Güney Kore'de Politika ve Siyaset

Güney Kore Politikası ve Siyasi Yapısı

Güney Kore'deki hükümet sistemi çoğulcu ve demokratik bir başkanlık sistemidir. Güney Kore’de cumhurbaşkanı her beş yılda bir sadece bir dönem için halk oylamasıyla seçilmektedir ve cumhurbaşkanı, başbakanı atama ve görevden alma hakkına sahiptir.

Güney Kore Anayasası, yasalaşması için bir buçuk aylık bir çalışmanın ardından 17 Temmuz 1948'de ilan edilmiştir ve hükümet 17 Temmuz gününü ulusal bayram olarak kutlamaktadır. Güney Kore’nin anayasası, temel ilke olarak liberal demokrasiyi benimsemektedir.

Güney Kore'nin Yönetim Şekli Nedir?

Güney Kore, liberal demokratik bir siyasi sistem yapısını savunmaktadır. Güney Kore’de yönetim erki devletin tüm yetkisinin vatandaşlarından kaynaklandığı halkın egemenliğine dayanmaktadır.17 Temmuz 1948'de Güney Kore Anayasası’nın yürürlüğe girmesi ile başkanlık sistemine geçilmiştir.

Kore Cumhuriyeti'nin Anayasası Nasıldır?

Kore Cumhuriyeti Anayasası Güney Kore'nin en yüksek yasasıdır. Güney Kore Anayasası 17 Temmuz 1948'de yayınlanmış ve son olarak 29 Ekim 1987'de revize edilmiştir. Güney Kore anayasası bir önsöz, 20 bölüm, 130 madde ve ek hükümlerden oluşmaktadır. Anayasa, Güney Kore'yi demokratik cumhuriyet olarak ilan etmektedir.

Güney Kore Anayasası, insanların özgürlüklerini ve haklarını çeşitli yasalarla güvence altına alırken, siyaset, ekonomi, toplum ve kültür dahil tüm sektörlerde fırsat eşitliğini garanti etmekte ve bir refah devleti kurmanın gerekliliğini kabul etmektedir. Güney Kore Anayasası tüm insanların vergi ödeme, ulusal savunma yapma, çocuklarını eğitme ve çalışma yükümlülüğüne sahip olduğunu açıkça belirtmektedir.

Güney Kore Cumhurbaşkanı Kimdir?

Güney Kore Cumhurbaşkanı Kimdir?
Güney Kore Cumhurbaşkanı Kimdir?

Güney Kore Cumhurbaşkanı eski bir Başsavcı ve muhafazakar Halkın Gücü Partisi üyesi olan Yoon Suk-yeol,10 Mayıs 2022'de göreve başlamıştır. Cumhurbaşkanı, Kore Cumhuriyeti'nin devlet başkanı, hükümet başkanı ve ulusal hükümetin yürütme organının başkanıdır.

Güney Kore Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı aynı zamanda silahlı kuvvetler başkomutanıdır. Kore Cumhurbaşkanı hükümetin yürütme organının başı, Güney Kore ordusunun başkomutanı olarak savaş ilan etmek, ulusal öneme sahip konularda referandum yapmak, icra emirleri vermek, millete hizmet onuruna madalya vermek, af çıkarmak, tüm yasaları askıya alan veya sıkıyönetim ilan eden olağanüstü hal ilan etmek, yasa tasarılarını veto etmek gibi yetkilere sahiptir.

Kore'de Cumhurbaşkanı Nasıl Seçilir?

Güney Kore'deki cumhurbaşkanı seçimleri 1987'den bu yana yenilenemez, tek bir beş yıllık dönem için tek turlu çoğulcu oylamayla doğrudan halk tarafından yapılmaktadır.

