin olgunluk döneminin ilk büyük romanı kabul edilen Suç ve Ceza, Raskolnikov’un parası için tefeci bir kadını öldürmeyi tasarlayarak içindeki bulunduğu ahlaki ikilemleri konu alır.
• Anna Karenina: Lev Tolstoy tarafından yazılmış ve bölümler halinde basılmış olan Anna Karenina, 1870’li yıllarda, Rus toplumunun üst sınıfına mensup kişilerin arasında geçen aşk öykülerinden biridir.
• Savaş ve Barış: Lev Tolstoy’unen iyi Rus romanlarıarasında olan Savaş ve Barış, Napolyon döneminde Rusya ve Fransa arasındaki savaşı ve bu savaşın Rus toplumuna etkilerini ve sonuçlarını beş asil aile üzerinden anlatmaktadır.
• İvan İlyiç’in Ölümü: Lev Tolstoy’un 1886 yılında yayınlanan İvan İlyiç’in Ölümü adlı kitabı sıradan bir adamın, sıradan ölümünün bir tasviridir.
• Ölü Canlar: Nikolay Gogol tarafından 1842’de ilk cildinin yayınlandığı bu eser, üç cilt olarak tasarlanmış fakat bitirilememiştir. Ölü Canlar’da kitabın kahramanı Çiçikov’un toprak sahiplerinden ölü köleleri kağıt üzerinde satın alması üzerinden 19. yüzyıl Rus toplumunun hicvi yapılmıştır.
• Usta ile Margarita: Mihail Bulgakov tarafından kaleme alınan eser, 1930’larda sihirbaz kılığında Moskova’ya gelen şeytanın şehri sersemleştirmesini, var olan rejimin korkaklığını ve ikiyüzlülüğünü anlatmaktadır.
• Babalar ve Oğullar: İvan Turgenyev’in yazdığı eser, eski nesil ile nihilist gençlik arasındaki kuşak çatışmasını ele almaktadır.
• Oblomov: İvan Gonçarov’un öne çıkan eseri, Rus aristokrat sınıfından olan Oblomov adlı karakterin potansiyelini ve gerçekleştirmediklerini ortaya koymaktadır. Gonçarov, Batıyı temsil eden Ştolts karakteriyle Oblomov’un karşıtlıklarını göstererek Doğu-Batı farklarını ele almaktadır.

Rusya Edebiyatı Şiirleri Nasıldır?

Rusya edebiyatı şiirlerinin öncüsü modern Rus edebiyatının kurucusu olan Puşkin’in şiirleri, Rusya’da en çok bilinen ve okul müfredatına dahil olan şiirlerdir. Rusya’nın ulusal şairi olarak bilinen Puşkin, 1825’te sürgündeyken yazdığı O’na isimli klasik aşk şiiri gizemli birine adamıştır. Mihail Lermontov ise 1837’de, Napolyon’la yapılmış 1812’deki savaşa dair yazdığı Borodino adlı şiirinde, savaştaki genç bir askerin ülkesi için savaşmasının anlamını anlatmıştır. Nikolay Nekrasov 1856’daki Şair ve Yurttaş şiirinde, şairin halkına ve ülkesine hizmet etmesi gerektiğini aktarmasıyla bilinmektedir.

Alexander Blok, Rusya’nın çalkantılı bir döneminde 1905’te yazdığı O Kilise Korosunda Şarkı Söyledi şiiriyle ilk Rus devrimini, Japonya’yla yapılmış savaşı ve dönemin siyasetini yansıtmıştır. Rus edebiyatının Stalin dönemini ve kişisel yaşamının trajedisini şiirleriyle ortaya koyan şair ise Anna Ahmatova’dır. Rus edebiyat şiirleri ile 1970’lerdeki neslin yaşamını ve Sovyetler dönemini yansıtan şair Joseph Brodsky ise Odadan Çıkma Sakın! şiiriyle bilinmektedir.

Rus Edebiyatının Ünlü Şairleri Kimlerdir?

Rus edebiyatının ünlü şairleri aşağıda listelenmiştir.

• Alexandr Puşkin
• Mihail Lermontov
• Nikolay Nekrasov
• Fyodor Tyutçev
• Alexander Blok
• Anna Ahmatova
• Marina Tsvetayeva
• Sergey Yesenin
• Vladimir Mayakovski
• Joseph Brodsky

Puşkin Kimdir?

