kanadalı yazarlar ve kanada edebiyatı

Kanada Edebiyatı Kanadalı Yazarlar ve Önemli Eserleri

Kanada edebiyatı, Kanada’nın çok kültürlü yapısından etkilenmiş, çeşitliliği yüksek eserlere sahip bir edebiyattır. Kanada edebiyatında, Fransızca, İngilizce, Kanada Galcesi ve Kanada yerlilerinin konuştuğu diller kullanılmaktadır. Kanada edebiyatındaki dil çeşitliliğinin nedeni Kanada topraklarında Avrupa’dan göç eden pek çok kişinin yaşıyor olmasıdır.

Kanada edebiyatında İngilizce ve Fransızca yazılmış birçok eser bulunmaktadır. İngilizce ve Fransızca dışında göçmenlerin kullandığı Kantonca, İtalyanca, Mandarin Çincesi, İtalyanca gibi farklı dillerde yazılan eserler de Kanada dili üzerinde etki bırakmaktadır.

Kanada Edebiyatı Dönemleri Nelerdir?

Kanada edebiyatı dönemi tarih içerisinde Kanada’ya gelen Avrupalılar ile gelişmiştir. Kanada edebiyatı dönemleri aşağıda detaylı olarak incelenmiştir.

1. Yerli Kanada Edebiyatı Dönemi

Kanada’nın yerli halklarının çeşitli kültürel temaları ve her etnik grubun kendi edebiyatı, dili ve kültürü vardır. Kanada’daki etnik grupların özgün kültürleri dolayısıyla “Yerli Kanada Edebiyatı” terimini kullanmak yanlış kaçacaktır, çünkü Kanada’nın genele atfedilebilecek bir edebiyatı yoktur.

2. Fransız-Kanada Edebiyatı Dönemi

Başlarda Fransız sömürgesi altında kalan Kanada halkının edebiyatı Fransız-Kanada edebiyatı döneminde büyük ölçüde Fransız edebiyatından etkilenmiş, Kanada yerliler öznel seslerini bulamamıştır. Fransız-Kanada edebiyatı döneminde Kanada’nın ilk kütüphanesi kurulmuş, Aşağı Kanada Kütüphanesi olarak bilinen Kanada’nın ilk kütüphanesi o dönemde zor bulunan bazı ilim ve bilim konularında kitaplar bulundurmuştur. 1802 yılında kurulan Aşağı Kanada Kütüphanesi, 1849 yılında bir grup insan tarafından yakılmış, kütüphanenin içindeki eserler kül olup Kanada halkının ellerinden kaymıştır. Fransız-Kanada Edebiyatı döneminin ilk kurgusal eseri Philippe-Ignace-Francois Aubert de Gaspé tarafından yazılan L’influence d’un livre’dir.

3. Konfederasyon Öncesi Kanada Edebiyatı Dönemi

Kanada bağımsızlığını kazanıp resmi bir ülke olarak tanınmaya başlanmadan önceki dönem, Konfederasyon öncesi Kanada edebiyatı dönemi, bazı edebiyat eleştirmenleri tarafından sömürge edebiyatı dönemi olarak da bilinmektedir. Konfederasyon öncesi dönemde sürekli sömürge altında kalan Kanada halkı, Kanada edebiyatını kendi sesini değil himayesinde olduğu ülkenin sesinde vermiştir. Konfederasyon öncesi Kanada edebiyatı döneminin ilk Kanada halkının sesine sahip yazarlarından biri olarak değerlendirilen Thomas Chandler Haliburton, Kanada’nın konfederasyonundan yalnızca iki yıl önce hayata gözlerini yummuştur.

