Litvanya Cumhuriyeti Hakkında Bilinmesi Gerekenler

Litvanya’nın Dünya Haritasındaki Yeri

Litvanya dünya haritasında Baltık Denizi, Letonya ve Belarus arasında bulunmaktadır. Litvanya Avrupa kıtasında bulunmaktadır.

Litvanya; Letonya ve Estonya ile birlikte Baltık devletleri olarak bilinen üç ülkeyi oluşturmaktadır.

Litvanya’nın batısında Baltık Denizi bulunmaktadır.

Litvanya’nın kuzeyinde Letonya bulunmaktadır. Litvanya’nın başkenti Vilnius ve Letonya'nın başkenti Riga arasında 260 km mesafe vardır.

Litvanya’nın batısında Rusya’ya bağlı olan Kaliningrad eksklavı bulunmaktadır. Kaliningrad şehir merkezi ve Litvanya’nın başkenti Vilnius arasında 300 km mesafe vardır.

Litvanya’nın güneybatısında Polonya bulunmaktadır. Polonya’nın başkenti Varşova ve Litvanya’nın başkenti Vilnius arasında 460 km mesafe vardır.

Litvanya’nın güneydoğusunda en uzun sınırı sahip olduğu komşusu Belarus bulunmaktadır. Belarus'un başkenti Minsk ve Litvanya’nın başkenti Vilnius arasında 170 km mesafe vardır.

Litvanya, ülkenin Baltık kıyısındaki Kuron Lagünü’nü Rusya ile paylaşmaktadır. Litvanya yer şekilleri bakımından oldukça düzdür ve ülkedeki en yüksek rakım 293 metredir.

Litvanya haritadaki yeri Türkiye’ye göre kuzeydedir.

Litvanya Koordinatları Nedir?

Litvanya koordinatları, 54°54′24″ Kuzey enlemi ve 25°19′12″ Doğu boylamında bulunmaktadır. Litvanya’nın tamamı 21. ve 27. Doğu boylamları ve 53. ve 57. Kuzey enlemleri arasında bulunmaktadır.

Litvanya Komşu Ülkeleri Nelerdir?

Litvanya komşu ülkeleri; kuzeyinde Letonya, güneyinde ve doğusunda Belarus, güneybatısında Polonya ve batısında Rusya’nın Kaliningrad eksklavıdır.

Litvanya Hangi Kıtadadır?

Litvanya; Avrupa kıtasının kuzeydoğusunda, Baltık Denizi’nin doğusunda yer alan üç Baltık ülkesinden en güneyde olanıdır.

Avrupa’da Yer Alan Ülkeler arasında Litvanya, eşsiz doğal güzellikleri, mimarisi, bataklıkları ve ülkenin önemli bir bölümünü kaplayan ormanlarıyla öne çıkmaktadır.

Litvanya Yüzölçümü Nedir?

Litvanya’nın yüzölçümü 65.300 kilometrekaredir. Litvanya yüzölçümünün %2’sini kalıcı su birikintileri oluştursa da mevsimsel olarak değişiklik gösteren bataklık alanlar ülke yüzölçümünün önemli bir kısmını oluşturmaktadır. Litvanya yüzölçümü bakımından Birleşmiş Milletler tarafından tanınan 195 ülke arasında 121. sıradadır. Litvanya’da nüfus yoğunluğu kilometrekare başına 43 kişidir ve bu Litvanya’nın nüfus yoğunluğu açısından dünyada 138. sırada yer aldığı anlamına gelmektedir.

Litvanya'nın Nüfusu

Litvanya'nın nüfusu 2021 tahminlerine göre 2.784.279’dir ve dünya genelinde nüfus bakımından Litvanya 142. sırada yer almaktadır. Litvanya, nüfus bakımından Avrupa genelinde 35., Avrupa Birliği ülkeleri arasında ise 21. sırada yer almaktadır.

Dünya Bankası verilerine göre 2019’da Litvanya’da ortalama beklenen ömür 76.1 yılken bu sayı erkekler için 71.5, kadınlar için ise 81’dir. Litvanya’da medyan yaş 45.1’dir.

Genç bir cumhuriyet olan Litvanya’da, 10 yılda bir resmi nüfus sayımı yapılmaktadır.

Litvanya nüfusu, 1990’lı yıllardan bu yana batıya verilen yoğun göç ve doğum oranlarındaki hızlı düşüş sebebiyle azalmaktadır. Litvanya’da 1991 yılında 3.7 milyon olan nüfus, günümüzde 2.8 milyonun altına düşmüştür.

Litvanya Zaman Dilimi Nedir?

Litvanya zaman dilimi olarak yıl içinde UTC +02.00 Doğu Avrupa Saati (kısaca EET) zaman diliminin bir parçasıdır ve GMT’den 2 saat ileridedir.

Litvanya yaz aylarında güneş ışığının daha verimli kullanılabilmesi adına UTC +03.00 Doğu Avrupa Yaz Saati (ya da kısaca EEST) zaman dilimine geçiş yapıp GMT’nin 3 saat ilerisine geçmektedir.

Litvanya’nın içerisinde bulunduğu UTC +02.00 Doğu Avrupa Saati zaman diliminde genellikle 22°30' ve 37°30' doğu meridyenleri arasındaki ülkeler bulunmaktadır.

Doğu Avrupa Saatinin ve Litvanya’nın bulunduğu UTC+02.00 zaman diliminde ayrıca Mısır Standart Saati, Orta Afrika Saati ve Güney Afrika Standart Saati zaman dilimleri bulunmaktadır.

Litvanya ve Türkiye Arasındaki Saat Farkı

Litvanya ve Türkiye arası saat farkı 1 saattir. Türkiye, Litvanya’dan normal koşullarda 1 saat ileridedir. Yaz aylarında Litvanya’nın Doğu Avrupa Yaz Saatine geçiş yapması ile Türkiye ve Litvanya arasında saat farkı ortadan kalkmaktadır.

Türkiye ile Litvanya saat açısından uyumlu ülkelerdir ve bu iki ülke arasındaki ticari ve iletişimsel faaliyetlerde saat farkı yüzünden ciddi sıkıntılar oluşmamaktadır.

Resmi Dili

Litvanya resmi dili Litvancadır. Litvanya ana dili olan Litvanca, ülkedeki resmi işlemler için tercih edilen ana dil olsa da Rusça ve Lehçe tanınmış azınlık dilleri olarak sınırlı resmi kullanıma sahiptir.

Litvanca tüm Hint-Avrupa dilleri arasında Proto Hint-Avrupa diline yakınlığını en çok koruyan dil olarak görülmektedir ve bu açıdan dil bilimciler için önem teşkil etmektedir.

Konuşma Dili

Litvanya’da nüfusun %85’i ana dil olarak Litvanca konuşmaktadır ve ülke nüfusunun %90’ı Litvancayı akıcı konuşabilmektedir.

Litvanya’da, Rusça nüfusun %80’i tarafından konuşulmaktadır ve Litvanya’da ana dil olarak Rusça konuşanların oranı %7.2’dir

Rusça, genellikle Litvanya’nın doğusunda ve özellikle başkent Vilnius'ta yaşayan etnik Ruslar tarafından anadil olarak konuşulmaktadır. Litvanya’da Rusçayı ikinci dil olarak konuşan nüfusu genellikle yaşlı kesim oluşturmaktadır.

Litvanya’da ana dil olarak Lehçe konuşabilenler ülkenin %5.3’ünü oluşturmaktadır ve genellikle güneydeki Polonya sınırına yakın bölgelerde yaşamaktadırlar.

Litvanya’da genç nesiller genellikle ikinci dil olarak İngilizce öğrenmektedir. Litvanya’da nüfusun %38’i İngilizce konuşabilmektedir.

Litvanya’da nüfusun %14’ün yabancı dil olarak Almanca konuşabilmektedir.

Litvanya'da İngilizce Konuşulur Mu?

Litvanya’da İngilizce konuşabilenlerin oranı yaklaşık nüfusun %38’idir.

Litvanya’da Sovyet etkisinin kaybolması ile beraber eğitim sistemi içerisinde Rusça ikinci dil eğitimi zamanla İngilizceye yerini bırakmaya başlamıştır.

Litvanya Uluslararası Telefon Alan ve Ülke Kodu Nedir?

Litvanya uluslararası telefon alan kodu +370’tir.

Türkiye’den Litvanya’yı telefonla aramak için öncelikle Litvanya kodu olan +370 eklenmeli daha sonra telefon numarası yazılmalıdır.

Litvanya Plaka Kodu Nedir?

Litvanya plakaları, plakanın sol tarafındaki Avrupa Birliği amblemi, Litvanya'nın kısaltması olan LT harfleri ve plakanın tanımlayıcısı olan üç büyük harf ve üç rakamdan oluşmaktadır.

Litvanya plakasındaki 3 harften ortada olanı plakanın tertip edildiği idari bölgeyi belirtmektedir.

Litvanya’da kayıtlı 1.43 milyon yolcu aracı bulunmaktadır.

Litvanya'nın Domain Uzantısı Nedir?

Litvanya domain uzantısı .lt’dir. Litvanya internet uzantısını kullanan 139.230 internet sitesi bulunmaktadır. Litvanya’ya ait olan .lt domainine sahip olmak için Litvanya vatandaşı olmak gerekmemektedir ve yıllık 20 euro gibi fiyatlara özel servis sağlayıcıları aracılığıyla .lt domainli sitelere sahip olunabilmektedir.

Litvanya’da resmi kurumların internet uzantıları gov.lt’dir

Litvanya'nın Kısaltması Nedir?

Litvanya’nın kısaltması ISO 3166-1 standartlarına göre LT’dir.

Litvanya Eyaletleri Hangileridir?

Litvanya’da eyalet sistemi yoktur. Litvanya 10 idari bölgeden meydana gelmektedir.

Litvanya'nın Şehirleri Hangileridir?

Litvanya idaresel olarak on parçaya ayrılmıştır ve bu idari bölgelerin her biri merkezleri olan şehirlerin isimlerini taşımaktadırlar.

Litvanya’nın idari bölgeleri aşağıda listelenmiştir:

• Alytus: Alytus, Litvanya'nın güneyinde bir şehirdir. 2020 yılında nüfusu 49.895’tir. Alytus, Dzūkija bölgesinin tarihi merkezidir. Şehir, Nemunas Nehri'nin kıyısında yer almaktadır. Vilnius, Kaunas, Lazdijai ve Belarus'taki Hrodna'yı birbirine bağlayan ana yollar Alytus'tan geçmektedir.
• Kaunas: Kaunas, Litvanya'nın Vilnius'tan sonra ikinci büyük şehri ve Litvanya'nın ekonomik, akademik ve kültürel yaşamının önemli bir merkezidir. 1920 ve 1939 yılları arasında Kaunas, Vilnius Polonya işgali altında olduğu için Litvanya’nın fiili başkenti olmuştur.
• Klaipėda: Klaipėda, Litvanya'da Baltık Denizi kıyısında bir şehirdir. Litvanya'nın üçüncü büyük şehri ve tek büyük limanıdır. Almancada Memel ve Lehçede Kłajpeda olarak bilinen şehir 1939’da Nazi Almanyası’nın Litvanya’ya verdiği ültimatom sonrası Nazi Almanyası’na teslim edilmiş, İkinci Dünya Savaşı sonrasında ise Litvanya topraklarına geri dönmüştür
• Marijampolė: Marijampolė, Litvanya'nın güneyinde, Polonya ve Rusya'nın Kaliningrad Oblastı ve Vištytis Gölü ile sınır komşusu olan bir kültür ve sanayi şehridir. Marijampolė, Litvanya'nın yedinci en büyük şehridir.
• Panevėžys: Panevėžys, Litvanya'nın beşinci büyük şehridir. İkinci Dünya Savaşı öncesi Panevėžys nüfusunun üçte birinden fazlasını oluşturan Yahudilerin neredeyse tamamı Holokost sırasında Naziler ve yerli işbirlikçileri tarafından yok edilmiştir.
• Šiauliai: Šiauliai, Litvanya'nın dördüncü büyük şehridir. Almanca Schaulen olarak bilinen şehir; Kuzey Platosu’nun doğu kesiminde, Mūša, Dubysa ve Venta nehirlerinin kesişim noktasında bulunmaktadır.
• Tauragė: Tauragė, Litvanya'da bir sanayi şehridir. Tauragė; Jūra Nehri üzerinde, Kaliningrad Oblastı sınırına yakın ve Baltık Denizi kıyılarından çok uzak olmayan bir konumda yer almaktadır. Günümüzde Tauragė, araba pazarları ve macera parkları ile ünlüdür.
• Telšiai: Telšiai, Litvanya’nın kuzeybatısında yer alan,MastisGölü’nün kıyısına kurulmuş şehirdir. İkinci Dünya Savaşı öncesi şehir nüfusunun önemli bir kısmını oluşturan Yahudiler Litvanyalı Nazi işbirlikçileri tarafından katledilmişlerdir.
• Utena: Utena, Kuzeydoğu Litvanya'da bir şehirdir. Utena, giyim, yiyecek ve içecek fabrikaları ile tanınan bir sanayi şehridir.
• Vilnius: Vilnius, 2021 yılı itibarıyla Litvanya'nın başkenti ve en büyük şehridir.

Litvanya'nın günümüze dek varlığını sürdürmüş bilinen en eski yerleşim yerlerinden birisi tarihte kayıtlarına ilk olarak 1261 yılında rastlanan Utena şehridir.

Litvanya illeri arasında en büyük yüzölçümüne sahip olan il 9.730 kilometrekare ile Vilnius’tur.

Litvanya’da en büyük nüfusa sahip olan il kırsal nüfusuyla beraber değerlendirildiğinde 820.511 nüfusa sahip olan ve ülke nüfusunun yaklaşık %30’unu oluşturan Vilnius’tur.

Litvanya Başkenti Neresidir?

Litvanya’nın başkenti ülkenin güneydoğusunda yer alan Vilnius kentidir. Vilnius, 2021 yılı itibarıyla 588.412 nüfusa sahiptir.

Vilnius 14. yüzyılın başında Litvanya tarihinin en önemli figürlerinden olan Geminidas tarafında Litvanya Dükalığı’nın başkenti ilan edildiğinden bu yana Litvanyalıların gözündeki en önemli şehir olmuştur. Vilnius’un kuruluş tarihi ve hikayesi kesin olarak bilinmemekle beraber şehir ilk kez Litvanya Büyük Dükü ve Vilnius’u başkent ilan eden Geminidas’ın mektuplarında Vilna ismi ile tarihe geçmiştir.

Litvanya'da Gezilecek Yerler Nelerdir?

• Vilnius’un Eski Kenti:

Kuzey Avrupa'da hayatta kalan en büyük Orta Çağ eski şehirlerinden biri olan Vilnius'un Eski Kenti, 3.59 kilometrekarelik bir alana sahiptir. Toplam 1.497.000 metrekare taban alanına sahip 1487 binadan oluşan 70 sokak ile 74 bloğu kapsamaktadır. Litvanya'nın başkenti Vilnius'un eski kısmı, yüzyıllar boyunca gelişmiş ve şehrin tarihi ve sürekli değişen kültürel etki tarafından şekillendirilmiştir. Avrupa'nın en büyük mimari tarzlarından Gotik, Rönesans, barok ve neoklasik mimari eserlerinin yan yana durduğu ve birbirini tamamladığı bir yerdir. Vilnius'un ana caddesi Gediminas Bulvarı, kısmen eski kentte yer almaktadır. Eski kentteki merkezi meydanlar Katedral Meydanı ve Belediye Binası Meydanı'dır.

• Haçlar Tepesi:

Haçlar Tepesi, Kuzey Litvanya'daki Šiauliai şehrinin yaklaşık 12 km kuzeyinde bir hac bölgesidir. Tepede haç bırakma uygulamasının kesin kökeni belirsizdir, ancak ilk haçların 1831 Ayaklanması'ndan sonra eski Jurgaičiai veya Domantai tepe kalesine yerleştirildiğine inanılmaktadır. Nesiller boyunca, sadece haçlar değil, aynı zamanda Meryem Ana'nın heykelleri, Litvanyalı vatanseverlerin oymaları ve binlerce küçük tesbih, Katolik hacılar tarafından buraya getirilmiştir. Tepeyi ziyaret eden hacı sayısı tam olarak bilinmese de, tahminlere göre 1990'da yaklaşık 55.000 ve 2006'da 100.000'e ulaşmıştır.

• Kuron Dili:

Kuron Dili, Kuron Lagünü'nü Baltık Denizi kıyılarından ayıran 98 kilometre uzunluğunda, ince, kavisli bir kumul doğal yapıdır. Güney kısmı Rusya'nın Kaliningrad Oblastı'nda ve kuzeyi Litvanya'nın güneybatısındaki Klaipėda’da yer almaktadır. İki ülke tarafından paylaşılan bir UNESCO Dünya Mirası Alanı’dır.

• Vilnius Azize Anna Kilisesi:

St. Anne's Kilisesi, Vilnius'ta, Vilnia Nehri'nin sağ kıyısında, yaklaşık 1495-1500 yıllarında kurulmuş bir Roma Katolik kilisesidir. Hem gösterişli gotik hem de tuğla gotik stillerinin önde gelen bir örneğidir. St. Anne's, bölgenin UNESCO Dünya Mirası siteleri listesine dahil edilmesini sağlayan Vilnius'un Eski Kent bölgesinde önemli bir simge yapıdır ve Litvanya'daki Gotik mimarisinin en ilginç örneklerinden biridir.

• Devintas Fortas:

Dokuzuncu Kale, Litvanya'nın kuzey kesimindeki Kaunas kentinde yer alan bir kaledir. 19. yüzyılın sonlarında inşa edilen Kaunas Kalesi'nin bir parçasıdır. Kaunas'ın ve Litvanya'nın geri kalanının Sovyetler Birliği tarafından işgali sırasında, kale, çalışma kamplarına nakledilen mahkumlar için bir hapishane ve ara istasyon olarak kullanılmıştır. Litvanya'nın Nazi Almanyası tarafından işgalinden sonra, kale Yahudiler, esir düşen Sovyet askerleri için bir infaz yeri olarak kullanılmıştır.

Litvanya'da gezilecek yerler, Litvanya küçük bir ülke olsa da, eşsiz tarihi dokuları ve doğal güzellikleriyle birçok turist tarafından tercih edilmektedir.

Litvanya Ekonomisi Nasıldır?

Litvanya ekonomisi, üç Baltık ülkesi arasında en büyük ekonomidir. Litvanya, Avrupa Birliği üyesidir ve gayri safi yurt içi hasıla bakımından Baltık ülkeleri arasında en yüksek seviyededir. Litvanya, gelişmiş ülke statüsünde olup yüksek gelirli ülkeler arasında yer almaktadır. Litvanya DTÖ ve OECD üyesidir.

2019 yılında 54.6 milyar dolar olan Litvanya gayri safi yurt içi hasılası; Baltık ülkeleri arasında birinci, Avrupa ülkeleri arasında 28’inci ve dünya genelinde 84’üncü sıradadır.

Litvanya’nın en büyük ithalat ürünleri arasında ham petrol, ecza ürünleri ve arabalar yer almaktadır. Litvanya’nın ithalat yaptığı en büyük ticari partnerleri; Polonya, Rusya, Almanya, Letonya ve Hollanda bulunmaktadır.

Litvanya ekonomisi üzerinde ihracatın önemli bir payı bulunmaktadır.

Litvanya’nın en büyük ihracat ürünleri arasında rafine petrol, mobilyalar, gübreler ve hazır tütün ürünleri yer almaktadır. Litvanya’nın ihracat yaptığı en büyük ticari partnerleri; Rusya, Letonya, Polonya, Almanya, ve Estonya bulunmaktadır.

OECD 2020 verilerine göre Litvanya’da işsizlik oranı %9.8’dir ve bu oran %7.3 olan OECD ortalamasına ve %7.5 olan Avrupa Birliği ortalamasına göre yüksek; %13.8 olan Türkiye oranından düşüktür.

Litvanya Para Birimi Nedir?

Litvanya’nın para birimi eurodur. Euronun sembolü €’dur. Litvanya para birimi TL karşısında yıllardır değer kazanmaktadır.

Litvanya madeni paralarının üstünde ulusal simgelerden olan atlı şovalye yer almaktadır. Litvanya parası, 2015’ten beri eurodur.

Litvanya'nın Eski Para Birimi Nedir?

Litvanya’nın eski para birimi Litvanya litasıdır. 1 Ocak 2015’te Litvanya litası yerine euro Litvanya’nın resmi para birimi olmuştur.

Litvanya Kişi Başına Düşen Milli Gelir Ne Kadardır?

Litvanya’da kişi başına düşen gayri safi yurt içi hasıla 2021’de 22.245 dolar olmuştur.

Litvanya kişi başına düşen gayri safi yurt içi hasıla bakımından; Baltık ülkeleri arasında ikinci, Avrupa ülkeleri arasında 28’inci ve dünya genelinde 56’ıncı sıradadır.

Litvanya’da asgari ücret 607 eurodur.

Litvanya’da GSYİH Ne Kadardır?

Litvanya gayri safi yurt içi hasılası 2019 yılında 54.6 milyar dolar olmuştur. Litvanya gayri safi yurt içi hasıla bakımından; Baltık ülkeleri arasında birinci, Avrupa ülkeleri arasında 28’inci ve dünya genelinde 84’üncü sıradadır.

Litvanya İnsani Gelişmişlik Endeksinde Kaçıncı Sıradadır?

Litvanya İnsani Gelişmişlik Endeksi açısından, 2019 yılında önceki yıla göre %0.66 artarak önceki yıldaki sırasına korumuş ve Birleşmiş Milletler ülkeleri arasında 34. sırada yer almıştır.

İnsani Gelişmişlik Endeksi sıralamasında Litvanya, Kıbrıs ve Polonya arasında yer almaktadır. Litvanya, İnsani Gelişmişlik Endeksi bileşenleri ayrı olarak değerlendirildiğinde; beslenme, temel tıbbi bakım, bilgiye erişim ve barınma açısından yüksek puanlara sahipken yükseköğretime erişim, gelir ve bireysel özgürlükler açısından düşük puanlara sahiptir.

Litvanya'da Refah Seviyesi

Litvanya’da refah seviyesi iş-yaşam dengesi ve eğitim gibi alanlar açısından iyi durumda olsa da gelir düzeyi ve sağlık açısında diğer Avrupa ülkelerinin oldukça gerisinde kalmaktadır. OECD’nin 2020 daha iyi yaşam endeksine göre değerlendirmeye aldığı 40 ülke arasında Litvanya 28’inci sıradadır, aynı listede Türkiye ise 37. sırada yer almaktadır.

Litvanya Ordusu

Litvanya Silahlı Kuvvetleri, ulusa yönelik herhangi bir güvenlik tehdidine karşı başlıca caydırıcı olarak hareket eden ordudur.

Litvanya ordusu, 20.521 aktif askeri personele ve 90.000 askeri personel rezervine sahiptir.

2020’de Litvanya’da askeri harcamalar 1.028 milyar euro olmuştur ve bu miktar yıllık gayri safi yurt içi hasılanın %2.13’ne denk gelmektedir.

Litvanya’da 2008’de kaldırılan profesyonel olmayan askeri servis, 2015’te geri getirilmiştir; fakat zorunlu değildir sadece gönüllü olan 18-25 yaş arası Litvanyalılar askere alınmaktadır.

Litvanya Politikası

Litvanya politikasının merkezindeki milli meclisinin adı Seimas’tır. Litvanya milli meclisi Seimas’ın 141 üyesi vardır.

Litvanya hükümeti 2021 itibariyle Hristiyan muhafazakar TS–LKD ve LRLS partileri ile liberal Laisvės partisinden oluşmaktadır.

Litvanya’da ana muhalefet pozisyonunda çiftçi partisi LVŽS bulunmaktadır ve diğer bir önemli muhalefet partisi ise Litvanya Sosyal Demokratik Partisi’dir.

Litvanya Cumhuriyeti Anayasası, Litvanya Cumhuriyeti'nde geçirilen tüm yasaların yasal temelini tanımlamaktadır ve 25 Ekim 1992'de yapılan referandum ile onaylanmıştır.

Litvanya politikası sahip oldu yarı başkanlık sistemi içerisinde yürütme işlevi Litvanya Başkanı ve Litvanya başbakanının başında bulunduğu Litvanya hükümeti arasında bölünmüştür. Litvanya’da yasama işlevini, Litvanya hükümeti ve Seimas üstlenmektedir.

Litvanya Yönetim Şekli Nedir?

Litvanya Cumhuriyeti, yarı başkanlık sistemine sahip üniter bir cumhuriyettir. Litvanya yarı başkanlık sistemine geçildiği 1990’dan önce, Marksist-Leninist tek partili bir sosyalist yönetime sahipti.

Litvanya'nın Dahil Olduğu Uluslararası Anlaşmalar Nelerdir?

Litvanya'nın dahil olduğu uluslararası anlaşmalar ve üyeliklerden bazıları aşağıda listelenmiştir.

• Birleşmiş Milletler: Litvanya, 17 Eylül 1991’de Vytautas Landsbergis döneminde Birleşmiş Milletlere üye olmuştur.
• Avrupa Birliği: 1 Mayıs 2004, Litvanya Avrupa Birliği'nin 27 üye devletinden biri olmuştur.
• NATO: 29 Mart 2004'te Litvanya, egemen devletlerin siyasi ve askeri işbirliğine dayalı bir savunma birliği olan Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü'ne üye olmuştur.
• Baltık Kurulu: Örgüt, 1 Aralık 1990'da Vilnius'ta alınan bir kararla kurulmuştur. 8 Kasım 1991'de Tallinn'de onaylanan yönetmeliklere göre çalışmakta olan örgütün kurucu üyeleri olan Litvanya, Estonya ve Letonya 13 Haziran 1994'te örgütün yapısını ve kurallarını kabul etmiştir.
• Dünya Ticaret Organizasyonu: Litvanya 31 Mayıs 2001'de Dünya Ticaret Örgütü'ne üye olmuştur.
• Avrupa Konseyi: 2013 yılının ikinci yarısında Litvanya, AB Konseyi başkanlığı görevini üstlenmiştir.

Litvanya Avrupa Birliği Üyesi Midir?

Litvanya Cumhuriyeti Avrupa Birliği üyesidir. Litvanya, Avrupa Birliğine 1 Mayıs 2004’te katılmıştır. Litvanya ile aynı günde Kıbrıs, Çek Cumhuriyeti, Estonya, Macaristan, Letonya, Malta, Polonya, Slovakya ve Slovenya da Avrupa birliğine dahil olmuştur.

2003’te Litvanya’da düzenlenen Avrupa Birliğine katılım için düzenlenen referandumda %60’ın üzerinde katılımla oy verenlerin %91’i Avrupa Birliğine katılma yönünde oy kullanmıştır.

Litvanya Bir Schengen Ülkesi midir?

Litvanya, Schengen ülkeleri arasındadır.

2004’ten beri Avrupa Birliği üyesi olan Litvanya, 21 Aralık 2007’de Schengen ülkeleri arasına katılmıştır.

Schengen bölgesine dahil olan bir devletten alınacak Schengen Vizesi ile Litvanya devleti ziyaret edilebilmektedir.

Litvanya NATO Üyesi midir?

Litvanya Cumhuriyeti 29 Mart 2004 tarihinden bu yanan NATO üyesidir. 30 NATO üyesi arasında aktif askeri personel sayısı bakımında Litvanya, 20.521 aktif askeri personel ile 19. sırada bulunmaktadır. 2021 için Litvanya, yıllık Global Ateş Gücü (GFP) incelemesi için değerlendirilen 140 ülke arasında 85. sırada yer almaktadır. Litvanya’da 2 farklı askeri üste çok sayıda Almanya ve Amerika Birleşik Devletleri askerleri NATO adına görev yapmaktadır.

Litvanya'nın Sembolleri Nelerdir?

Litvanya’nın milli ve kültürel sembollerinden bazıları listelenmiştir.

• Litvanya bayrağı: Litvanya bayrağı sarı, yeşil ve kırmızıdan oluşan yatay üç renkten oluşmaktadır.
• Litvanya arması: At sırtında kılıç ve kalkan tutan zırhlı bir şövalyeden oluşan Litvanya arması, Vytis olarak da bilinmektedir. 15. yüzyılın başlarından beri Litvanya'nın resmi arması olarak kabul edilmekte olan Vytis, Litvancada Waikymas, Pagaunė olarak da anılmaktadır ve Lehçede, Belarusçada ve Ruthenya dillerinde sırasıyla; Pogonia, Pogoń, Pahonia olarak da bilinmektedir.
• Litvanya Milli Marşı: Tautiška giesmė, Litvanya’nın resmi marşıdır.
• Gediminas Sütunları: Litvanca dilinde Gediminaičių stulpai, Litvanya'nın ve tarihi armalarının en eski sembollerinden biridir. Litvanya Büyük Dükalığı'nda, başlangıçta bir hükümdarın kişisel nişanı, bir devlet sembolü ve daha sonra önde gelen aristokrasinin hanedan işaretlerinin bir parçasıdır.
• Çifte Haç: Özellikle bağımsız Litvanya devletinin restorasyonundan sonra 20. yüzyılın ilk yarısında yaygın olarak kullanılmıştır. Sembol, ayırt edici bir işaret olarak Litvanya ordusu, havacılık ve diğer kamu yetkilileri tarafından kabul edilmiştir.
• Gediminas Kulesi: Gediminas Kulesi, Litvanya'nın Vilnius kentindeki Yukarı Kale'nin sağlam kalan kısımlarından en ikonik olanıdır.
• Trakai Adası Kalesi: Trakai Adası Kalesi, Litvanya, Trakai'de Galvė Gölü'ndeki bir adada bulunan bir ada kalesidir.
• Vilnius Katedral Meydanı ve Çan Kulesi: Vilnius'taki Katedral Meydanı, neo-klasik Vilnius Katedrali'nin hemen önünde, Vilnius’un ana meydanıdır. Şehrin ana caddelerinin kesişme noktasında olması ve şehrin çeşitliliğini yansıtması nedeniyle şehrin kamusal yaşamında kilit konumdadır. Bu meydanda düzenli olarak Vilnius sakinlerinin fuarları ve toplantıları, askeri geçit törenleri, dini ve resmi kamusal etkinlikler ve büyük konserler düzenlenmektedir.

Litvanya Bayrağı Nasıldır?

Litvanya bayrağı sarı, yeşil ve kırmızıdan oluşan yatay olarak sıralanmış eşit büyüklükte üç renk dikdörtgenden oluşmaktadır.

Litvanya bayrağı üzerinde yer alan sarı çizgi güneşi ve refahı; yeşil çizgi ormanları, kırsal alanları, özgürlük ve umudu; kırmızı çizgi ise Litvanya için hayatını feda edenleri temsil etmektedir.

Litvanya Nereye Bağlıdır?

Litvanya Cumhuriyeti bağımsız bir devlettir. Litvanya bağımsızlığını ilk kez 16 Şubat 1918’de ilan etmiştir. 2. Dünya Savaşı sonrası, Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliğinin bir parçası haline gelen Litvanya 11 Mart 1990’da tekrar bağımsızlığını ilan etmiştir.

Litvanya'da Ulaşım Koşulları Nasıldır?

Litvanya’da ulaşım ülkenin küçük olması sebebiyle genellikle karayollarından gerçekleşmektedir. Litvanya’da trafik yolun sağ tarafından akmaktadır.

Vilnius–Kaunas–Klaipėda otoyolu günde 21.653 araç ve Vilnius–Panevėžys otoyolu ise günde 12.146 araç ile Litvanya’daki en yoğun otoyollar arasındadır.

Litvanya Yol Yönetimi Başkanlığı'nın verilerine göre, 2020 yılında Litvanya’da; 2.079’si sürücüler, 148’i yayalar, 170’i bisikletçiler ve 475’i diğer sebeplerden kaynaklanmak üzere toplamda 2.872 trafik kazası yaşanmıştır. Litvanya’da 2020 yılında; 71’i sürücüler, 51’i yayalar, 15’i bisikletçiler ve 36’sı yolcular olmak üzere üzere toplamda 175 trafik kazasına bağlı ölüm yaşanmıştır.

Litvanya altyapı açısından hızla gelişmekte ve ülkede altyapı sektörüne birçok uluslararası şirket yatırım yapmaktadır.

Litvanya’da ulaşım, şehirler arasında genellikle toplu taşıma olanakları kullanılarak yapılmaktadır. Litvanya şehirlerarası toplu taşıma ucuzdur ancak oldukça yavaştır. Her Litvanya şehrinde, çoğu otobüsün kalktığı tek bir otobüs durağı vardır.

Litvanya Eğitim Sistemi Nasıldır?

Litvanya Ulusal Eğitim Kanunu’nda belirtildiği gibi, eğitim ücretsiz ve 6 yaşından 16 yaşına kadar zorunludur. Litvanya’da lisans öncesi eğitim dört parçadan oluşmaktadır ve bunlar; 1 yıl süren okul öncesi eğitim (5-7 yaş arası), 4 yıl süren ilköğretim (6-11 yaş arası), 6 yıl süren temel eğitim (10-17 yaş arası) ve 2 yıl sürüp zorunlu olmayan üst ikincil eğitimdir (16-19 yaş arası, üniversite sınavlarına girmek için gereklidir.).

Litvanya 2017’de, gayri safi milli hasılasının %3.8’ini eğitime ayırmıştır bu oran 2008’deki %5.5 oranından beri düzenli olarak düşmüştür.

QS üniversite sıralamasına göre, 2021’de Vilnius Üniversitesi 423., Vilnius Gediminas Teknik Üniversitesi ise 651. sırada yer almaktadır.

Litvanya eğitim sistemi, insani gelişim endeksinin eğitim bileşeni açısından incelendiğinde dünya genelinde 16. sırada yer almaktadır.

Litvanya Sosyal Yapısı Nasıldır?

Litvanya sosyal yapısı, ekonomik olarak Batı Avrupa ülkelerinin gerisinden kalsa da genel olarak Avrupa sosyal yapısıyla uyumludur.

2019 yılındaki verilere göre Litvanya’da 100 evlilikten 44.5’i boşanmayla sonuçlanmaktadır ve bu oran Avrupa Birliği içinde Litvanya’yı 12. sıraya koymaktadır.

Litvanya’da ciddi bir alkol bağımlılığı problemi vardır ve Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre ülkenin %10’undan fazlası alkol bağımlısıdır.

Cinsiyet Eşitliği Endeksi'nde Litvanya 100 puan üzerinden 56.3 puan ile Avrupa Birliği ülkeleri arasında 22. sırada yer almaktadır ve puanı Avrupa Birliği ortalamasının 11.6 puan altındadır.

İfade özgürlüğü, Litvanya Cumhuriyeti anayasası tarafından güvence altına alınmıştır.

Litvanya’nın birçok ülke gibi kendine özgü bir mizah anlayışı vardır. Ancak birçok ülkede bulunan tiplemeler ve mizah ögeleri de Litvanya mizah anlayışı içinde bulunmaktadır.

Litvanya Kültürel Özellikleri Nasıldır?

Litvanya kültürü; İskandinav kökenli kültürel özellikleri, Polonya ile tarihsel bağlardan kaynaklanan birçok öğeyi, benzersiz Litvanya dili tarafından temsil edilen yerli bir mirası ve Katolik Hristiyanlığı birbiriyle harmanlayan köklü bir gelenek ve pratikler bütünlüğüdür.

Litvanya ile sahip olduğu dilsel benzerlikler Letonya ile çeşitli tarihsel anlarda güçlü kültürel bağları temsil etse de, Litvanya İskandinav, Germen ve Slav kültürlerinden de derinden etkilenmiştir.

Litvanya kültürü, etnik Litvanyalıların yanında ülkede yaşamış ve yaşamakta olan Rusların, Leherlin ve Aşkenazi Yahudilerinin de kültürlerinden öğeler barındırmaktadır.

Litvanya’nın Mimari Yapısı

Litvanya'daki geleneksel mimari özellikle kırsal kesimde ahşap yapılardan oluşmaktadır. Küçük kasabaların çoğunda, 20. yüzyıldan önce inşa edilmiş hemen hemen her bina ahşaptan yapılmıştır. Köylerde ahşaptan inşa edilmiş Katolik ve Ortodoks kiliseleri yaygındır, hatta ahşap camiler ve sinagoglar bile vardır. Özellikle kamusal amaçlarla inşa edilen ahşap binaların birçoğu çok ayrıntılı ve karmaşık detaylara sahiptir.

Litvanya şehir merkezlerinde ahşap yapıların yerini tuğla yapılar 14. yüzyıldan itibaren almaya başlamıştır. Litvanya’da kızıl renkleriyle dikkat çeken tuğlalarla ilk olarak 15 ve 16. yüzyılda romanesk türde eser inşa edilmeye başlanmış zamanla bu trend Gotik mimariye evrilmiştir.

Litvanya mimarisi içinde, en ikonik eserler romanesk ve Gotik mimarisinin ürünüdür.

Litvanya’nın Mutfağı

Litvanya mutfağı, Litvanya'nın serin ve nemli kuzey iklimine uygun ürünlere sahiptir.

Litvanya’da sıklıkla tarımı yapılan ürünler arasında patates ve pancar gibi kök bitkileri önemli yer tutmaktadır. Litvanyalıların Roma kayıtlarına işlendiği şeklinde bölgede arpa ve çavdar gibi tahılları milattan önceki dönemlerden beri yetiştirdiği bilinmektedir. Litvanya’da yeşillikler, çeşitli böğürtlenler, çilek ve mantar yerel olarak yetiştirilmektedir ve süt ürünleri Litvanya mutfağının vazgeçilmezlerindendir. Litvanya’da çorbalar son derece popülerdir ve yaygın olarak sağlığın anahtarı olarak kabul edilmektedir. Litvanya; iklim ve tarım uygulamalarını Kuzey Avrupa ile paylaştığı için, Litvanya mutfağının Baltık komşuları ve genel olarak kuzey ülkeleriyle çok ortak noktası vardır.

Litvanya yemekleri komşuları olan ülkelerin etkilerinin yanı sıra Alman mutfağından da oldukça etkilenmiştir.

Litvanya'da Yaşam Koşulları Nasıldır?

Litvanya’da yaşam koşulları için 40 ülkenin değerlendirmeye alındığı OECD’nin 2020 daha iyi yaşam endeksine göre Türkiye 37., Litvanya ise 28’inci sıradır.

Litvanya'da, kişi başına ortalama hane halkına göre düzeltilmiş harcanabilir gelir, yılda 21.660 dolar olup, OECD ortalaması olan 33.604 doların altındadır. Litvanya’da zengin kesim ve fakir kesim arasında büyük bir fark vardır ve nüfusun en tepedeki %20'si, en alttaki %20'nin yedi katından fazla kazanmaktadır.

İstihdam açısından, Litvanya'da 15 ila 64 yaş arasındaki kişilerin %70'i ücretli bir işe sahiptir ve bu oran OECD istihdam ortalaması olan %68'in biraz üzerindedir.

Erkeklerin yaklaşık %71'i, kadınların ise %70'i ücretli bir işte çalışmaktadır.

Litvanya'da, çalışanların sadece %0.5'i çok uzun saatler çalışmaktadır ve bu oran OECD ortalaması olan %11'den önemli ölçüde daha azdır.

Litvanya’da seçimlere katılım oranı %51’le oldukça düşüktür ve OECD ortalaması olan %68’in oldukça altındadır.

Genel olarak, Litvanyalılar yaşamlarından OECD ortalamasına göre daha az memnundurlar. 0 ile 10 arasında bir ölçekte yaşamdan genel memnuniyetlerini derecelendirmeleri istendiğinde, Litvanyalılar buna OECD ortalaması olan 6,5'ten daha düşük bir ortalama olan 5,9 puan vermiştir.

Litvanya'da yaşam standartları Avrupa Birliği ortalamasının altında olsa da Doğu Avrupa standartlarına ve dünya geneline göre daha iyi durumdadır.

Litvanya'da İnanılan Dinler

Litvanya'da en çok takipçisi olan din 2011 nüfus sayımına göre, Hristiyanlıktır ve en büyük mezhep nüfusun yaklaşık %77'sini temsil eden Katolik Kilisesi mensuplarıdır. Daha küçük Ortodoks Hristiyan grupları, Evanjelik Lüteryenler, Reform kiliselerinin üyeleri, diğer Protestanlar, Yahudiler ve Müslümanların yanı sıra diğer dinlere mensup insanlarda Litvanya’da yaşamaktadır.

Litvanya dini inanışları Litvanya’da sosyal yaşamı, politikayı ve kültürü derinden etkilemiştir.

Litvanya Yer Şekilleri Nasıldır?

Litvanya’nın batısında kıyı şeridinin düzlükleri, doğusunda Baltık yükseltileri, kuzey ve güneyinde ise geniş ovalar ve ormanlık alanlar bulunmaktadır.

Juozapinė Tepesi Litvanya’nın 292 metre yüksekliğe sahip en yüksek noktasıdır.

Drūkšiai Gölü 44 kilometrekare yüzölçümüyle Litvanya’daki en büyük göldür.

Litvanya’daki en önemli nehir, Belarus’ta başlayıp ülkenin başka bir coğrafi güzelliği olan Kuron Lagünü’ne dökülen ve 938 kilometre uzunluğa sahip olan Neman Nehri’dir.

Druskininkai-Varėna Ormanı, 1.350 kilometrekare yüzölçümü ile Litvanya’daki en büyük ormandır ve çoğunlukla iğne yapraklı ağaçlardan oluşmaktadır.

Litvanya coğrafyası, ülkenin küçük yüzölçümüne rağmen sayısız doğal güzelliğe sahiptir.

Litvanya İklimi Nasıldır?

Litvanya’da iklim, karasal nemli iklim türünün sıcak yaz alt türüyle sınıflandırılmaktadır.

Litvanya florasının yaklaşık 10.600 tür içerdiği tahmin edilmektedir ve bu türlerin yaklaşık 550'sinin soyu tükenmiş veya tehdit altında olduğu düşünülmektedir. Litvanya’da doğa koruma alanları Litvanya topraklarının %12'sinden fazlasını kapsamaktadır.

Litvanya, hem tayga hem de geniş yapraklı orman kuşağında yer almaktadır. Litvanya’da nispeten küçük bir kısmında olsa da güney taygaya özgü türler de dahil olmak üzere, çok çeşitli bitki türleri bulunmaktadır. İğne yapraklılar Litvanya’daki ağaçların tahminen %60’ını oluşturmaktadır. Litvanya’daki iğne yaprakların önemli bir kısmı sarıçam ve ladin türlerinden oluşmaktadır. Litvanya’daki geniş yapraklı ağaçlar arasında en yaygın olanlar huş, adi kızılağaç ve kavak türleri iken meşe, dişbudak ve karaağaç türlerine de sıklıkla rastlanılmaktadır. Bir gürgen türü olan adi gürgenin varlığı, Litvanya’da güneydeki ağırlıklı olarak geniş yapraklı bölge ile kuzeydeki iğne yapraklı bölge arasındaki sınırı belirlemektedir.

Litvanya'nın serin ve nemli kuzey iklimine uygun olarak ülkede yetişen yiyecekler; arpa, patates, çavdar, pancar, yeşillikler, çilek ve mantar yerel olarak yetiştirilen bitkilerden oluşmaktadır. Litvanya'nın soğuk ikliminde iyi yetişen elma, erik ve armut türleri bölgede en yaygın olan meyve çeşitleridir.

Litvanya'ya Benzer Diğer Ülkeler Hangileridir?

Litvanya’ya kültürel olarak ve konuşulan dil açısından en çok benzeyen ülke Letonya’dır. Litvanca ve Letonca, Baltık dil grubunun hayatta kalan son versiyonlarıdır. Estonya; Litvanya ve Letonya ile aynı dil ailesinde bulunmasa da bu üç ülke arasında sıkı bir işbirliği ve birliktelik duygusu bulunmaktadır. Litvanya, Estonya ve Letonya, Baltık Kurulu isimli organizasyon aracılığıyla birçok kültürel, ticari ve ekonomik ortaklık anlaşmasına sahiptir.

Litvanya’ya mimari, kültür, ekonomi ve sosyal yapı yönünden benzeyen diğer ülkeler aşağıda listelenmiştir

• Letonya
• Estonya
• Polonya
• Çekya
• Slovakya