Aleksandr Puşkin, modern Rus edebiyatının kurucuları arasında yer alan ve Rusya’nın ulusal şairi olarak bilinen, romantik döneme ait şair, oyun ve roman yazarıdır. Fransız Aydınlanması’ndan etkilenen Puşkin, romantik akıma ait şiirler yazmıştır; Kafkasya Tutsağı ve Bahçesaray Çeşmesi bu şiirlere ünlü örneklerdir. Alexander Puşkin şiirlerinin ilki Şair Dost’a Nikolay Karamzin’in dergisinde yayımlanmıştır. Puşkin’in lise yıllarında yazdığı şiirlerde gerçekçilik eğilimi görülür. Aleksandr Puşkin şiirleri arasında Ode to Liberty (Özgürlüğe Övgü) şiiri ise Çar I. Alexander tarafından sürgün edilmesine yol açmıştır. Puşkin Bahçesaray Çeşmesi ve Kafkasya Tutsağı şiirlerini sürgün yıllarında Tatarların Hansarayı’ndaki Gözyaşı Çeşmesi’nden etkilenerek yazmıştır.

Puşkin eserleri arasında Boris Gudonov adlı oyun, Euguene Onegin adlı roman bulunmaktadır. Puşkin romanlarının en ünlüleri, Yüzbaşının Kızı ve Maça Kızı’dır. Puşkin Yüzbaşının Kızı eserini 1833-1836 yılları arasında Yemelyan Pugaçov Ayaklanması’nı romantikleştirerek kaleme almıştır. Maça Kızı Aleksandr Puşkin tarafından yazılan insanın para hırsını doğaüstü unsurlarla harmanlayan kısa hikayedir. Alexander Puşkin, birçok ünlü eseriyle ve eserlerinin sinema uyarlamalarıyla, Rus ünlüler arasında yer alır.

Rusya Tarihindeki Olayların Rus Edebiyatına Etkisi Nasıldır?

Rusya tarihindeki olayların Rus edebiyatına etkisi, birçok meşhur Rus romanında örneğini bulmaktadır.

Tolstoy’un en bilinen eseri Savaş ve Barış, Napolyon savaşlarının Rusya tarihi ve toplumuna etkilerini, kitap kahramanlarının 1820’ye kadar gelişimlerini ortaya koyarak açıklar. Tolstoy, Savaş ve Barış kitabında, dört soylu ailenin birbirleriyle olan ilişkilerini anlatarak da döneme dair bir resim çizmektedir.

Puşkin’in Yüzbaşının Kızı” isimli eserinde ise hikayenin ana karakterleri olan Rus bir subay ile yüzbaşının kızı arasındaki olaylar Yemelyan Pugaçov Ayaklanması sırasında geçmektedir. Mihail Şoholov’a ait ve Durgun Akardı Don adlı eser ise Don bölgesinde yaşayan Kazakların bir destanıdır; bu yapıt aynı zamanda I. Dünya Savaşı’ndaki Rus Devrimi’ni ve dönem koşullarını yansıtmaktadır.

Rus Edebiyatının Sinema Üzerindeki Etkisi Nasıldır?

Rus edebiyatının sinema üzerindeki etkisi, Rusya’nın kültürel mirası için önemli bir rol oynamıştır.

Rusya edebiyatı kitapları arasından Savaş ve Barış, Genç Bir Doktorun Anıları, Anna Karenina, Doktor Jivago, Öteki ve Beyaz Geceler sinemaya uyarlanmış, Rus sineması için yeni yorumlar meydana getirmiştir.

Savaş ve Barış, tarihi drama dizisi olarak, BBC One tarafından, 2016 yılında Lev Tolstoy’un 1869’da yazılmış romanından uyarlanmış ve yönetmenliğini Tom Harper yapmıştır. Savaş ve Barış mini-dizisi, kısmen St. Petersburg’da saray içerisinde çekilmiştir ve eserin aslına olabildiğince bağlı kalmıştır. Savaş ve Barış dizisi, Primetime Emmy Ödülleri, Bafta Ödülleri gibi birçok yerde toplam 18 kez aday gösterilmiş ve 2016 yılında Kraliyet Televizyon Topluluğu (RTS) tarafından En İyi Özel Efekt ödüllerini; 2017’de ise BAFTA Ödülleri tarafından En İyi Üretim Tasarlama Ödülü ve Televizyon Sanat Ödülü’nü kazanmıştır.

Genç Bir Doktorun Anıları adlı dizi, Mihail Bulgakov’un aynı isimli kitabından uyarlanarak, 2012 yılında İngiltere’nin Sky Arts 1 kanalında yayınlamışlardır. Genç Bir Doktorun Anıları dizisinin ana karakterleri, daha önce Harry Potter rolüyle bilinen Daniel Radcliffe ve John Ham tarafından canlandırılmıştır. Genç Bir Doktorun Anıları dizisi, 2014 yılında, en iyi televizyon dizisi alanında iki kez aday gösterilse de ödül kazanamamıştır.

Lev Tolstoy’un eserinden uyarlanan Anna Karenina filminin Joe Wright tarafından yönetmenliği yapılmış ve 2012 yılında gösterime girmiştir. Anna Karenina rolüyle Keira Knightley ve diğer öne çıkan oyuncular Jude Law, Matthew Macfadyen, Aaron Taylor-Johnson filmde yer almıştır. Anna Karenina filmi, toplamda 53 adaylıktan 33 ödül kazanmış ve En İyi Kostüm Tasarımı kategorisinde Oscar kazanmıştır.

Doktor Jivago adlı kült film, Boris Pasternak’ın kitabından uyarlanarak, David Lean yönetmenliğinde çekilmiş ve 1965 yılında gösterime girmiştir. Doktor Jivago filmi, 1966 yılında En İyi Uyarlama Senaryo, En İyi Sinematografi, En İyi Sanat Yönetmeni, En İyi Film Müziği, En İyi Kostüm kategorilerinden 5 adet Oscar kazanmıştır.

2002 yapımı Doktor Jivago mini-dizisi ise, Giacomo Campiotti yönetmenliğinde çekilmiştir. Doktor Jivago mini-dizisinde Keira Knightley, Sam Neill ve Hans Matheson rol almıştır.

Aşk ve Ölüm filmi, 1965 yapımı Woody Allen yönetmenliğinde çekilen bir filmdir. Aşk ve Ölüm filminde başrolde Woody Allen ve Diane Keaton bulunmakta, bu filmle beraber 1975 yılında Faro Adası Film Festivali tarafından Woody Allen En İyi Erkek Oyuncu, Diane Keaton ise En İyi Kadın Oyuncu ödülünü kazanmıştır. Aşk ve Ölüm, aynı zamanda 1975 yılında Berlin Uluslararası Film Festivali tarafından ödül kazanmıştır.

Dostoyevski’nin aynı isimli romanından uyarlanan 2013 yapımı Öteki adlı film, Richard Ayoade yönetmenliğiyle, 11 ödüle aday gösterilmiştir. Öteki filminin oyuncularından Jesse Eisenberg En İyi Erkek Oyuncu ödülünü Abu Dhabi Film Festivali tarafından kazanmıştır.

Rusya'da Gezilebilecek Edebiyat Müzeleri Hangileridir?

Rusya'da gezilebilecek edebiyat müzeleri aşağıda listelenmiştir.

• Dostoyevski Müzesi
• Yakut Edebiyat Müzesi
• Lev Tolstoy’un Evinin Müzesi
• Maksim Gorki’nin Evinin Müzesi
• Nikolay Ostrovski Müzesi
• Yasnaya Polyana Müzesi
• Puşkin Müzesi

Yasnaya Polyana Müzesi, en ünlü Rus edebiyat müzelerinden olup, Lev Tolstoy’un doğduğu, Savaş ve Barış’ı ve Anna Karenina’yı kaleme aldığı ve gömülü olduğu evidir. Tolstoy, Yasnaya Polyana’yı “ulaşılamaz edebi kalem” olarak anmıştır. Yasnaya Polyana Müzesi’nde 22.000 kitaplık, arazisinde bir konak, Tolstoy’un köylü çocuklar için yaptığı okul ve Tolstoy’un mezarı vardır.

Rusya'daki edebiyat müzelerini gezmek isteyen Türk vatandaşları turist vizesi alarak Rusya’ya seyahat edebilmektedir. Rusya’ya seyahat etmek isteyen kişiler,, şahsen ya da akredite acenteler aracılığıyla, ilgili konsolosluklara veya vize başvuru merkezlerine Rusya turistik vize başvurusu yapılmalıdır.