Güney Kore Anayasası'nın 67. maddesi, adayın en az 40 yaşında Güney Kore vatandaşı olmasını ve Ulusal Meclis’e seçilmeye uygun olmasını şart koşmaktadır. Güney Kore Kamu Görevlisi Seçim Yasası'nın 16. maddesi, cumhurbaşkanı adayının 5 yıl boyunca Güney Kore'de ikamet etmiş olmasını talep etmektedir. Güney Kore cumhurbaşkanı, yeniden seçilme olasılığı olmaksızın doğrudan beş yıllık bir süre görev yapabilmektedir.

Güney Kore Başbakanı Kimdir?

Güney Kore Başbakanı Kimdir?
Güney Kore Başbakanı Kimdir?

Güney Kore başbakanı Güney Kore'nin cumhurbaşkanı tarafından atanan, hükümet başkan yardımcısı ve ikinci en yüksek siyasi makam görevindedir.

Güney Kore’nin günümüzdeki başbakanı Han Duck-soo 20 Mayıs 2022'de göreve başlamıştır. Güney Kore’de başbakan, cumhurbaşkanının asıl yönetici asistanıdır. Güney Kore Başbakanı, bakanlıkları denetleyerek, bakanlar için tavsiyelerde bulunarak cumhurbaşkanına yardımcı olmakta ve kabine başkan yardımcısı olarak görev yapmaktadır.

Kore'de Başbakan Nasıl Seçilir?

Kore’de başbakan, Ulusal Meclis’in onayı üzerine cumhurbaşkanı tarafından dört yıllık süreliğine atanmakta ve Kabine bakanlarının atanmasını veya görevden alınmasını tavsiye etme yetkisini kullanmaktadır.

Kore'de Meclis Yapısı Nasıldır?

Kore'de Meclis Yapısı Nasıldır?
Kore'de Meclis Yapısı Nasıldır?

Güney Kore'nin Ulusal meclisi tek meclisli ulusal yasama organıdır ve seçimler dört yılda bir yapılmaktadır. Güney Kore’de en son yasama seçimleri 15 Nisan 2020'de yapılmıştır. Ulusal Meclis, 253 seçim bölgesi ve 47 nispi temsil sandalyesi ile 300 sandalyeye sahiptir; tek kamaralı meclis, Güney Kore Anayasası’na göre en az 200 üyeden oluşmaktadır.

Güney Kore’de yasama yetkisi, dört yıl süreyle görev yapan Ulusal Meclis'e aittir. Güney Kore Meclis’i, anayasa uyarınca kanun yapma, yıllık bütçenin görüşülmesi ve onaylanması, idarenin denetlenmesi, dış ilişkilerle ilgili konular, savaş ilanı, silahlı kuvvetlerin yurt dışına sevk edilmesi ve görevden alınması gibi bir dizi işlevle görevlendirilmiştir.

Kore Parlamentosunu Oluşturan Siyasi Partiler Hangileridir?

Kore Parlamentosu’nu oluşturan siyasi partiler aşağıda verilmiştir.

  • Halkın Gücü Partisi mecliste 115 koltuğa sahip muhafazakar bir siyasi partidir.
  • Kore Demokratik Partisi 170 koltuğa sahip, liberal siyasi bir partidir.
  • Adalet Partisi 6 koltuğa sahip olan sosyal demokrat Kore siyasi partisidir.
  • Temel Gelir Partisi mecliste tek koltuğa sahiptir.
  • Kore Geçiş Partisi mecliste tek koltuğa sahip olan düzen karşıtı bir siyasi partidir.
  • Kore meclisinde bağımsız adaylar 6 koltuğa sahiptir.

Kore Cumhuriyeti Seçim Sistemi Nasıldır?

Güney Kore, ulusal düzeyde bir devlet başkanı ve bir yasama organı seçmektedir. Güney Kore’de cumhurbaşkanı halk tarafından beş yıllık bir süre için seçilmektedir. Ulusal Meclis'in dört yıllık bir dönem için seçilen 300 üyesi, tek kişilik seçim bölgelerinde 253 ve nispi temsil yoluyla 47 üyesi bulunmaktadır.