4. 1867 Sonrası Kanada Edebiyatı Dönemi

Konfederasyondan sonra kendi sesini duyurma arayışına giren Kanada edebiyatçıları, eserlerini daha çok Kanada’nın doğal güzelliklerini anlatan temalar üzerine kurmaya başlamıştır. 1876 sonrası Kanada edebiyat döneminde Konfederasyon Şairleri olarak bilinen bir grup şair ortaya çıkmış ve Kanada’nın doğa temalarını şiirlere dökmeye başlamıştır; Konfederasyon Şairleri grubuna Isabella Valancy Crawford, Frederick George Scott ve Francis Sherman gibi Kanadalı şairler dahildir. Kanada’nın ünlü çocuk romanı Yeşilin Kızı Anne, L. M. Montgomery tarafından konfederasyon sonrası dönemde yazılmıştır. II.Dünya Savaşı’nın ardından, Mavis Gallant, Mordecai Richler, Norman Levine, Margaret Laurence ve Irving Layton gibi yazarlar da edebi eserleriyle sahneye katılan sayısız Kanadalı edebiyatçıdan biri olmuşlardır.

5. Çağdaş Kanada Edebiyatı Dönemi

Çağdaş Kanada Edebiyatı döneminde sadece Kanadalılar değil, Kanada’da yaşayan diğer etnik gruplar da gün yüzüne çıkmakta ve kendi kültürlerini Kanada edebiyatı altında sayfalara dökmektedirler. Çağdaş Kanada Edebiyatı döneminin en bilinen edebiyatçıları Margaret Atwood, Alice Munro, Lawrence Hill, Anne Carson, Carol Shields, Jamie Reid ve George Elliott Clarke’dir.

En Ünlü Kanadalı Yazarlar Kimlerdir?

En ünlü Kanadalı yazarlar aşağıda listelenmiştir.

  • Margaret Atwood
  • Mordecai Richler
  • Alice Munro
  • Farley Mowat
  • Yann Martel
  • Michael Ondaatje
  • Lucy Maud Montgomery
  • Robertson Davies
  • Leonard Cohen
  • Stephen Leacock

Margaret Atwood Kimdir?

Margaret Atwood, Kanada edebiyatının en çok tanınan yazarları arasında yer almaktadır. Roman, çocuk kitabı ve şiir alanında birçok eseri bulunan Margaret Atwood, 1939 yılında doğmuştur ve hala yaşamaktadır. Margaret Atwood, 5 kez Man Booker ödülüne aday gösterilmiş, bir kere ödülü kazanmıştır. Dünya genelinde de tanınmış bir yazar olan Margaret Atwood, yazar kimliğinin yanı sıra eleştirmen kimliğine de sahiptir.

Margaret Atwood kitapları arasında en çok bilinen eser, Damızlık Kızın Öyküsü kitabıdır. Kör Suikastçi, Nam-ı Diğer Grace, Antilop ve Flurya, Tufan Zamanı ve Kalp Gidince gibi eserler Margaret Atwood’un sevilen diğer eserleridir. Margaret Atwood, kendi eser türünün varsayımsal kurgu olduğunu belirtmektedir.

Damızlık Kızın Öyküsü Kitabının Konusu Nedir?

Damızlık Kızın Öyküsü kitabının konusu, kadın haklarının hiçe sayıldığı ve kadınların erkeklerin egemenliğinde kaldığı bir dünyada genç kızların çocuk doğurmak için damızlık olarak kullanılmasını hakkındadır. Damızlık Kızın Öyküsü kitabı, 1980’lerin başında yazılmış olsa da 1985 yılında yayımlanmıştır.

Damızlık Kızın Öyküsü kitabı, Arthur C. Clarke ve Governor General’s Award For English Language Fiction ödüllerini almıştır. Damızlık Kızın Öyküsü kitabı ayrıca, 2017 yılında dizi olarak uyarlanmış ve tüm dünyada ses getirmiştir.

Alice Munro Kimdir?

Alice Munro, Nobel Edebiyat Ödülü kazanmış, Kanadalı bir yazardır. Alice Munro, kısa öykü türünde eserler yazmaktadır ve çağdaş kısa öykünün ustası olarak tanınmaktadır. Alice Munro, 1931 yılında Kanada’nın Ontario şehrinde doğmuştur. Alice Munro kitapları ile Nobel Edebiyat Ödülü ve Man Booker Uluslararası Ödülü başta olmak üzere pek çok ödül kazanmıştır.

Nefret, Arkadaşlık, Flört, Aşk, Evlilik ve Bazı Kadınlar kitapları Alice Munro’nun en çok bilinen eserleridir. Castle Rock Manzarası, Sevgili Hayat, Firar, Açık Sırlar gibi kitaplar da bilinen diğer Alice Munro eserleri arasında yer almaktadır.

Bazı Kadınlar Kitabının Konusu Nedir?

Bazı Kadınlar, Alice Munro’nun en bilinen eserlerinden biridir. Bazı Kadınlar kitabında genellikle kadın kahramanların başrolde olduğu 10 öykü yer almaktadır. Bazı Kadınlar kitabına adını veren öyküde 19. yüzyıl matematikçisi ve yazarı, Sofia Kovalevskaya’nın hikayesinin yeniden kurgulanmış hali bulunmaktadır. Bazı Kadınlar kitabının genel konusu, kadın karakterlerin kendilerine dayatılan davranış kalıplarına uymaması ve başkaldırmasıdır. Bazı Kadınlar kitabı, ilk kez 2009 yılında yayımlanmıştır.

Yann Martel Kimdir?

Yann Martel, 1963 yılında İspanya’da doğmuş Kanadalı bir yazardır. Pi’nin Yaşamı kitabının yazarı olarak da tanınan Yann Martel, Portekiz’in Yüce Dağları, Beatrice ve Virgil gibi bilinen diğer eserleri de yazmıştır. Yann Martel, 4 yıl boyunca her pazartesi günü Kanada Başbakanına okuması için kitap göndermesi ile de bilinmektedir. Yann Martel, yazdığı eserler ile Man Booker Uluslararası Ödülü gibi önemli ödüller kazanmıştır.

Pi’nin Yaşamı Kitabının Konusu Nedir?

Pi’nin Yaşamı, Kanadalı yazar Yann Martel’in en sevilen kitaplarından biridir. Yann Martel, Pi’nin Yaşamı kitabı ile 2002 yılında Man Booker ödülü almıştır. Pi’nin Yaşamı kitabı, bir yük gemisinin batmasının ardından okyanusun ortasında bir sandalda bir Bengal kaplanı, bir sırtlan ve bir zebra ile kalan Pi adındaki genç çocuğun hikayesini anlatmaktadır.

Pi’nin Yaşamı kitabı, 2012 yılında filme uyarlanmıştır. Pi’nin Yaşamı kitabından uyarlanan film, Oscar Ödülleri, Altın Küre Ödülleri ve Bafta Ödülleri gibi sinema dünyasının en prestijli ödüllerini kazanmıştır.

Michael Ondaatje Kimdir?

Michael Ondaatje, 1943 yılı doğumlu, Sri-Lanka asıllı bir yazardır. 1962 yılında Kanada’ya yerleşen Michael Ondaatje, daha sonra Kanada vatandaşı olmuştur. Michael Ondaatje yazdığı eserlerle Man Booker ve General Governor’s Ödülü gibi önemli ödüller kazanmıştır.

İngiliz Casus Michael Ondaatje tarafından yazılmış en ünlü eserlerden biridir. Aslan Postuna Bürünmek, Savaş Işığı ve İngiliz Hasta gibi eserler, Michael Ondaatje’nin bilinen diğer eserleridir.

İngiliz Casus Kitabının Konusu Nedir?

İngiliz Casus, 1992 yılında yazılmış bir Michael Ondaatje kitabıdır. İngiliz Casus adı ile yayımlanan eser daha sonrasında İngiliz Hasta adıyla yayımlanmıştır. İngiliz Hasta yazarı Michael Ondaatje, bu kitap ile Man Booker ödülüne layık görülmüştür.

İngiliz Casus kitabı, Toskana’da İkinci Dünya Savaşı’nın sonlarında tesadüf eseri karşılaşan 4 kişinin yaşadıklarını konu almaktadır. İngiliz Casus kitabı, 1996 yılında İngiliz Hasta adıyla filme uyarlanmıştır ve İngiliz Hasta filmi, en iyi film ve en iyi yönetmen dalı da dahil olmak üzere 9 dalda Oscar ödülü kazanmıştır.

Lucy Maud Montgomery Kimdir?

Lucy Maud Montgomery, roman, öykü ve şiir alanında eserler veren Kanadalı bir yazardır. Lucy Maud Montgomery, 1897 yılında Prens Edward Adaları’nda doğmuş ve 1942 yılında Toronto’da hayatınıkaybetmiştir.

Lucy Maud Montgomery’nin en ünlü eseri, Yeşilin Kızı Anne’dir. Yeşilin Kızı Anne Avonlea karakterinin sevilmesi üzerine Lucy Maud Montgomery, karaktere yeni kitaplarında yer vererek seri oluşturmuştur. Yaşamı boyunca 500’den fazla öykü ve 20 roman yazan Lucy Maud Montgomery’e Britanya İmparatorluğu nişanı verilmiştir.

Anne of Green Gables Kitabının Konusu Nedir?

Anne of Green Gables, Kanadalı yazar Lucy Maud Montgomery’nin en ünlü eseridir. 1908 yılında yayımlanan kitap, bir çocuk edebiyatı romanı olarak kabul edilmektedir. Anne of Green Gables kitabı, ana karakter olan Anne Shirley’nin yanlışlıkla evlat edinildikten sonra yaşadıklarını anlatmaktadır. Anne of Green Gables kitabı, aynı isimle 1985 yılında filme, 2017 yılında ise Anne with E ismi ile diziye uyarlanmıştır.

Farley Mowat Kimdir?

Farley Mowat, çevreci kimliği ile de tanınan Kanadalı ünlü bir yazardır. 1921 yılında doğan Farley Mowat, Kanada ordusu ile birlikte 2. Dünya Savaşı’na katılmıştır. Farley Mowat, 2014 yılında vefat etmiştir.

Farley Mowat’ın en bilinen eseri Never Cry Wolf (Asla Ağlama Kurt) isimli kitabıdır. Asla Ağlama Kurt isimli kitap, Farley Mowat’ın kurtları gözlemlemesi ve bu gözlemlerini kitaba aktarması sonucunda ortaya çıkmıştır.

Farley Mowat kitapları çevrecilik konusu etrafında yoğunlaşmaktadır. Farley Mowat Çoraklarda Kaybolmak, Geyik Halkı, Sislerdeki Kadın gibi çevreyi konu alan birçok eser kaleme almıştır.

Never Cry Wolf Kitabının Konusu Nedir?

Never Cry Wolf, Kanadalı yazar Farley Mowat’ın en ünlü eseridir. 1963 yılında yayımlanan Never Cry Wolf kitabında kurtların doğasına ilişkin gözlemlere yer verilmektedir. Kitaba konu olan gözlemler bizzat kitabın yazarı Farley Mowat tarafından yapılmıştır. Never Cry Wolf kitabı, aynı isim ile 1983 yılında filme uyarlanmıştır.

En Ünlü Kanadalı Şairler Kimlerdir?

En ünlü Kanadalı şairler aşağıda listelenmiştir.

  • Leonard Cohen
  • Margaret Atwood
  • George Elliott Clarke
  • Archibald Lampman
  • Robert W. Servis
  • James Reaney
  • Irving Layton
  • William Henry Drummond
  • Marjorie Pickthall

Kanada Edebiyatında Doğa Teması Nasıl Kullanılmıştır?

Kanada edebiyatında doğa teması, roman, şiir gibi edebi eserlerde sıklıkla kullanılmıştır. Kanadalı sanatçılar doğa ile ilgili düşüncelerini eserlerinde dile getirmiştir; böylece sanatçıların doğaya verdikleri değeri, doğanın zarar görmesi ile ilgili endişelerini ve doğayla ne ölçüde empati kurduklarını edebi eserlerden görmek mümkün olmuştur.

Kanada edebiyatında doğa, yedi odak alanı ile ifade edilmiştir. Kanada edebiyatında doğanın ifade edildiği yedi odak alanı; erken dönem aborjinlerinin anlatımı, kaşiflerin anlatımı, Kanada’ya yerleşenlerin hikayeleri, çağdaş dönemde hayvan hikayeleri, 20. yüzyıl şiirleri, yeni dönem aborjin edebiyatı ve çağdaş dönemdeki çevre fikirleri olarak sayılmaktadır.

Kanada edebiyatında Kanada doğası altı tema ile ifade edilmiştir. Kanada edebiyatında doğanın işlendiği altı tema; insanın doğanın bir parçası olması, doğal kaynaklar, vahşi yaşam korkusu, doğanın yenilenmesi ve iyileştirilmesi, doğaya zarar verildiği için duyulan pişmanlık ve geleceğe dair umutsuzluk, doğadaki türlere ve doğanın manzaralarına sevgi ve saygı şeklindedir.

Sinema Filmleri ve Dizilere Uyarlanan Kanada Eserleri Nelerdir?

Sinema filmleri ve dizilere uyarlanan Kanada eserleri aşağıda listelenmiştir.

  • Yeşilin Kızı Anne: Lucy Maud Montgomery’nin Yeşilin Kızı Anne kitabı 1985 yılında filme, 2017 yılında diziye uyarlanmıştır.
  • Pi’nin Yaşamı: Yann Martel’in Pi’nin Yaşamı kitabı, 2012 yılında filme uyarlanmıştır. Pi’nin Yaşamı filmi en iyi yönetmen, en iyi film müziği, en iyi görüntü yönetimi gibi pek çok dalda Oscar Ödülü kazanmıştır.
  • Asla Ağlama Kurt: Farley Mowat’ın Asla Ağlama Kurt isimli kitabı, 1983 yılında filme uyarlanmıştır.
  • Damızlık Kızın Öyküsü: Margaret Atwood’un Damızlık Kızın Öyküsü isimli romanı 2017 yılında diziye uyarlanmıştır.
  • İngiliz Casus: Michael Ondaatje’nin İngiliz Casus isimli romanı, 1996 yılında İngiliz Hasta ismi ile filme uyarlanmış ve dünyanın en prestijli ödüllerinden biri olan en iyi film Oscar ödülüne layık görülmüştür.
  • A Certain Mr. Takashi: Ann Ireland’in A Certain Mr. Takashi isimli eseri, 1991 yılında Piyanist adı ile filme uyarlanmıştır.
  • Havaalanı: Arthur Hailey tarafından yazılan Havaalanı isimli roman, 1970 yılında aynı isimle filme uyarlanmış ve en iyi film dahil 10 kategoride Oscar’a aday gösterilmiştir.

Kanadalı yazarlar tarafından yazılan pek çok eser, film veya dizi olarak uyarlanmıştır. Dünyaca ünlü Kanada filmleri ve dizileri, dram, komedi, korku gibi türlerdedir ve aşk, arkadaşlık, aile, çevre gibi birçok konuyu işlemektedir.

Kanada’ya Gidecekler için Edebiyat Müzesi Önerileri Nelerdir?

Kanada’ya gidecekler için önerilebilecek bazı önemli kütüphane ve edebiyat müzeleri aşağıda verilmiştir.

  • Kanada Kütüphane ve Arşivleri
  • Hailfax Merkez Kütüphanesi
  • Strathcona İlçe Kütüphanesi
  • Mississauga Merkez Kütüphanesi
  • Whistler Halk Kütüphanesi
  • Kanada Ulusal Galerisi

Kanada’daki beşerî ve mimari güzellikler her yıl, Kanada vize şartları çerçevesinde koşulları sağlayan binlerce turist tarafından ziyaret edilmektedir. Online Kanada vize başvurusu yapılarak vize süreci 2022 yılında ortalama 45 günde tamamlanmaktadır.

Elif Güzhan Yazan: Elif Güzhan

Elif Nur Güzhan, 2019 yılında giriş yaptığı Hacettepe Üniversitesi'nde İngiliz Dilbilimi okuyor, 2021 yılından beri Vizemnette yazarlık ve editörlük yapıyor.

Paylaş: