İsveç'te Politika ve Siyaset Yapısı Nasıldır?

Parlamenter Monarşi Ne Demektir?

Parlamenter monarşi; devlet, hükümet başkanlarının yetki ve görevlerinin kalıtsal ya da seçilmiş bir hükümdara verildiği yönetim biçimidir. Parlamenter monarşi; parlamentoya karşı sorumlu seçilmiş hükümetin yürütme yetkilerinin çoğunu kullandığı, ulusal politikaları belirlediği ve İsveç Krallığı anayasasını temsil eden siyasi sistemdir.

İsveç’te Başbakan Nasıl Seçilir?

İsveç Başbakanı seçilirken Riksdag Başkanı tarafından aday gösterilmesi gerekmektedir ve başbakan negatif parlamentarizm yolu ile seçilmektedir. İsveç`te negatif parlamentarizm yolu ile başbakan seçilirken evet veya çekimser oylara bakılmaksızın 175’den az Riksdag milletvekili hayır oyu verirse, başbakan adayının seçilmesi onaylanmaktadır.

İsveç Başbakanı, 3 Ekim 2014’de seçilmiş, İsveç Demokrat Parti lideri Stefan Löfven’dir. Stefan Löfven İsveç’in 33. başbakanıdır.

İsveç başbakanının bazı yetkileri aşağıda listelenmiştir.

• Bakanlıklar arası işbirliğini sağlamak
• Bakanlar kurulunun genel siyasetinin yürütülmesi ve yasaların usulüne uygun uygulanmasını sağlamak
• Bakanların yasalara uygun hareket edip etmediğini kontrol etmek
• Bakanlar Kurulunun aldığı kararlarda ve önmli girişimlerinde Meclise sorumlu olmak
• Gerekli görüldüğünde meclise başkanlık etmek
• Yabancı ülkelerde görev yapacak İsveç misyon temsilcilerini atamaktadır.
• İsveç’da görev yapacak yabancı ülke temsilcilerini kabul etme veya reddetme hakkına sahiptir.

Carl XVI Gustaf Kimdir?

Carl XVI Gustaf, 30 Nisan 1946 tarihinde Solna, İsveç’te dünyaya gelmiştir. Carl XVI Gustaf, Västerbotten Dükü Prens Gustaf Adolf ve Saxe-Coburg ve Gotha Prensesi Sibylla’nın tek oğludur. Carl XVI Gustaf henüz dört yaşında iken 26 Ocak 1947 tarihinde bir uçak kazasında babasını kaybetmiştir ve İsveç’in varisi olmuştur.

Carl XVI Gustaf, ilk eğitimini Kraliyet Sarayı’nda özel olarak almıştır, daha sonra Broms okuluna ve ardından Sigtuna yatılı okuluna gönderilmiştir. Carl XVI Gustaf, liseden mezun olduktan sonra İsveç Ordusu, İsveç Kraliyet Donanması ve İsveç Hava Kuvvetleri’nde yer almıştır. Carl XVI Gustaf, 1966-1967 yılları arasında dünya turu yapmıştır ve 1968’de İsveç ordusunda önce yüzbaşı sonra teğmen olmuştur. Carl XVI Gustaf, Uppsala Üniversitesi’nde tarih, sosyoloji, siyaset bilimi, vergi hukuku ve ekonomi alanlarında, daha sonra Stockholm Üniversitesi’nde ekonomi alanında çalışmalar yapmıştır. Carl XVI Gustaf, devlet başkanı olarak görevlerini en iyi şekilde yerine getirebilmek için mahkeme sistemi, sosyal örgütler, sendika ve dernekler hakkında geniş araştırmalar yapmıştır. Carl XVI Gustaf; hükümet ve İsveç Dışişleri Bakanlığını yakından izlemiş, Birleşmiş Milletler İsveç Misyonu ve İsveç Uluslararası Kalkınma İşbirliği Ajansı’nda (SIDA) gözlemler yapmıştır.

Carl XVI Gustaf, iş hayatına ise Londra’daki bir bankada ve Londra İsveç Büyükelçiliği’nde, Fransa’daki İsveç Ticaret Odası’nda ve İsveç’teki İsveç Büyükelçiliği’nde çalışmıştır.

Carl XVI Gustaf, büyükbabası Kral Gustaf VI Adolf’un 15 Eylül 1973’de ölmesi üzerine 19 Eylül 1973’de tahta çıkmıştır.

Carl XVI Gustaf, 15 Eylül 1973’den beri İsveç Kralı’dır. Carl XVI Gustaf, tahta çıktıktan kısa bir süre sonra 1974 Hükümet Belgesi yürürlüğe girmiştir ve İsveç Kralının sahip olduğu kalan yürütme yetkileri de elinden alınmıştır. İsveç Kralının yetkilerinin elinden alınmasıyla başbakanı atama, yasaları imzalama ve İsveç ordusunun başkomutanlığı yetkileri Carl XVI Gustaf’dan alınıp İsveç Devlet Başkanına verilmiştir.

İsveç için kralın işlevi törenlerde temsili olarak yer alması ve devlet işlerinden düzenli olarak haberdar olması olarak şekillenmiştir. Bernadotte Meclisi başkanı olarak atanan Carl Gustaf, meclis üyelerinin unvan ve pozisyonları hakkında bazı kararlar alabilme yetkisine sahip olmuştur.

Carl XVI Gustaf, 1972 Yaz Olimpiyatları’nda tanışdığı Silvia Sommerlath ile 19 Haziran 1976 tarihinde Stockholm Katedrali’nde evlenmişlerdir. İsveç Kralı Carl Gustaf ve ailesi 1980’de Stockholm’ün batısındaki Drottningholm Sarayı’na yerleşmişlerdir. Kral Carl Gustaf ve Kraliçe Silvia’nın üç çocuğu olmuştur; 14 Temmuz 1977 tarihinde Veliaht Prenses Victoria, 13 Mayıs 1979 tarihinde Västergötland Düşesi, Prens Carl Philip ve 10 Haziran 1982 tarihinde Hälsingland ve Gästrikland Düşesi Prenses Madeleine dünyaya gelmiştir.

İsveç Riksdag Nedir?

İsveç Riksdag, İsveç’in yasama organıdır. İsveç yasama organı Riksdag, tek meclisten oluşmaktadır ve 349 üyeye sahiptir. İsveç Riksdag başkanı 24 Eylül 2018 tarihinden beri Andreas Norlén’dır; başkan vekilleri ise 24 Eylül 2018 tarihinden beri Åsa Lindestam, Lotta Johnsson Fornarve ve Kerstin Lundgren’dir.

İsveç Riksdag üye seçimleri dört yılda bir kez yapılmakta ve halk oylamasına göre partilere bölünmektedir. Riksdag’da temsilci olabilmek için en az %4 oya sahip olmak gerekmektedir. Riksdag; yasa yapmak, hükümeti denetlemek ve merkezi yönetim bütçesini belirlemek gibi birçok görevi üstlenmektedir.

İsveç Riksdag’ta Hangi Partiler Vardır?

İsveç Riksdag`ta aşağıda verilen partiler yer almaktadır.

• İsveç Sosyal Demokrat Partisi (SAP): Parlamentoda 100 sandalyeye sahip olmakla birlikte iktidarda olan İsviçre siyasi partisidir. İsveç’teki siyasi partiler arasında en eski ve en fazla üyeye sahip olan partidir. İsveç Sosyal Demokrat Partisi siyasi pozisyon olarak merkez solu temsil etmektedir ve genel başkanı Stefan Löfven’dir. İsveç Sosyal Demokrat Partisi’nin ideolojisi sosyal demokrasidir.
• Yeşil Çevreci Parti (MP): İsviçre’de Miljöpartiet olarak bilinen siyasi parti, İsviçre’deki siyasi partilerin çevre politikalarının yetersizliği üzerine ve İsviçre’de nükleer enerji karşıtı olarak kurulmuştur. Parlamento’da 25 sandalyeye sahiptir ve iktidarda İsveç Sosyal Demokrat Partisi ile koalisyon halinde yer almaktadır. Yeşil Çevreci Partisi’nin ideolojisi yeşil siyaset ve Avrupa şüpheciliğidir. Yeşil Çevreci Partisi siyasi pozisyon olarak merkez solu temsil etmektedir.
• Merkez Partisi: Merkez Partisi, merkez sağ kanat içerisinde yer almaktadır ve ideolojisi liberalizmdir. Parlamentoda 23 sandalyey sahip olan Merkez Partisi’nin genel başkanı Annie Lööf’dir. Merkez Partisi, Sol Parti ve Liberal Parti ile birlikte destek siyasi grubunu oluşturmaktadır.
• Sol Parti: İsveç Sosyal Demokrat Partisi’nden ayrılarak kurulan Parlamento’da 27 sandalyeye sahip ve lideri Jonas Sjöstedtsol olan sol siyasi pozisyonlu partidir. Sol Parti’nin ideolojisi sosyalizm, feminizm ve Avrupa şüpheciliğidir. Sol Parti, Merkez Partisi ve Lİberal Parti ile birlikte destek siyasi grubunu oluşturmaktadır.
• Ilımlı Birlik Partisi: Genel başkanı Ulf Kristersson olan Parlamento’da 70 üyeye sahip olmasıyla en güçlü İsveç muhalefet partisidir. Ilımlı Birlik Partisi, siyasi pozisyon olarak merkez sağyı temsil etmekle beraber ideolojisi liberal muhafazakarlık ve ekonomik liberalizmdir.
• İsveç Demokratları Partisi: Siyasi pozisyon olarak sağ ve aşırı sağı temsil eden İsveç Demokratları Partisi İsveç milliyetçiliği ve sosyal muhafazakarlığı savunmaktadır. İsveç Demokratları Partisi’nin genel başkanı Jimmie Åkesson’dır ve parti parlamentoda 62 sandalyeye sahip olarak güçlü muhalefet partileri arasında yer almaktadır.
• Hristiyan Demokratlar Partisi: Siyasi konumu merkez sağ olan Hristiyan Demokratlar ideoloji olarak muhafazakarlık ve Hristiyan demokrasisini savunmaktadır. Hristiyan Demokratlar Partisi’nin önderi Ebba Busch’dır ve parlamentoda 22 sandalyeye sahip parti bir muhalefet partisidir.

İsveç parlamentosunda yedi adet parti bulunmaktadır, bu partilerin yanında bir de herhangi bir parti üyeliği bulunmayan bağımsızlar grubu mevcuttur.

İsveç Meclis Yapısı Nasıldır?

İsveç, parlamenter bir sistemle yönetilen anayasal monarşidir ve bu parlamento tek meclisten oluşmaktadır. İsveç’te meclis Riksdag olarak adlandırılmaktadır.

Riksdag, parlamenter demokrasi çerçevesinde normal yasama işlevlerini gerçekleştirmektedir. Riksdag’ın yetkileri arasında yasa çıkarma, anayasayı değiştirme ve hükümet atama yetkileri bulunmaktadır. Parlamenter demokrasilerde olduğu gibi İsveç’te de devlet başkanı hükümet kurması için bir politikacıyı görevlendirmektedir, eskiden İsveç hükümdarına ait olan bu görev 1974’den beri devlet başkanı yetkileri içerisindedir. İsveç anayasasında değişiklik yapmak için art arda gelen iki seçim döneminde iki kez onaylanması gerekmektedir.

İsveç Riksdag Görevleri Nedir?

Riksdag, İsveç’teki en yüksek karar alma mercidir. Riksdag; yasa yapmak, hükümeti denetlemek ve merkezi yönetim bütçesini belirlemek gibi bir çok sorumluluğa sahiptir. İsveç’te yasalara karar veren Riksdag, hükümet tarafından gelen yasa tasarılarını inceler ve yasa tekliflerini değerlendirir. Riksdag uygulanmasını amaçladığı şekilde yasaların uygulanması için isteklerini Hükümete iletir. Merkezi yönetim bütçelerini belirleyen Riksdag; hükümet harcamalarını ve gelirlerini takip eder, hükümetin sunduğu bütçe tasarılarına ilişkin kararlar alır ve Riksdag’ın aldığı kararları hükümet uygulamak zorundadır. Hükümetin çalışmalarını inceleyen Riksdag; hükümete soru sorma yetkisine sahiptir, Anayasa Komitesi’nin Hükümetin mevcut düzenlemelerine uygun hareket edip etmediğinin takibini yapar, bir bakan ya da Başbakan hakkında güvensizlik beyanı verme hakkına sahiptir, memnun olmadığı bir kamu kurumu hakkında Parlamento Ombudsmanlarına başvurabilir ve İsveç Ulusal Denetim Ofis’nin devlet bütçesini nasıl kullandığını inceleme yetkilerine sahiptir.

Riksdag seçimleri dört yılda bir kez yapılmaktadır, halk oylaması ile temsilciler seçilmektedir. Riksdag’da 346 koltuk bulunmaktadır, her partiye ait olan koltuk sayısı partinin aldığı oy sayısı ile doğru orantılıdır. Herhangi bir partinin Riksdag’da halkı temsil edebilmesi için en az %4 oranında oy alması gerekmektedir.

Riksdag’da vekil olarak seçilebilmek için parlamento seçimlerinde oy kullanabiliyor olması ve bir İsveç siyasi partis tarafından aday gösterilmiş olması gerekmektedir. İsveç Parlamento seçimlerinde oy kullanabilmek için 18 yaşından büyük olmak gerekmektedir ve İsveç’te ikamet hakkına sahip olmak gerekmektedir. Aynı zamanda Riksdag’da vekil olarak seçilebilmek için aday gösterilen kişinin İsveç Parlamento seçimlerinde aday gösterilmeye rıza göstermiş olması gerekmektedir. İsveç milletvekilleri fiilen ikamet ettikleri seçim bölgesi olarak temsil etmektedirler. İsveç parlamento seçimlerinde kullanılan tüm oylar partiler arasında ve 29 seçim bölgesi arasında bölünmektedir. Genellikle İsveç seçim bölgeleri 10-12 üye seçmektedir.

İsveç’te Kaç Bakanlık Vardır?

İsveç’te 11 bakanlık, 22 bakan vardır.

İsveç bakanlıkları aşağıda listelenmiştir.

• Kültür Bakanlığı: İsveç Kültür Bakanlığı; kültür, demokrasi, medya, ulusal azınlıklar ve Sami halklarının dili ve kültürü ile ilgili alanlarda çalışmalar yapmaktadır. İsveç Kültür Bakanlığı aynı zamanda spor, gençlik politikası ve sivil toplum, inanç toplulukları ve defin ve ölü yakma hizmetleri ile ilgili konularla da ilgilenmektedir. İsveç Kültür Bakanlığı’nı Spordan sorumlu Kültür ve Demokrasi Bakanı Amanda Lind temsil etmektedir.
• Savunma Bakanlığı: İsveç Savunma Bakanlığı, İsveç Hükümetinin savunma politikaları ile ilgilenmektedir. İsveç Savunma Bakanı Peter Hultqvist’dır.
• Eğitim ve Araştırma Bakanlığı: İsveç Eğitim ve Araştırma Bakanlığı, İsveç Hükümeti’nin eğitim ve araştırmaları ile ilgilenmektedir. İsveç Eğitim ve Araştırma Bakanlığı’nı Eğitim Bakanı Anna Ekström ve Yüksek Eğitim ve Araştırma Bakanı Matilda Ernkrans temsil etmektedir.
• Çalışma Bakanlığı: İsveç Çalışma Bakanlığı; işgücü piyasası, çalışma ortamı, cinsiyet eşitliği, ulusal düzeyde insan hakları, çocuk hakları ve yeni gelen göçmenlerin tanıtılması gibi konularla ilgilenmektedir. İsveç Çalışma Bakanlığı’nı İstihdam Bakanı Eva Nordmark ve Toplumsal Cinsiyet Eşitliği ve İskan Bakanı, kentsel gelişim, ayrımcılık ve ayrımcılıkla mücadeleden sorumlu Märta Stenevi temsil etmektedir.
• Girişim ve İnovasyon Bakanlığı: İsveç Girişim ve İnovasyon Bakanlığı devlete ait işletmeler, işletme ve sanayi politikası, kırsal işler ve bölgesel büyüme alanlarıyla ilgilenmektedir. İsveç Girişim ve İnovasyon Bakanlığı’nı İş, Sanayi ve Yenilik Bakanı İbrahim Baylan ve Köy İşleri Bakanı Jennie Nilsson temsil etmektedir.
• Çevre Bakanlığı: İsveç Çevre Bakanlığı, İsveç’in çevre iklim politikaları ile ilgilenmektedir. İsveç Çevre Bakanlığını Çevre ve İklim Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Per Bolund temsil etmektedir.
• Maliye Bakanlığı: İsveç Maliye Bakanlığı; ekonomi politikaları, vergiler, merkezi hükümet idaresi, mali piyasalar ve tüketici politikası alanlarında çalışmalar yapmaktadır. İsveç Maliye Bakanlığı’nı Maliye Bakanı Magdalena Andersson, Kamu Yönetimi Bakanı Lena Micko ve Mali Piyasalar Bakanı ve Maliye Bakan Yardımcısı Åsa Lindhagen temsil etmektedir.
• Dışişleri Bakanlığı: İsveç Dışişleri Bakanlığı, İsveç’in dış, kalkınma yardımı ve ticaret politikası ile ilgilenmektedir. İsveç Dışişleri Bakanlığı’nı Dışişleri Bakanı Anne Linde, Dış Ticaret ve Kuzey İşleri Bakanı Anna Hallberg ve Uluslararası Kalkınma İşbirliği Bakanı Per Olsson Fridh temsil etmektedir.
• Sağlık ve Sosyal İşler Bakanlığı: İsveç Sağlık ve Sosyal İşler Bakanlığı, sağlık teşvikleri ve İsveç nüfusu için sağlık sektörünün geliştirilmesi, hastalara yönelik sağlık hizmetlerinin takibi ve geliştirlmesi ile ilgilenen sosyal refahtan sorumlu bakanlıktır. İsveç Sağlık ve Sosyal İşler Bakanlığı’nı Sağlık ve Sosyal İşler Bakanı Lena Hallengren ve Sosyal Güvenlik Bakanı Ardalan Şekarabi temsil etmektedir.
• Altyapı Bakanlığı: İsveç Altyapı Bakanlığı; altyapı, dijital politika, posta sorunları ve enerji konuları ile ilgilenmektedir. İsveç Altyapı Bakanlığı’nı Altyapı Bakanı Tomas Eneroth ve Enerji ve Dijital Kalkınma Bakanı Anders Ygeman temsil etmektedir.
• Adalet Bakanlığı: İsveç Adalet Bakanlığı; yargı sistemi, göç ve sığınma konularından, acil duruma hazırlık, temel yasalar, medeni hukuk gibi konularla ilgilenmektedir. İsveç Adalet Bakanlığı’nı Adalet ve Göç Bakanı Morgan Johansson ve İçişleri Bakanı Mikael Damberg temsil etmektedir.

İsveç Sağlık Bakanı Kimdir?

İsveç sağlık bakanı 2014 yılından itibaren Per Johan Gabriel Wikström’dür. 1985 oğumlu olan Per Johan Gabriel İsveç’in en genç bakanları arasındadır.

İsveç Dışişleri Bakanı Kimdir?

İsveç dışişleri bakanlığı görevini 2019 yılından beri Ann Linde yürütmektedir.

İsveç Sosyal Güvenlik Bakanı Kimdir?

İsveç sosyal güvenlik bakanı 2014 yılından beri Carl Anders Peter Hultqvist’tir.

İsveç Eğitim Bakanı Kimdir?

İsveç eğitim bakanı Anna Ekström’dür.

İsveç Hükümeti Görevleri Nelerdir?

İsveç Hükümeti görevleri aşağıda listelenmiştir.

• Yasa tasarılarını meclise sunmak
• Meclisin aldığı kararları uygulamak
• Parlamento tarafından verilen fonları, gerekli harcamalar için kullanmak, bütçey, ayarlamak
• Avrupa Birliği’nde İsveç’i temsil etmek
• Diğer devletlerle anlaşmalar yapmak
• Tüm makamları kapsayan idari alanlarda kararlar almak
• Yürütme organının faaliyetlerine yön vermek ve işlemlerini denetlemek

İsveç’te Seçimler Kaç Yılda Bir Yapılır?

İsveç’te parlamento seçimleri dört yılda bir yapılmaktadır. İsveç İlçe meclisi ve belediye meclisi seçimleri de dört yılda bir kez olmak üzere genel seçimle aynı gün yapılmaktadır.

İsveç Halkının Genel Siyasi Görüşü Nasıldır?

İsveç halkının genel siyasi görüşü sosyal demokrasi üzerinde toplanmaktadır ve siyasi pozisyon olarak genel olarak solu desteklemektedirler.

İsveç`te iktidarda Sosyal Demokratlar ve Yeşiller Partisi’nin olması sosyal demokrasi yanlısı ve Avrupa şüpheciliğine yönelik halk tutumu olduğunu gösterse de en güçlü muhalefet partisi olan Ilımlı Birlik Partisi’nin savunduğu liberal muhafazakarlık ve ekonomik liberalizm gibi fikir akımlarının halkın büyük bir çoğundan destek bulduğunu söylemek mümkün olmaktadır. İsveç nüfusu demokrasiyi ve sembolik krallarını benimsemiştir.

İsveç halkının genel siyasi görüşünün daha net anlaşılması adına İsveç partilerinin son seçimlerde parlamentoda kazandığı koltuk sayıları aşağıda verilmiştir.

İsveç’e Gitmek İsteyenlerin Siyasi Görüşüne Bakılır mı?

İsveç’e gitmek isteyenlerin siyasi görüşüne bakılmamaktadır.

İsveç halkı için tehlike oluşturacak bir siyasi görüşten dolayı sabıka kaydına sahip olunmadığı sürece İsveç vizesi başvurusunda bulunurken siyasi görüş dikkate alınmamaktadır.