Güney Kore seçim sistemi, Güney Kore Ulusal Seçim Komisyonu tarafından denetlenmektedir. Güney Kore'deki liberal görüşlü Kore Demokratik Partisi ve muhafazakar kanattaki Halkın Gücü Partisi siyaset sahnesindeki baskın güçlerdir.

Güney Kore Bakanlıkları Nelerdir?

Güney Kore’de bulunan 18 bakanlık aşağıda listelenmiştir.

  • Kültür, Spor ve Turizm Bakanlığı
  • Eğitim Bakanlığı
  • Çevre Bakanlığı
  • Tarım, Gıda ve Köyişleri Bakanlığı
  • Dışişleri Bakanlığı
  • Cinsiyet Eşitliği ve Aile Bakanlığı
  • Hükümet Mevzuatı Bakanlığı
  • Sağlık ve Refah Bakanlığı
  • Adalet Bakanlığı
  • Ticaret, Sanayi ve Enerji Bakanlığı
  • Çalışma ve Çalışma Bakanlığı
  • Arazi, Altyapı ve Ulaştırma Bakanlığı
  • Milli Savunma Bakanlığı
  • Vatanseverler ve Gazi İşleri Bakanlığı
  • İçişleri ve Güvenlik Bakanlığı
  • Ekonomi ve Maliye Bakanlığı
  • Birleşme Bakanlığı
  • Bilim Bakanlığı

Güney Kore Ekonomi Politikası Nasıldır?

Güney Kore, merkezi ekonomik planlama ve hükümet düzenlemesi ile birlikte çeşitli özel özgürlükleri içeren karma bir ekonomik sisteme sahiptir. Güney Kore nominal GSYİH olarak Asya'nın 4. ve dünyanın en büyük 10. ekonomisidir. Güney Kore'nin ekonomik özgürlük puanı 74,6 olup, 2022 Endeksi’nde 19. en özgür ülke konumundadır. Güney Kore, Asya-Pasifik bölgesinde 39 ülke arasında 5. sırada yer almaktadır ve toplam puanı bölge ve dünya ortalamalarının üzerindedir.

Elektrik ve elektronik, Güney Kore ekonomisi içerisindeki ana endüstrilerinden biridir. Güney Kore dünyanın en büyük otomobil üreticilerinden biri haline gelmiştir. Güney Kore ekonomik durumu iyileştirmek amacıyla ihracata yönelik bir ekonomik strateji benimsemeye başlamıştır. İnşaat sektörü ve gelişmiş askeri donanımının çeşitli temel bileşenleri Güney Kore ihracat kalemleri arasındadır. Güney Kore'nin mineral ve cevherlerinin çoğu diğer ülkelerden ithal edilmektedir. Güney Kore’nin ekonomik faaliyetleri açısından dünyanın sekizinci en büyük ihracatçısı ve ithalatçısı olduğu yıl 2019’dur.

Kore Cumhuriyeti'nin Sağlık Politikası Nasıldır?

Kore Cumhuriyeti’nin sağlık politikası içerisinde sağlık hizmetlerinin önemli bir kısmının özel olarak finanse edilmesine rağmen, vatandaşlara evrensel bir sağlık güvenlik ağına erişim hakkı tanınmaktadır. Güney Kore'nin tek ödemeli sağlık sistemi, Dünya Sağlık Hizmetleri İnovasyonu Endeksi'nde 46.47 puanla genel olarak 19. sırada yer almaktadır. Kore, GSYİH'nin %8.1'i ile sağlık harcamalarını düşük tutmada özellikle iyi bir performans sergilemektedir. Kore sağlık hizmetleri, tüm nüfusu kapsayan Ulusal Sağlık Sigortası aracılığıyla finanse edilmektedir.

Güney Kore’de 1000 kişi başına düşen hastane yatak sayısı 10'dur ve OECD ülkeleri ortalaması olan 5'in oldukça üzerindedir; hastanelerin %94'ü özel sektöre aittir. Kore Uluslararası Tıp Birliği, Güney Kore sağlık turizmi teşviki için kurulmuştur. Çeşitli omurilik sorunları, diğer ortopedik sorunlar, diş sorunları, organ nakli, kanser tedavileri için uygulanan Kore sağlık sistemi modeli batı ülkelerinden gelen medikal turistler arasında Kore’yi bir hit haline getirmiştir. Medikal vize sayesinde Güney Kore'ye tedavi görmek için gelmek isteyen kişilerin vize işlemleri kolaylaştırılmıştır.

Kore'nin Nüfus Politikası Nasıldır?

Güney Kore, Kore Savaşı'ndan sonra, 1960'larda ve 1970'lerde ülkenin patlayıcı ekonomik gelişiminin tetiklediği hızlı bir demografik geçiş yaşamıştır. 1990'lara gelindiğinde, Güney Kore dünyanın en fakir ülkelerinden biri olmaktan en gelişmiş uluslardan biri konumuna yükselmiştir.

Güney Kore’de artan refah ve etkili aile planlaması politikaları, doğum oranlarında 1960'ta kadın başına 6.1 çocuktan 1990'da 1.6'ya keskin bir düşüşe neden olmuştur. 2020'de Güney Kore nüfusu ve doğum sayısı bir önceki yıla göre ilk kez %10 oranında azalmıştır.

Kore Cumhuriyeti'nin nüfusu, Worldometer'ın en son Birleşmiş Milletler verilerinin detaylandırmasına göre Haziran 2022 itibariyle 51.356.642'dir. Güney Kore nüfusu, toplam dünya nüfusunun %0.66'sına eşittir. Güney Kore, nüfusa göre ülkeler listesinde 28. sırada yer almaktadır ve Güney Kore'de nüfus yoğunluğu kilometrekare başına 527 kişidir.

Güney Kore Eğitim Politikası Nasıldır?

Güney Kore eğitim sistemi ulusal, kamu ve özel okulları içermektedir. Eğitim mekanizmalarını denetleyen idari yapı, federal yönetimin yanı sıra bölgesel ve yerel güçlerden oluşmaktadır. Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü'ne (OECD) göre Güney Kore, 51.5 milyon nüfusundan 24-35 yaşındakilerin % 70'inin bir tür yükseköğretimi tamamlaması nedeniyle dünyanın en eğitimli ülkesidir.

Güney Kore'deki okul sistemi, altı yıl ilkokul, üç yıl ortaokul, üç yıl lise, dört yıllık kolej veya üniversite eğitiminden oluşmaktadır. Koreli çocuklar ilkokuldan ortaokula kadar derslere devam etmek konusunda zorunludur. Güney Kore eğitim sistemi genel olarak oldukça merkezileştirilmiştir. Kore’de eğitim gören tüm öğrenciler, ilkokuldan başlayarak İngilizce eğitimi almakta ve ek yabancı dil dersleri liseye kadar devam etmektedir. Çağdaş Kore, dünyadaki eğitimde en yüksek internet kullanım oranlarından birine sahip gelişmiş bir yüksek teknoloji ülkesidir.

Güney Kore eğitim politikaları ekseninde üniversiteye giriş ücretlerini düşürmeyi, okul müfredatını azaltmayı ve daha fazla seçmeli ders getirerek müfredatı daha esnek hale getirmeyi planlamaktadır. Kore üniversiteleri yurt dışından daha fazla öğrenciyi teşvik etmek amacıyla burs programları ve pazarlama kampanyalarından öğrenci vizesi gereksinimlerinin ve eğitim sonrası çalışma kısıtlamalarının hafifletilmesine ve ayrıca Kore üniversitelerinin özellikle uluslararası öğrenciler için bölümler ve programlar kurmasına izin vermeye kadar farklı stratejiler uygulamaktadır.

Kore'nin Dış Politikası Nasıldır?

Kore’nin dış politikasını yönlendirmekten sorumlu olan Mayıs 2022’de göreve başlayan Dışişleri Bakanı Park Jin ve bakan yardımcıları Cho Hyun-dong ve Lee Do-hoon’dur. Kore hükümetinin en önemli dış politika önceliği, Kore yarımadasında gerginliğin azaltılması ve barış içinde bir arada yaşamanın temellerini atmak ve geleneksel ilişkileri geliştirmektir. Güney Kore, 191 ülke ile diplomatik ilişkilerini sürdürürken ASEAN ve Avrupa Birliği'ndeki diğer ülkelerle ve Birleşmiş Milletler gibi uluslararası kuruluşlarla işbirliğini geliştirmeye çalışmaktadır. Güney Kore 1991'den beri Birleşmiş Milletler üyesidir. Güney Kore hükümeti Küba, Kuzey Kore, Kosova, Filistin, Suriye ve Tayvan gibi ülkelerle diplomatik ilişkilerde bulunmamaktadır.

Güney Kore’nin dış politika hedefleri arasında Kuzeydoğu Asya ekonomik işbirliği sistemi kurmak, bir lojistik ve iş merkezi için altyapı oluşturmak yer almaktadır. Kore Cumhuriyeti’nin diğer dış politika öncelikleri arasında demokrasi, insan hakları ve çok taraflı işbirliği, kültürel diplomasi ve konsolosluk faaliyetlerinin güçlendirilmesi ve denizaşırı Korelilerin çıkarlarının desteklenmesi önceliklidir.

Güney Kore Hangi Uluslararası Kuruluşlara Dahildir?

Güney Kore’nin üye olduğu uluslararası kuruluşlardan en önemlileri aşağıda verilmiştir.

  • Birleşmiş Milletler
  • Dünya Ticaret Örgütü
  • Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü
  • ASEAN Plus Three
  • Doğu Asya Zirvesi
  • G-20
  • Asya-Pasifik Ekonomik İşbirliği
  • Doğu Asya Zirvesi
  • Dünya Sağlık Örgütü
  • Uluslararası Para Fonu

Türkiye ile Güney Kore'nin Siyasi İlişkileri Nasıldır?

Türkiye ile Güney Kore arasındaki siyasi ilişkiler, 11 Ağustos 1949'da Türkiye'nin Güney Kore'yi bağımsız bir devlet olarak tanıması ile başlamıştır. Türkiye'nin Kore Savaşı'na katılması iki ülke arasındaki ilişkilerin pekişmesine ortam hazırlamıştır. Türkiye ile Güney Kore arasındaki diplomatik bağların kurulması 1957 yılına kadar uzanmaktadır.

Türkiye ve Güney Kore, başta BM ve G-20 olmak üzere uluslararası kuruluşlarda da yakın işbirliği içerisindedir. 2013 yılında kurulan Meksika, Endonezya, Güney Kore, Türkiye ve Avustralya ülkelerini kapsayan ve ülkelerin İngilizce isimlerinin baş harflerinin bir araya gelmesiyle MIKTA olarak adlandırılan grup, Türkiye ve Güney Kore’nin işbirliği yaptığı diğer çok taraflı platformdur. Güney Kore ve Türkiye ‘nin ulusal meclislerinde Parlamento Dostluk Grupları kurulmuştur.

Türkiye Cumhurbaşkanı, Mayıs 2018 ‘de Kore'yi ziyaret etmiş ve Güney Kore Ulusal Meclis Başkanı Park Byeong-seug, Ağustos 2021’de Türkiye'ye ziyarette bulunmuştur. Türk büyükelçiliği Seul'de bulunurken, Güney Kore Ankara'da büyükelçilik ve İstanbul'da başkonsolosluk bulundurmaktadır.

Elif Güzhan Yazan: Elif Güzhan

Elif Nur Güzhan, 2019 yılında giriş yaptığı Hacettepe Üniversitesi'nde İngiliz Dilbilimi okuyor, 2021 yılından beri Vizemnette yazarlık ve editörlük yapıyor.

Paylaş: